Οι ισραηλινοί αξιωματούχοι ήξεραν το σχέδιο μάχης της Χαμάς για την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου περισσότερο από ένα χρόνο πριν συμβεί, όπως δείχνουν έγγραφα, email και συνεντεύξεις. Ωστόσο, αξιωματούχοι του ισραηλινού στρατού και πληροφοριών απέρριψαν το σχέδιο ως φιλόδοξο, θεωρώντας ότι είναι πολύ δύσκολο για τη Χαμάς να το πραγματοποιήσει, όπως αποκαλύπτουν οι NYT.
Το έγγραφο περίπου 40 σελίδων, το οποίο οι ισραηλινές αρχές ονόμασαν την κωδική ονομασία «Τείχος της Ιεριχούς», περιέγραφε, σημείο προς σημείο, ακριβώς το είδος της καταστροφικής εισβολής που οδήγησε στον θάνατο περίπου 1.200 ανθρώπων.
Το μεταφρασμένο έγγραφο, το οποίο επικαλούνται οι New York Times, δεν όριζε ημερομηνία για την επίθεση, αλλά περιέγραφε μια μεθοδική επίθεση που είχε σχεδιαστεί για να συντρίψουν τα οχυρά γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας, να καταλάβουν ισραηλινές πόλεις και να εισβάλουν σε στρατιωτικές βάσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός αρχηγείου σε μιας μεραρχία.
Η Χαμάς ακολούθησε το σχέδιο με συγκλονιστική ακρίβεια, σημειώνουν οι NYT. Το έγγραφο ανέφερε ένα μπαράζ ρουκετών στην αρχή της επίθεσης, drones για να χτυπήσουν τις κάμερες ασφαλείας και πολυβόλα κατά μήκος των συνόρων, αλλά και ένοπλους στο Ισραήλ μαζικά με αλεξίπτωτα πλαγιάς, με μοτοσικλέτες και πεζή – όλα αυτά συνέβησαν στις 7 Οκτωβρίου.
Το σχέδιο περιελάμβανε επίσης λεπτομέρειες σχετικά με την τοποθεσία και το μέγεθος των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων, κόμβους επικοινωνίας και άλλες ευαίσθητες πληροφορίες, εγείροντας ερωτήματα για το πώς η Χαμάς συγκέντρωσε τις πληροφορίες της και εάν υπήρχαν διαρροές μέσα στο ισραηλινό σύστημα ασφαλείας.
Το έγγραφο κυκλοφόρησε ευρέως μεταξύ των αρχηγών του ισραηλινού στρατού και των υπηρεσιών πληροφοριών, αλλά οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι μια επίθεση τέτοιας κλίμακας και φιλοδοξίας ήταν πέρα από τις δυνατότητες της Χαμάς, σύμφωνα με έγγραφα και αξιωματούχους. Δεν είναι σαφές εάν ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ή άλλοι κορυφαίοι πολιτικοί ηγέτες είδαν το έγγραφο, σημειώνουν οι ΝΥΤ.
Τι έλεγαν Ισραηλινοί αξιωματούχοι
Πέρυσι, λίγο μετά τη λήψη του εγγράφου, αξιωματούχοι του τμήματος Γάζας του ισραηλινού στρατού, το οποίο είναι υπεύθυνο για την υπεράσπιση των συνόρων με τη Γάζα, δήλωσαν ότι οι προθέσεις της Χαμάς ήταν ασαφείς.
«Δεν είναι ακόμη δυνατό να προσδιοριστεί εάν το σχέδιο έχει γίνει πλήρως αποδεκτό και πώς θα εκδηλωθεί», όπως αναφέρεται σε μια στρατιωτική αξιολόγηση που είναι στη διάθεση των Times.
Στη συνέχεια, τον Ιούλιο, μόλις τρεις μήνες πριν από τις επιθέσεις, ένας βετεράνος αναλυτής της «UNIT 8200», της υπηρεσίας πληροφοριών σημάτων του Ισραήλ, προειδοποίησε ότι η Χαμάς είχε πραγματοποιήσει μια έντονη, ημερήσια άσκηση εκπαίδευσης που έμοιαζε με αυτό που περιγράφεται στο σχέδιο.
Αλλά ένας συνταγματάρχης στο τμήμα της Γάζας απέρριψε τις ανησυχίες της, σύμφωνα με κρυπτογραφημένα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που είδαν οι Times.
