Επένδυση στην Ανακύκλωση και στην Κομποστοποίηση στην Πηγή, με αξιοποίηση χρηματοδοτήσεων και με αλλαγή νοοτροπίας
Ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες εγκρίσεων του προγραμματισμού για τον Δήμο Βριλησσίων της χρονιάς που έρχεται, με την ελπίδα να είναι φωτεινότερη από την σκοτεινή που φεύγει. Έκλεισαν με την υπερψήφιση του τεχνικού προγράμματος και του προϋπολογισμού από τη δημοτική αρχή (16/12), ενώ είχε προηγηθεί η συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου (9/12) για τον καθορισμό δημοτικών τελών για το 2021.
Στην τελευταία, ο Δήμος Βριλησσίων ομόφωνα αποφάσισε μείωση των τελών κατάληψης κοινοχρήστων χώρων, λόγω και των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας που αντιμετωπίζουν τα καταστήματα, μετά από ουσιαστική διαλογική συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο, διαμορφώνοντας τη βέλτιστη λύση μέσα από τις εναλλακτικές προτάσεις και δυνατότητες που παρουσιάστηκαν από όλες τις παρατάξεις. Επίσης, η δημοτική αρχή, αφουγκραζόμενη τις προτάσεις της αντιπολίτευσης για μειώσεις τελών, παρότι αυτές στην συντριπτική πλειοψηφία τους δεν λάμβαναν υπόψη τη βιωσιμότητα του δημοτικού ταμείου, που και αυτό έχει σημαντικές απώλειες από τις συνέπειες της πανδημίας, αποφάσισε να λειτουργήσει συνθετικά και ενωτικά, συμφωνώντας σε μειώσεις (εντός των δεδομένων οριακών οικονομικών περιθωρίων) των τελών ύδρευσης από 5% έως 9,75 για τις χαμηλότερες καταναλώσεις. Επιβραβεύοντας έτσι περισσότερο τα νοικοκυριά με χαμηλότερες καταναλώσεις, που ταυτόχρονα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση των αποθεμάτων νερού, ίσως τον πιο σημαντικό φυσικό πόρο. Τέλος, σταθερά παρέμειναν στα επίπεδα των προηγούμενων ο φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων (ΦΗΧ) και τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού. Σε αυτά, τα τελευταία χρόνια ο Δήμος Βριλησσίων έχει επιφέρει σημαντικές μειώσεις, έως ¼ (25%) των προ πενταετίας χρεώσεών τους, ενώ προβλέπεται και δυνατότητα μείωσης έως 10% για όσους ανακυκλώνουν πιο πολύ, μέσα από τη συμμετοχή τους σε δημοτικά προγράμματα ταυτοποιημένης μετρήσιμης ανακύκλωσης.
Από 1,45 σε μόλις 1,12 ευρώ/μ² τα τέλη καθαριότητας των νοικοκυριών
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα για τα τέλη καθαριότητας, εγκρίθηκε η εισήγηση της οικονομικής επιτροπής για την παραμονή τους στα ίδια εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, τα οποία μετά από τις διαδοχικές ετήσιες μειώσεις των προηγούμενων χρόνων κυμαίνονται 25% χαμηλότερα για τις οικίες των δημοτών και κατοίκων, από 1,45 ευρώ/μ² πριν 5 χρόνια σε 1,12 ευρώ/μ² σήμερα. Τιμή που καθιστά τον Δήμο Βριλησσίων σε έναν από τους πιο φθηνούς στα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού σε όλη την Ελλάδα, διατηρώντας ταυτόχρονα μία εκ των πιο αποδοτικών (και υψηλής ανταποδοτικότητας σε σχέση με το εξαιρετικά μειωμένο κόστος τους) υπηρεσιών δημοτικής καθαριότητας, καθώς επίσης, και την 1η θέση στη χώρα με διαφορά στην εθνική υπόθεση της Ανακύκλωσης. Μια περήφανη πρωτιά που βασίζεται στον οργανωμένο δημοτικό μηχανισμό χωριστής συλλογής ρευμάτων απορριμμάτων, που οδηγεί, με βάση τα επίσημα κρατικά στοιχεία, σε άνω του 31% (άνω του 33% μαζί με τη χωριστή διαλογή μπαζών – ΑΕΚΚ) ανακύκλωση και κομποστοποίηση στην πηγή, καθώς και σε συνολικά άνω του 55% ανακύκλωση, συμπεριλαμβανομένης και της επεξεργασίας για εξαγωγή επιπλέον ανακυκλώσιμων στο εργοστάσιο (ΕΜΑΚ) του φορέα διαχείρισης απορριμμάτων δήμων και περιφέρειας της Αττικής (ΕΔΣΝΑ) μεγάλου τμήματος των σκουπιδιών του (πράσινου) κάδου των συμμείκτων (ΗΜΑ/ΥΠΕΝ 2019).
