Ο πόλεμος για το εμβόλιο της ευλογιάς προβάτων είναι το νέο κεφάλαιο στη θλιβερή ιστορία της ευλογιάς των προβάτων στην Ελλάδα, η οποία έχει οδηγήσει σε απόγνωση τους κτηνοτρόφους της χώρας μας.
Τόσο με το lockdown στην αιγοπροβατεία, όσο και με τον εμβολιασμό, να παραμένουν και οι δυο διαδικασίες ανενεργές ως επιλογές αντιμετώπισης της νόσου από το υπουργείο, το οποίο εφαρμόζει την τακτική της εκρίζωσης του ιού, διαλύοντας επί της ουσίας την ελληνική κτηνοτροφία.
Τα εκατέρωθεν επιχειρήματα αντλούνται από τη δεξαμενή της επιστήμης η οποία όμως εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές, με την κάθε μία να παρουσιάζει τα στοιχεία της.
Συγκεκριμένα οι κτηνοτρόφοι, από τη μεριά τους, βλέπουν καθημερινά τα ζώα τους να σφαγιάζονται μαζικά και συντάσσονται τώρα με τον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Δημήτρη Κουρέτα, προτάσσοντας ως μόνη επιλογή διάσωσης της ελληνικής αιγοπροβατείας τη δεδομένη στιγμή, τον εμβολιασμό των προβάτων.
Από την άλλη το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δεν είναι πρόθυμο να ενεργοποιήσει αυτή την επιλογή, με βασικό επιχείρημα πως κάτι τέτοιο θα επιφέρει καίριο πλήγμα στις εξαγωγές ΠΟΠ φέτας, ενώ θα οδηγήσει και στο να μετατραπεί η ευλογιά σε ενδημική νόσο στη χώρα μας, παραμένοντας εδώ για μια δεκαετία.
Δημιουργία Εθνικής Επιτροπής Διαχείρισης της ευλογιάς
Την περασμένη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας διοργάνωσε συνέντευξη Τύπου στην οποία παρίσταντο και ο Δημήτρης Μπαλούκας, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας.
Ο κ. Κουρέτας αναφέρθηκε στις επαφές που είχε με υπηρεσιακούς παράγοντες της Κομισιόν, σε πρόσφατο ταξίδι του στις Βρυξέλλες.
«Η υπεύθυνη Επιτροπή Κτηνιατρικής της Κομισιόν, μας ενημέρωσε ότι προτίθενται να δημιουργήσουν ένα εμβολιαστικό πρόγραμμα για την ευλογιά των αιγοπροβάτων στην Ελλάδα, το οποίο θα είναι με εμβόλιο εγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, αρκεί να το ζητήσει η χώρα. Θα πρέπει να σταλεί μία επιτροπή εμπειρογνωμόνων από τη χώρα, για να διαπραγματευτεί τους όρους με τους οποίους θα εξελιχθεί η διαδικασία. Χθες, η Επιτροπή αυτή έπρεπε να μεταβεί για συζητήσεις στις Βρυξέλλες και να ξεκινήσει το εμβολιαστικό πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει τη Θεσσαλία».
Στην ίδια συνέντευξη, το μέλος της Επιτροπής Αγώνα και πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων, Γιάννης Γκουρομπίνος, τόνισε: «Τα πρόβατα στην Ελλάδα δεν είναι περισσότερα από 3,5 εκατ., ασχέτως τι γράφουν τα μητρώα κι έχουμε 500.000 πρόβατα χαμένα. Τα συμφέροντα τα δικά μας δεν είναι τα ίδια με των τυροκόμων. Αυτοί παλεύουν για εκατομμύρια κι εμείς δεν έχουμε πετρέλαιο να βάλουμε στα οχήματά μας για να πάμε στο μαντρί».
Και «ω του θαύματος» δύο μέρες μετά τη συνέντευξη Τύπου του κ. Κουρέτα, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, ανακοινώθηκε η δημιουργία Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς, υπό την προεδρία του πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χαράλαμπου Μπιλίνη.
Πρόχειρη επιδημιολογική επιτήρηση
Η αντιμετώπιση της επιδημίας της ευλογιάς των προβάτων μέσα από ένα μοντέλο σαν αυτό που ίσχυε την περίοδο του κορονοϊού, είναι κάτι που σύμφωνα με τους ειδικούς απουσιάζει μέχρι στιγμής από τη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή και πρόεδρο ΔΣ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, παρουσίασε τις ελλείψεις στη διαχείριση της ευλογιάς από την Πολιτεία: «χρειάζεται να διενεργούμε περισσότερα μοριακά τεστ συέλου pcr. Επίσης απαιτείται η δημιουργία εργαστηρίου αναφοράς.
