Δυναμικό παρών στην Βουλή από την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση, σήμερα 16 Δεκεμβρίου, ημέρα ψήφισης του κρατικού προϋπολογισμού ώστε να εισακουστεί η ανάγκη που έχει διατυπωθεί για αυξημένους οικονομικούς πόρους προκειμένου να ανταπεξέλθουν στο λειτουργικό τους κόστος.
Την συγκέντρωση είχε προαναγγείλει η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας τις προηγούμενες ημέρες και ανταποκρίθηκαν πολλοί αιρετοί και στελέχη των Δήμων που βρέθηκαν εκεί.
Αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ με επικεφαλής τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Λάζαρο Κυριζόγλου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη. Εξάλλου μέλη του Δ.Σ της ΚΕΔΕ εισήλθαν στη Βουλή προκειμένου να συναντηθούν με εκπροσώπους κομμάτων και να καταθέσουν το υπόμνημα με τα αιτήματα τους.
Στην επιστολή των 18 σημείων που του επέδωσαν ζητούν μεταξύ άλλων την κατάργηση όλων των μνημονίων περιορισμών, την επιστροφή των τελών που αφαιρέθηκαν από τους δήμους το 2010, την αύξηση της χρηματοδότησης για αναπτυξιακά και δημοτικά έργα.
Στις επαφές ακούστηκε αρκετές φορές η φράση «υπάρχει κίνδυνος δήμοι της χώρας να πτωχεύσουν το 2026, καθώς δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν με τα χρήματα που δίδονται σήμερα, τα αυξημένα κόστη».
Παράλληλα, τέθηκαν επί τάπητος τα χρήματα που οι Δήμοι ελάμβαναν προ κρίσεως σε σχέση με σήμερα και επισημάνθηκε ότι η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση είδε τους πόρους της να μειώνονται σχεδόν 60 % από τα επίπεδα προ κρίσεως. Όπως σύμφωνα με πληροφορίες ειπώθηκε, τέτοιο ποσοστό μείωσης σε σχέση με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης μόνο η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση είχε.
Δηλώσεις Δημάρχων
«Η σημερινή μαζική παρουσία των αιρετών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έξω από τη Βουλή στέλνει ένα ξεκάθαρο και ενιαίο μήνυμα: οι Δήμοι δεν αντέχουν άλλο να λειτουργούν με ανεπαρκείς πόρους και διαρκώς αυξανόμενες αρμοδιότητες» τόνισε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου και συνέχισε:
«Η Αυτοδιοίκηση δεν ζητά χάρη. Ζητά την εφαρμογή του Συντάγματος και την απόδοση των πόρων που της αναλογούν, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών.
Ο Κρατικός Προϋπολογισμός για το 2026 δεν καλύπτει ούτε τις βασικές λειτουργικές δαπάνες των Δήμων, την ώρα που το ενεργειακό κόστος, οι κοινωνικές ανάγκες και οι υποχρεώσεις μας αυξάνονται. Δεν είναι δυνατόν οι Δήμοι να καλούνται να στηρίξουν την κοινωνική συνοχή χωρίς τα αναγκαία χρηματοδοτικά εργαλεία.
Διεκδικούμε μια ουσιαστική διοικητική μεταρρύθμιση, με ισχυρούς, οικονομικά αυτάρκεις Δήμους, σε ένα πραγματικά αποκεντρωμένο κράτος. Δήμους που δεν θα λειτουργούν ως διαχειριστές της μιζέριας, αλλά ως πυλώνες ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και καθημερινής εξυπηρέτησης του πολίτη».
Ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, με τη σειρά του δήλωσε: «Σήμερα ενώνουμε δυνάμεις και υψώνουμε ανάστημα θέλουμε τους δήμους μας δυνατούς για να μπορεί να είναι δυνατή η 
κοινωνία. Είμαστε εδώ αιρετοί, εργαζόμενοι και πολίτες γιατί θέλουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες ζωής θέλουμε τους δήμους μας περισσότερο ισχυρούς με αρμοδιότητες και πόρους και για αυτό ακριβώς θα παλέψουμε και όλο το επόμενο χρονικό διάστημα και σήμερα βλέπετε είμαστε όλοι μια γροθιά. Είναι πολύ μεγάλης αξίας αυτή η μάχη διότι διαφορετικά θα ακριβύνει το κόστος ζωής και εμείς οι δήμαρχοι, αιρετοί δημοτικές αρχές δεν θα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε πολύ σημαντικά προβλήματα. Είμαστε μαζί με τους πολίτες και μαζί με τους εργαζόμενους στον αγώνα αυτό».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, χαρακτήρισε «αναγκαία» την πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ, η οποία «σχετίζεται με την ψήφιση του κώδικα περί τοπικής αυτοδιοίκησης. Ένας κώδικας που έρχεται να λύσει αρκετά ζητήματα, αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη γενναιότητα σε ότι αφορά τους πόρους. Η τοπική αυτοδιοίκηση χρειάζεται αυτοτελείς πόρους για να αντιμετωπίσει τα πολλά και σύνθετα προβλήματα των πολιτών».
«Κόκκινη γραμμή για όλους μας τα χρήματα που δικαιούμαστε από τους κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους που δεν μας αποδίδονται σε αντίθεση με τις ευθύνες μας που καθημερινά πολλαπλασιάζονται», αναφέρει ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου και μάλιστα από ένα Δήμο που οι πληγές του σεισμού του 2021 παραμένουν ανοιχτές ακόμα και σήμερα.