Μικρότερες χρεώσεις για τους αδύναμους και όσους ανακυκλώνουν πιο πολύ
Στα εγκριθέντα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού 2021 μειωμένη χρέωση (έως 5%) προβλέπεται (και φέτος) για τις επιχειρήσεις που η λειτουργία τους παράγει λιγότερα απορρίμματα από εκείνες που παράγουν περισσότερα. Επίσης, διατηρούνται οι υπάρχουσες σημαντικές ελαφρύνσεις για τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και, όπως προαναφέρθηκε, η πρόβλεψη επιβράβευσης με επιπλέον 10% έκπτωση για τα νοικοκυριά και τα καταστήματα που θα συμμετέχουν ενεργά σε δημοτικά προγράμματα μετρήσιμης ανακύκλωσης. Προγράμματα που στοχεύουν σε αύξηση της ανακύκλωσης στην πηγή που θα επιτυγχάνουν, και τα οποία θα μπορούν να εφαρμοστούν από τον δήμο μετά την οδυνηρή κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού.
Μεταξύ των φθηνότερων δήμων στη χώρα
Τα Βριλήσσια καταγράφονται στους δήμους με τα φθηνότερα δημοτικά τέλη στη χώρα, με διαφορά σημαντική ακόμα και από δήμους με πολύ μεγάλα ποσοστά ανεργίας και κατά μέσο όρο (αρκετά) χαμηλότερα εισοδήματα. Αλλά και με διαφορά έως και μισής τιμής (κυριολεκτικά) χαμηλότερα από δήμους με παρόμοια δημογραφικά στοιχεία και κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά με τα αντίστοιχα της πόλης μας. Η μακροχρόνια πολιτική μείωσης των δημοτικών τελών που ακολουθεί ο Δήμος Βριλησσίων έχει ως αποτέλεσμα μεγάλη ωφέλεια για τις Βριλησσιώτισσες και τους Βριλησσιώτες, αφήνοντας στην τσέπη τους χρήματα που στο παρελθόν εισέπραττε και τώρα παραμένουν στο νοικοκυριό ή την επιχείρησή τους για να ανταποκριθούν στις καθημερινές οικονομικές υποχρεώσεις τους και να τα επενδύσουν στις αναγκαίες δραστηριότητες ανάπτυξής τους.
Η χρέωση με μόλις 1.12 ευρώ/τμ για όλες τις οικίες, ανεξαρτήτως τετραγωνικών, τα σταθερά χαμηλά δημοτικά τέλη για τις μικρές επιχειρήσεις (μέχρι 200 τμ), έως και 50% σε σχέση με τις μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, τα σχεδόν μηδενικά τέλη για χρήση από χώρων από οργανισμούς/συλλόγους με κοινωφελή, μη κερδοσκοπικό και φιλανθρωπικό σκοπό και η κατά 50% απαλλαγή τελών για όλες τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες, Άτομα με Αναπηρία/ΑμεΑ με πιστοποίηση από ΚΕΠΑ, ωφελούμενοι κοινωνικών προγραμμάτων, όπως πιστοποιημένα από κρατικούς φορείς μακροχρόνια άνεργοι, άποροι κλπ), δείχνουν την σταθερή βούληση της διοίκησης να στηρίξει τους δημότες και τις επιχειρήσεις της πόλης, όλα τα προηγούμενα χρόνια και φυσικά στην σημερινή ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία.
