Απόψε το βράδυ (11/12), σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας το Ινστιτούτο για τη Σοσιαλδημοκρατία InSocial και το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής άνοιξαν την ατζέντα της τοπικής αυτοδιοίκησης, με προβεβλημένους δημάρχους και περιφερειάρχες να συνδράμουν στη συζήτηση, όπως οι Σταύρος Αρναουτάκης, Δημήτρης Κουρέτας, Χάρης Δούκας, Γιάννης Μώραλης, Στέλιος Αγγελούδης, Σίμος Δανιηλίδης, Κώστας Ασκούνης, Γιάννης Κωνσταντάτος, Παναγιώτης Σημανδηράκης, Γιώργος Μαρινάκης κ.α.
Χαιρετισμός Νίκου Χριστοδουλάκη, επικεφαλής insocial & πρώην υπουργού στην ημερίδα για την αυτοδιοίκηση
Ο επικεφαλής του ινστιτούτου InSocial και πρώην υπουργός, Νίκος Χριστοδουλάκης, ανοίγοντας την ημερίδα για την αυτοδιοίκηση συνεχάρη όσους αναδείχθηκαν δήμαρχοι και περιφερειάρχες καθώς και εκείνους που πέτυχαν ένα σημαντικό στίγμα στο δόγμα όσων «έβλεπαν την τοπική αυτοδιοίκηση ως παρακολούθημα των εθνικών εκλογών και φαντασιώνονταν τα χρώματα, με τα οποία θα σκεπαστεί ο χάρτης της επικράτειας».
Ο κ. Χριστοδουλάκης σταχυολόγησε την κλιματική κρίση ως κεντρική πρόκληση καθώς «οι πολίτες απαιτούν ένα αναβαθμισμένο σύστημα πολιτικής προστασίας, προειδοποίησης και αντιμετώπισης των κινδύνων». Προσδιόρισε την ψηφιακή εξέλιξη ως δεύτερο σημαντικό στοίχημα αναφέροντας ότι «στην Ελλάδα λείπει η καθολική αντιμετώπιση των ζητουμένων της ψηφιακής μετάβασης, την ώρα που έρχονται στο προσκήνιο οι προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης» και έκανε ειδική αναφορά στην κοινωνική ανασφάλεια.
Ο κ. Χριστοδουλάκης ανακοίνωσε ότι το InSocial επεξεργάζεται τη δημιουργία μιας πλατφόρμας όπου θα αναφέρονται οι καλές πρακτικές των δήμων και θα αποτελεί εργαλείο μεταλαμπάδευσης αυτής της εμπειρίας. Παράλληλα, το ινστιτούτο θα ασχοληθεί και με τα προβλήματα των νησιωτικών δήμων.
Ανδρουλάκης: Θέλουμε μια αυτοδιοίκηση ισχυρή, ανεξάρτητη, που δεν θα λειτουργεί ως μακρύ χέρι του Μεγάρου Μαξίμου
Στην εκδήλωση μίλησε και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος παρουσιάσε τις προτάσεις του για μια τοπική αυτοδιοίκηση κοντά στον πολίτη και σε πρωταγωνιστικό ρόλο για θέματα πολιτικής προστασίας, ενεργειακής μετάβασης και υψηλών υπηρεσιών κοινωνικής πολιτικής.
«Χρειαζόμαστε μια ισχυρή, οικονομικά ανεξάρτητη τοπική αυτοδιοίκηση, που θα αξιοποιεί και θα αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής και θα διαμορφώνει μια νέα σχέση με τον πολίτη», ανέφερε οΝίκος ΑνδρουλάκηςΟ κ. Ανδρουλάκης πρόσθεσε ότι όραμα του κόμματός του είναι η κεντρική κυβέρνηση να αφουγκράζεται τις ανάγκες των τοπικών κοινωνικών και να σχεδιάζει για τις πόλεις και τις Περιφέρειες του αύριο, μαζί τους και όχι ερήμην τους. Συμπλήρωσε ότι η σταθερή θέση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι « μια αυτοδιοίκηση ισχυρή, ανεξάρτητη, που δεν θα λειτουργεί ως το μακρύ χέρι του εκάστοτε Μεγάρου Μαξίμου, αλλά που με ενισχυμένες αρμοδιότητες και επαρκείς πόρους, θα αποτελέσει τον μοχλό ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ επέκρινε έντονα τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τη στρατηγική που ακολούθησε η κυβέρνηση και η ΝΔ στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές. « Στις εκλογές του Οκτωβρίου είδαμε την προσπάθεια της Νέας Δημοκρατίας να ποδηγετήσει την τοπική αυτοδιοίκηση. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρούσε δημόσια ως προαπαιτούμενο την πολιτική συγγένεια περιφερειαρχών και δημάρχων με τη Νέα Δημοκρατία για να εξασφαλίζεται, όπως έλεγε κυνικά, ο καλύτερος συντονισμός κεντρικού κράτους και αυτοδιοίκησης. Ξέχασε όμως, ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα, αυτή η συνεργασία δεν εναπόκειται στη διακριτική του ευχέρεια. Είναι υποχρέωσή του.
