Εξ αντανακλάσεως ή, μάλλον, από αντίδραση· κατ’ αρχήν, δηλαδή, από το έργο του, αλλά πολύ περισσότερο εξαιτίας της λυσσαλέας -πολλές φορές- κριτικής και υπονόμευσης που υπέστη ως πολιτικός.
Λιτός, σεμνός, απόμακρος -«ξενέρωτος» θα έλεγε κάποιος στην αργκό- για τα δεδομένα του πολιτικού συστήματος και τις κρατούσες συνήθειες της εποχής του, αλλά ταυτόχρονα οξυδερκής, ουσιώδης, αποτελεσματικός απέναντι στις ανάγκες της χώρας και της κοινωνίας μέσα σ’ ένα απαιτητικό κι ανταγωνιστικό Ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Ο Κώστας Σημίτης, διάδοχος του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου στην ηγεσία του, δεν είχε τίποτε κοινό, πέρα ίσως από την κομματική του ταυτότητα, με τις πρακτικές και τις αντιλήψεις που διαπερνούσαν το κόμμα απ’ την κορφή ως τη βάση. Δεν ήταν χαρισματικός, δεν ήταν επικοινωνιακός, δεν ήταν καν επιδραστικός και θορυβώδης.
Ηγήθηκε και πολιτεύτηκε αντιπαλεύοντας πρώτα και κύρια τις αντιδράσεις μέσα στο κόμμα του και κατά δεύτερο λόγο τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Λένε για κάποιους με καμάρι «αυτός έγραψε ιστορία», αλλά -τι ειρωνία!- γι’ αυτόν που με τον λόγο και τις πράξεις του δημιούργησε ατόφια κεφάλαια της σύγχρονης Ιστορίας και λειτούργησε σαν καταλύτης στη σύγχρονη πολιτική και οικονομική εξέλιξη της χώρας, επιφυλάχθηκε πολλή δυσανεξία και μιζέρια για ανταπόδοση.
Παρά ταύτα, πολλά γράφονται κι ακούγονται αυτές τις μέρες για τον Κώστα Σημίτη με την ευκαιρία της εκδήλωσης που πραγματοποιείται προς τιμήν του (Κέντρο Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος, Δευτέρα 6 Νοεμβρίου) από το ΔΙΚΤΥΟ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, το Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ και το ηλεκτρονικό περιοδικό «Μεταρρύθμιση».
Δεν έχει νόημα να επαναλάβω κουβέντες που διάβασα ή άκουσα· ο λόγος να προσθέσω μερικές γραμμές με τη σειρά μου με αφορμή το γεγονός αυτό, πηγάζει εξ αιτίας της ανάγκης που αισθάνομαι ότι υπάρχει να νοηματοδοτηθούν και να επικαιροποιηθούν στις μέρες μας βασικές και κρίσιμες ιδέες και αντιλήψεις του για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη της χώρας.
Πιστεύω ότι, η πολιτική κληρονομιά και το έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη, θα πρέπει ν’ αποτελεί ένα σταθερό σημείο αναφοράς, έναν αδιαπραγμάτευτο πυλώνα των προτάσεων του Νίκου Ανδρουλάκη και του ΠΑΣΟΚ στην προσπάθεια ν’ ανακτήσει και πάλι το κόμμα του κοινωνική δυναμική και προοπτική εξουσίας.
Ούτε η δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη, ούτε, πολύ περισσότερο, η αριστερά έχουν τη δυνατότητα, τη διάθεση, αλλά και την στόφα, να ηγηθούν της διαρκούς κι επίπονης προσπάθειας εκσυγχρονισμού που έχει ανάγκη η χώρα.
Ο μεν Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να εμφανιστεί ως «εκσυγχρονιστής δι’ αντιπροσώπων», αξιοποιώντας πρώην υπουργούς και στελέχη προερχόμενα από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, η δε αριστερά, αγκυλωμένη στις χρόνιες ιδεοληψίες και προκαταλήψεις της, επιδιώκει να χρησιμοποιήσει πρώην ΠΑΣΟΚους σαν άλλοθι για τον δήθεν σοσιαλδημοκρατικό μετασχηματισμό της.
Αν κάτι πρέπει το ΠΑΣΟΚ να προβάλει και να διαφυλάττει σαν παρακαταθήκη από το παρελθόν, εκτός απ’ την «ψυχή» του, είναι το εκσυγχρονιστικό του έργο, ο εκσυγχρονισμός των θεσμών και της κοινωνίας την περίοδο του Ανδρέα Παπανδρέου, ο εκσυγχρονισμός του κράτους και της οικονομίας την εποχή του Κώστα Σημίτη, ο εκσυγχρονισμός κι η εφαρμογή κανόνων και μέτρων διοίκησης και διαφάνειας κατά τη δραματική, αλλά σύντομη, διακυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου.
Το ΠΑΣΟΚ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον όρο «εκσυχρονισμός», όσο κι αν αυτό ενοχλεί ή δυσαρεστεί κάποιους, αυτό είναι το κοινωνικό του αποτύπωμα στους θεσμούς, στη χώρα, στην κοινωνία, αυτή είναι η πραγματικότητα, η μόνη αλήθεια, κι ο Κώστας Σημίτης αυτή την αλήθεια την υπηρέτησε με συνέπεια, επιμονή και προσήλωση κι αυτό -δυστυχώς- είναι, κατά τη γνώμη μου, το τίμημα που έκτοτε πληρώνει.
* Ο Βαγγέλης Βουτσινάκης είναι διδάκτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει σπουδάσει πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και έχει εξειδικευτεί σε θέματα management. Το συγγραφικό του έργο καθορίζεται μέχρι σήμερα από την επιστημονική του κατάρτιση και την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως στέλεχος της δημόσιας διοίκησης. Η ηλεκτρονική του σελίδα «Εκτός Σχεδίου» [www.ektossxediou.com] και τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης προσφέρουν από χρόνια διέξοδο επικοινωνίας στις ευαισθησίες, τους προβληματισμούς και τα ενδιαφέροντά του. Έχει γεννηθεί στο Περιστέρι και κατοικεί στο Χαλάνδρι.
Πατήστε και δείτε τα 3 προηγούμενα άρθρα του Βαγγέλη Βουτσινάκη
