Politico: Αφιέρωμα στον Δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα – Ο «άγνωστος» δήμαρχος που αλλάζει το status quo

Με ένα εκτενές αφιέρωμα στο νέο Δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα και με τίτλο «Ο άνθρωπος που ήρθε από το πουθενά για να τρέξει στην Αθήνα – ThemanwhocamefromnowheretorunAthens» η δημοσιογράφος του αμερικάνικου περιοδικού Politico, Nektaria Stamouli, αναφέρεται στην πορεία του νέου Δημάρχου, τις δυσκολίες και τις εκδικητικές κινήσεις που δέχθηκε από την παλιά Διοίκηση του Δήμου Αθηναίων αλλά και από την κεντρική Κυβέρνηση του θείου του προηγούμενου Δημάρχου, Κώστα Μπακογιάννη.
Αναφέρεται στα πρώτα σχέδια του Δημάρχου στη σύγκρουσή του με το κατεστημένο, την οικολογική του ατζέντα, την προσπάθειά του για αύξηση του πρασίνου και την μείωση της ενεργειακής φτώχειας.
Τέλος αναρωτιέται μάλιστα αν στο πρόσωπό του συγκεντρώνονται όλα αυτά που θα μπορούσαν να τον κάνουν να ηγηθεί μιας κεντροδεξιάς εναλλακτικής λύσης.

Αναλυτικά το αφιέρωμα του Politico στον Χάρη Δούκα
«Ο άνθρωπος που ήρθε από το πουθενά για να τρέξει στην Αθήνα»

«Πριν από λίγους μήνες, όταν  ο 44χρονος μηχανολόγος μηχανικός περπατούσε στους δρόμους της Αθήνας, κανείς δεν τον αναγνώριζε. Τώρα είναι δήμαρχος.
Πρόκειται για ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα για κάποιον που είχε ελάχιστη πολιτική εμπειρία, λίγους δεσμούς με το κεντροαριστερό κόμμα του ΠΑΣΟΚ και του οποίου ο κεντροδεξιός αντίπαλος – τον οποίο ακόμη και ο ίδιος ο Δούκας αποκάλεσε “γεννημένο νικητή” – κυριάρχησε από το 2019.
“Όταν το ΠΑΣΟΚ έκανε την πρόταση να κατέβω, φαινόταν σαν ένα τρελό σενάριο”, είπε ο Δούκας. “Αλλά δεν μπορούσα να πω όχι”.
Ακόμη και πριν αναλάβει τα καθήκοντά του την 1η Ιανουαρίου δέχθηκε πυρά από τους πολιτικούς του αντιπάλους και τους υποστηρικτές του δημάρχου που αντικατέστησε, τον Κώστα Μπακογιάννη, ο οποίος τυχαίνει να είναι ανιψιός του κεντροδεξιού πρωθυπουργού της Ελλάδας. Η κεντρική κυβέρνηση, αυτό που οι φίλοι του θεωρούν πράξεις εκδίκησης, τον δυσφήμισε και του αφαίρεσε εξουσίες.
Ωστόσο, ο Δούκας είναι προκλητικός και η πορεία του προς την εξουσία θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για άλλους αουτσάιντερ που θέλουν να αλλάξουν το status quo.

