Η ιστορία της σύγκρουσης μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ

Η Χεζμπολάχ ανταλλάσσει επιθέσεις στα σύνορα του νότιου Λιβάνου με το Ισραήλ για σχεδόν ένα χρόνο, από τις 8 Οκτωβρίου όταν ξεκίνησε τις επιθέσεις της για να αποτρέψει το Ισραήλ από τον πόλεμο στη Γάζα, ο οποίος έχει σκοτώσει τουλάχιστον 41.000 Παλαιστινίους.
Το Ισραήλ ανταποδίδει τα πυρά, κλιμακώνοντας, με τη σειρά του, τις επιθέσεις του εναντίον μιας από τις πιο έμπειρες μη κυβερνητικές μαχητικές ομάδες της περιοχής, η οποία είναι καλά οπλισμένη και δοκιμασμένη εναντίον του.
Η  πιο πρόσφατη επίθεση, σε μια μάχη δεκαετιών ανάμεσα σε αυτούς του δυο εχθρούς, θυμίζουμε ότι ήταν η επίθεση στους τηλεειδοποιητές και στους ασυρμάτους μελών της Οργάνωσης.
Η σύγκρουση αυτή, λοιπόν, δεν είναι νέα αλλά κρατάει σχεδόν μισό αιώνα. Ας δούμε με τη σειρά τα γεγονότα

• 1982 – Εισβολή και σχηματισμός

Το Ισραήλ εισέβαλε στον Λίβανο τον Ιούνιο του 1982, φαινομενικά ως απάντηση στις επιθέσεις που εξαπέλυσε εναντίον του η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) από το νότιο Λίβανο. Ο εμφύλιος πόλεμος του Λιβάνου μαίνεται για επτά χρόνια μέχρι τότε.
Ελπίζοντας να εγκαταστήσει μια φιλική κυβέρνηση στον Λίβανο, το Ισραήλ κατέλαβε το νότο και έφτασε μέχρι τη Δυτική Βηρυτό, όπου είχε τη βάση της η PLO, την οποία πολιόρκησε.
Μετά από συμφωνία, η PLO έφυγε για την Τυνησία, αλλά ο ισραηλινός στρατός παρέμεινε στον Λίβανο, υποστηρίζοντας τοπικούς πληρεξούσιους στον εμφύλιο πόλεμο και συμβάλλοντας στη σφαγή της Sabra και της Shatila. Η δεξιά λιβανέζικη πολιτοφυλακή, σε συντονισμό με τον ισραηλινό στρατό, σκότωσε από 2.000 έως 3.500 Παλαιστίνιους πρόσφυγες και Λιβανέζους πολίτες μέσα σε δύο ημέρες.
Πολλές λιβανικές ομάδες σχηματίστηκαν για να αποκρούσουν την εισβολή, η μία ήταν από τη σιιτική μουσουλμανική κοινότητα, παραδοσιακά μια ήσυχη δημογραφική κοινότητα.
Η Χεζμπολάχ ήταν το πνευματικό τέκνο των μουσουλμάνων ηγετών, που φέρεται να υποστηρίχθηκε από το Ιράν και έλαβε την εντολή να απωθήσει το Ισραήλ.
Αντλώντας υποστήριξη από δυσαρεστημένους νέους και κατοίκους της κοιλάδας Μπεκάα και των νότιων προαστίων της Βηρυτού – περιθωριοποιημένες περιοχές με σημαντικό πληθυσμό σιιτών – η Χεζμπολάχ έγινε γρήγορα μια σημαντική δύναμη στον Λίβανο.

• 1983 – Τρομοκρατικές επιθέσεις

Μεταξύ του 1982 και του 1986, πραγματοποιήθηκαν πολλές επιθέσεις κατά ξένων στρατιωτικών και αναλήφθηκε την ευθύνη από διάφορες ομάδες, αλλά πολλές από αυτές αποδόθηκαν στη Χεζμπολάχ.
23 Οκτωβρίου 1983 ένα φορτηγό με 5 τόνους εκρηκτικών ισοπέδωσε τους στρατώνες των αμερικανών πεζοναυτών στην πρωτεύουσα του Λιβάνου, Βηρυτό, σκότωσε περισσότερους από 300 Αμερικανούς και Γάλλους. Ήταν το ντεμπούτο ενός νέου τρομοκρατικού κύματος.
Την ευθύνη του βομβαρδισμού ανέλαβε η οργάνωση Ισλαμική Τζιχάντ, η οποία πιστεύεται από πολλούς ότι είναι γνλησιο τέκνο της Χεζμπολάχ.

