BBC: Τι επιπτώσεις έχουν οι επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα,  στο παγκόσμιο εμπόριο;

Οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης σε εμπορικά πλοία τις τελευταίες εβδομάδες είχαν ως αποτέλεσμα πολλές εταιρείες να αποφασίσουν να αποφύγουν μια από τις πιο πολυσύχναστες ναυτιλιακές λωρίδες στον κόσμο.
Η ομάδα Χούθι έχει δηλώσει την υποστήριξή της στη Χαμάς και έχει πει ότι θα χτυπά πλοία που έχουν προορισμό το Ισραήλ, αν και δεν είναι σαφές εάν όλα τα πλοία που δέχθηκαν επίθεση κατευθύνονταν πράγματι προς το Ισραήλ.

Τι έχει συμβεί;
Οι Χούθι εντείνουν τις επιθέσεις τους από την έναρξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς τον Οκτώβριο.
Η ομάδα, η οποία υποστηρίζεται από το Ιράν, χρησιμοποιεί drones και ρουκέτες εναντίον ξένων πλοίων που μεταφέρουν αγαθά μέσω του στενού του Bab al-Mandab – ένα κανάλι πλάτους 20 μιλίων που χωρίζει την Ερυθραία και το Τζιμπουτί στην αφρικανική πλευρά και την Υεμένη στην Αραβική Χερσόνησος.
Τα πλοία συνήθως ακολουθούν αυτή τη διαδρομή από το νότο για να φτάσουν στη διώρυγα του Σουέζ της Αιγύπτου βορειότερα.
Όμως, λόγω των επιθέσεων και της απειλής μελλοντικών επιθέσεων, πολλές από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των Mediterranean Shipping Company και Maersk, έχουν εκτρέψει τα πλοία μακριά σε μια πολύ μεγαλύτερη διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας της Αφρικής και στη συνέχεια στη δυτική πλευρά του Ήπειρος.
Επίσης η μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία BP και ο όμιλος πετρελαιοφόρων Frontline ανέφεραν ότι θα αποφύγουν τη διαδρομή της Ερυθράς Θάλασσας και θα επαναδρομολογήσουν μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική τα πλοία τους.
Όμως τα ταξίδι αυτό, ο περίπλους της Αφρικής, είναι μεγαλύτερο για τουλάχιστον 10 ημέρες και κοστίζει στις εταιρείες εκατομμύρια δολάρια.

Γιατί είναι τόσο σημαντική αυτή η διαδρομή αποστολής;
Κάθε πλοίο που διέρχεται από τη Διώρυγα του Σουέζ προς ή από τον Ινδικό Ωκεανό πρέπει να έρχεται μέσω του στενού του Μπαμπ αλ-Μαντάμπ και της Ερυθράς Θάλασσας.
Η Διώρυγα του Σουέζ είναι η ταχύτερη θαλάσσια διαδρομή μεταξύ Ασίας και Ευρώπης και είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη μεταφορά πετρελαίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Περίπου εννέα εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα μεταφέρονταν μέσω της Διώρυγας του Σουέζ το πρώτο εξάμηνο του 2023, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης εμπορευμάτων Vortexa.
Αναλυτές της S&P Global Market Intelligence δήλωσαν ότι σχεδόν το 15% των αγαθών που εισάγονται στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική αποστέλλονται από την Ασία δια θαλάσσης μέσω του Κόλπου. Αυτό περιλαμβάνει το 21,5% του διυλισμένου πετρελαίου και περισσότερο από το 13% του αργού πετρελαίου.
Δεν είναι όμως μόνο το πετρέλαιο. Τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μεταφέρουν όλα τα είδη καταναλωτικών αγαθών που εμφανίζονται στα καταστήματα, όπως τηλεοράσεις, ρούχα, αθλητικό εξοπλισμό.

Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος στους καταναλωτές;
Είναι αναπόφευκτο να επηρεαστούν οι αλυσίδες εφοδιασμού λόγω της εκτροπής των πλοίων μακριά από την Ερυθρά Θάλασσα, αλλά τα καταναλωτικά αγαθά «θα αντιμετωπίσουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο», σύμφωνα με τον Chris Rogers, επικεφαλής έρευνας αλυσίδας εφοδιασμού στην S&P Global Market Intelligence. Σημειώστε ότι η τρέχουσα διακοπή έχει συμβεί «κατά τη διάρκεια της εκτός αιχμής ναυτιλιακής περιόδου».
Αναμένονται καθυστερήσεις στα προϊόντα που φτάνουν στα καταστήματα, με πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων λόγω της 10ημερης καθυστέρησης μέσω του ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, που προσθέτει περίπου 3.500 ναυτικά μίλια και αυτυό θα έχει σημαντικό κόστος στις εταιρείες
Το κόστος αποστολής αυξήθηκε κατά 4% την περασμένη εβδομάδα και αυτά τα έξοδα θα μετακυλιστούν από τις επιχειρήσεις στους πελάτες.
Ωστόσο, οι ναύλοι εξακολουθούν να παραμένουν πολύ χαμηλότεροι από πέρυσι και είναι πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα που παρατηρήθηκαν το 2021, όταν οι χρεώσεις ναύλων εκτοξεύθηκαν στα ύψη σύμφωνα με τη ζήτηση καθώς χαλαρώθηκαν οι περιορισμοί για τον Covid.
Υπάρχουν επίσης φόβοι ότι η διαταραχή αυτή θα μπορούσε να ανεβάσει τις τιμές του πετρελαίου.
Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου, βασικό συστατικό των καυσίμων αυτοκινήτων, μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές στις αντλίες και επίσης να οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό. Ο πληθωρισμός, ο οποίος μετρά τον ρυθμό ανόδου των τιμών, μειώνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο και σήμερα είναι 4,6%.
Όταν πρόκειται για διακοπή των αποστολών LNG, ακόμη και αν αυξηθούν οι τιμές χονδρικής της ενέργειας, οι όποιες αυξήσεις δεν θα μεταφερθούν στους εγχώριους λογαριασμούς μέχρι τον Απρίλιο του 2024 το νωρίτερο.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το ανώτατο όριο της τιμής της ενέργειας, το οποίο περιορίζει το ποσό που μπορούν να χρεώσουν οι προμηθευτές, έχει ήδη οριστεί για τον Ιανουάριο.
Είναι η θαλάσσια μεταφορά εμπορευμάτων η μόνη επιλογή; Ο κ. Rogers λέει ότι η μεταφορά εμπορευμάτων με σιδηρόδρομο θα απαιτούσε αντ ‘αυτού τη «διάβαση της Ρωσίας», η οποία τελεί υπό οικονομικές κυρώσεις λόγω της εισβολής στην Ουκρανία, ενώ «η μεταφορά με φορτηγά από τον Κόλπο στο Ισραήλ μπορεί να αντισταθμίσει μόνο περίπου το 3% της ναυτιλίας».

Τι γίνεται από δω και πέρα, Οι επιθέσεις οδήγησαν τις ΗΠΑ να ξεκινήσουν μια διεθνή ναυτική επιχείρηση για την προστασία των πλοίων στη διαδρομή της Ερυθράς Θάλασσας και χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Γαλλία, το Μπαχρέιν, η Νορβηγία και η Ισπανία έχουν ενταχθεί. Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν (Lloyd Austin) πραγματοποίησε διαδικτυακή  συνάντηση με υπουργούς από περισσότερες από 40 χώρες την Τρίτη και τους κάλεσε να συμβάλουν στις προσπάθειες για να διατηρηθεί η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην περιοχή., Ωστόσο, ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες διστάζουν να ξεκινήσουν αμέσως να χρησιμοποιούν τη διαδρομή και πάλι παρά την αυξημένη ασφάλεια., Η Maersk και η Hapag-Lloyd, που διαθέτουν και τα δύο πλοία που έχουν δεχθεί επίθεση από αντάρτες Χούτι, χαιρέτησαν τα πρόσθετα μέτρα, αλλά δήλωσαν ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πότε θα επιστρέψουν στη χρήση της Ερυθράς Θάλασσας, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει αναστάτωση για κάποιο χρονικό διάστημα.

• Διαβάστε από το πρωτότυπου, το άρθρο του δημοσιογράφου Michael Race του BBC με τίτλο «What do Red Sea assaults mean for global trade?», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