«Διαφωνώ εντελώς ότι το σενάριο είναι φανταστικό», έγραψε ο αναλυτής στις ανταλλαγές email. Η εκπαιδευτική άσκηση της Χαμάς, είπε, ταίριαζε πλήρως με «το περιεχόμενο του Jericho Wall».
«Είναι ένα σχέδιο που έχει σχεδιαστεί για να ξεκινήσει ένας πόλεμος», πρόσθεσε. «Δεν είναι απλώς μια επιδρομή σε ένα χωριό».
Οι αξιωματούχοι παραδέχονται ιδιωτικά ότι, αν ο στρατός είχε λάβει σοβαρά υπόψη αυτές τις προειδοποιήσεις και είχε σημαντικές ενισχύσεις προς το νότο, εκεί όπου η Χαμάς επιτέθηκε, το Ισραήλ θα μπορούσε να αμβλύνει τις επιθέσεις ή ενδεχομένως να τις είχε αποτρέψει.
Έπιασαν στον ύπνο τον στρατό του Ισραήλ
Αντίθετα, ο ισραηλινός στρατός ήταν απροετοίμαστος καθώς οι μαχητές της Χαμάς έβγαιναν από τη Λωρίδα της Γάζας. Ήταν η πιο θανατηφόρα μέρα στην ιστορία του Ισραήλ.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν ήδη αναγνωρίσει ότι απέτυχαν να προστατεύσουν τη χώρα και η κυβέρνηση αναμένεται να συγκροτήσει επιτροπή για να μελετήσει τα γεγονότα που οδήγησαν στις επιθέσεις. Το έγγραφο για το Jericho Wall αποκαλύπτουν σωρεία σφαλμάτων που ακολούθησαν για πολλά χρόνια και που κορυφώθηκαν σε αυτό που οι αξιωματούχοι θεωρούν τώρα ως τη χειρότερη αποτυχία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών από την εποχή της αιφνιδιαστικής επίθεσης που οδήγησε στον αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1973.
Η βάση όλων αυτών των αποτυχιών ήταν η ενιαία και μοιραία ανακριβής πεποίθηση ότι η Χαμάς δεν είχε την ικανότητα να επιτεθεί και δεν θα τολμούσε να το κάνει. Αυτή η πεποίθηση ήταν τόσο ριζωμένη στην ισραηλινή κυβέρνηση, όπως είπαν αξιωματούχοι, που αγνόησαν τα αυξανόμενα στοιχεία για το αντίθετο.
Ο ισραηλινός στρατός και η ισραηλινή υπηρεσία ασφαλείας, η οποία είναι αρμόδια για την αντιτρομοκρατική στη Γάζα, αρνήθηκαν να σχολιάσουν το θέμα στους ΝΥΤ.
Οι αξιωματούχοι δεν είπαν πώς απέκτησαν το έγγραφο του Jericho Wall, αλλά ήταν ανάμεσα σε πολλές εκδοχές των σχεδίων επίθεσης που συλλέχθηκαν όλα αυτά τα χρόνια. Ένα υπόμνημα του Υπουργείου Άμυνας του 2016 που είδαν οι Times, για παράδειγμα, λέει: «Η Χαμάς σκοπεύει να μεταφέρει την επόμενη αντιπαράθεση σε ισραηλινό έδαφος».
Μια τέτοια επίθεση πιθανότατα θα περιλάμβανε ομηρεία και «κατοχή μιας ισραηλινής κοινότητας (και ίσως ακόμη και μιας σειράς κοινοτήτων),» όπως αναφέρεται στο σημείωμα.
«Τείχος της Ιεριχούς»: Με κάθε λεπτομέρεια οι επιθέσεις της Χαμάς
Το έγγραφο για το «Τείχος της Ιεριχούς», που πήρε το όνομά του από τις αρχαίες οχυρώσεις στη σύγχρονη Δυτική Όχθη, ήταν ακόμη πιο σαφές. Περιείχε επιθέσεις με ρουκέτες για να αποσπάσει την προσοχή των Ισραηλινών στρατιωτών και να τους στείλει βιαστικά σε αποθήκες, και drones για να απενεργοποιήσουν τα περίπλοκα μέτρα ασφαλείας κατά μήκος του συνοριακού φράχτη που χωρίζει το Ισραήλ από τη Γάζα.