• 1985 – Ανάπτυξη της Χεζμπολάχ

Μέχρι το 1985, η μαχητική δύναμη της Χεζμπολάχ αυξήθηκε σε σημείο που, μαζί με συμμαχικές ομάδες, ήταν σε θέση να αναγκάσουν τον ισραηλινό στρατό να αποσυρθεί στον ποταμό Λιτάνι στο νότιο Λίβανο.
Το Ισραήλ κήρυξε αυτό που ονόμασε «ζώνη ασφαλείας» κατά μήκος των συνόρων Λιβάνου-Ισραήλ.
Η αστυνόμευση αυτής της ζώνης ασφαλείας ανέλαβε ο Χριστιανικός Στρατός του Νοτίου Λιβάνου (Christian-dominated South Lebanon Army -SLA), μια λιβανέζικη χριστιανική πολιτοφυλακή που δραστηριοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου και είναι ο κύριος σύμμαχός του Ισραήλ ενάντια στη Χεζμπολάχ, ο οποίος συνέχιζε να υποστηρίζει την κατοχή του νότιου Λιβάνου μέχρι την αποχώρηση του Ισραήλ το 2000.

• 1992 – Μετεξέλιξη σε πολιτική δύναμη

Το 1992, μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου (1975-1992), η Χεζμπολάχ εισήλθε στην κοινοβουλευτική πολιτική, κερδίζοντας οκτώ έδρες στη συνέλευση των 128 εδρών του Λιβάνου.
Οι έδρες της Χεζμπολάχ έχουν αυξηθεί και η ομάδα και οι σύμμαχοί της έχουν πλέον 62 έδρες στο κοινοβούλιο.
Η οργάνωση τρέχει επίσης εκτεταμένα κοινωνικά προγράμματα σε περιοχές όπου η παρουσία της είναι πιο έντονη, αυξάνοντας την επιρροή της.

• 1993 – Πόλεμος επτά ημερών

Τον Ιούλιο του 1993, το Ισραήλ επιτέθηκε στον Λίβανο σε αυτό που αποκαλούσε «Επιχείρηση Λογοδοσίας», γνωστό ως Πόλεμος των Επτά Ημερών στο Λίβανο.
Η επίθεση έγινε αφότου η Χεζμπολάχ απάντησε στις ισραηλινές επιθέσεις σε καταυλισμό και χωριό προσφύγων στον Λίβανο επιτιθέμενοι στο βόρειο Ισραήλ, προκαλώντας θύματα.
Από τη σύγκρουση σκοτώθηκαν 118 Λιβανέζοι πολίτες και τραυματίστηκαν άλλοι 500 και καταστράφηκαν χιλιάδες κτίρια.

• 1996 – Απρίλιος «Επιχείρηση σταφύλια της οργής» από το Ισραήλ

Τρία χρόνια αργότερα, στις 11 Απριλίου 1996, το Ισραήλ εξαπέλυσε μια άλλη επίθεση 17 ημερών με σκοπό να αναγκάσει τη Χεζμπολάχ πέρα από τον ποταμό Λιτάνι και έξω από το εύρος προσβολής των ισραηλινών στόχων.
Αυτό που οι Λιβανέζοι αποκαλούν την επίθεση του Απριλίου ονομάστηκε «Επιχείρηση σταφύλια της οργής» από το Ισραήλ, αναφερόμενος στο μυθιστόρημα του 1939 του Αμερικανού συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ.
Υπήρξαν σημαντικές απώλειες στρατιωτικών και πολιτών και από τις δύο πλευρές και η υποδομή του Λιβάνου υπέστη σοβαρές ζημιές.
Στις 18 Απριλίου, το Ισραήλ βομβάρδισε ένα συγκρότημα των Ηνωμένων Εθνών κοντά στο χωριό Qana στον κατεχόμενο νότιο Λίβανο – περίπου 800 εκτοπισμένοι πολίτες είχαν βρει εκεί καταφύγιο.
Από την επίθεση σκοτώθηκαν 106 άμαχοι, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 37 παιδιά, και τραυματίστηκαν περίπου 116.
Τέσσερις στρατιώτες από τα Φίτζι, που τοποθετήθηκαν στην προσωρινή ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ, τραυματίστηκαν επίσης σοβαρά.

• 2006 – Ο πόλεμος Ιουλίου

Σε μια επιχείρηση διάρκειας 34 ημερών το 2006 που διεξήχθη στα εδάφη του βορείου Ισραήλ και του Λιβάνου, ανάμεσα στην ένοπλη πτέρυγα της οργάνωσης Χεζμπολάχ και τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF).
Η Χεζμπολάχ ξεκίνησε την Επιχείρηση «Αληθινή Υπόσχεση», ονομαζόμενη από μια «υπόσχεση» του αρχηγού της Σεΐχη Χασάν Νασράλα (Sheikh Hassan Nasrallah) να αιχμαλωτίσει Ισραηλινούς στρατιώτες και να τους ανταλλάξει με τρεις Λιβανέζους κρατουμένους από το Ισραήλ. Η επιδρομή τις πρώτες πρωινές ώρες στο ισραηλινό έδαφος κατέληξε με οκτώ Ισραηλινούς στρατιώτες νεκρούς και δύο αιχμαλωτους. Το Ισραήλ απάντησε τότε με την Επιχείρηση «Δίκαιη Ανταμοιβή», αργότερα μετονομαζόμενη σε Επιχείρηση «Αλλαγή Κατεύθυνσης».
Υπάρχουν αιτιάσεις διεθνώς κατά των Ισραηλινών για χρήση υπέρμετρης βίας ενώ σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές η φαινομενικά περίεργη ως προς το εύρος της πολεμική απάντηση του Ισραήλ, οφείλεται σε προηγούμενη συνεννόηση σε υψηλό επίπεδο με τις Η.Π.Α. η οποία αποσκοπεί σε βαθμιαία αποδυνάμωση της Συρίας και του Ιράν. Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος Μπους, έχει κατ’επανάληψη δηλώσει ότι πραγματική αιτία της σύρραξης είναι η Χεζμπολάχ, η οποία καθοδηγείται και ελέγχεται από τη Συρία και το Ιράν.

