Τους τελευταίους μήνες στο κτίριο του Ιδρύματος Β&Μ Θεοχαράκη εκτίθενται διάφορα έργα υπό τον τίτλο «Φιλελληνισμός». Είναι μια έκθεση που αφηγείται την υλική και ηθική υποστήριξη διάφορων εμπνευσμένων ρομαντικών Ευρωπαίων, όπως ο Λόρδος Βύρων, προς τη χειμαζόμενη Ελλάδα.
Τι σχέση μπορεί να έχει, άραγε, όλη αυτή η καταβύθιση στο παρελθόν με το τώρα; Κατά τον Economist, οι χρονικοί συντονισμοί είναι προφανείς. Στην Ευρώπη ο ένας πρέπει να αγαπάει τον άλλον και αυτός είναι ένας ευγενής στόχος, ειδικά όταν κάποιοι μέχρι πρόσφατα δεν αντάλλασσαν ούτε λέξη. «Πριν από δύο εβδομάδες ο κ. Βαρουφάκης είχε μια καταστροφική συνάντηση με τους ομολόγους του και στη συνέχεια εξέφρασε την ικανοποίησή του ότι όλο αυτό το μίσος στρέφεται εναντίον του. Μετά από περισσότερο από τρεις μήνες άκαρπων διαπραγματεύσεων, τα αποθέματα φιλελληνισμού μεταξύ των εταίρων έχουν εξαντληθεί, εάν δεν έχουν στεγνώσει. Όπως λέει και ένας αξιωματούχος των Βρυξελλών για την ελληνική κυβέρνηση ”ζουν σε ένα σύννεφο, σε μια ουτοπία”», αναφέρει εισαγωγικά το άρθρο.
Κατά τον αρθρογράφο, ίσως ήταν αφελές να περιμένουμε κάτι άλλο από τον ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, αυτοί που τώρα είναι επιφορτισμένοι να διεξάγουν διαπραγματεύσεις, περνούσαν τον καιρό τους συζητώντας για τις αντιφάσεις του καπιταλισμού με καφέ και τσιγάρο. Τότε, το κυβερνών κόμμα είναι μόλις 3-4% ποσοστό. Η οικονομική καταστροφή της Ελλάδας, άλλαξε τις προοπτικές του. Το 2012 ήρθε σε απόσταση αναπνοής από την κυβέρνηση, για να το καταφέρει στις πρόσφατες εκλογές του Ιανουαρίου.
Ελκυστικές υποσχέσεις
Γράφει επ’ αυτού ο Economist: «Ο ΣΥΡΙΖΑ, υπό την ηγεσία του Τσίπρα, πρόσφερε μια ελκυστική υπόσχεση σε μια χώρα που ταλανίστηκε από την ύφεση και ταπεινώθηκε από την κηδεμονία των ξένων γραφειοκρατών. Ο Τσίπρας υποσχέθηκε να σχίσει το μνημόνιο, να αποκαταστήσει την ελληνική αξιοπρέπεια και να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ. Επίσης, τόνισε πως η Ευρώπη θα αλλάξει, μέσω της Ελλάδας, προς όφελος όλων. Τρεις μήνες μετά, οι δύο πρώτες υποσχέσεις τελούν υπό κατάρρευση, η τρίτη μοιάζει επισφαλής και η τέταρτη είναι ένα κακόγουστο αστείο».
Και συνεχίζει: «Σε λιγότερο από ένα μήνα μετά τις εκλογές, η Ελλάδα συμφώνησε να παρατείνει το δεύτερο μνημόνιο με την ελπίδα ότι θα λάβει την τελευταία δόση. Αυτή η προσέγγιση των Τσίπρα-Βαρουφάκη μπορεί να λειτούργησε στο εσωτερικό, αλλά στο εξωτερικό έφερε μόνο δυσπιστία και περιφρόνηση».
Τα αποτελέσματα
Αυτό είχε δύο αποτελέσματα: οι προϋποθέσεις για οποιαδήποτε άλλα δάνεια χρειαστεί η Ελλάδα, θα είναι πιο δαπανηρές και τα επιχειρήματα των αρχιτεκτόνων των διασώσεων έγιναν πιο ασφαλή. Όπως σημειώνει ο Λουκάς Τσούκαλης του ΕΛΙΑΜΕΠ: «Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ένα φοβαρό κακό σε όλους εμάς που προσπαθούμε να αλλάξουμε τη συζήτηση στην Ευρώπη».