Για την ώρα, η επιδημιολογική επιτήρηση της ευλογιάς των προβάτων, είναι πρόχειρη. Οι πηγές πληροφόρησης για τα κρούσματα και την πορεία της ασθένειας είναι αποσπασματικές. Απαιτείται ένα πεδίο σύγκλισης όλων των πληροφοριών, με open data και διαφάνεια. Χρειάζεται οργάνωση. Πρέπει επίσης να ενισχύσουμε το κομμάτι της βιοασφάλειας σε επίπεδο εκτροφής και απαιτείται και καλύτερη συνεργασία της Ελλάδας με τους ευρωπαϊκούς φορείς».
Επιπλέον, σύμφωνα με τον καθηγητή, η χώρα μας πρέπει να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και την υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού για την υγεία των ζώων (WOAH).
Σύμφωνα με τον κ. Σαρηγιάννη, η αντιμετώπιση «τύπου κορονοϊού», πρέπει εκτός από τα πολλά τεστ pcr να περιλαμβάνει ακόμα, πολλά κινητά συνεργεία δειγματοληψίας, συμβάσεις με ακαδημαϊκά και περιφερειακά εργαστήρια τα οποία θα παρέχουν γρήγορα τις απαντήσεις για τα μοριακά τεστ, ευρεία διανομή κιτ απολύμανσης στους κτηνοτρόφους και μεγάλη αυστηρότητα στα επιμέρους logistics κομμάτια της διαχείρισης της ευλογιάς, όπως για παράδειγμα η διαχείριση των ζωοτροφών στις ζώνες προστασίας.
«Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, έχει δώσει το καλό παράδειγμα πραγματοποιώντας ήδη εδώ και καιρό μοριακές διαγνώσεις με τεστ συέλου στα αιγοπρόβατα» σχολίασε ο κ. Σαρηγιάννης.
Η «σύγκρουση» για τον εμβολιασμό
Όσον αφορά τον εμβολιασμό, επιλογή που έχει προταθεί στη χώρα μας ήδη από τον περασμένο Μάιο και επαναλήφθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο σε απάντηση που δόθηκε στον ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Σάκη Αρναούτογλου, σύμφωνα με τον κ. Κουρέτα, το εμβόλιο που πρότειναν οι υπηρεσιακοί παράγοντες της Κομισιόν, είναι βελγικής εταιρείας και μπορεί να διατεθεί στην Ελλάδα με 500.000 δόσεις, όποτε το ζητήσει η χώρα μας.
Πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σημειώνουν ότι δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για την ευλογιά από την Ε.Ε και πως ακόμα δεν είναι σαφές αν αυτό που προτίθεται να δώσει η Κομισιόν είναι το ιορδανικό εμβόλιο ή αυτό που κατασκευάζεται στην Αίγυπτο από αμερικανική εταιρεία βελγικών συμφερόντων, από την άλλη μεριάς ο κ. Κουρέτας λέει πως οι αξιωματούχοι στην Ε.Ε δεσμεύτηκαν για αυτό το εμβόλιο!
«Δεν έχουμε έγγραφη απάντηση για ποιο εμβόλιο μιλούν, ούτε για το ποσοστό ανοσίας που αυτό επιτυγχάνει» ανέφεραν στο in από το ΥΠΠΑΤ.
Από τη μεριά του ο ΕΟΦ έπειτα από ερώτηση του κ. Τσιάρα, για το αν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για την ευλογιά στην Ε.Ε., την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου, ανακοίνωσε επίσημα ότι «δεν υφίσταται αδειοδοτημένο εμβόλιο για την ευλογιά των αιγοπροβάτων στην Ελλάδα ή την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Όπως τόνισαν ακόμα από το ΥΠΑΑΤ: «στην επίσκεψη του στη Σόφια, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Γεωργίας, Κρίστοφ Χάνσεν, ανέφερε πως ο εμβολιασμός των μηρυκαστικών κατά της ευλογιάς συνιστά «ακραίο μέτρο», καθώς ενδέχεται να πλήξει την εξαγωγική αξιοπιστία κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων της Βουλγαρίας».
Η γειτονική Βουλγαρία, η οποία επίσης πλήττεται από τη νόσο της ευλογιάς έχει ήδη ενεργοποιήσει το εθνικό σχέδιο δράσης εμβολιασμού και έχει λάβει από την Κομισιόν 500.000 δόσεις τουρκικών και ιορδανικών εμβολίων.
Η γειτονική χώρα είναι ήδη έτοιμη να ξεκινήσει τους εμβολιασμούς κι εμείς ακόμα περιμένουμε.
Να τονιστεί ότι, κατά το ΥΠΑΑΤ, η Βουλγαρία έχει χάσει το 20% του διαθέσιμου δυναμικού των προβάτων της, ενώ η Ελλάδα το 6%. Με απλά λόγια έχουμε ακόμα διαθέσιμο ζωικό κεφάλαιο να χάσουμε…. Και τώρα ερχόμαστε στο κυρίαρχο, κατά τη γνώμη μας, στοιχείο. «Η Βουλγαρία δεν έχει πρόβλημα να ενεργοποιήσει τον εμβολιασμό γιατί δεν στηρίζεται στις εξαγωγές τυροκομικών προϊόντων, όπως η Ελλάδα. Είναι χώρα κρεατοπαραγωγός, όχι γαλακτοπαραγωγός. Δεν μπορούμε λοιπόν να ρισκάρουμε να αποκλειστούμε από τις εξαγωγές, ενώ η Δανία και η Γαλλία να παραμονεύουν να μας «πάρουν» τη φέτα» σχολιάζουν οι πηγές του ΥΠΑΑΤ.