Κρυφή δυσαρέσκεια
Ο Δούκας ήταν από την αρχή αντίθετος. Εκτός του ότι ήταν τόσο άγνωστος και είχε περιορισμένο χρόνο για να κάνει τον κόσμο να τον αναγνωρίσει, έπρεπε να κάνει την εκστρατεία του στη μέση του καλοκαιριού, όταν πολλοί Αθηναίοι λείπουν από την πόλη – συχνά σε κάποιο από τα νησιά της Ελλάδας, πολλές ώρες από την ηπειρωτική χώρα. Ο Δούκας έπρεπε να πείσει τους ανθρώπους να τρέξουν μαζί του και να τους φέρει πίσω στην πρωτεύουσα για να υπογράψουν τα απαραίτητα έγγραφα.
“Ήμουν σίγουρος από την αρχή ότι ήμουν ο μόνος που μπορούσε να νικήσει την Μπακογιάννη”, είπε. “Είδα ότι στην Αθήνα επικρατούσε μια κρυφή δυσαρέσκεια και ότι υπήρχε ένας γεννημένος νικητής. Αλλά η ιστορία είναι γεμάτη από γεννημένους νικητές που τελικά ηττήθηκαν”.
Ο Δούκας, επίσης καθηγητής ενεργειακής πολιτικής, κατέβηκε με την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ, αλλά έλαβε την υποστήριξη όλων των αριστερών κομμάτων σε μια επαναληπτική ψηφοφορία.
Συγκέντρωσε την υποστήριξη επιφανών ατόμων από τομείς όπως οι επιστήμες, οι τέχνες και η οικολογία και δημιούργησε ένα πολιτικό πρόγραμμα που, όπως είπε, ήταν “πέρα από πολιτικά κόμματα και χρώματα”.
Ο Δούκας εξελέγη κυρίως με μια οικολογική ατζέντα, με την υπόσχεση να μειώσει τις θερμοκρασίες στην Αθήνα αυξάνοντας τον όγκο των χώρων πρασίνου και μειώνοντας την ενεργειακή φτώχεια.

Εχθρική δράση
Από την ανάληψη των καθηκόντων του, η σχέση του με την εθνική κυβέρνηση της Ελλάδας, που διοικείται από την κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία, ήταν οξεία. Οι υποστηρικτές του ανησυχούν ήδη ότι δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει τις ιδέες του.
Τα κόμματα της εθνικής αντιπολίτευσης έχουν επανειλημμένα περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο η κεντρική κυβέρνηση συμπεριφέρθηκε απέναντί του ως “εκδικητικό” – όχι μόνο προς τον Δούκα αλλά και προς τους πολίτες της Αθήνας που τον ψήφισαν.
Λίγες ημέρες πριν αναλάβει επίσημα την εξουσία, η κυβέρνηση αφαίρεσε από το δημαρχείο εξουσίες και κονδύλια για αστικά έργα και μετέφερε την εποπτεία στην κεντρική κυβέρνηση.
Ο κ. Δούκας χαρακτήρισε την κίνηση αυτή “απαξιωτική, σχεδόν εχθρική ενέργεια προς τις δημοτικές αρχές” και δεσμεύτηκε να συνεχίσει την υπόθεση νομικά.
“Αυτό είναι ένα μεγάλο πλήγμα και πλήγμα για τον δήμο”, είπε. “Θυμάμαι τους διεθνείς πιστωτές της χώρας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, να υποστηρίζουν ότι πάρα πολλά χρήματα συγκεντρώνονται σε πολύ λίγα άτομα, ενώ η αποκέντρωση θα δημιουργούσε μεγαλύτερη λογοδοσία και έλεγχο.
“Αντ’ αυτού, κάνουμε βήματα όλο και πιο πίσω”.

Δούκας της Παλαιστίνης
Υπήρξαν και άλλα πισωγυρίσματα. Μια υπόσχεση να ανοίξει ξανά στην κυκλοφορία μια κεντρική λεωφόρο που έκλεισε κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Κόβιντ μπλοκαρίστηκε από την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να είναι χώρος αρχαιοτήτων.
Κατακεραυνώθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από μέλη του κοινοβουλίου όταν η πρώτη του εμφάνιση σε συναυλία την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στην κεντρική πλατεία Συντάγματος της πόλης συνοδεύτηκε από ανθρώπους στο κοινό που ανέμιζαν δεκάδες παλαιστινιακές σημαίες.
Η φράση “Δούκας της Παλαιστίνης” έγινε trend στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι συνεργάτες του δημάρχου αναγκάστηκαν να διευκρινίσουν ότι μια νεαρή κοπέλα που τον συνόδευσε στη σκηνή ήταν απλώς μελαχρινή και όχι Παλαιστίνια.
“Φαίνεται ότι ό,τι κι αν κάνω διαστρεβλώνεται αμέσως”, είπε. “Φαίνεται σαν να διανέμεται μια [ανεπίσημη γραμμή] μετά από κάθε παρέμβασή μου που δημιουργεί μια διαστρεβλωμένη είδηση. Θα συγκρουστούμε όταν νιώσουμε ότι μας βάζουν εμπόδια στο δρόμο μας”.