Χαμηλά δημοτικά τέλη παρά την αύξηση δαπανών και τη μείωση εσόδων
Σημειώνεται ότι η επιλογή της διατήρησης σταθερών τελών (μηδενική διακύμανση) καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού γίνεται παρά την αύξηση όλων των δαπανών της υπηρεσίας καθαριότητας-ανακύκλωσης και συνολικά της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας λόγω:
α) της αιφνιδιαστικής και μάλιστα αναδρομικής αύξησης της δημοτικής εισφοράς και της δαπάνης των αντισταθμιστικών του φορέα διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής (ΕΔΣΝΑ) για την ταφή και τη χρήση του εργοστασίου επεξεργασίας (ΕΜΑΚ) της Φυλής, λόγω της πρόσφατης αιφνιδιαστικής εκτόξευσης του λειτουργικού κόστους του ΧΥΤΑ/ΟΕΔΑ Φυλής:
– σε ό,τι αφορά στα σύμμεικτα απορρίμματα (σκουπίδια του πράσινου κάδου) από 49 ευρώ/τόνο σε 54 ευρώ ανά τόνο και σε ό,τι αφορά στα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα (χωριστά συλλεγόμενα κλαδέματα και τροφικά οργανικά του καφέ κάδου και της λαϊκής αγοράς) από μηδέν (0) ευρώ ανά τόνο σε 27 ευρώ ανά τόνο.
β) της επιπλέον επιβολής τέλους Ταφής από το υπουργείο περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) 15 ευρώ ανά τόνο σύμμεικτων απορριμμάτων (σκουπιδιών)
γ) των έκτακτων δαπανών και εν γένει κοστοβόρων μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού
δ) τη σημαντική αύξηση του μισθολογικού κόστους στελέχωσης των δημοτικών υπηρεσιών για την υλοποίηση των αναγκαίων δράσεων, με εξαιρετικά περιορισμένο αντιστάθμισμα εισροής από το κρατικό ταμείο για την κάλυψή της απότομης αύξησής του
ε) τη δραματική μείωση εσόδων του δήμου, λόγω των εξαιρετικά μεγάλων ελαφρύνσεων που αποφάσισε η Οικονομική Επιτροπή μας για τις επιχειρήσεις, για το διάστημα των δύο φάσεων της (μακράς) καραντίνας, καθώς και λόγο της απόφασης του δήμου για πλήρη απαλλαγή τελών (μηδενικά τέλη) κατάληψης δημοτικών χώρων των επιχειρήσεων της καφεστίασης για ολόκληρο το 2020.
Χαμηλά δημοτικά τέλη παρά τις περιορισμένες εμπορικές χρήσεις
Ο Δήμος Βριλησσίων, λόγω της εξοικονόμησης από την ανάπτυξη της ανακύκλωσης και της χρηστής οικονομικής διαχείρισης του, είναι ανάμεσα στους πρώτους δήμους στη χώρα με τα χαμηλότερα τέλη. Παρότι είναι από εκείνους τους δήμους που έχουν τη μικρότερη συνεισφορά στα δημοτικά του τέλη από εμπορικές χρήσεις, λόγω του μικρού αριθμού τέτοιων χρήσεων στην περιοχή του (χρήσεις γης κυρίως αμιγούς κατοικίας).
7 εκ. ευρώ μειωμένα τέλη καθαριότητας με αναβάθμιση υπηρεσιών
Αυτές οι μεγάλες μειώσεις εσόδων, καθώς ο δήμος Βριλησσίων έχει πτώση εισροών χρημάτων πλέον των 7 εκ. ευρώ από τις μειώσεις των δημοτικών τελών του, που παρείχε στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις κατά την τελευταία 5ετία, όχι μόνο δεν επηρέασαν την (αντ)απόδοση των υπηρεσιών καθαριότητας προς τους δημότες και κατοίκους της πόλης. Αντίθετα, αυτές έχουν σημαντικά αναβαθμιστεί και παρέχονται με ίδιες δημοτικές δυνάμεις, αντί της παροχής τους με πανάκριβες συμβάσεις και όρους εργασιακής υποβάθμισης και ανασφάλειας των εργαζόμενων που παρέχονταν στο παρελθόν. Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι εφοδιάζονται συνεχώς με τον απαραίτητο εξοπλισμό εργασίας για την αποδοτικότερη προσφορά τους και τα προβλεπόμενα είδη για την ατομική προστασία τους (ΜΑΠ) και κάθε αναγκαία συναφή παροχή (περί 500.000 στην 5ετία).
