Την αναδιαμόρφωση της ισορροπίας δυνάμεων στη Μέση Ανατολή επιδιώκει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου (Benjamin Netanyahu).
Κι αυτό καθώς η ισραηλινή ηγεσία θεωρεί ότι έχει μια μοναδική ευκαιρία να πετύχει τον πρωταρχικό στόχο της, πέραν της εξουδετέρωσης της Χεζμπολάχ (Hezbollah) και της Χαμάς (Hamas ), σύμφωνα με το Politico.
Ο Νετανιάχου είχε καταστήσει σαφές, ήδη πριν την έναρξη των «περιορισμένων» χερσαίων επιχειρήσεων των ισραηλινών δυνάμεων στον Νότιο Λίβανο, ότι ο τελικός του στόχος είναι η υπονόμευση της ισχύος του Ιράν, βασικού χρηματοδότη και προμηθευτή όπλων της Χαμάς και της Χεζμπολάχ.
Aπευθυνόμενος χθες με διάγγελμά του στα αγγλικά προς τον «ευγενή λαό της Περσίας», ο Ισραηλινός πρωθυπουργός τόνισε ότι «πλησιάζει η μέρα που το Ιράν θα απελευθερωθεί – και αυτή η στιγμή θα έρθει πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι πιστεύουν οι άνθρωποι».
Και προειδοποίησε το θεοκρατικό καθεστώς της Τεχεράνης ότι «δεν υπάρχει μέρος στη Μέση Ανατολή όπου δεν μπορεί να το φτάσει το Ισραήλ».
Εδώ και μήνες το Ισραήλ επιτίθεται κατά συμμάχων και πληρεξουσίων της Τεχεράνης, όπως η Χαμάς, η Χεζμπολάχ και οι Χούθι της Υεμένης (Houthis in Yemen), αλλά ταυτόχρονα επιδεικνύει την τεχνολογική του υπεροχή και τη διείσδυση κατασκόπων του σε εδάφη του Ιράν.
Τον περασμένο Απρίλιο, μετά το μπαράζ πυραύλων και drones που εξαπέλυσαν εναντίον του οι Φρουροί της Επανάστασης, το Ισραήλ κατέστρεψε ραντάρ αεράμυνας στην Ισφαχάν, σε ένα μήνυμα προς το Ιράν, όπως το ερμήνευσαν αναλυτές, ότι μπορεί να εξαφανίσει τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις όποτε το αποφασίσει. Τρεις μήνες αργότερα ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε (Ismail Haniyeh), σκοτώθηκε από πύραυλο ενώ φιλοξενείτο σε κρατικό ξενώνα στην Τεχεράνη, ενώ Ιρανοί διοικητές εξοντώθηκαν από ισραηλινά πλήγματα στη Βηρυτό και στη Δαμασκό.
Τα μηνύματα του Νετανιάχου σχετικά με την «έκταση» του Ισραήλ είναι ξεκάθαρα, περιορίζοντας τα περιθώρια ελιγμών του Ιράν.
Για την ηγεσία της Τεχεράνης, αυτή είναι μια βασανιστική πρόκληση, καθώς το Ιράν προβάλλει ισχύ σε όλη την περιοχή της Μέσης Ανατολής ως στρατιωτική δύναμη που μπορεί να υποστηρίξει τους πληρεξούσιούς της από τον Λίβανο μέχρι την Υεμένη και από το Ιράκ μέχρι τη Συρία. Η εξόντωση του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα (Hassan Nasrallah), την Παρασκευή στη Βηρυτό ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ότι ο Νετανιάχου «πετάει το γάντι» στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Η ισραηλινή χερσαία επίθεση στον Λίβανο
Και από τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, με ανάρτηση στο X, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (Israel Defense Forces-IDF) κατέστησε σαφές ότι δεν θα σταματήσουν εκεί, εξαπολύοντας «περιορισμένες», «εντοπισμένες» και «στοχευμένες» χερσαίες επιδρομές σε χωριά του Νοτίου Λιβάνου, διαβεβαιώνοντας πως ο στόχος είναι στοιχεία της Χεζμπολάχ, «που συνιστούν άμεση απειλή για ισραηλινές κοινότητες στο Βόρειο Ισραήλ».
Η χερσαία αυτή επίθεση, υποστηριζόμενη από την Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία και το πυροβολικό, σχεδιαζόταν επί μήνες, και οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) δεν ξεκαθάρισαν πόσο θα διαρκέσει. Πιθανός στόχος της ισραηλινής ηγεσίας είναι να αναγκάσει τη Χεζμπολάχ να αποσύρει τις δυνάμεις της βορείως του ποταμού Λιτάνι, σε απόσταση 29 χλμ. από τα σύνορα Ισραήλ – Λιβάνου, σύμφωνα με το ψήφισμα του ΟΗΕ για τη λήξη του πολέμου το 2006. Επιπλέον πρόσθεσαν ότι η χερσαία επιχείρησή του στοχεύει σε στόχους «που βρίσκονται σε χωριά κοντά στα σύνορα και [οι οποίοι] αποτελούν άμεση απειλή για τις ισραηλινές κοινότητες στο βόρειο Ισραήλ».