«Ο προϋπολογισμός έχει καταρτιστεί και δεν πρόκειται να αλλάξει αλλά δεν θα έχει τη συναίνεση μας», επισημαίνει ενδεικτικά.
«Ζητούμε την εφαρμογή του αρ. 102 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο το Κράτος υποχρεώνεται να εξασφαλίσει στους ΟΤΑ «οικονομική αυτοτέλεια». Ως εφαρμοστικός νόμος, ο «Καλλικράτης» (ν. 3852/2010) κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση χωρίς ωστόσο το σχετικό άρθρο (259) να εφαρμοστεί ποτέ. Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και σε αυτό που υπολογίζει η ΚΕΔΕ ότι δικαιούνται οι Δήμοι βρίσκεται στην μικρή (11.3%) συμμετοχή του ΕΝΦΙΑ στους ΚΑΠ, έναντι του 50% του τότε ΦΑΠ που προνοούσε ο «Καλλικράτης» στα 2010.
Ο διπλασιασμός της χρηματοδότησης των Δήμων, και μάλιστα υπό μορφή αμιγώς «μεταβιβαστικών πληρωμών» (κρατικών εμβασμάτων), δεν θα λύσει τα εξίσου σοβαρά ζητήματα, που εμποδίζουν τους Δήμους να αποδώσουν, ζητήματα διαρθρωτικά τα οποία αφορούν στη φυσιογνωμία του Δημόσιου Τομέα στον 21ο αιώνα και βρίσκονται στη ρίζα της κρίσης που περνάει σήμερα η Τοπική Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας. Υπάρχει μια ειλικρινής συζήτηση την οποία δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε στο διηνεκές» τόνισε ο δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός.
Τα βασικά αιτήματα της ΚΕΔΕ
Κατά τις συναντήσεις τέθηκαν με σαφή και τεκμηριωμένο τρόπο τα βασικά ζητούμενα της Αυτοδιοίκησης:
Την πλήρη εφαρμογή του Ν. 3852/2010 (Καλλικράτης) και την κατάργηση όλων των μνημονιακών περιορισμών, που πλέον δεν έχουν λόγο ύπαρξης.- Την καθιέρωση μηχανισμού αυτόματης αναπροσαρμογής των ΚΑΠ με συγκεκριμένα κριτήρια.
- Την κατάργηση του άρθρου 44 του Ν. 5071/2023, που θέτει ανώτατο πλαφόν στις αποδόσεις του κρατικού προϋπολογισμού προς την Αυτοδιοίκηση. Δεν είναι δυνατόν η Αυτοδιοίκηση να ανταπεξέλθει στα σημερινά λειτουργικά της κόστη με πόρους μόλις 2,5 δισ., που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2025. Ακόμη και τα σχεδόν 4 δισ. που είναι το πλαφόν, δεν επαρκούν. Είναι πολύ μικρή η αύξηση των ΚΑΠ των Δήμων που προβλέπεται στον Προϋπολογισμό του 2026.
- Την κάλυψη του υπερβάλλοντος ενεργειακού κόστους των Δήμων και των ΔΕΥΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε να μην μεταφερθεί το βάρος στους δημότες.
- Την εξασφάλιση πόρων για τη χρηματοδότηση έργων ενεργειακής εξοικονόμησης (φωτισμός LED, μονώσεις δημοτικών κτιρίων, κλπ).
- Τη διεκδίκηση για σταδιακή αποπληρωμή των παρακρατηθέντων πόρων, με κάθε τρόπο.
- Την επιστροφή του συνόλου των τελών που αφαιρέθηκαν από τους Δήμους από το 2010 (τέλος βοσκής, φόρος ζύθου, τέλη πετρελαιοειδών κ.ά.).
- Τη Δημιουργία Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος Δήμων, με συγχρηματοδότηση από εθνικούς και τραπεζικούς πόρους (π.χ. Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων), για έργα υποδομών και τοπικής ανάπτυξης.
- Τη στοχευμένη στήριξη στους μικρούς, ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους, για την υλοποίηση έργων ΕΣΠΑ.
- Τον επανασχεδιασμό για τη δίκαιη κατανομή των εσόδων από το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση, όπου ζητείται το 48% του ποσού που συγκεντρώνεται να αποδίδεται στους οικείους δήμους όπου παράγεται, 12% στους 332 της χώρας και 40% στο κράτος για την πολιτική προστασία.
- Την επέκταση του Προγράμματος Μαριέττα Γιαννάκου για την αναβάθμιση των σχολικών μονάδων σε όλη τη χώρα, με ουσιαστική συμμετοχή των Δήμων.
- Την άμεση, έκτακτη χρηματοδότηση με τρεις επιπλέον δόσεις ΚΑΠ, ύψους 465 εκ. ευρώ, πέραν των ήδη εξασφαλισμένων 105–110 εκατ. ευρώ ενίσχυση, για να ισοσκελιστεί το 2025.
- Την κατάργηση του τέλους ταφής.
- Την στήριξη της αγροτικής παραγωγής με συγκεκριμένα μέτρα, καθώς και παροχή κινήτρων για την ενασχόληση των νέων με το αγροτικό επάγγελμα.
- Την επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ σε όλα τα νησιά, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία.
- Την οριστική ακύρωση της απόφασης για διακοπή λειτουργίας των 204 καταστημάτων των ΕΛΤΑ.
- Την άμεση αναθεώρηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου που αφορά την ναυαγοσωστική κάλυψη και τα αδέσποτα ζώα, με ταυτόχρονη κάλυψη του συνόλου των σχετικών δαπανών.
- Την απόδοση στους Δήμους του ποσού που έχει συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα από το τέλος ταφής.