• 2009 – Ενημερωμένο μανιφέστο του 2009

Το 2009, ενώ διατήρησε την αντίθεσή της στο Ισραήλ και τη συνεχή υποστήριξή της προς το Ιράν, η Χεζμπολάχ ενημέρωσε το μανιφέστο της, δεσμευόμενη για την ενσωμάτωσή της σε μια δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης που αντιπροσώπευε την εθνική ενότητα και όχι τα σεχαριστικά συμφέροντα. Αυτή ήταν η δεύτερη δήλωσή της, μετά την Ανοιχτή Επιστολή του 1985 που είχε ακριβώς αντίθετους εγχώριους στόχους.
Το μανιφέστο του 2009 διπλασίασε την ιδέα της αντίστασης κατά του Ισραήλ, ενώ έδειξε πόσο εδραιώθηκε η Χεζμπολάχ σε όλα τα στρώματα του Λιβάνου.

• 2012 – Εμφύλιος πόλεμος στη Συρία

Η Χεζμπολάχ εισήλθε στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας για να υποστηρίξει το καθεστώς της Δαμασκού από το 2012, μια κίνηση που επικρίθηκε από πολλούς από τους πρώην Άραβες υποστηρικτές της και καταδικάστηκε επίσης από έναν από τους ιδρυτές της οργάνωσης, τον ανώτερο κληρικό Subhi al-Tufayli.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές τους ισχυρίζονται ότι αυτή η ανάπτυξη έπαιξε ρόλο στην αποτροπή της εισβολής ένοπλων ομάδων, ιδιαίτερα του ISIL (ISIS), στον Λίβανο, καθώς και στην απόκτηση εκτεταμένης εμπειρίας στη Χεζμπολάχ στο πεδίο της μάχης.

• 2023 έως 2024 – Γάζα

Τον Οκτώβριο του 2023, η Χεζμπολάχ εξαπέλυσε εκστρατεία ρουκετών στο Ισραήλ για να υποστηρίξει τη Γάζα, η οποία βομβαρδιζόταν από το Ισραήλ μετά από αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ που σκότωσε 1.139 ανθρώπους και αιχμαλώτισε περίπου 250. Το Ισραήλ ανταπέδωσε τα πυρά.
Στον Λίβανο, 97.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του Λιβάνου υπήρξαν 566 νεκροί εκ των οποίων τουλάχιστον 133 ήταν άμαχοι.
Περίπου 60.000 Ισραηλινοί απομακρύνθηκαν από τη συνοριακή περιοχή του βόρειου Ισραήλ. Οι άνθρωποι και από τις δύο πλευρές δεν έχουν επιστρέψει ακόμη στα σπίτια τους.
Το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει επιδρομές και δολοφονίες στον Λίβανο και τη Συρία, σκοτώνοντας αρκετούς ανώτερους ηγέτες της Χεζμπολάχ και της Χαμάς.
Η Χεζμπολάχ έπαιξε ρόλο σε αυτό που θεωρήθηκε ως ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία της σύγκρουσης, αφού το Ισραήλ κατηγορήθηκε για την επίθεση στο προξενικό κτίριο του Ιράν στη Δαμασκό την 1η Απριλίου 2024.
Όταν το Ιράν απάντησε στο Ισραήλ δύο εβδομάδες αργότερα, η
Η δολοφονία του Φουάντ Σουκρ (Fuad Shukr), καθώς και του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε (Ismail Haniyeh), ήταν η αιτία η περιοχή να μπει σε κατάσταση συναγερμού.
Η Χεζμπολάχ εξαπέλυσε επίθεση με ρουκέτες στα τέλη Αυγούστου, ως το πρώτο στάδιο της απάντησής της στη δολοφονία του Σουκρ.

• Σεπτέμβριος 2024 – επίθεση τηλεειδοποίησης.

Στις 17 Σεπτεμβρίου 2024, χιλιάδες τηλεειδοποιητές χειρός που ανήκαν σε στελέχη της Χεζμπολάχ στο Λίβανο εξερράγησαν.
Μέχρι στιγμής, τουλάχιστον 11 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων τρεις πολίτες, έχουν σκοτωθεί ως αποτέλεσμα της επίθεσης και περίπου 2.750 έχουν τραυματιστεί.
Η Χεζμπολάχ έχει επιβεβαιώσει ότι θεωρεί υπεύθυνο το Ισραήλ και έχει υποσχεθεί αντίποινα.