Ταυτόχρονα, το Ισραήλ θα συνεχίζει το σφυροκόπημα αποθηκών όπλων, δεξαμενών καυσίμων και επιμελητειακών και επιτελικών κέντρων της Χεζμπολάχ στην κοιλάδα Μπεκάα (Beqaa Valley), αλλά και το ανελέητο ανθρωποκυνηγητό ανώτερων στελεχών της. «Είναι η ευκαιρία μας να εξουδετερώσουμε τη Χεζμπολάχ για να μην ανακάμψει ποτέ και να ανακτήσει την επιρροή που ασκεί στον Λίβανο», είπε Ισραηλινός ανώτερος αξιωματούχος.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ (2024)
Μετά την εξόντωση του ορκισμένου εχθρού του Ισραήλ, ηγέτη της Χεζμπολάχ, Νασράλα, ο Νετανιάχου -που τον θεωρούσαν τοπικά και διεθνή ΜΜΕ ξεγραμμένο πριν από έναν χρόνο- ανακάμπτει στις δημοσκοπήσεις, κάτι που σημαίνει ότι έχει την αναγκαία υποστήριξη να παρατείνει κατά το δοκούν τη χερσαία επίθεση αψηφώντας επίμονα τις εκκλήσεις δυτικών συμμάχων, που φοβούνται επιδείνωση της ανθρωπιστικής κρίσης στο Λίβανο και πιθανή γενίκευση του πολέμου.
Επισκεπτόμενος χθες στρατιώτες των IDF στο Βόρειο Ισραήλ, ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Ιωάβ Γκάλαντ (Yoav Gallant), τόνισε στους στρατιπωτες που υπηρετούν στην Ταξιαρχία Golani ότι «η εξάλειψη του Νασράλα είναι ένα σημαντικό βήμα αλλά όχι το τελικό. Θα αναπτύξουμε όλες τις δυνάμεις που διαθέτουμε, κι αν κάποιος δεν κατάλαβε στην άλλη πλευρά τι περιλαμβάνουν αυτές, εννοούμε όλες τις δυνατότητες».
Στην Ουάσιγκτον εκτιμούν ότι η ισραηλινή χερσαία εισβολή στον Λίβανο θα είναι περιορισμένη και στοχευμένη, όπως λένε οι IDF, κι όχι τόσο εκτεταμένη όσο εκείνη του 2006, που πυροδότησε έναν σύντομο πλην άγριο πόλεμο, που άφησε λαβωμένες και τις δύο πλευρές.
Ωστόσο, δεν παύουν, σύμφωνα με το δημοσίευμα του Politico, να φοβούνται τόσο μια επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ -λόγος για τον οποίο οι ΗΠΑ στέλνουν ενισχύσεις στη Μέση Ανατολή-, αλλά και να ανησυχούν μήπως το παρατραβήξει η ισραηλινή ηγεσία.
Η αρχή του τέλους του «Άξονα Αντίστασης» του Ιράν;
Πέραν του προφανούς πολιτικού οφέλους για τον Νετανιάχου, η ισραηλινή χερσαία επίθεση στον Λίβανο υπαγορεύεται και από τη στρατιωτική λογική, σύμφωνα με αναλυτές.
Το Ισραήλ «έχει εξοντώσει την ανώτερη ηγεσία της Χεζμπολάχ, έχει θέσει σε κίνδυνο την ικανότητά της να συντονίζει και έχει την πρωτοβουλία. Παρά τους κινδύνους της χερσαίας εισβολής και την απειλή εκτόξευσης πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς (…) πολλοί θα υποστήριζαν ότι δεν θα υπάρξει ποτέ καλύτερη στιγμή για να μπουν οι IDF στον Νότιο Λίβανο για να καταστρέψουν τη στρατιωτική υποδομή της Χεζμπολάχ εκεί», λέει ο Μάθιου Σάβιλ (Matthew Savill ), αναλυτής της βρετανικής δεξαμενής σκέψης Royal United Services Institute.
«Έχει καταστρέψει την ανώτερη ηγεσία της Χεζμπολάχ, έχει εξουδετερώσει την ικανότητά της να συντονίζει και έχει την πρωτοβουλία. Παρά τους κινδύνους που θα αντιμετώπιζε μια χερσαία εισβολή, την απειλή μεγάλου βεληνεκούς από βαλλιστικούς πυραύλους και την εκτεταμένη φύση των τρεχουσών επιχειρήσεων των IDF, είναι δυνατόν να φανταστεί κανείς ότι πολλοί θα υποστήριζαν ότι δεν θα υπάρξει ποτέ καλύτερη στιγμή για να πάτε στο νότιο Λίβανο να καταστρέψει τη στρατιωτική υποδομή της Χεζμπολάχ εκεί», πρόσθεσε.
