Επιμέλεια: Τάσος Αποστολόπουλος
Σαν σήμερα, στις 24 Ιανουαρίου 2012, πέθανε ο σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός κινηματογράφου Θεόδωρος Αγγελόπουλος που είχε γεννηθεί στην Αθήνα αλλά η καταγωγή του ήταν από το χωριό Αμπελιώνα της Άνω Μεσσηνίας.
Έκανε νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τις οποίες εγκατέλειψε πριν πάρει το πτυχίο του. Το 1961 έφυγε στο Παρίσι, όπου αρχικά παρακολούθησε στη Σορβόννη μαθήματα γαλλικής φιλολογίας και φιλμογραφίας, καθώς και μαθήματα εθνολογίας και στη συνέχεια μαθήματα κινηματογράφου στη Σχολή Κινηματογράφου IDHEC και στο Musée de l’ homme. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1964 και μέχρι το 1967 εργάστηκε ως κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα Δημοκρατική Αλλαγή, μαζί με τον Βασίλη Ραφαηλίδη και την Τόνια Μαρκετάκη.
Με τον κινηματογράφο άρχισε να ασχολείται το 1965 και το 1968 παρουσίασε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία, Εκπομπή, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Το 1970, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, Αναπαράσταση, κέρδισε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, καθώς και άλλες διακρίσεις στο εξωτερικό, και σηματοδότησε την αυγή του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Έκτοτε, οι ταινίες του έχουν συμμετάσχει σε πολλά διεθνή φεστιβάλ και έχει κερδίσει πολλά βραβεία, τα οποία τον καθιέρωσαν παγκοσμίως ως έναν από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του σύγχρονου κινηματογράφου. Πολλά αφιερώματα που τιμούν τη δουλειά του Θόδωρου Αγγελόπουλου έχουν πραγματοποιηθεί σ’ όλο τον κόσμο.
Έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας των Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, του Πανεπιστημίου X Ναντέρ (Nanterre) στο Παρίσι και του Πανεπιστημίου του Έσσεξ (Essex). Μαζί με τον Βασίλη Ραφαηλίδη υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος.
Στις 24 Ιανουαρίου 2012 πεζός τραυματίστηκε σοβαρά στο διάλειμμα των γυρισμάτων της νέας του ταινίας “Η άλλη θάλασσα” στη Δραπετσώνα από διερχόμενη μοτοσυκλέτα. Το ίδιο βράδυ άφησε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο του Φαλήρου, όπου νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση. H κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη, στις 27 Ιανουαρίου στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης καθιέρωσαν το 2012 Διεθνές Βραβείο «Θόδωρος Αγγελόπουλος» ως ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του σπουδαίου Έλληνα δημιουργού. Το βραβείο θα απονέμεται κάθε Νοέμβριο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Ο Εμίρ Κουστουρίτσα δήλωσε μαθαίνοντας τον θάνατο του Αγγελόπουλου, ότι οι ταινίες του τελευταίου αποτέλεσαν γι’ αυτόν έμπνευση και διαμόρφωσαν την εικόνα του για τον κινηματογράφο. Ο πρόεδρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μόντρεαλ (Festival des Films du Monde de Montréal) Σερζ Λοζίκ (Serge Losique) και προσωπικός φίλος του Αγγελόπουλου, ανακοίνωσε ότι η επόμενη διοργάνωση το 2012 θα γίνει στην μνήμη του Έλληνα σκηνοθέτη. Έκθεση ζωγραφικής με τίτλο “Ο Μελλισοκόμος των Αγγέλων” του ζωγράφου Οδυσσέα Άννινου για το Θόδωρο Αγγελόπουλο παρουσιάστηκε στο Πολυχώρο Πολιτισμού ΑΘΗΝΑΙΣ Το δρώμενο προλόγισε ο ιστορικός τέχνης Λεόντιος Πετμεζάς και τα εγκαίνια τίμησε με τη παρουσία του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας.
