Σαν να βλέπω ήδη τις λαμπερές παρουσίες στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου και ν’ ακούω τους δημοσιογραφικούς διθυράμβους των στημένων απέξω -αλλά κι από μέσα- ρεπόρτερς καναλιών, ραδιοφώνων κι εφημερίδων.
Πενήντα χρόνια, μισός αιώνας -δεν το λες και λίγο- κι η χώρα γιορτάζει τη γενέθλια ημέρα της 24ης Ιουλίου, ημερομηνία που αποκαταστάθηκε η δημοκρατία κι οριοθέτησε την περίοδο που ονομάστηκε «Μεταπολίτευση», τυπικά «Γ’ Ελληνική Δημοκρατία».
Η Ελλάδα κι η κοινωνία της άλλαξε στο πέρασμα αυτών των χρόνων. Άλλοτε εύκολα, άλλοτε δύσκολα, πότε με αμφιθυμία και πότε με αμφιταλαντεύσεις, η χώρα αποκτούσε σταθερότητα στις θεσμικές της λειτουργίες κι η κοινωνία μπορούσε να υπολογίζει χρόνο με το χρόνο σε βελτίωση του βιοτικού της επιπέδου και την κατάκτηση ενός καλύτερου μέλλοντος· η ένταξη στην Ευρωπαϊκή ‘Ενωση διαδραμάτισε πρωταρχικό ρόλο στη δημιουργία αυτών των προϋποθέσεων.
Πολλά μπορούν να ειπωθούν και να γραφτούν για όσα ακόμα θα μπορούσαν να γίνουν ή όλα όσα θα μπορούσαν να γίνουν διαφορετικά, ανάλογα με την οπτική ή την γνώμη που έχει καθένας, έτσι συμβαίνει, αλλά εδώ βρισκόμαστε, τα πεπραγμένα είναι γνωστά, σημαντικό είναι να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε σωστά τα επερχόμενα, να προλάβουμε νέα λάθη πριν περάσουν κι αυτά στα τετελεσμένα.
Κρίσιμες παθογένειες και προβλήματα αυτής της περιόδου ήρθαν στην επιφάνεια με το ξέσπασμα της κρίσης το 2010, όμως η προτεραιότητα ν’ αντιμετωπιστεί άμεσα το οικονομικό πρόβλημα της χώρας, επέτρεψε να μείνει -παρά τις δεσμεύσεις- σε δεύτερο πλάνο η διόρθωση άλλων, εξίσου κρίσιμων, πτυχών σε θεσμούς και κρατικές λειτουργίες [έτσι βρέθηκε στις καλένδες]. Το πρόταγμα της κομματικής επιβίωσης και διάσωσης προηγήθηκε της ανάγκης για ριζική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση δυσλειτουργιών που, ούτως ή άλλως, σώρευαν χρόνο με το χρόνο κόστη στο κράτος, αλλά και την κοινωνία [έτσι ανακυκλώνουμε σήμερα μια «από τα ίδια»].
Έτσι, χάθηκε η ευκαιρία να ξεκινήσει μια ευρύτερη κι απαραίτητη μεταρρύθμιση, μια άλλη «μεταπολίτευση», που θα συμπύκνωνε τις εμπειρίες του παρελθόντος και θα τις πρόβαλε στις ανάγκες του μέλλοντος. Μια αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς, που θα ανανέωνε σταδιακά τους δημοκρατικούς θεσμούς, θα εκσυγχρόνιζε ουσιαστικά τη δημόσια διοίκηση και το κράτος και θα ενδυνάμωνε -κατά το δυνατόν- την εμπιστοσύνη της κοινωνίας στο πολιτικό σύστημα· που θα θωράκιζε -όπως συνήθως λέγεται- τη χώρα θεσμικά και οργανωτικά για ν’ αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις προκλήσεις και τα προβλήματα που δημιουργούνται από την παγκόσμια αστάθεια κι ανασφάλεια.
Τα ταρατατζούμ, λοιπόν, μπορεί ν’ ακουστούν, οι διθύραμβοι για τα επιτεύγματα κι οι αποθεώσεις κρατούντων και μη μπορεί να κατακλύσουν τηλεοράσεις κι εφημερίδες, αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι τα προβλήματα είναι εδώ, καθημερινά κι επίμονα. Τομείς όπως η παιδεία, η δικαιοσύνη, η δημόσια διοίκηση, διαδικασίες όπως η φορολογία, η αξιολόγηση, ο έλεγχος κι η απόδοση ευθυνών, κοινωνικές ανάγκες όπως η κατοικία, η υγεία, η ασφάλεια, δεν κρύβονται ούτε από επικοινωνιακούς θορύβους, ούτε από εφήμερες παράτες και γιορτές.
«Γιορτάζω» δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και «τιμώ», για να τιμηθεί -και να εκτιμηθεί-, λοιπόν, η δημοκρατία και να μην συγχέεται επ’ ουδενί με χούντες κι αυταρχισμούς, αλλά ούτε και ν’ αποτελεί προνομιακό πεδίο λαϊκισμού και «εμπορίου ελπίδας» -ή όποιου άλλου είδους εμπορίου- από τυχοδιώκτες και καιροσκόπους, πρέπει οι μετέχοντες κι οι συμμετέχοντες να κλείσουν τ’ αυτιά στις πλανεύτρες σειρήνες της παντοδύναμης εξουσίας και της πρωθυπουργοκεντρικής αποθέωσης που έφερε η μεταπολίτευση και να τιμήσουν τα 50χρονα με τον ορθολογισμό της σιωπηλής περισυλλογής και τη σεμνότητα της λελογισμένης συνέπειας.
Η λειτουργία κι η ποιότητα της δημοκρατίας δεν εξαντλείται μόνο στην ελευθερία του λόγου, αλλά μετριέται κι αποτιμάται από τη συνέπεια λόγων και έργων κι εδώ η Μεταπολίτευση εν πολλοίς το «έχει χάσει»· τα πολλά αυτάρεσκα κι επαναλαμβανόμενα με κάθε ευκαιρία ταρατατζούμ όλα αυτά τα χρόνια μάλλον μας έχουν αποπροσανατολίσει [και ζαλίσει].
* Ο Βαγγέλης Βουτσινάκης είναι διδάκτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει σπουδάσει πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και έχει εξειδικευτεί σε θέματα management. Το συγγραφικό του έργο καθορίζεται μέχρι σήμερα από την επιστημονική του κατάρτιση και την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως στέλεχος της δημόσιας διοίκησης. Η ηλεκτρονική του σελίδα «Εκτός Σχεδίου» [www.ektossxediou.com] και τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης προσφέρουν από χρόνια διέξοδο επικοινωνίας στις ευαισθησίες, τους προβληματισμούς και τα ενδιαφέροντά του. Έχει γεννηθεί στο Περιστέρι και κατοικεί στο Χαλάνδρι.
Πατήστε και δείτε τα 6 προηγούμενα άρθρα του Βαγγέλη Βουτσινάκη
