Νίκος Τσούλιας*: Στα αστέρια γεννηθήκαμε!

Στα αστέρια κοιτάμε ξανά και ξανά… Αυτά θαυμάζουμε και χανόμαστε στις ομορφιές του ουρανού και του λογισμού μας. Με αυτά στοχαζόμαστε και ονειρευόμαστε. Αυτά μας προκαλούν να αναρωτηθούμε τι υπάρχει εκεί πέρα μακριά, τι είναι της φαντασίας μας και τι πραγματικό…

Δεν συνειδητοποιούμε όμως ότι από εκεί έχουμε ξεκινήσει, ότι εκεί είναι ο τόπος της πρώτης των πρώτων γέννησής μας, γιατί πολλές γεννήσεις έγιναν στο παιχνίδι της εξέλιξης της ύλης μέχρι τη δική μας ανάδυση στον κόσμο ως βιολογικό στην αρχή και ως πολιτισμικό και κοινωνικό στη συνέχεια είδος.

Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε ότι εκεί δημιουργήθηκαν οι βασικές μονάδες της οντότητάς μας, ότι στο καμίνι των άστρων σμιλεύτηκαν τα χημικά στοιχεία – μετά το υδρογόνο, το ήλιο και το λίθιο – το ένα μετά το άλλο, ότι ο άνθρακας, το υδρογόνο, το οξυγόνο και το άζωτο (που είναι οι δομικοί λίθοι της ζωής και του ανθρώπου) άπαξ δια παντός στην καρδιά των αστεριών ξεφύτρωσαν… Στο θάνατο των αστεριών γεννιόμασταν εμείς!

«Αν προσπαθήσει κανείς να φανταστεί πώς εξελίχθηκε η ζωή από τα πρώτα οργανικά μόρια, θα σκεφτεί ότι λογικά ήταν μια ταραχώδης διαδικασία, γεμάτη περίπλοκα μονοπάτια και αποτυχίες. Τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν οδηγήσει πουθενά. Αλλά η εξέλιξη έχει τον τρόπο να δημιουργεί νικητές μέσα από αμέτρητα πειράματα σε μεγάλες χρονικές περιόδους» (Νταν Λέβιτ).

Και αν η επιστήμη ασχολείται να βρει το τι ακριβώς συνέβη στα πρώτα ίχνη δημιουργίας του χωροχρόνου μετά την Μεγάλη Έκρηξη, η μαγεία θα συνεχιστεί μετά, που το ένα μέταλλο γεννάει το άλλο με τη σύντηξη πυρήνων σε χημικές αντιδράσεις μεγάλης προσφοράς ενέργειας, τέτοιας που δεν υπάρχει στη Γη μας. Θέλουμε να ξεχνάμε ότι όλα αυτά τα χημικά στοιχεία χρησιμοποιούνται στον αιώνα τον άπαντα και στο μακρύ ταξίδι του πλανήτη μας, ότι δεν είναι ιδιοκτησία μας, αλλά με αυτά φτιάχνονται όλα τα δημιουργήματα της ύλης – ανόργανης και οργανικής.

Ο πυρηνικός φυσικός Πολ Έμπερσολντ διαπίστωσε ότι «ανταλλάσσουμε τα μισά από τα άτομα άνθρακα που διαθέτουμε κάθε έναν έως δύο μήνες και αντικαθιστούμε το 98% όλων των ατόμων μας κάθε χρόνο». Τελικά, μας δωρίζονται για να ζήσουμε και εμείς τα επιστρέφουμε για να συνεχίσουν το δημιουργικό τους ταξίδι. «Αν και πεθαίνουμε, τα άτομά μας δεν πεθαίνουν. Περιστρέφονται μέσα από τη ζωή, το έδαφος, τους ωκεανούς και τον ουρανό σε ένα χημικό γαϊτανάκι» (Νταν Λέβιτ).

Και το πιο σημαντικό και το πιο φιλοσοφικό. Χωρίς το θάνατο κάθε μορφής έμβιου είδους (και χωρίς το θάνατό μας) και την επαναχρησιμοποίηση όλων αυτών των χημικών μονάδων αενάως και διαρκώς δεν θα υπήρχε ανέλιξη της ύλης και δημιουργία όλο και πιο πολύπλοκων μορφών της και φυσικά δεν θα υπήρχε ποτέ ο άνθρωπος. «Ο θάνατός μας κρεμιέται με το ίδιο κλωνάρι που κρεμιέται και η ζωή μας», λέει ο Γιάννης Καλπούζος στο βιβλίο του «Ιμαρέτ». Τόσο απλό, τόσο ταπεινό…

Αλλά τα αστέρια δεν μας γέννησαν μόνο. Ούτε βρίσκονται εκεί μακριά για να ομορφαίνουμε τις βραδιές μας – ποιος μπορεί να αναλογιστεί το πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτά, μόνο με ένα φεγγάρι στον ουρανό και αυτό όχι πάντα και φωτεινό… Τα αστέρια μας συνεχίζουν να μας δωρίζουν τη ζωή! Κάθε πλανήτης με κάποιο αστέρι θα είναι συντροφιά.

Και εμείς έχουμε το δικό μας αστέρι, το άστρο της ημέρας, τον Ήλιο μας. Χωρίς αυτόν δεν κάνουμε στιγμή. Αυτός είναι ο μέγας τροφοδότης της ζωής. Μας χαρίζει – σε όλα τα έμβια όντα – κάθε ημέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή αμέτρητες ποσότητες ενέργειας και μέσα από το φοβερό και όμορφο παράθυρο της Φωτοσύνθεσης των φυτών και άλλων μικροοργανισμών στη θάλασσα μετατρέπεται σε χημική ενέργεια, που ρέει μέσα από τα τροφικά πλέγματα σε κάθε μορφή ζωής.

Ναι, στα αστέρια γεννηθήκαμε – γνωστό το «είμαστε αστερόσκονη». Με ένα αστέρι πορεύεται η Γη μας. Τα αστέρια συνεχίζουν να μας χαρίζουν ζωή! Με τα αστέρια ομορφαίνουμε τη σκέψη μας…

* Ο Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής

Πατήστε εδώ και δείτε τα 300 προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια