Φως στην παρασκηνιακή προσέγγιση της Ουάσιγκτον με την Μόσχα ρίχνουν οι Financial Times οι οποίοι αποκαλύπτουν ότι Ουάσιγκτον και Μόσχα βρίσκονται σε ανοικτή επικοινωνία αν όχι σε συμφωνία για την επανεκκίνηση του αγωγού με τη στήριξη Αμερικανών επενδυτών.
Συγκεκριμένα ένας πρώην κατάσκοπος και στενός φίλος του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ματίας Βάρνιγκ (Matthias Warnig), σχεδιάζει την επανεκκίνηση του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 προς την Ευρώπη με την υποστήριξη Αμερικανών επενδυτών, μια κάποτε αδιανόητη κίνηση που δείχνει το εύρος της προσέγγισης του Ντόναλντ Τραμπ (Donald Trump) με τη Μόσχα.
Το σχέδιο του Βάρνιγκ περιλάμβανε την προσέγγιση της ομάδας Τραμπ μέσω Αμερικανών επιχειρηματιών, ανέφεραν οι πηγές, στο πλαίσιο των προσπαθειών να μεσολαβήσει για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, εμβαθύνοντας παράλληλα τους οικονομικούς δεσμούς μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Ορισμένες εξέχουσες προσωπικότητες της κυβέρνησης Τραμπ γνωρίζουν την πρωτοβουλία να προσελκύσουν Αμερικανούς επενδυτές, σύμφωνα με αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον, και το βλέπουν ως μέρος της ώθησης για την ανοικοδόμηση των σχέσεων με τη Μόσχα.
Ενώ υπήρξαν αρκετές εκδηλώσεις ενδιαφέροντος, μια κοινοπραξία επενδυτών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχει καταρτίσει τα περιγράμματα μιας συμφωνίας μετά τις κυρώσεις με την Gazprom, σύμφωνα με ένα άτομο με άμεση γνώση των συνομιλιών που αρνήθηκε να αποκαλύψει την ταυτότητα των υποψήφιων επενδυτών.
Ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ ενημερώθηκαν για τη συζήτηση για τον Nord Stream 2 τις τελευταίες εβδομάδες. Οι ηγέτες αρκετών ευρωπαϊκών χωρών ανησυχούν και έχουν συζητήσει το θέμα, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους με γνώση των συζητήσεων.
Ένας από τους δύο αγωγούς του Nord Stream 2 ανατινάχθηκε κατά τη δολιοφθορά τον Σεπτέμβριο του 2022 που κατέστρεψαν και τους δύο αγωγούς του μεγαλύτερου αδελφού έργου Nord Stream 1. Ο άλλος αγωγός Nord Stream 2, ο οποίος έχει ετήσια χωρητικότητα 27,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, δεν έχει υποστεί ζημιές, αλλά δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ.
Το τελευταίο σχέδιο θα δώσει θεωρητικά στις ΗΠΑ μεγάλη επιρροή στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης, δήλωσαν οι πηγές, αφού οι χώρες της ΕΕ κινήθηκαν για να τερματίσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό φυσικό αέριο μετά την εισβολή.
Αλλά τα εμπόδια είναι σημαντικά. Θα απαιτούσε από τις ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τη Ρωσία να συμφωνήσει να επαναλάβει τις πωλήσεις που διέκοψε κατά τη διάρκεια του πολέμου και τη Γερμανία να επιτρέψει τη ροή του φυσικού αερίου σε πιθανούς αγοραστές στην Ευρώπη.
«Οι ΗΠΑ θα έλεγαν, ‘Λοιπόν, τώρα η Ρωσία θα είναι αξιόπιστη επειδή οι αξιόπιστοι Αμερικανοί βρίσκονται στη μέση της’», δήλωσε ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ, ο οποίος γνώριζε ορισμένες από τις προσπάθειες σύναψης συμφωνιών. Οι Αμερικανοί επενδυτές θα συλλέξουν «χρήματα για το τίποτα», πρόσθεσε.
Οι συνομιλίες έρχονται καθώς η κυβέρνηση Τραμπ αγωνίζεται να σφραγίσει μια ειρηνευτική συμφωνία μέσω διμερών συζητήσεων με τη Ρωσία που έχουν αποκλείσει την Ευρώπη και την Ουκρανία, τρομάζοντας τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που φοβούνται ότι μια αμερικανική ύφεση με τη Μόσχα που θα μπορούσε να απειλήσει την ήπειρο. Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί βαθύτερη οικονομική συνεργασία με τη Ρωσία εάν μπορεί να επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Πούτιν, μίλησε για τα οικονομικά οφέλη που λέει ότι θα μπορούσαν να αποκομίσουν οι ΗΠΑ σε περίπτωση διευθέτησης του προβλήματος στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι «αρκετές εταιρείες» ήταν ήδη σε επαφή για πιθανές συμφωνίες.
Η Nord Stream 2 AG, η μητρική εταιρεία του αγωγού με έδρα την Ελβετία, έλαβε έκτακτη αναστολή της διαδικασίας πτώχευσης τον Ιανουάριο κατά τουλάχιστον τέσσερις μήνες.
Σύμφωνα με ένα δικαστικό έγγραφο, ο μέτοχος του Nord Stream 2 – Gazprom – υποστήριξε ότι η νέα διοίκηση Τραμπ, καθώς και οι γερμανικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2025, «πιθανώς μπορούν να έχουν σημαντικές συνέπειες στις συνθήκες του Nord Stream 2» για να δικαιολογήσουν μια καθυστέρηση. Η υποβολή επεσήμανε «περίπλοκες γεωπολιτικές υποθέσεις» και το καθεστώς κυρώσεων.
Ο Βάρνιγκ δήλωσε στους Financial Times ότι «δεν συμμετείχε σε καμία συζήτηση με Αμερικανούς πολιτικούς ή εκπροσώπους επιχειρήσεων», προσθέτοντας ότι «ακολουθεί από αυτή την άποψη τους κανόνες πρόσωπο στο οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ».
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Πούτιν, δήλωσε ότι δεν είχε πληροφορίες για συνομιλίες σχετικά με τον αγωγό. Η Gazprom αρνήθηκε να σχολιάσει. Ένας δικηγόρος που εκπροσωπεί τον Nord Stream 2 στις ελβετικές διαδικασίες αφερεγγυότητας και ένας διορισμένος από το δικαστήριο θεματοφύλακας των πιστωτών του Nord Steam 2 δεν απάντησαν σε αιτήματα των FT για σχολιασμό.
Ο Βάρνιγκ , 69 ετών, έχει πει ότι έγινε στενός φίλος του Πούτιν τη δεκαετία του 1990 μετά τη δημιουργία ενός γραφείου για την τράπεζα Dresdner Bank στην Αγία Πετρούπολη, όπου ο τότε άγνωστος Πούτιν ήταν επικεφαλής της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της πόλης.
Οι δυο τους ήρθαν τόσο κοντά που ο Πούτιν ζήτησε από τον Βάρνιγκ να βάλει τις κόρες του στο σπίτι του τραπεζίτη στο Rödermark, όταν η μητέρα τους τραυματίστηκε σοβαρά σε αυτοκινητιστικό ατύχημα.
Ο Πούτιν, ο οποίος μιλάει άπταιστα γερμανικά, δίδαξε στα παιδιά του Βάρνιγκ να κάνουν σκι στο Νταβός και τον κάλεσε στην κηδεία του πατέρα του, σύμφωνα με συνέντευξη του 2023 με τον πρώην αξιωματικό της Στάζι στην Die Zeit.
Ωστόσο, ο Βάρνιγκ χαρακτήρισε την εισβολή του Πούτιν «απερίγραπτο λάθος» και παραιτήθηκε από τα διοικητικά συμβούλια δύο ενεργειακών εταιρειών που διοικούνται από το Κρεμλίνο μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.
Είπε στην Die Zeit ότι έκανε προσωπική έκκληση στον Πούτιν να τερματίσει την εισβολή λίγους μήνες μετά και είπε ότι ο Ρώσος πρόεδρος ήταν τόσο απομονωμένος που «το μόνο άτομο που μπορεί ακόμα να του πει κάτι είμαι εγώ».
Ο Βάρνιγκ αποχώρησε από τη Nord Stream 2 AG, τη ρωσική εταιρεία που διαχειρίζεται τον αγωγό, το 2023, αλλά δήλωσε στην Die Zeit ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom, Alexei Miller, είχε δεσμευτεί να καλύψει το κόστος της με την ελπίδα να σώσει ό,τι απέμεινε.
Η αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν επέβαλε κυρώσεις στον Βάρνιγκ και τη Nord Stream 2 AG το 2022. Οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν έδειξαν ελάχιστο ενδιαφέρον για μια πρόταση αγοράς του Nord Stream 2 πέρυσι από τον Stephen Lynch, έναν Αμερικανό επιχειρηματία με ιστορικό εργασίας στη Ρωσία.
