Το Ισραήλ εξαπέλυσε ευρείας κλίμακας πλήγματα εναντίον του Ιράν την Παρασκευή, λέγοντας ότι στόχευσε πυρηνικές εγκαταστάσεις, εργοστάσια βαλλιστικών πυραύλων και στρατιωτικούς διοικητές και ότι αυτή ήταν η έναρξη μιας παρατεταμένης επιχείρησης ώστε να μην επιτραπεί στην Τεχεράνη να κατασκευάσει ατομικό όπλο.
Ιρανικά μέσα ενημέρωσης και μάρτυρες ανέφεραν εκρήξεις, συμπεριλαμβανομένων εκρήξεων στην κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου της χώρας στο Νατάνζ, ενώ το Ισραήλ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εν αναμονή αντιποίνων με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Το επίλεκτο σώμα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν ανακοίνωσε ότι ο ανώτατος διοικητής του, Χοσεΐν Σαλαμί, σκοτώθηκε και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το αρχηγείο της μονάδας στην Τεχεράνη επλήγη. Αρκετά παιδιά σκοτώθηκαν σε αεροπορική επιδρομή σε κατοικημένη περιοχή στην πρωτεύουσα, ανέφερε.
«Βρισκόμαστε σε μια αποφασιστική στιγμή στην ιστορία του Ισραήλ», δήλωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα.
«Πριν από λίγο, το Ισραήλ εξαπέλυσε την Επιχείρηση Rising Lion, μια στοχευμένη στρατιωτική επιχείρηση για την εξάλειψη της ιρανικής απειλής για την ίδια την επιβίωση του Ισραήλ. Αυτή η επιχείρηση θα συνεχιστεί για όσες ημέρες χρειαστεί για να εξαλειφθεί αυτή η απειλή.»
Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε σε ανακοίνωσή του ότι το Ισραήλ «εξαπέλυσε το πονηρό και αιματηρό» του χέρι σε ένα έγκλημα εναντίον του Ιράν και ότι θα έχει «πικρή μοίρα για τον εαυτό του».
Ένας Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι το Ισραήλ πλήττει «δεκάδες» πυρηνικούς και στρατιωτικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης στο Νατάνζ στο κεντρικό Ιράν. Ο αξιωματούχος είπε ότι το Ιράν έχει αρκετό υλικό για να κατασκευάσει 15 πυρηνικές βόμβες μέσα σε λίγες μέρες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι δεν είχαν καμία συμμετοχή στην επιχείρηση, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο νέας κλιμάκωσης των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, μια σημαντική περιοχή παραγωγής πετρελαίου.
Παράλληλα με τις εκτεταμένες αεροπορικές επιδρομές, η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών Μοσάντ ηγήθηκε μιας σειράς μυστικών επιχειρήσεων δολιοφθοράς εντός του Ιράν, ανέφερε το Axios, επικαλούμενο ανώτερο Ισραηλινό αξιωματούχο. Αυτές οι επιχειρήσεις είχαν ως στόχο να βλάψουν τις στρατηγικές πυραυλικές εγκαταστάσεις του Ιράν και τις δυνατότητες αεράμυνάς του.
Τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι τουλάχιστον δύο πυρηνικοί επιστήμονες, ο Φερεϊντούν Αμπάσι και ο Μοχάμεντ Μεχντί Τεχεράντσι, σκοτώθηκαν σε ισραηλινές επιδρομές στην Τεχεράνη.
Το αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν του Τελ Αβίβ έκλεισε μέχρι νεωτέρας και οι μονάδες αεράμυνας του Ισραήλ τέθηκαν σε υψηλή επιφυλακή για πιθανά αντίποινα από το Ιράν.
«Μετά το προληπτικό πλήγμα του Κράτους του Ισραήλ εναντίον του Ιράν, αναμένεται επίθεση με πυραύλους και UAV (drone) εναντίον του Κράτους του Ισραήλ και του άμαχου πληθυσμού του στο άμεσο μέλλον», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατζ.
Ο αρχηγός του ισραηλινού στρατού, Εγιάλ Ζαμίρ, δήλωσε ότι δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες έχουν κληθεί και «προετοιμαστεί σε όλα τα σύνορα».
«Βρισκόμαστε εν μέσω μιας ιστορικής εκστρατείας που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Πρόκειται για μια κρίσιμη επιχείρηση για την αποτροπή μιας υπαρξιακής απειλής, από έναν εχθρό που σκοπεύει να μας καταστρέψει», είπε.
Ο Ισραηλινός υπουργός Γκίντεον Σάαρ είχε «μαραθώνιο τηλεφωνικών κλήσεων» με ομολόγους του σε όλο τον κόσμο σχετικά με την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.
ΗΠΑ: Δεν εμπλεκομαστε
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι το Ιράν δεν μπορεί να έχει πυρηνική βόμβα και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ελπίζουν να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, σε συνέντευξή του στο Fox News μετά την έναρξη των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών στο Ιράν.
«Θα δούμε», ανέφερε ο Τραμπ, σύμφωνα με την δημοσιογράφο του Fox News, Τζένιφερ Γκρίφιν, σε μια ανάρτηση στο X.
Ο Τραμπ θα συγκαλέσει συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας το πρωί της Παρασκευής, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος. Την Πέμπτη είχε δηλώσει ότι ένα ισραηλινό πλήγμα στο Ιράν «θα μπορούσε κάλλιστα να συμβεί», αλλά επανέλαβε τις ελπίδες του για μια ειρηνική επίλυση.
Ο αμερικανικός στρατός σχεδιάζει για το πλήρες φάσμα των απρόβλεπτων καταστάσεων στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας να χρειαστεί να βοηθήσει στην εκκένωση Αμερικανών πολιτών, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος στο Reuters.
Ο εκπρόσωπος των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν δήλωσε ότι το Ισραήλ και ο κύριος σύμμαχός του, οι Ηνωμένες Πολιτείες, θα πληρώσουν «βαρύ τίμημα» για την επίθεση, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον ότι παρέχει υποστήριξη στην επιχείρηση.
Ενώ οι ΗΠΑ προσπάθησαν να κρατήσουν αποστάσεις από την στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ, ένας Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα Kan ότι το Ισραήλ είχε συντονιστεί με την Ουάσινγκτον για το Ιράν.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμετείχαν στις επιδρομές και ότι το Τελ Αβίβ ενήργησε μονομερώς για αυτοάμυνα.
«Δεν εμπλεκόμαστε σε επιθέσεις κατά του Ιράν και η κορυφαία μας προτεραιότητα είναι η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή», δήλωσε ο Ρούμπιο.
«Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής: Το Ιράν δεν πρέπει να στοχοποιεί συμφέροντα ή προσωπικό των ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Το Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι όλοι οι υπάλληλοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ στο Ισραήλ και τα μέλη των οικογενειών τους θα πρέπει να «μείνουν σε καταφύγιο μέχρι νεωτέρας».
Οι επιθέσεις προκάλεσαν απότομη πτώση στις τιμές των μετοχών στις ασιατικές συναλλαγές την Παρασκευή, με επικεφαλής τις μαζικές πωλήσεις στα αμερικανικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, ενώ οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν καθώς οι επενδυτές έσπευσαν σε ασφαλή καταφύγια όπως ο χρυσός και το ελβετικό φράγκο.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε οποιαδήποτε στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, δήλωσε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΟΗΕ Φαρχάν Χακ.
«Ο Γενικός Γραμματέας ζητά από τις δύο πλευρές να επιδείξουν μέγιστη αυτοσυγκράτηση, αποφεύγοντας πάση θυσία μια βαθύτερη σύγκρουση, μια κατάσταση που η περιοχή δύσκολα μπορεί να αντέξει οικονομικά», δήλωσε ο Χακ.
Πυρηνικές συνομιλίες
Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι επρόκειτο να πραγματοποιήσουν έναν έκτο γύρο συνομιλιών σχετικά με το κλιμακούμενο πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου της Τεχεράνης στο Ομάν την Κυριακή, σύμφωνα με αξιωματούχους και των δύο χωρών και τους μεσολαβητές του Ομάν.
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι συνομιλίες αυτές ήταν προγραμματισμένες να συνεχιστούν παρά την ισραηλινή επίθεση.
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε την Παρασκευή ότι αναγκάστηκε να δράσει βάσει νέων πληροφοριών από τις μυστικές υπηρεσίες που δείχνουν ότι το Ιράν «πλησιάζει το σημείο χωρίς επιστροφή» στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
«Τους τελευταίους μήνες, αυτό το πρόγραμμα έχει επιταχυνθεί σημαντικά, φέρνοντας το καθεστώς πολύ πιο κοντά στην απόκτηση πυρηνικού όπλου», ανέφερε σε ανακοίνωσή του, χωρίς να αποκαλύψει τα υποτιθέμενα αποδεικτικά στοιχεία.
Μια πηγή που γνωρίζει τις εκθέσεις των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών δήλωσε ότι δεν υπήρξε πρόσφατη αλλαγή στην εκτίμηση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι το Ιράν δεν κατασκευάζει πυρηνικά όπλα και ότι ο Χαμενεΐ δεν είχε εγκρίνει την επανεκκίνηση του προγράμματος πυρηνικών όπλων που είχε διακοπεί το 2003.