Στη συνέχεια, οι μαχητές της Χαμάς θα έσπαγαν σε 60 σημεία το τείχος, εισβάλλοντας στο Ισραήλ. Το έγγραφο ξεκινά με ένα απόσπασμα από το Κοράνι: «Κάντε τους έκπληξη μέσα από την πύλη. Αν το κάνετε, σίγουρα θα επικρατήσετε».
Την ίδια φράση χρησιμοποιεί ευρέως η Χαμάς στα βίντεο και τις δηλώσεις της από τις 7 Οκτωβρίου.
Ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους που περιγράφονται στο έγγραφο ήταν η κατάρριψη της ισραηλινής στρατιωτικής βάσης στο Re’im, η οποία φιλοξενεί το τμήμα της Γάζας που είναι υπεύθυνο για την προστασία της περιοχής. Καταγράφηκαν επίσης και άλλες βάσεις που υπάγονταν στη διοίκηση της μεραρχίας.
Η Χαμάς πέτυχε αυτόν τον στόχο στις 7 Οκτωβρίου.
Το θράσος του σχεδίου, όπως σχολίασαν οι αξιωματούχοι, έκανε εύκολη την υποτίμησή του. Όλοι οι στρατιωτικοί γράφουν σχέδια που δεν χρησιμοποιούν ποτέ, και οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτίμησαν ότι, ακόμη και αν η Χαμάς εισέβαλε, θα μπορούσε να συγκεντρώσει μια δύναμη μερικών δεκάδων, όχι τις εκατοντάδες που τελικά επιτέθηκαν.
Το Ισραήλ είχε επίσης παρεξηγήσει τις ενέργειες της Χαμάς. Η ομάδα είχε διαπραγματευτεί για άδειες που θα επέτρεπαν στους Παλαιστίνιους να εργάζονται στο Ισραήλ, κάτι που οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι θεωρούσαν σημάδι ότι η Χαμάς δεν αναζητούσε πόλεμο.
Άκρως απόρρητο υπόμνημα
Τον Σεπτέμβριο του 2016, το γραφείο του υπουργού Άμυνας συνέταξε ένα άκρως απόρρητο υπόμνημα βασισμένο σε ένα προηγούμενο σχέδιο επίθεσης της Χαμάς. Το μνημόνιο, το οποίο υπεγράφη από τον τότε υπουργό Άμυνας, Avigdor Lieberman, ανέφερε ότι μια εισβολή και ομηρεία «θα οδηγούσαν σε σοβαρή βλάβη στη συνείδηση και το ηθικό των πολιτών του Ισραήλ».
Το σημείωμα, το οποίο προβλήθηκε από τους Times, ανέφερε ότι η Χαμάς είχε αγοράσει εξελιγμένα όπλα, παρεμβολές GPS και drones. Ανέφερε επίσης ότι η Χαμάς αύξησε τη μαχητική της δύναμη σε 27.000 άτομα – έχοντας προσθέσει 6.000 στις τάξεις της σε μια περίοδο δύο ετών. Η Χαμάς ήλπιζε να φτάσει τις 40.000 έως το 2020, σύμφωνα με το σημείωμα.
Πέρυσι, αφότου το Ισραήλ απέκτησε το έγγραφο για το «Τείχος της Ιεριχούς», το στρατιωτικό τμήμα της Γάζας συνέταξε τη δική του αξιολόγηση πληροφοριών για αυτό το τελευταίο σχέδιο εισβολής.
Η Χαμάς είχε «αποφασίσει να σχεδιάσει μια νέα επιδρομή, άνευ προηγουμένου ως προς το εύρος της», έγραψαν αναλυτές στην αξιολόγηση που είδαν οι Times. Είπαν ότι η Χαμάς σκόπευε να πραγματοποιήσει μια επιχείρηση ακολουθούμενη από έναν «ελιγμό μεγάλης κλίμακας» με στόχο να συντρίψει τη μεραρχία.
Αλλά το τμήμα της Γάζας αναφέρθηκε στο σχέδιο ως «πυξίδα». Με άλλα λόγια, η μεραρχία διαπίστωσε ότι η Χαμάς ήξερε πού ήθελε να πάει αλλά δεν είχε φτάσει ακόμα εκεί.
Στις 6 Ιουλίου 2023, ο βετεράνος αναλυτής της «UNIT 8200» έγραψε σε μια ομάδα άλλων ειδικών πληροφοριών ότι δεκάδες κομάντος της Χαμάς είχαν πρόσφατα πραγματοποιήσει ασκήσεις εκπαίδευσης, με ανώτερους διοικητές της Χαμάς να παρακολουθούν.
