Μετά από 4,5 μήνες στην εξουσία, ο Αλέξης Τσίπρας αντιμετωπίζει την πιο κρίσιμη φάση της κυβερνητικής του θητείας και, θέλοντας και μη, πρέπει να πάρει τη μεγάλη απόφαση, να ρίξει την «μεγάλη ζαριά» του. Έτσι όλα θα κριθούν τα επόμενα 24ωρα.
Μετά την αποτυχία συμφωνίας στις Βρυξέλλες, στο ραντεβού με Γιούνκερ-Ντάισελμπλουμ, αλλά και τις αποκαλύψεις του περιεχομένου τόσο των ελληνικών προτάσεων όσο και της πλευράς των δανειστών, η στρατηγική αλλά και οι τακτικές κινήσεις, αλλάζουν δραματικά. Δεδομένων των κρ’ίσιμων γεγονότων, ο Αλέξης Τσίπρας καλείται να ξεπεράσει τρεις σκοπέλους:
Α) Το σκόπελο της αντιπολίτευσης
Αύριο, Παρασκευή, ο Αλέξης Τσίπρας θα ενημερώσει την Βουλή και τους πολιτικούς αρχηγούς για τις διαπραγματεύσεις. Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι θα επιχειρήσει να μεταφέρει τους δραματικούς τόνους της διαπραγμάτευσης, αλλά και την ευθύνη της συναπόφασης για τις επόμενες κινήσεις, στα κόμματα.
Δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι η αυριανή συνεδρίαση στη Βουλή θα έχει το χαρακτήρα ενός ελιγμού στο εσωτερικό μέτωπο, προκειμένου να «περάσει» επώδυνα μέτρα.
Ο Πρωθυπουργός πρέπει να αντιμετωπίσει την αντιπολίτευση, η οποία επικρίνει έντονα την πρόταση ΣΥΡΙΖΑ στους θεσμούς, που εμπεριέχει νέους φόρους. Τα επιχειρήματα των κομμάτων της αντιπολίτευσης, είναι γνωστά: Όλα τα προηγούμενα χρόνια, ο Αλέξης Τσίπρας δεν φείσθηκε κριτικής για τα μνημονιακά μέτρα που λάμβαναν οι κυβερνήσεις Παπανδρέου, Παπαδήμου, Σαμαρά-Βενιζέλου. Πλέον ως κυβέρνηση, προτείνει στους δανειστές μέτρα που «κάνουν το e-mail Χαρδούβελη να μοιάζει παιδική χαρά» όπως λένε χαρακτηριστικά.
Β) Το εσωκομματικό μέτωπο που είναι εναντίον του
Οι αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ έχουν ξεκινήσει από τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου ακόμη, αλλά οι φωνές ανησυχίας πληθαίνουν: Οι μετριοπαθείς ζητούν «ακόμη και μια μέτρια συμφωνία» θεωρώντας ότι είναι «καλύτερη από μια μη συμφωνία». Οι ακραίοι ζητούν ρήξη και εκλογές προκειμένου να μην περάσουν «μνημονιακού τύπου μέτρα». Οι προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ και το περίφημο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης είναι σαφές ότι έχουν καταστρατηγηθεί και αυτό μένει να αποδειχθεί στο τέλος, εφόσον υπάρξει συμφωνία.
Γ) Τους δανειστές που έχουν ανεβάσει ψηλά τον πήχυ
Παραμένει σε εκκρεμότητα η διαπραγμάτευση με τον πήχη να έχει ανέβει πλέον πολύ ψηλά. Είναι προφανές πλέον, ότι τα μέτρα που θα ληφθούν σε περίπτωση συμφωνίας θα είναι επώδυνα. Η ρευστότητα του ελληνικού κράτους είναι στο τέλος της, η τετράμηνη παράταση λήγει σε 25 ημέρες (τέλος Ιουνίου) και είναι η ώρα των μεγάλων αποφάσεων για τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και για τους δανειστές. Η πρόταση των Βρυξελλών ήταν «σοκαριστική» για τον ίδιο τον Τσίπρα καθώς και για υπουργούς του, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Οι πιστωτές απαιτούν:
- Επιπλέον έσοδα 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ευρώ) σε ετήσια βάση. Προτείνουν βασικό συνελεστή 23% και μειωμένο συντελεστή 11% για τρόφιμα, φάρμακα και ξενοδοχεία και κατάργηση του μειωμένου συντελεστή για τα νησιά με παράλληλο εξορθολογισμό των εξαιρέσεων.
- Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ
- Aύξηση της συμμετοχής των συνταξιούχων στη δαπάνη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
- Σημαντική αυστηροποίηση κανόνων για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις.
- Νομοθέτηση τον Σεπτέμβριο για την ενοποίηση Ταμείων και τη δημιουργία ενός νέου συστήματος που θα συνδέει στενότερα τις εισφορές με τις παροχές
Τα μέτρα-φωτιά που πρέπει να «περάσει»
O Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να διαχειριστεί πολιτικά, κατ’ αρχήν, το γεγονός ότι στην 47 σελίδων πρόταση που απέστειλε προς τους θεσμούς, εμπεριέχονται φορολογικά μέτρα. Ακόμη και αν υιοθετούνταν στο σύνολό της η πρόταση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ο Πρωθυπουργός θα πρέπει να περάσει στη Βουλή (και στους βουλευτές που στηρίζουν της συγκυβέρνηση) μέτρα όπως:
- έκτακτη εισφορά 5-10% στις μεγάλες επιχειρήσεις με καθαρά κέρδη άνω των 5 εκατομμυρίων ευρώ
- αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ
- αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης στο 13% από 10%
- τρεις συντελεστές ΦΠΑ 6%, 11% και 23%
- Ιδιωτικοποιήσεις (περιφερειακά αεροδρόμια, ΟΛΠ, ΟΛΘ και δέκα μεγάλα λιμάνια)
- Φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις προκειμένου να εισπραχθούν έσοδα 100 εκατ. Ευρώ.
- Έσοδα 120 εκατ. ευρώ από τους ελέγχους στα ανασφάλιστα οχήματα ή αυτά τα οποία δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ.
- Ενέργειες για το ασφαλιστικό σύστημα που προβλέπουν, μεταξύ άλλων, ενοποιήσεις Ταμείων σε 3, σταδιακή κατάργηση πρόωρων συντάξεων, πρόσθεση ενός 6μήνου/ έτος ως το 2022 και ενός έτους ως το 2025,
- Αλλαγή στο νόμο Κατσέλη για την προστασία πρώτης κατοικίας
- Εφαρμογή νόμου για αξιολόγηση προσωπικού
- Εφαρμογή κινητικότητας
- Διάθεση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων μέσω super market