Επενδύσεις με αδιάκοπη αξιοποίηση χρηματοδοτικών ενισχύσεων
Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας επιτυγχάνει παράλληλα την ένταξη του δήμου σε επενδυτικά προγράμματα για ταχεία και αποτελεσματική υλοποίηση του σχεδιασμού του δήμου. Ενδεικτικά, έχουν εγκριθεί, με συγχρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο 16 συστήματα υπογειοποιημένων κάδων χωριστών ρευμάτων ανακύκλωσης αξίας 600.000 ευρώ (έχει ξεκινήσει η εγκατάστασής τους στις πλατείες Αναλήψεως και Ελευθερίας), χρηματοδότηση 852.000 ευρώ του τοπικού σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων (ΤΣΔΑ) από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ/ΕΣΠΑ για υλοποίηση 5 ολοκληρωμένων δράσεων έργων και προμηθειών εξοπλισμού ενίσχυσης της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης στην πηγή, χρηματοδότηση για δυο (2) ευρωπαϊκά έργα LIFE, το Πληρώνω όσο Πετάω (PAYT) και της παραγωγής βιο-προϊόντων από οργανικά απορρίμματα (EBP), ύψους 300.000 και 170.000 ευρώ αντίστοιχα, χρηματοδότηση απόκτησης φορτηγού με αρπάγη (ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ) 180.000 ευρώ, χρηματοδότηση 40.000 ευρώ Σχεδίου Φορτιστών Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ) από το Πράσινο Ταμείο κ.α.
Συναινετική λύση για το αμαξοστάσιο θα φέρει μεγαλύτερη εξοικονόμηση στους δημότες
Πληγή αυξημένων δημοτικών εξόδων και προφανώς επιβάρυνσης για τους δημότες, αποτελεί η έλλειψη μόνιμου οργανωμένου χώρου αμαξοστασίου και χρήσης της υπηρεσίας καθαριότητας-ανακύκλωσης για την κατάλληλη συγκέντρωση και απομάκρυνση των κλαδεμάτων, των ογκωδών και λοιπών ειδών απορριμμάτων. Κατάσταση που προδιαγράφεται ακόμα πιο δαπανηρή στο άμεσο μέλλον και που θα συνεχίζεται επ’ αόριστον όσο εξακολουθεί να μην υπάρχει βούληση συναινετικής αντιμετώπισής του θεμελιώδους δημοτικού μας προβλήματος από τις δημοτικές παρατάξεις. Πέραν των όποιας μορφής προσωρινών ημίμετρων, απαιτείται να τεθεί από όλους σε πρώτη προτεραιότητα η οριστική εύρεση ρεαλιστικής και μακροχρόνιας λύσης οργανωμένου και σύγχρονου δημοτικού αμαξοστασίου. Όταν αυτό επιτευχθεί, θα σημάνει μεγάλη μείωση του κόστους μετακινήσεων των δημοτικών οχημάτων και μηχανημάτων και πολύ αποδοτικότερη λειτουργία του προσωπικού, καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους και περιβαλλοντικά φιλικότερη διαχείριση των απορριμμάτων για την πόλη μας.
Μαθαίνουμε διαρκώς και αγωνιζόμαστε για τον κοινό στόχο
Μαθαίνουμε διαρκώς από τις καλές πρακτικές των άλλων και από την εφαρμογή και τον εντοπισμό των αδυναμιών των δικών μας πολιτικών και πρακτικών. Με προσήλωση στον στόχο για σύγχρονη και αποτελεσματικά διαχείριση των απορριμμάτων πρωταγωνιστούμε στην Ανακύκλωση στην Πηγή, πρωτίστως προς όφελος της πόλης και των κατοίκων της και συνολικά προς όφελος της χώρας.
Ευχαριστούμε τους δημότες και τους τοπικούς φορείς για την ενεργή συνεργασία και προχωράμε μαζί, με γοργά και ουσιαστικά βήματα, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος μας και για τη βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης.
* Ο Αλέξης Μαυραγάνης είναι Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος Βιώσιμης Ανάπτυξης & Ψηφιακών Εφαρμογών & Μέλος ΔΣ της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ)