Είμαι ο δήμαρχος τώρα
Ο ίδιος έχει μια μακρά λίστα με τις εργασίες που πρέπει να κάνει για να μεταμορφώσει την ελληνική πρωτεύουσα. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε 84 πόλεις, οι κάτοικοι της Αθήνας είναι από τους λιγότερο ικανοποιημένους. Ψηφίστηκε ως η χειρότερη πόλη για τους ψηφιακούς νομάδες.
“Η Αθήνα δεν μπορεί να είναι μια πόλη μόνο για τουρίστες, δεν μπορεί να είναι ένα ατελείωτο εμπορικό κέντρο”, είπε. “Αλλά ξέρω ότι αυτά είναι [απλώς] συνθήματα και ότι τώρα είμαι δήμαρχος”.
Παρήγγειλε μια μελέτη για να βρεθεί το μείγμα τουριστών και κατοίκων που είναι βιώσιμο για κάθε γειτονιά, υποσχόμενος έναν νέο δημοτικό φόρο με βάση τα αποτελέσματα. Κάλεσε επίσης την κυβέρνηση να καταργήσει το λεγόμενο σύστημα της χρυσής βίζας, το οποίο χορηγεί άδειες παραμονής σε επενδυτές σε ακίνητα.
Ίδρυσε γραφείο για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, με στόχο τον εντοπισμό των ευάλωτων νοικοκυριών και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα.

Το μοντέλο Δούκα
Στελέχη της αριστεράς και της κεντροαριστεράς αναρωτιούνται τώρα πώς να μεταφέρουν το “μοντέλο Δούκα” στην ευρύτερη πολιτική σκηνή.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξασφάλισε μια δεύτερη θητεία τον Ιούλιο και, σε εθνικό επίπεδο, η αντιπολίτευση εναντίον του έχει αποδυναμωθεί ακόμη περισσότερο από τότε. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συνδυασμένη υποστήριξη των τριών μεγαλύτερων αντίπαλων κομμάτων δεν αθροίζει την υποστήριξη της κυβερνώσας Νέας Δημοκρατίας.
Όμως ο Δούκας είναι θετικός. “Η νίκη μου δείχνει ότι μπορείς, χωρίς να έχεις συστήματα πίσω σου και τα βαριά όπλα της πολιτικής, να δημιουργήσεις ρήγματα και τελικά νίκες να αλλάξεις το status quo”.
Καθώς η κεντροαριστερά της Ελλάδας περιμένει με ανυπομονησία κάποιον που θα μπορέσει να ενώσει τα αποδεκατισμένα πολιτικά κόμματά της σε εθνικό επίπεδο, ορισμένοι αναλογίζονται αν ο Δούκας θα μπορούσε να είναι ακριβώς ο άνθρωπός τους. Επισημαίνουν το παράδειγμα του Αντόνιο Κόστα, ο οποίος εξελέγη πρωθυπουργός της Πορτογαλίας αφού διετέλεσε δήμαρχος της Λισαβόνας.
“Πριν από λίγους μήνες, δεν ήξερα ότι θα ήμουν υποψήφιος”, δήλωσε ο Δούκας. “Δεν φανταζόμουν ότι θα γινόμουν δήμαρχος. Έτσι, κανείς δεν ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον”.» 

• Διαβάστε από το πρωτότυπο το άρθρο της δημοσιογράφου Nektaria Stamouliτου αμερικάνικου περιοδικού Politico με τίτλο «The man who came from nowhere to run Athens» στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