Πάντως κτηνοτρόφοι και ο κ. Κουρέτας, αμφιβάλλουν για το αν τα στοιχεία που το ΥΠΑΑΤ κοινοποιεί για τη Βουλγαρία, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα., όπου συμβαίνουν, συσκοτίζουν την εικόνα».
Σε ότι αφορά τους παράνομους εμβολιασμούς, ο κ. Κουρέτας και οι κτηνοτρόφοι τονίζουν ότι όσο δεν εφαρμόζεται νόμιμος εμβολιασμός, το οποίο είναι αυτό που επιθυμούν οι κτηνοτρόφοι, τόσο πιο πιθανές θα γίνονται οι απόπειρες για παράνομο εμβολιασμό.
«Συσκοτιστικές οι απαντήσεις του ΥΠΑΑΤ για την αδειοδότηση του εμβολίου» ισχυρλίζεται ο Κουρέτας
Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, σημειώνει σε όλους τους τόνους, πως είναι ψευδές ότι η Κομισιόν μας προτείνει εμβόλιο που δεν είναι αδειοδοτημένο, τονίζοντας ότι «πρόκειται για μια ψευδή, συσκοτιστική δήλωση. Το θέμα της αδειοδότησης είναι μια καθαρά γραφειοκρατική διαδικασία, το τελευταίο βήμα πριν την έναρξη των εμβολιασμών. Πρέπει μια χώρα να καταθέσει σχέδιο ενεργοποίησης εμβολιασμού στην Ε.Ε, για να αδειοδοτηθεί το εμβόλιο. Αν το πράξουμε αυτό, τότε η αδειοδότηση θα έρθει μέσα 10 μέρες. Ο τρόπος που το θέτει το υπουργείο είναι σαν περιγράφουν ένα ακατάλληλο εμβόλιο».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Γιώργος Χριστοδουλόπουλος, καθηγητής Υγιεινής Αγροτικών Ζώων στο Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος έκανε λόγο για ένα εμβόλιο υψηλής και μοντέρνας τεχνολογίας, το οποίο έχει ποσοστό αποτελεσματικότητας από 85% έως και 100% και όχι 60% που ισχυρίζεται η ομάδα του υπουργείου.
«Περιέχει το ρουμανικό στέλεχος και μπορεί να καλύψει τη νόσο στη χώρα μας. Ακόμα όμως και αν η ομάδα του υπουργείου αποφασίσει πως δεν είναι αυτό το κατάλληλο εμβόλιο, τότε μπορεί να ζητήσει κάποιο άλλο από τα διαθέσιμα. Διαφορετικά, αν συνεχίσουμε με την ίδια αποτυχημένη στρατηγική θα εξαφανιστούν όλοι οι μικροί και μεσαίοι κτηνοτρόφοι και θα απομείνουν οι μεγάλες μονάδες που συνεργάζονται με τους γαλακτοπαραγωγούς και τους τυροκόμους», τονίζει κ. Χριστοδουλόπουλος.
Από τη μεριά του ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κάνει λόγο για «εργαλειοποίηση» της επιστήμης και υπόδειξη συγκεκριμένης γραμμής σε ομάδα επιστημόνων, τονίζοντας ότι «επιστήμονες όπως ο κ. Χριστοδουλόπουλος, ο Γεώργιος Βαλιάκος – επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο Ηλίας Γιάννενας– αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Κτηνιατρικής στο ΑΠΘ και ο Γιώργος Αρσένος από το ίδιο τμήμα, έχουν «παραγκωνιστεί» από το ΥΠΑΑΤ. Προβάλλονται μόνο οι απόψεις που βολεύουν».
Τέλος να τονιστεί ότι ο κ. Σαρηγιάννης τονίζει ότι αν τα αυστηρά μέτρα πρόληψης και επιτήρησης που προτείνει ο ίδιος, τηρηθούν σχολαστικά και μέχρι κεραίας, με βασικό εργαλείο τα γρήγορα τεστ ανίχνευσης του ιού, είναι εφικτός ο περιορισμός των κρουσμάτων με τη μέθοδο της εκρίζωσης του ιού, αυτό που μέχρι τώρα επιθυμεί να πετύχει το ΥΠΑΑΤ. Βέβαια ο κ. Σαρηγιάννης, πέρα από αυτά που προτείνει, δεν είναι αρνητικός στο ενδεχόμενο του εμβολιασμού. «Θα πρέπει να γίνει σε φάσεις, αρχής γενομένης από τα hotspots κρουσμάτων, εκεί όπου καταγράφεται η μεγαλύτερη ταχύτητα μετάδοσης» εξηγεί ο καθηγητής.