Αρκετοί ανώτεροι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, όπως ο πρώην επικεφαλής της Μοσάντ, Ταμίρ Πάρντο (Tamir Pardo), ζητούν να συνεχιστεί η επιχείρηση στον Λίβανο και να επεκταθεί ώστε να αλλάξουν τα δεδομένα στη Μέση Ανατολή. Με τα πλήγματα που κατάφερε στη Χεζμπολάχ τις τελευταίες 12 μέρες, το Ισραήλ έχει «μια ευκαιρία που δεν πρέπει να τη χάσει», είπε μιλώντας σε ισραηλινά ΜΜΕ. Και πρόσθεσε ότι η Χεζμπολάχ είναι απίθανο να ανακάμψει ώστε να ελέγχει τον Λίβανο στον ίδιο βαθμό που το έκανε μετά τον πόλεμο του 2006.
Η σιιτική λιβανική οργάνωση έχει σακατευτεί το τελευταίο διάστημα από τα ισραηλινά πλήγματα. «Σχεδόν ολόκληρη η ηγεσία της, πολιτική και στρατιωτική, καθώς και χιλιάδες μέλη και διοικητές έχουν δολοφονηθεί, εξοντωθεί ή δεν είναι πλέον μάχη, για να μην αναφερθούμε στις μεγάλες ποσότητες στρατηγικών πυρομαχικών που κατέστρεψαν οι IDF», λέει ο αναλυτής του Atlantic Council, Αχμέντ Φουάντ Αλχατίμπ (Ahmed Fouad Alkhatib).
«Η περιοχή μπορεί να βιώνει την αρχή του τέλους του άξονα της αντίστασης του Ιράν», πρόσθεσε, κάτι που σίγουρα δεν θα δυσαρεστούσε πολλές αραβικές χώρες, περιλαμβανομένων εκείνων του Κόλπου. Ορισμένα ΜΜΕ στα κράτη αυτά ήδη επιρρίπτουν στη Χεζμπολάχ την ευθύνη για τα δεινά των Λιβανέζων με την σαουδαραβική εφημερίδα Okaz να κατηγορεί τη σιιτική οργάνωση ότι λειτουργεί «υπέρ των ιρανικών συμφερόντων, όχι των λιβανικών ή των αραβικών».
Επικίνδυνη ψευδαίσθηση
Η Χεζμπολάχ αλλά και το Ιράν δεν έχουν και πολλές ελκυστικές επιλογές να απαντήσουν στο Ισραήλ.
Ο νέος πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν (Masoud Pezeshkian), φιλοδοξεί να βελτιώσει τις σχέσεις της Τεχεράνης με αραβικά γειτονικά κράτη, ενώ έκανε ανοίγματα στη Δύση αναφορικά με τις διαβουλεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Μια άμεση εμπλοκή της χώρας του στη σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χεζμπολάχ θα δυναμίτιζε αυτές τις προσπάθειές του, εκτιμά το Politico, ενώ ένα νέο μπαράζ πυραυλικών επιθέσεων, όπως έκανε ανεπιτυχώς την περασμένη άνοιξη, θα αποκάλυπτε την αδυναμία του Ιράν έναντι της ισραηλινής στρατιωτικής υπεροχής, αφήνοντας μόνη της τη Χεζμπολάχ και παρέχοντάς μόνον ρητορική υποστήριξη.
Ωστόσο, για τον Ζιλιάν Μπαρν – Ντάσεϊ (Julien Barnes-Dacey) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (European Council on Foreign Relations) η επιθυμία της ισραηλινής ηγεσίας να διαμορφώσει μια νέα τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή είναι μια «επικίνδυνη ψευδαίσθηση». Όπως υποστηρίζει, «η ισραηλινή επίθεση σηματοδοτεί ένα σημαντικό τακτικό κατόρθωμα, αλλά παραμένει αποκομμένη από μια βιώσιμη στρατηγική οδό για τη βιώσιμη αντιμετώπιση των ισραηλινών αναγκών ασφάλειας και τον τερματισμό της σειράς αλληλένδετων περιφερειακών συγκρούσεων».
Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχούντ Ολμερτ (Ehud Olmert), σκληρός επικριτής του Νετανιάχου, είπε επίσης στο POLITICO ότι ήταν πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για επιτυχία. «Τι θα συμβεί αν δύο ή τρεις μεγάλοι πύραυλοι προσγειωθούν στο Τελ Αβίβ;» προειδοποίησε.
- Δείτε από το πρωτότυπο την ανάλυση τoυ δημοσιογράφων Jamie Dettmer, του αμερικάνικου περιοδικού Politicoμε τίτλο «Israel sends troops into Lebanon — but its real target is Iran» και υπότιτλο «With attack on Hezbollah, Prime Minister Benjamin Netanyahu is seeking to decisively reshape the Middle East.», πατώντας ΕΔΩ