Κατά τον Economist, ένα Grexit εξακολουθεί να είναι απίθανο, αλλά δεν προξενεί έκπληξη ότι κάποιοι ήδη το σχεδιάζουν. Χωρίς εξωτερική οικονομική βοήθεια από τον Αύγουστο του 2014, η ελληνική κυβέρνηση έκανε επιδρομή στα ταμεία των δήμων και καθυστερεί τις πληρωμές προς τρίτους, μόνο και μόνο για να κρατήσει το κεφάλι της έξω από το νερό. «Αυτό, όμως, δεν μπορεί να συνεχιστεί και να αυξάνονται οι παλμοί κάθε φορά που πρέπει να καταβληθεί μια δόση στο ΔΝΤ, οι συντάξεις και οι μισθοί. Όλοι συμφωνούν πως η Ελλάδα δεν μπορεί να πάει πέρα από τον Μάιο δίχως βοήθεια. Μετά από αυτό θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα πληρωμών κατά τον Αύγουστο», αναφέρει το άρθρο.
Οι κόκκινες γραμμές και η Kolotoumba
Τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο από τη στιγμή που έμεινε στην άκρη ο Βαρουφάκης. Υπάρχει ελπίδα ότι θα υπάρξει συμφωνία, αν και ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να εμμένει στις κόκκινες γραμμές του. «Όλες οι επιλογές του Τσίπρα μοιάζουν να είναι άσχημες. Θα μπορούσε να καθυστερήσει την πληρωμή προς το ΔΝΤ για να αγοράσει χρόνο. Θα μπορούσε να παίζει παιχνίδια ή να προχωρήσει σε ελέγχους κεφαλαίων. Ή θα μπορούσε να κάνει kolotoumba και να δεχθεί τις απαιτήσεις των δανειστών. Αυτό μπορεί να απαιτήσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος ή να προκαλέσει διαζύγια μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει μια πληθώρα δυνατοτήτων, αλλά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η αναμέτρηση επίκειται».
Η αδιαλλαξία του ΣΥΡΙΖΑ
Έλληνες παρατηρητές σημειώνουν πως η αδιαλλαξία του ΣΥΡΙΖΑ εξηγείται με τους εξής όρους: ανικανότητα, ιδεολογικές παρωπίδες, ικανοποίηση εγχώριων αναγκών, υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων που έχουν. «Όποιος και αν είναι ο λόγος, η αβεβαιότητα έχει κοστίσει στην Ελλάδα. Πέρυσι επέστρεψε στην ανάπτυξη και τώρα η Κομισιόν μείωσε τις προβλέψεις της προς το χειρότερο. Η κυβέρνηση είναι ένας μπατίρης, οι ξένες επενδύσεις έχουν στερέψει, το μικρό πρωτογενές πλεόνασμα έχει εξαφανιστεί και η προοπτική μιας ακόμη μισητής λιτότητας έχει αυξηθεί. Δεν υπάρχουν πολλές ελπίδες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετωπίσει τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Πού έχει αποτύχει
Η κυβέρνηση έχει αποτύχει να τα βάλει με τους ολιγάρχες της χώρας, ενώ έχει ανακόψει κάποιες μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών. Μια παλιά ελληνική ασθένεια, οι πελατειακές σχέσεις, φαίνεται να είναι τόπσο διάχυτη όσο ποτέ. Το Ποτάμι, ένα φιλελεύθερο κόμμα, ανακάλυψε ότι 11 από τους 13 περιφερειακούς διευθυντές εκπαίδευσης που διορίστηκαν από την κυβέρνηση ήταν μέλη του ΣΥΡΙΖΑ. (Ένας από αυτούς ανήκε στους ΑΝΕΛ.)
Για να καταλήξει το άρθρο: «Σχεδόν με κάθε τρόπο, ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε το αντίθετο αποτέλεσμα από ό,τι υποσχέθηκε. Είχε υποσχεσθεί το τέλος της ύφεσης στην Ελλάδα, αλλά αντ’ αυτού η ανάπτυξη έχει υποχωρήσει. Δεσμεύτηκε να τερματίσει τις πολιτικές λιτότητας, αλλά έχει κάνει πολλά για να ενθαρρύνει τους υποστηρικτές της. Υποσχέθηκε να εγκαταλείψει τις κακές συνήθειες των παλαιών κομμάτων και φαίνεται να τις έχει οικειοποιηθεί».
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του Economist, στα αγγλικά, με τίτλο «The sorry saga of Syriza» πατώντας ΕΔΩ