Η εκπαίδευση της Χαμάς
Η εκπαίδευση περιελάμβανε μια κατάρριψη ισραηλινών αεροσκαφών αλλά και κατάληψη ενός κιμπούτς και μιας στρατιωτικής βάσης εκπαίδευσης, σκοτώνοντας όλους τους δόκιμους. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οι μαχητές της Χαμάς χρησιμοποίησαν την ίδια φράση από το Κοράνι που εμφανιζόταν στην κορυφή του σχεδίου επίθεσης «Τείχος της Ιεριχούς», όπως αναφέρεται στις συνομιλίες μέσω email που είδαν οι Times.
Ο αναλυτής προειδοποίησε ότι η άσκηση ακολούθησε στενά το σχέδιο του «Τείχους της Ιεριχούς» και ότι η Χαμάς ακονίζει την ικανότητά της για να το πραγματοποιήσει.
Ο συνταγματάρχης του τμήματος της Γάζας επικρότησε την ανάλυση, αλλά είπε ότι η άσκηση ήταν μέρος ενός «εντελώς ευφάνταστου» σεναρίου και όχι ένδειξη της ικανότητας της Χαμάς να το πετύχει.
«Εν ολίγοις, ας περιμένουμε υπομονετικά», έγραψε ο συνταγματάρχης.
Το μπρος-πίσω συνεχίστηκε, με ορισμένους συναδέλφους του να υποστηρίζουν το αρχικό συμπέρασμα του αναλυτή. Σύντομα, επικαλέστηκε τα μαθήματα του πολέμου του 1973, στον οποίο οι συριακές και αιγυπτιακές στρατιές κατέλαβαν την ισραηλινή άμυνα. Οι ισραηλινές δυνάμεις ανασυγκροτήθηκαν και απέκρουσαν την εισβολή, αλλά η αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών έχει χρησιμεύσει ως μάθημα για τους Ισραηλινούς αξιωματούχους ασφαλείας.
«Είχαμε ήδη περάσει μια παρόμοια εμπειρία πριν από 50 χρόνια στο νότιο μέτωπο σε σχέση με ένα σενάριο που φαινόταν φανταστικό και η ιστορία μπορεί να επαναληφθεί αν δεν προσέξουμε», έγραψε μια αναλύτρια στους συναδέλφους της.
Αν και δυσοίωνο, κανένα από τα email δεν προέβλεψε ότι ο πόλεμος επίκειται. Ούτε ο αναλυτής αμφισβήτησε τη συμβατική σοφία μεταξύ των ισραηλινών αξιωματούχων πληροφοριών ότι ο Yahya Sinwar, ο ηγέτης της Χαμάς, δεν ενδιαφερόταν για πόλεμο με το Ισραήλ. Αλλά εκτίμησε σωστά ότι οι δυνατότητες της Χαμάς είχαν βελτιωθεί δραστικά. Το χάσμα μεταξύ του πιθανού και του φιλόδοξου είχε μειωθεί σημαντικά.
Οι αποτυχίες σύνδεσης των στοιχείων απηχούσαν μια άλλη αποτυχία στην ανάλυση πληροφοριών πριν από περισσότερο από δύο δεκαετίες, όταν οι αμερικανικές αρχές είχαν επίσης πολλαπλές ενδείξεις ότι η τρομοκρατική ομάδα της Αλ Κάιντα ετοίμαζε μια επίθεση. Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου και στο Πεντάγωνο ήταν σε μεγάλο βαθμό μια αποτυχία ανάλυσης και φαντασίας, όπως κατέληξε η κυβερνητική επιτροπή.
«Η αποτυχία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών στις 7 Οκτωβρίου μοιάζει όλο και περισσότερο σαν την 11η Σεπτεμβρίου μας», είπε ο Τεντ Σίνγκερ, ένας πρόσφατα συνταξιούχος ανώτερος υπάλληλος της C.I.A. αξιωματούχος που εργάστηκε εκτενώς στη Μέση Ανατολή.
- Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο των δημοσιογράφων Ronen Bergman και Adam Goldman της αμερικάνικης εφημερίδας The New York Times με τίτλο «Israel Knew Hamas’s Attack Plan More Than a Year Ago», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