Οι πολίτες αποδοκίμασαν στην κάλπη αυτή την αλαζονική και βαθιά παλαιοκομματική νοοτροπία, δίνοντας σε πολλές περιπτώσεις πρόκριμα σε αυτοδιοικητικά σχήματα που απαντούσαν στις σύγχρονες απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών, για πόλεις και Περιφέρειες ανθρώπινες, ανθεκτικές και βιώσιμες», υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Ο ίδιος ανέδειξε το σημαντικό για τις Περιφέρειες και του δήμους ζήτημα της ελλειπούς χρηματοδότησης, λέγοντας συγκεκριμένα: « Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση διαφημίζει τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας, η τοπική αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζεται ακόμα με μνημονιακούς όρους. Συνεχίζεται η στρεβλή εφαρμογή του ν. 3852/2010. Ο κρατικός Προϋπολογισμός για το 2024 προβλέπει δημοσιονομικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και των φυσικών καταστροφών. Σε αυτές τις παρεμβάσεις οι δήμοι είναι απόντες. Υπενθυμίζεται ότι για το 2024, δεν προβλέπονται ούτε τα 25 εκατ., που υπήρχαν στο κρατικό Προϋπολογισμό του 2023 για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης» .
Όπως είπε ο Νίκος Ανδρουλάκης, στο ερώτημα αν χρειαζόμαστε περισσότερη ή λιγότερη τοπική αυτοδιοίκηση, η απάντηση είναι: «Ναι, χρειαζόμαστε πιο ισχυρή και οικονομικά αυτόνομη αυτοδιοίκηση, που θα κάνει πράξη το νέο κύμα αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα. Θα πρωταγωνιστήσει στην ψηφιακή σύγκλιση, την ενεργειακή δημοκρατία, την ανθεκτικότητα και την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους» . Κάλεσε τους αιρετούς να συνδράμουν μαζί με το ΠΑΣΟΚ στην εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου για την ενδυνάμωση του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης με στόχους:
- την υλοποίηση του « πράσινου» μετασχηματισμού των πόλεων
- την ενδυνάμωση της αστικής ανθεκτικότητας
- την προώθηση σύγχρονων μοντέλων διαχείρισης των απορριμμάτων με προτεραιότητα στην ανακύκλωση
- την αναδιάρθρωση του συστήματος κοινωνικής πολιτικής
- τον εκσυγχρονισμό σημαντικών δικτύων και υποδομών» .
Τέλος, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ανέδειξε το πρόβλημα της ελλειπούς χρηματοδότησης με αιχμή το ζήτημα των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Παρέμβαση Σταύρου Αρναουτάκη, Περιφερειάρχη Κρήτης & Δημήτρη Κουρέτα, εκλεγμένου Περιφερειάρχη Θεσσαλίας στην ημεριδα
Στην παρέμβαση του ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, υπογράμμισε ότι «οι περιφέρειες είναι αναπτυξιακοί μοχλοί γι’ αυτό και χρειαζόμαστε περιφερειακές αναπτυξιακές ταυτότητες. Δήμοι και περιφέρειες δεν είναι παραρτήματα του κράτους, αλλά παίρνουν δύναμη από την αποκέντρωση και την εγγύτητα με τις τοπικές κοινωνίες».
Ο κ. Αρναουτάκης τόνισε ότι «η Κρήτη μπήκε σε πορεία μετασχηματισμού», εκτίμησε ότι ως «το 2030 θα έχουν ολοκληρωθεί τα μεγάλα έργα υποδομής» και ανέφερε ότι η έννοια της βιωσιμότητας, των έξυπνων πόλεων και της πράσινης μετάβασης είναι καίριες προτεραιότητες.
Από την πλευρά του ο εκλεγμένος περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, σημείωσε ότι «αυτό που καταγράφηκε στην κάλπη των αυτοδιοικητικών εκλογών στη Θεσσαλία, δεν ήταν αναπάντεχο αλλά η απόρροια του πως αποκωδικοποιήσαμε ό,τι είχε συμβεί τα τελευταία 14 χρόνια στη Θεσσαλία, καθώς μετά από τρία κομβικά γεγονότα –την πανδημία, την επισιτιστική κρίση και τις πλημμύρες– αποτυπώθηκε ότι η περιφέρεια Θεσσαλίας ήταν ανοχύρωτη και δεν είχε αναπτυχθεί όπως είχε υποσχεθεί ο κ. Αγοραστός στην τοπική κοινωνία».
Ο κ. Κουρέτας προσδιόρισε την πράσινη πολιτική για το κλίμα ως τη βάση για το προγραμματικό του σχέδιο που ευελπιστεί να εφαρμόσει.
Παρεμβάσεις ομιλητών στην ημερίδα για την αυτοδιοίκηση
- Θεματική ενότητα: Θεσμοί – διαφάνεια στην τοπική αυτοδιοίκηση
Στην επιδίωξη της κυβέρνησης να ελέγχει την αυτοδιοίκηση, αναφέρθηκε η Δήμαρχος Αγίου Δημητρίου, Μαρία Ανδρούτσου, φέρνοντας ως παράδειγμα τον πρόσφατο νόμο για τους ΟΤΑ. «Ψηφίστηκε πριν καν αναδειχθούν οι νέες αυτοδιοικητικές αρχές και σχηματιστούν τα συλλογικά όργανα, ώστε να μην υπάρξει δομημένος αντίλογος και θεσμοθετημένος διάλογος», σημείωσε, εστιάζοντας στον ξαφνικό θάνατο 1.200 νομικών προσώπων.
Για θεσμικό στραγγαλισμό και οικονομικό μαρασμό των δήμων, έκανε λόγο ο Δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, δίνοντας έμφαση στη «συγκρότηση θεσμικής, ισχυρής αυτοδιοίκησης, με σοβαρές αρμοδιότητες και τους αναγκαίους πόρους».
Στο τέλος ταφής που καλούνται να καταβάλουν οι δήμοι από το 2024, που «με το καλημέρα» ανέρχεται σε 240 εκατ. ευρώ, αναφέρθηκε ο εκλεγμένος Δήμαρχος Καλλιθέας, Κώστας Ασκούνης, προειδοποιώντας ότι «θα τινάξει στον αέρα τους προϋπολογισμούς και θα επιβαρύνει τελικά τους δημότες, που έχουν ήδη μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα σε περίοδο γενικευμένης ακρίβειας».
Ο Δήμαρχος Χερσονήσου, Ζαχαρίας Δοξαστάκης υπογράμμισε τη σημασία της διαφάνειας, ώστε «να διασφαλίζεται η ισότητα μεταξύ των πολιτών, να κατοχυρώνεται το δημόσιο τοπικό συμφέρον, να εδραιώνονται και να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των πολιτών».
Ο Δήμαρχος Μοσχάτου – Ταύρου, Ανδρέας Ευθυμίου, υπενθύμισε πως το ΠΑΣΟΚ ανέδειξε την αυτοδιοίκηση ως τον κατεξοχήν συμμετοχικό θεσμό. Καυτηρίασε, δε, το γεγονός ότι αντιπροσωπεύει μόλις το 7% των δημόσιων δαπανών, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 34%.
Στο ζήτημα της κατάργησης δεκάδων ΔΕΥΑ, με το κυβερνητικό σχέδιο για τη δημιουργία 13 μεγαλύτερων φορέων, χωρίς να υπάρχει όμως κείμενο προς διαβούλευση, εστίασε ο Δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης, προειδοποιώντας πως «όταν φτιάχνονται μεγάλα σχήματα, άρα και τα πακέτα είναι μεγάλα, οι προνομιακοί συνομιλητές του συστήματος είναι συγκεκριμένες λίγες εταιρείες».
Κλείνοντας, ο σύμβουλος Ψηφιακής Διακυβέρνησης και συντονιστής της Δράσης Ψηφιακής Κοινωνίας, Γιώργος Καραμανώλης, έθεσε τη στρατηγική της ανθεκτικότητας ως κεντρικό πυλώνα του σχεδιασμού για τις έξυπνες πόλεις. «Δεν πρόκειται για ένα τεχνολογικό έργο, αλλά για ένα καθαρά κοινωνικό έργο», σημείωσε, βάζοντας στη συζήτηση ψηφιακές λύσεις που διευκολύνουν τη λειτουργία των δήμων στην 4η βιομηχανική επανάσταση, την παροχή υπηρεσιών προς τις τοπικές επιχειρήσεις, δράσεις αλληλεγγύης και εθελοντισμού.
- Θεματική ενότητα: Σύγχρονες, βιώσιμες και πράσινες πόλεις
«Είμαστε σε ένα σταυροδρόμι που πρέπει να μας αφυπνίσει και να μας κινητοποιήσει», σημείωσε στη μαγνητοσκοπημένη παρέμβασή του ο εκλεγμένος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, αναδεικνύοντας την ανάγκη ενός νέου μοντέλου κεντρικής διοίκησης με άμεση μεταφορά πόρων, ανθρώπινων και οικονομικών, στον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης.
Από την πλευρά του, ο εκλεγμένος Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, επισήμανε πως «το πράσινο δεν είναι θέμα lifestyle ή ποιότητας ζωής, αλλά είναι πια θέμα επιβίωσης, καθώς η κλιματική κρίση δείχνει τα δόντια της». Υπογράμμισε πως «πρέπει να ανοίξουμε έναν νέο ενάρετο κύκλο», μετασχηματίζοντας τις πόλεις μας με πεζοδρομήσεις, πράσινο, ελεύθερους χώρους, πολιτικές δωρεάν ηλεκτρικής ενέργειας για τα πιο φτωχά νοικοκυριά.
Στην έννοια της βιωσιμότητας αναφέρθηκε ο Δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης, προσδιορίζοντας ως βιώσιμη την πόλη «που αναπτύσσεται με επίκεντρο τον άνθρωπο, με έμφαση δηλαδή στην προστασία της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος», εστίασε στις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και τις επικαλύψεις αρμοδιοτήτων που δυσχεραίνουν το έργο των δημοτικών αρχών.
«Το σύστημα έχει εγκλωβίσει τους δημάρχους και τις δημοτικές αρχές, με τις ευθείες σχέσεις εξάρτησης σε κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο, εξαιτίας της έλλειψης κριτηρίων», σημείωσε ο Δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης, αναδεικνύοντας την κρισιμότητα της αυτονομίας και της αυτοτέλειας στη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σε καινοτόμες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη στήριξη δήμων και περιφερειών, αναφέρθηκε ο επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ, Βαγγέλης Μαρινάκης, ξεχωρίζοντας την επένδυση στην Κρήτη που προσεγγίζει τα 25 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία της πρώτης ενεργειακής κοιλάδας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ευρώπη για την επίτευξη ενεργειακής αυτονομίας.
- Θεματική ενότητα: Πολιτική προστασία και ανθεκτικότητα
Ο Δήμαρχος Ελληνικού –Αργυρούπολης, Γιάννης Κωνσταντάτος και επικεφαλής του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού (ΣΠΑΥ), περιγράφοντας το μοντέλο λειτουργίας και συνέργειας των όμορων δήμων που βρίσκονται γύρω από τον Υμηττό, ανέδειξε ότι «23 φωτιές φέτος, 24 πέρυσι και 25 πρόπερσι έσβησαν από τους 1.500 εθελοντές μας, που βρήκαν μια ομάδα δημάρχων που μας ενώνει η αγάπη μας για τον Υμηττό». Επιπλέον, χαρακτήρισε εγκληματικό να συνεχίζεται η αναλογία κατανομής πόρων 80-20% εις βάρος της πρόληψης.
Η Ευαγγελία Λιακούλη, Γραμματέας της Κ.Ο. ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής & υπεύθυνη του Κ.Τ.Ε. Αυτοδιοίκησης, υπογράμμισε πως ό,τι συνέβη στη Θεσσαλία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις καταστροφικές πλημμύρες αποτελεί ένα case study προς αποφυγή. «Η Θεσσαλία είναι ως σήμερα βουτηγμένη στις λάσπες και δεν έχουν ακόμη δοθεί αποζημιώσεις» επισήμανε η κ. Λιακούλη προσθέτοντας ότι από πλευράς κυβερνητικής διαχείρισης «δεν υπάρχει ταχύτητα, δεν υπάρχει αποτελεσματικότητα και αρχίζω να υποψιάζομαι και έλλειψη διαφάνειας. Το συμπέρασμα είναι ένα: δεν έχουμε κλιματική αλλαγή αλλά κλιματική κατάρρευση και η αυτοδιοίκηση πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη. Η πολιτική προστασία είναι πρωτίστως θεσμικό ζήτημα».
Ο Γιάννης Γεώργιζας, γενικός διευθυντής του Δικτύου Βιώσιμων Πόλεων που αριθμεί 70 δήμους, αναφέρθηκε στην υποστήριξη των Δήμων για την επιτυχή υποβολή προτάσεων για χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα στους τομείς της Βιώσιμης Ανάπτυξης, της Αειφορίας, της Προστασίας του Περιβάλλοντος, της Κυκλικής Οικονομίας και της Έξυπνης Διαχείρισης Ενέργειας.
Ο Τάσος Χωμενίδης, Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π., τόνισε ότι «ο έλεγχος του οικιστικού αποθέματος πρέπει να περάσει στους δήμους, όπως συμβαίνει παντού στην Ευρώπη. Με τη βαθμιαία αναβάθμιση των κατοικιών η πόλη θα γίνει πιο ανθεκτική και θα επιστρέψουν κάτοικοι στο κέντρο».
Δείτε φωτογραφικό υλικό του www.fourtounis.gr από την ημερίδα