Άλλοι πιθανοί επενδυτές έχουν εμφανιστεί από τότε που ο Lynch εξέφρασε για πρώτη φορά ενδιαφέρον. Το πρόσωπο με άμεση γνώση των συζητήσεων της Gazprom δήλωσε ότι οι προχωρημένες συνομιλίες της ήταν με μια διαφορετική κοινοπραξία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ από τον Lynch.
Ο Λιντς αρνήθηκε να σχολιάσει όταν επικοινώνησε μαζί του οι FT. Έχει υποβάλει αίτηση για άδεια από το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ για την πρόταση Nord Stream. Ο Lynch είχε προηγουμένως λάβει μία προσφορά για την πρώην ελβετική θυγατρική της ρωσικής τράπεζας Sberbank στην οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις το 2022.
Ο Τραμπ ήταν ειλικρινής στην κριτική του για τον αγωγό κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ως πρόεδρος. Έχει γίνει σύμβολο για όσους κατηγόρησαν τη Γερμανία – και την Ευρώπη κατ ‘επέκταση – ότι βασίζεται πάρα πολύ στο ρωσικό φυσικό αέριο και βοηθά στη χρηματοδότηση της στρατιωτικής μηχανής της Μόσχας.
Ωστόσο, ορισμένοι από την ομάδα του Τραμπ βλέπουν τώρα τον αγωγό, ο οποίος εκτείνεται από το Βίμποργκ της Ρωσίας στον Κόλπο της Φινλανδίας έως το Greifswald στις ακτές της Βαλτικής της Γερμανίας, ως στρατηγικό πλεονέκτημα που μπορεί να αξιοποιηθεί στις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία, σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης.
Η πολύπλοκη ιδιοκτησιακή δομή του Nord Stream 2 παρουσιάζει σοβαρά δυνητικά εμπόδια για οποιαδήποτε επένδυση.
Ο Nord Stream 2 ανήκει 100% στην Gazprom. Ωστόσο, πέντε ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας – Shell, Uniper, OMV, Engie και Wintershall – παρείχαν συλλογικά περίπου το ήμισυ του κόστους κατασκευής ύψους 11 δισ. δολαρίων μέσω δανείων. Και οι πέντε ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν διαγράψει αυτά τα χρέη.
Η γερμανική κυβέρνηση το 2022 τράβηξε την πρίζα στη διαδικασία αδειοδότησης του Nord Stream 2 και δεν εξέδωσε ποτέ τα έγγραφα που απαιτούνται για τη λειτουργία του.
Η ιδιοκτησία του αγωγού θα μπορούσε θεωρητικά να δώσει στους Αμερικανούς επενδυτές έναν μοχλό για τον έλεγχο των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, η οποία αποτελεί βασική αγορά για τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου των ΗΠΑ που μεταφέρονται μέσω του Ατλαντικού με δεξαμενόπλοια.
Ωστόσο, πρώην ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και δυτικοί επιχειρηματίες με εμπειρία στις επενδύσεις στη Ρωσία δήλωσαν ότι η υπογραφή του Τραμπ και του Putin από μόνη της δεν θα ήταν αρκετή για να τεθεί σε λειτουργία ο Nord Stream 2.
«Δεν μπορώ να φανταστώ το διοικητικό συμβούλιο οποιασδήποτε μεγάλης αμερικανικής εταιρείας να λέει, “Ας επιστρέψουμε στη ρωσική αγορά” αυτή τη στιγμή, και οι Ρώσοι το γνωρίζουν επίσης αυτό – έχουν δει αυτές τις ταλαντώσεις στην αμερικανική πολιτική», δήλωσε ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ.
«Η Ευρώπη εξακολουθεί να έχει κυρώσεις σε ισχύ και η υπογραφή της Γερμανίας για την αποκατάσταση του Nord Stream θα προκαλούσε τεράστια ρήγματα. Οτιδήποτε τέτοιο είναι μακριά».
- Διαβάστε από το πρωτότυπο το άρθρο των δημοσιογράφων Max Seddon , Henry Foy και Felicia Schwartz, της βρετανικής οικονομικής εφημερίδας Financial Times με τίτλο «Putin ally pushes deal to restart Nord Stream 2 with US backing» και υπότιτλο «Ex-spy Warnig’s plan to involve American investors shows breadth of Trump’s rapprochement with Russian president» πατώντας ΕΔΩ