Στην επέτειο της γέννησής του τον ίδιο χρόνο, η ελληνική έκδοση της μηχανής αναζήτησης “Google” εμφάνισε στην αρχική της σελίδα γκραβούρα που παραπέμπει στον Έλληνα σκηνοθέτη. Παράλληλα, την ίδια μέρα διοργανώθηκε εκδήλωση στη μνήμη του στο κτήριο της οδού Περαιώς του Μουσείου Μπενάκη.
Το Δημοτικό Ωδείο Φλώρινας, τίμησε το Θεόδωρο Αγγελόπουλο, δίνοντας το όνομά του στη θεατρική αίθουσα του, όπου πραγματοποιούνται θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές, αλλά και πλήθος άλλων εκδηλώσεων.
Έλαβε τα παρακάτω βραβεία:
- Η Εκπομπή, βραβείο κριτικών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1968
- Αναπαράσταση, Α’ βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1970, βραβείο Ζωρζ Σαντούλ (Γαλλία, 1971), καλύτερης ξένης ταινίας στο Φεστιβάλ Hyères (1971), ειδική μνεία της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου (1971)
- Μέρες του `36, Βραβείο σκηνοθεσίας και φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1972, βραβείο της FIPRESCI στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου (1972)
- Ο Θίασος, Καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, Α’ αντρικού και Α’ γυναικείου ρόλου, Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1975, καλύτερη ταινία της δεκαετίας 1970-1980 από την Ένωση Κριτικών της Ιταλίας
- Οι Κυνηγοί, Βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ του Σικάγο (1977), βραβείο της Ένωσης Τούρκων κριτικών (1977), επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών
- Ο Μεγαλέξανδρος έλαβε το βραβείο FIPRESCI το 1980 στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας.
- Ταξίδι στα Κύθηρα, βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών (1984), κρατικά βραβεία καλύτερης ταινίας, σεναρίου, α΄ ανδρικού ρόλου, α’ γυναικείου ρόλου,σκηνογραφίας, βραβείο κριτικών στο Φεστιβάλ Ρίο ντε Τζανέιρο (1984),
- Τοπίο στην Ομίχλη έλαβε (μοιράστηκε) το Αργυρό Λιοντάρι Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας, βραβείο Φελίξ καλύτερης Ευρωπαϊκής ταινίας (1988).
- Το Βλέμμα του Οδυσσέα έλαβε το Μεγάλο Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών, βραβείο της FIPRESCI (1995). Επίσης, οι κριτικοί του περιοδικού Time το ψήφισαν στις 100 καλύτερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
- Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών (1998).
- Τριλογία – Το Λιβάδι που Δακρύζει κέρδισε βραβείο της FIPRESCI (2004).
- Βραβείο «Αλεξάνταρ Λίφκα» του Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Πάλιτς, για το σύνολο του έργου του (2006).
- Xρυσό μετάλλιο του ιδρύματος Circulo de Bellas Artes (Mαδρίτη, 2008) για το σύνολο του έργου του.
- Χρυσή Σφραγίδα, ανώτατη διάκριση της Γιουγκοσλαβικής Κινηματοθήκης.
- Βραβείο Σεναρίου ΄98
- Τιμητική Πλακέτα από το 40ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ‘99
- Τιμητική Πλακέτα από το Σύλλογο Ελλήνων Φοιτητών ‘’MINERVA’’ 2002
- Βραβείο στο Φεστιβάλ του Μόντρεαλ 2004
- Life Time Achievement Award ( Napoli Film Festival) 2005
- The 21st Haifa International Festival Award for Cinematic Excellence and Innovation
- Βραβείο Καλύτερου Σκηνοθέτη για την ταινία ‘’ Ο Θίασος’’ ‘79
- Βραβείο από τον 13ο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Φιλμ PALIC για την ταινία ‘’Μέγας Αλέξανδρος’’
Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki
