Τι είναι το πέρασμα της Ράφα και γιατί είναι η σανίδα σωτηρίας της Γάζας;

Δεκάδες σοβαρά τραυματισμένοι Παλαιστίνιοι μεταφέρθηκαν με ασθενοφόρα και εκατοντάδες κάτοχοι ξένων διαβατηρίων έκαναν το πέρασμα την Τετάρτη.
Η Αίγυπτος δήλωσε ότι αρχικά θα επιτρέψει την είσοδο περισσότερων από 80 τραυματιών και περισσότερων από 500 ξένων και διπλών υπηκόων συνολικά, σε μια συμφωνία που λέγεται ότι επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του Κατάρ.
Αυτή είναι η πρώτη τέτοια εκκένωση από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση πριν από περισσότερες από τρεις εβδομάδες. Δεν είναι σαφές πόσο καιρό θα παραμείνουν ανοιχτά τα σύνορα.
Έχει ήδη ανοίξει για περισσότερες από 10 ημέρες για να επιτρέψει την είσοδο βοήθειας στη Γάζα. Μέχρι στιγμής, περισσότερα από 200 φορτηγά έχουν διασχίσει τα σύνορα, αλλά χρειάζονται πολύ περισσότερα.

Τι είναι το πέρασμα της Ράφα;
Είναι το νοτιότερο σημείο εξόδου από τη Γάζα και συνορεύει με τη χερσόνησο του Σινά της Αιγύπτου.
Υπάρχουν μόνο δύο άλλα συνοριακά περάσματα από και προς τη Λωρίδα της Γάζας – το Erez, ένα πέρασμα στο Ισραήλ στη βόρεια Γάζα, το οποίο είναι για τους ανθρώπους, και το Kerem Shalom, ένας αποκλειστικά εμπορικός κόμβος αγαθών με το Ισραήλ στη νότια Γάζα. Και τα δύο είναι κλειστά.

Γιατί είναι σημαντικό τώρα;
Ένοπλοι από την παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Γάζα, επιτέθηκαν στο πέρασμα του Ερέζ στις 7 Οκτωβρίου κατά τη διάρκεια μιας άνευ προηγουμένου επίθεσης στο νότιο Ισραήλ που σκότωσε περισσότερους από 1.400 ανθρώπους.
Μέρες αργότερα, το Ισραήλ έκλεισε το Ερέζ και το Κερέμ Σαλόμ μέχρι νεωτέρας, αφήνοντας το πέρασμα της Ράφα ως τον μόνο τρόπο εισόδου και εξόδου από τη Λωρίδα για τους ανθρώπους.
Η Ράφα είναι πλέον και το μοναδικό σημείο διέλευσης για την ανθρωπιστική βοήθεια.

Τι συμβαίνει στη διάβαση;
Η Χαμάς και η Αίγυπτος ασκούν έλεγχο για το ποιος μπορεί να περάσει, αλλά οι σχέσεις έχουν διαταραχθεί από τότε που το Ισραήλ άρχισε να διεξάγει κύματα αεροπορικών επιδρομών στη Γάζα σε αντίποινα για την επίθεση της Χαμάς.
Αιγυπτιακά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το πέρασμα έκλεισε μετά από τρεις ισραηλινές επιθέσεις στις 9 και 10 Οκτωβρίου, οι οποίες, όπως είπαν, άφησαν τραυματισμούς στην αιγυπτιακή και παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων.
Στις 12 Οκτωβρίου, η αιγυπτιακή κυβέρνηση ζήτησε από το Ισραήλ να σταματήσει τις επιθέσεις κοντά στο συνοριακό πέρασμα της Ράφα, ώστε να χρησιμεύσει ως «σανίδα σωτηρίας υποστήριξης» για τους ανθρώπους στη Γάζα και κατέστησε σαφές ότι δεν θα ανοίξει το πέρασμα μέχρι να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια του προσωπικού του.
Τρεις εβδομάδες αργότερα, οι άνθρωποι συγκεντρώνονται στα σύνορα μετά από αναφορές ότι το Κατάρ έχει μεσολαβήσει σε μια συμφωνία για να επιτρέψει σε μερικούς ανθρώπους να φύγουν από τη Γάζα.
Το πρακτορείο ειδήσεων Reuters αναφέρει ότι το κράτος του Κόλπου διεξάγει συνομιλίες μεταξύ της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Χαμάς, σε συντονισμό με τις ΗΠΑ.
Είναι αυτή η συμφωνία που επιτρέπει σε ορισμένους σοβαρά τραυματισμένους ανθρώπους και κατόχους ξένων διαβατηρίων να φύγουν από τη Λωρίδα της Γάζας.
Το Κατάρ φιλοξενεί την πολιτική ηγεσία της Χαμάς – η οποία έχει γραφείο στην πρωτεύουσα, Ντόχα, από το 2012.

Γιατί έκλεισαν οι διαβάσεις;
Το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν περιορίσει την κυκλοφορία αγαθών και ανθρώπων μέσα και έξω από τη Γάζα από τότε που η Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχο της περιοχής το 2007. Οι δύο χώρες λένε ότι ο αποκλεισμός τους είναι απαραίτητος για λόγους ασφαλείας.
Ως μέρος της απάντησής του στη θανατηφόρα επίθεση της Χαμάς, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ διέταξε μια «πλήρη πολιορκία» της Γάζας στις 9 Οκτωβρίου, προσθέτοντας: «Δεν θα υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, τρόφιμα, καύσιμα, όλα είναι κλειστά».
Εν τω μεταξύ, η Αίγυπτος φοβάται μια μαζική εισροή Παλαιστινίων προσφύγων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο.
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου προειδοποίησε στις 12 Οκτωβρίου ότι μια έξοδος από τη Γάζα κινδυνεύει να «εκκαθαρίσει» την παλαιστινιακή υπόθεση και κάλεσε τους Παλαιστίνιους να «παραμείνουν σταθεροί στη γη τους».
Ανησυχεί επίσης για την πιθανότητα εισόδου ισλαμιστών μαχητών στη χώρα, έχοντας αντιμετωπίσει μια τζιχαντιστική εξέγερση στο Σινά για σχεδόν μια δεκαετία.

Πώς χρησιμοποιείται συνήθως η διέλευση της Ράφα;
Δεν είναι εύκολο για τους Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τη Γάζα μέσω της Ράφα. Οι Παλαιστίνιοι που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν το πέρασμα πρέπει να εγγραφούν στις τοπικές παλαιστινιακές αρχές δύο έως τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα και μπορεί να απορριφθούν είτε από τις παλαιστινιακές είτε από τις αιγυπτιακές αρχές με ελάχιστη προειδοποίηση ή εξήγηση.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τον Αύγουστο του 2023, οι αιγυπτιακές αρχές επέτρεψαν 19.608 εξόδους από τη Γάζα και απαγόρευσαν την είσοδο σε 314 άτομα.

• Διαβάστε το άρθρο του πρακτορείου ειδήσεων BBC από το με τίτλο «What is the Rafah crossing and why is it Gaza’s lifeline?», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