Στην αναγκαιότητα αναβάθμισης του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ποσοτική και ποιοτική βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες, στη διεύρυνση της οικονομικής και της διοικητικής αυτοτέλειας της Αυτοδιοίκησης, αλλά και στην προώθηση της περιφερειακής και της τοπικής ανάπτυξης, με σκοπό τη χωρική και κοινωνική συνοχή, αναφέρθηκε σε συνέντευξή του, ο Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), Δημήτρης Καφαντάρης.
Ο κ., Καφαντάρης επισημαίνει ότι ο Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης αποτελεί ένα πρώτο βήμα στον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των δήμων, αλλά χρειάζονται και άλλα βήματα για να αντιμετωπιστούν τα αδιέξοδα που υπάρχουν σε σχέση με τη συστηματική υποχρηματοδότηση και την αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων. Επίσης, υπογραμμίζει ότι η ΚΕΔΕ ζητά να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επαρκή στελέχωση των δήμων με επιστημονικό προσωπικό.
Αναφερόμενος στην Αυτοδιοίκηση στις άλλες χώρες της Ε.Ε. επισημαίνει ότι απέχουμε πολύ ακόμη από το μοντέλο με το οποίο λειτουργεί ο αυτοδιοικητικός θεσμός στις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Δημήτρης Καφαντάρης ξεκίνησε την αυτοδιοικητική του πορεία σε ηλικία μόλις 27 ετών, ως ο νεότερος νομαρχιακός σύμβουλος Μεσσηνίας. Διετέλεσε νομαρχιακός σύμβουλος και αντινομάρχης Μεσσηνίας από το 1995 έως το 2010, δήμαρχος Πύλου – Νέστορος τις περιόδους 2011 -2014 και 2014-2019. Επίσης, διετέλεσε Α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδος) την περίοδο 2014-2013 και από το 2020 έως σήμερα είναι γενικός γραμματέας της ΚΕΔΕ.
Συμμετείχε, εκπροσωπώντας την Αυτοδιοίκηση, στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Ενωμένων Πόλεων και Τοπικών Κυβερνήσεων (UCLG), καθώς και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Δήμων και Περιφερειών (CEMR). ενώ είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΔΑ (Εθνικό Κέντρα Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης), καθώς και του Κεντρικού Συμβουλίου Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Γενικού Γραμματέα της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Καφαντάρη, στην εφημερίδα Ελεύθερος τύπος
- Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης, τι αλλαγές φέρνει στην αυτοδιοίκηση;
Η ΚΕΔΕ, μέσα από αποφάσεις και ψηφίσματα τόσο των Συνεδρίων της, όσο και του Διοικητικού της Συμβουλίου, ζητούσε εδώ και χρόνια να προχωρήσει η κωδικοποίηση σε ενιαίο νόμο των 500 περίπου νομοθετικών ρυθμίσεων (υπό τη μορφή Νόμων, Β.Δ. , Ν.Δ., Π.Δ., Υ.Α., ΚΥΑ, κλπ) που αφορούν ζητήματα της Αυτοδιοίκησης. Για αυτόν ακριβώς το λόγο ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμα του Υπουργείου Εσωτερικών και θέτοντας σε λειτουργία της επιτροπές της, με τη συνδρομή υπηρεσιακών στελεχών και συμβούλων , απέστειλε τις απόψεις της πάνω στα σχέδια άρθρων και διατάξεων που θα περιλαμβάνονται στον νέο κώδικα. Για την Κ.Ε.Δ.Ε. ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης αποτελεί ένα πρώτο, αναγκαίο βήμα που αφορά τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου λειτουργίας των δήμων, αλλά από μόνο του αυτό το βήμα δεν αρκεί. Πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά, με άξονα ένα νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης της χώρας, αφού ο νέος Κώδικας δεν αντιμετωπίζει τα αδιέξοδα που δημιουργεί στην ομαλή λειτουργία των Δήμων η συστηματική υποχρηματοδότηση από το Κεντρικό Κράτος. Δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων του Κράτους, που ευθύνεται για μια σειρά από προβλήματα, που καθιστούν δύσκολη τη διαχείριση των προβλημάτων της καθημερινότητας των πολιτών. Και δεν επιλύει το πρόβλημα της υποστελέχωσης των δημοτικών υπηρεσιών. Δεν μπορούν να λειτουργούν οι Δήμοι χωρίς να διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό. 
Πώς προχωρά ο ψηφιακός μετασχηματισμός των δήμων;
Έχουν γίνει σημαντικά βήματα μπροστά προς την κατεύθυνση αυτή, για πρώτη φορά έχουμε στη διάθεσή μας τόσους πόρους. Αυτό όμως που είναι πιο σημαντικό, είναι το πως θα καταφέρουμε αυτόν τον ψηφιακό μετασχηματισμό να μπορέσουν να τον αξιοποιήσουν οι πολίτες των τοπικών μας κοινωνιών ισότιμα και χωρίς αποκλεισμούς. Θεωρώ στο πεδίο αυτό πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά.- Η υποστελέχωση και η ανάγκη για εξειδικευμένο προσωπικό αποτελούν διαχρονικά προβλήματα των δήμων. Τι ενέργειες γίνονται από πλευράς ΚΕΔΕ για την προσέλκυση και διατήρηση ικανού ανθρώπινου δυναμικού στην τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς και για την επιμόρφωσή του;
Η ΚΕΔΕ ζητά να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επαρκή στελέχωση των δήμων με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό, ιδίως για τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς δήμους. Η συνεχής βελτίωση των αποδοχών του προσωπικού μας, η θέσπιση κινήτρων για να παραμένουν στους δήμους και να μην αναζητούν σε άλλες θέσεις του δημοσίου τη συνέχιση της καριέρας τους, η διαρκής επιμόρφωσή τους, είναι μερικά απο τα μέτρα πολιτικής που διεκδικούμε. - Ποιος είναι ο ρόλος που καλούνται να διαδραματίσουν οι δήμοι στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής;
Η δημιουργία ισχυρού τοπικού κοινωνικού κράτους είναι αναγκαία προυπόθεση για να υπάρξει μια συνεκτική και αποτελεσματική κοινωνική πολιτική. Κανένας δεν γνωρίζει καλύτερα απο τους δήμους τα προβλήματα των ευάλωτων ομάδων. Οι Δήμοι μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο όχι μόνον στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής , αλλά και σε άλλα επίπεδα όπως στην εκπαίδευση, τη σδημόσια υγεία, την ασφάλεια κλπ. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι πόρους και μέσα. - Πώς αξιολογείτε το επίπεδο συνεργασίας μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης; Σε ποιους τομείς απαιτείται μεγαλύτερη αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων προς τους δήμους;
H ΚΕΔΕ δημόσια έχει εκφράσει την άποψη πως εμπιστεύεται τη σημερινή πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, γιατί δείχνει ότι έχει τη διάθεση να συμβάλλει πραγματικά στο θεσμικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό της αυτοδιοίκησης. Αντιλαμβανόμαστε όμως ότι για το εγχείρημα της μεταρρύθμισης και την αντιμετώπιση των μεγάλων ζητημάτων που απασχολούν το θεσμό μας, δεν αρκεί μόνον η βούληση του Υπουργού, όσο ειλικρινής κι αν είναι. Διαχρονικά το πολιτικό σύστημα δεν αντιμετώπισε την αυτοδιοίκηση με το σεβασμό που το ίδιο το Σύνταγμα προβλέπει. Το πρόβλημα της περαιτέρω αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων, η οικονομική ενίσχυση των Δήμων, η περιφερειακή ανάπτυξη, η ενίσχυση του τοπικού κοινωνικού κράτους είναι δομικά προβλήματα του τρόπου που λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια το Κράτος. Ο πολυεπίπεδος εκσυγχρονισμός που αποτελεί προγραμματική δέσμευσή της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού, απαιτούν ευρύτερες συνέργειες και συνεργασίες. - Συμμετέχετε σε ευρωπαϊκά και διεθνή αυτοδιοικητικά όργανα. Η ελληνική αυτοδιοίκηση θέλει τελικά πολύ δρόμο για να φτάσει στα επίπεδα άλλων χωρών;
Απέχουμε πολύ ακόμη απο το μοντέλο που λειτουργεί ο αυτοδιοικητικός θεσμός στις προηγμένες ευρωπαικές χώρες. Για να φτάσουμε στα επίπεδα αυτά, απαιτείται πρώτα από όλα αλλαγή νοοτροπίας κι αντίληψης. Χρειάζεται μια επανάσταση του αυτονόητου, ώστε να εμπιστευτεί πραγματικά το Κράτος την Αυτοδιοίκηση και να εφαρμόσει όσα ήδη προβλέπει το Σύνταγμα μας, για δήμους λειτουργικά και οικονομικά αυτόνομους κι ανεξάρτητους. Εμπιστοσύνη στην πράξη σημαίνει ότι θα μας δοθούν τα απαραίτητα θεσμικά και οικονομικά εργαλεία για να ανταποκριθούμε στις θεσμοθετημένες αρμοδιότητές μας. Η Ευρωπαική Χάρτα της Αυτοδιοίκησης τα προβλέπει όλα αυτά ξεκάθαρα, όμως δυστυχώς ακόμη ο θεσμός μας παλεύει για τα αυτονόητα. - Ποιες είναι οι κυριότερες στρατηγικές προτεραιότητες της ΚΕΔΕ για την τρέχουσα θητεία;
Οι βασικοί στόχοι των προτάσεων της ΚΕΔΕ για την επόμενη μέρα είναι:
-
- η ποσοτική και ποιοτική βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις,
- η διεύρυνση της οικονομικής και της διοικητικής αυτοτέλειας και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης(ΟΤΑ),
- η προώθηση της περιφερειακής και της τοπικής ανάπτυξης με σκοπό την χωρική και κοινωνική συνοχή και, γενικότερα,
- η αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Πολιτειακό σύστημα της χώρας και η ενίσχυση της καταστατικής θέσης των αιρετών της.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε ήδη υποβάλλει μια σειρά από θέσεις και προτάσεις κατά τη διαβούλευση και τις εργασίες σύνταξης του νέου Κώδικα, κατά πεδίο πολιτικής .
