Καμπανάκι με αποδέκτες τους καταναλωτές κρούει η Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδος (ΕΕΚΕ) με αφορμή περιστατικά παραπλάνησής τους κατά την αγορά μπακαλιάρου για το γιορτινό τραπέζι της 25ης Μαρτίου.
Αναλυτικότερα, όπως υπογραμμίζει η ΕΕΚΕ, «όπως κάθε χρόνο, στη γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της Εθνικής Επετείου της Ελληνικής Επανάστασης, την 25η Μαρτίου, η πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών προγραμματίζουν να καταναλώσουν, σύμφωνα με το έθιμο, το ιδιαιτέρως δημοφιλές ψάρι της ελληνικής κουζίνας, τον μπακαλιάρο (βακαλάος).
Ακριβώς λόγω της δημοφιλίας του όμως, δίνεται η ευκαιρία σε επιτήδειους να παραπλανήσουν το καταναλωτικό κοινό, προσφέροντάς του (με την ίδια τιμή), ένα άλλο ψάρι το οποίο παρουσιάζεται ως μπακαλιάρος, πλην όμως δεν είναι. Το ψάρι αυτό λέγεται λινγκ και ήδη έχουμε διαπιστώσει ότι βρίσκεται στις προθήκες των ιχθυοπωλείων».
Παράλληλα, η ΕΕΚΕ υπενθυμίζει στους καταναλωτές τα εξής:
- Οι αυθεντικοί υγράλατοι ή αλίπαστοι (παστοί) μπακαλιάροι προέρχονται από περιοχές του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και της Γροιλανδίας. Η Ελληνική αγορά προμηθεύεται τον μπακαλιάρο κυρίως από τον Ατλαντικό και την Ισλανδία, Φιλανδία και Νορβηγία.
- Το παστωμένο ψάρι με την ονομασία λινγκ, πωλείται συνήθως δίπλα από τον αυθεντικό υγράλατο μπακαλιάρο, επομένως έχει μεγάλη σημασία να ελέγχουμε τις ταμπέλες του ιχθυοπωλείου. Πολλοί προμηθευτές αναγράφουν με μικρότερα γράμματα το χαρακτηριστικό «Λίνγκ» ή «Ling» και με μεγαλύτερα γράμματα την περιοχή προέλευσης, π.χ. ΙΣΛΑΝΔΙΑΣ.
- Επισημαίνουμε ότι τόσο ο αυθεντικός μπακαλιάρος όσο και το λίνγκ, έχει κόκκαλα οπότε η αναγραφή του χαρακτηριστικού αυτού δεν είναι επαρκής για την αποφυγή της σύγχυσης.
- Ο μπακαλιάρος έχει μια χαρακτηριστική λευκή γραμμή που διατρέχει το σώμα του κατά μήκος και από τις δυο του πλευρές. Αν δεν είναι ορατή και από τις δύο πλευρές αυτό δεν πρέπει να μας ανησυχεί γιατί μπορεί η γραμμή από τη μία πλευρά του ψαριού να είναι κρυμμένη εξαιτίας του φιλεταρίσματος.
- Μπορούμε να ξεχωρίσουμε την ποιότητα του καλού μπακαλιάρου, όπως και κάθε ψαριού, από το χρώμα του. Πρέπει να είναι λευκός, χωρίς κηλίδες ή κίτρινη απόχρωση και να μην επιλέγουμε ψάρι με ορατές αλλοιώσεις ή κιτρινισμένο χρώμα.
Γιατί τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά την 25η Μαρτίου
Την 25η Μαρτίου γιορτάζουμε την Ελληνική Επανάσταση του 1821 αλλά είναι και η μέρα του εορτασμού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ενώ το έθιμο παραδοσιακά είναι να τρώμε μπακαλιάρο (βακαλάος) σκορδαλιά.
Όπως είναι γνωστό ο μπακαλιάρος σε συνδυασμό με τη σκορδαλιά είναι τα «αστέρια» του τραπεζιού της 25ης Μαρτίου εδώ και δεκαετίες.
Ωστόσο, ποιος είναι ο λόγος που αυτό το ψάρι καταλαμβάνει την τιμητική θέση του κατά την επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης την 25η Μαρτίου;
Η αιτία αυτής της παράδοσης έχει πολλές ερμηνείες. Μια θεωρία υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, οι Έλληνες αγωνιστές χρησιμοποιούσαν τον μπακαλιάρο ως τροφή, αφού ήταν μια εύκολη και οικονομική επιλογή που μπορούσαν να ετοιμάσουν εύκολα, ανεξάρτητα από τις συνθήκες.
Ο μπακαλιάρος εμφανίστηκε αρχικά κατά την περίοδο των Βίκινγκς, γύρω στο 800 μ.Χ., ενώ οι Βάσκοι κατά το Μεσαίωνα ανέπτυξαν το εμπόριο του, καταφέρνοντας να το διατηρήσουν για αρκετό καιρό, κάτι που ήταν ζωτικής σημασίας για τα ταξίδια τους.
Στην Ελλάδα, ο μπακαλιάρος έγινε γνωστός κατά τον 15ο αιώνα.
Μια άλλη θεωρία συνδέει το έθιμο του μπακαλιάρου με τη νηστεία της Σαρακοστής.
H Εκκλησία επιτρέπει μόνο δύο φορές την κατανάλωση ψαριού, την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την Κυριακή των Βαΐων.
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, το ψάρι θεωρείται καθαρό και επιτρέπεται κατά τη διάρκεια της νηστείας. Επιπλέον, η σκορδαλιά χωρίς λάδι ή ζυμαρικά είναι κατάλληλη για νηστεία.
Εκτός από τα νησιά, όπου το φρέσκο ψάρι ήταν πάντα εύκολα διαθέσιμο, στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας, ο παστός μπακαλιάρος ήταν η προφανής επιλογή, γι’ αυτό και έγινε μέρος της παράδοσης και του εθνικού τραπεζιού της 25ης Μαρτίου.
