Το Ισραήλ δεν αντιτίθεται στην πώληση αμερικανικών F-35 στη Σαουδική Αραβία, αλλά απαιτεί η συμφωνία να συνδεθεί με πλήρη ομαλοποίηση των διπλωματικών σχέσεων των δύο κρατών. Η κρίσιμη αυτή προϋπόθεση αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης Τραμπ–Μπιν Σαλμάν στον Λευκό Οίκο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Axios, ο πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (Mohammed bin Salman – MBS) αναμένεται να συναντήσει τον πρόεδρο Τραμπ στο Λευκό Οίκο την Τρίτη. Η συμφωνία για τα F-35, η συμφωνία ασφαλείας μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας και η πιθανή εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ θα είναι τα βασικά θέματα της συνάντησης.
Ο Τραμπ είπε στον πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας σε τηλεφωνική συνομιλία τον περασμένο μήνα ότι, με το τέλος του πολέμου στη Γάζα, αναμένει από τη Σαουδική Αραβία να προχωρήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, σύμφωνα με το Axios.
Την Παρασκευή, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Air Force One, ενώ ταξίδευε από την Ουάσινγκτον στη Φλόριντα, ότι θα συζητήσει με τον MBS την πιθανότητα εξομάλυνσης των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ.
«Ελπίζω ότι η Σαουδική Αραβία θα προσχωρήσει σύντομα στη Συμφωνία του Αβραάμ», είπε.
Ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο σύναψης συμφωνίας για την πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία, η οποία περιλαμβάνει μαχητικά αεροσκάφη F-35.
Οι ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το Ισραήλ δεν αντιτίθεται στην πώληση αεροσκαφών F-35 από τις ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία, αλλά τόνισαν ότι αυτό πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της πλήρους ομαλοποίησης των σχέσεων με το Ισραήλ.
«Ενημερώσαμε την κυβέρνηση Τραμπ ότι η προμήθεια αεροσκαφών F-35 στη Σαουδική Αραβία πρέπει να εξαρτάται από την ομαλοποίηση των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ», δήλωσε ένας ισραηλινός αξιωματούχος.
Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι η παροχή F-35 από τις ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία χωρίς να λάβουν σε αντάλλαγμα διπλωματικά οφέλη θα ήταν «λάθος και αντιπαραγωγικό».
«Σε αντίθεση με την προμήθεια F-35 στην Τουρκία, στην οποία αντιτιθέμεθα έντονα, δεν μας απασχολεί τόσο η ύπαρξη τέτοιου οπλικού συστήματος στη Σαουδική Αραβία, εάν αποτελεί μέρος της περιφερειακής συνεργασίας για την ασφάλεια στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, όπως έχουμε με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα», δήλωσε ένας δεύτερος ισραηλινός αξιωματούχος.
Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που διαθέτει επί του παρόντος μαχητικά αεροσκάφη F-35.
Η προμήθεια F-35 στη Σαουδική Αραβία θα άλλαζε την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και θα επηρέαζε το ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα (Qualitative Military Edge – QME) του ισραηλινού στρατού.
Η διατήρηση της QME του Ισραήλ στην περιοχή αποτελεί μέρος των μακροχρόνιων συμφωνιών μεταξύ του Ισραήλ και διαφόρων ρεπουμπλικανικών και δημοκρατικών κυβερνήσεων κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Το Κογκρέσο κωδικοποίησε επίσημα τη δέσμευση των ΗΠΑ για την QME του Ισραήλ σε νόμο το 2008.
Στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ το 2020, το Ισραήλ συμφώνησε με την προμήθεια αεροσκαφών F-35 από τις ΗΠΑ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), υπό την προϋπόθεση ορισμένων εγγυήσεων ασφάλειας. Η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε ποτέ λόγω της απαίτησης της κυβέρνησης Μπάιντεν να περιοριστεί η χρήση των αεροσκαφών.
Το Ισραήλ πιθανότατα θα ζητήσει παρόμοιες εγγυήσεις ασφάλειας από τις ΗΠΑ εάν προχωρήσει η συμφωνία για τα F-35 με τη Σαουδική Αραβία. Ένας ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι η κύρια ανησυχία είναι ότι η Σαουδική Αραβία βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο Ισραήλ από τα ΗΑΕ.
«Χρειάζονται λίγα λεπτά για να πετάξει ένα F-35 από τη Σαουδική Αραβία στο Ισραήλ», δήλωσε ο αξιωματούχος. Το Ισραήλ πιθανότατα θα απαιτήσει τα F-35 που θα παραδοθούν στη Σαουδική Αραβία να μην αναπτυχθούν σε αεροπορικές βάσεις της Σαουδικής Αραβίας στα δυτικά μέρη της χώρας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει στους Σαουδάραβες ότι ελπίζουν να σημειωθεί πρόοδος σε αυτό το θέμα κατά τη συνάντηση Τραμπ-Μπιν Σαλμάν την επόμενη εβδομάδα στο Λευκό Οίκο, αν και αναγνωρίζουν ότι οι διαφορές μεταξύ Σαουδαραβών και Ισραηλινών παραμένουν μεγάλες, σύμφωνα με τους Αμερικανούς αξιωματούχους.
Το κύριο χάσμα έχει να κάνει με το αίτημα της Σαουδικής Αραβίας να δεσμευτεί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου σε «μια αξιόπιστη, μη αναστρέψιμη και χρονικά δεσμευτική πορεία» για ένα παλαιστινιακό κράτος. Ο Νετανιάχου έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να το πράξει.
Δύο ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο Axios ότι ελπίζουν επίσης ο Τραμπ να πιέσει τον Μπιν Σαλμάν να μετριάσει τις απαιτήσεις του και ότι η συνάντηση θα δρομολογήσει άμεσες συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ, της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ για μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία που θα μπορούσε να υλοποιηθεί τους επόμενους μήνες.
«Οι Σαουδάραβες πρέπει να αλλάξουν τη στάση τους κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης. Είναι σημαντικό η συνάντηση Τραμπ-Μπιν Σαλμάν να οδηγήσει σε έναν σαφή οδικό χάρτη προς την ομαλοποίηση», δήλωσε ισραηλινός αξιωματούχος.
- Διαβάστε από το πρωτότυπο το άρθρο τoυ Barak Ravid της αμερικάνικης ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Axios, που ίδρυσαν οι πρώην δημοσιογράφοι του Politico, με τίτλο «Scoop: Israel wants Trump to condition F-35 sale to Saudi Arabia on Israel normalization», πατώντας ΕΔΩ