Οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν ότι η σταδιακή μετάλλαξη του κόμματος προχωρά τώρα σε ένα είδος άνευρου κεντρώου κόμματος. Με απροσδιόριστο ιδεολογικό πρόσημο αλλά με ισχυρή Αυριανιστική συνιστώσα. Υπάρχουν βασικά πρόσωπα στην νέα κατάσταση που σηματοδοτούν αυτή την εικόνα. Ας μην μπλέξουμε με ονόματα. Για αυτή την διαδρομή σοβαρές ευθύνες έχει ο Αλέξης Τσίπρας. Ακόμα και με την σιωπή του. Η νέα ηγεσία εκπροσωπεί την περίφημη νεοελληνική φράση της εποχής «Πάμε και όπου βγει». Σχεδόν μοναδικό κίνητρο έγινε στην εκλογή αρχηγού στον ΣΥΡΙΖΑ μία αόριστη αγωνία της κυβερνητικής εξουσίας. Χωρίς ιδεολογικές και ταξικές συντεταγμένες. Η εξουσία βέβαια δεν είναι υπόθεση ατομικής διάθεσης. Και αυτό αφορά όλα τα προοδευτικά κόμματα. Προϋποθέτει πάνω από όλα κοινωνικά κινήματα, παρέμβαση του μαζικού παράγοντα. Δεν είναι εξαγγελία πρόθεσης για υπουργικούς ρόλους. Δεν αφορούν την κοινωνία οι ρόλοι υπουργών. Χρειάζεται μια μεγάλη αναδιάταξη συσχετισμών και αντιλήψεων.
Κατά συνέπεια το κενό μιας προοδευτικής αριστερής αντιπολίτευσης είναι υπαρκτό. Οφείλει να το καλύψει το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ με ανοίγματα σε όλο τον χώρο της Κεντροαριστεράς, της Σοσιαλδημοκρατίας, του Ριζοσπαστικού Κέντρου και της Ανανεωτικής Αριστεράς. Με πλατιά σχήματα και ανοιχτές διαδικασίες. Η εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη πρέπει επίσης να ερμηνευτεί στο κάδρο της υπέρβασης του παρελθόντος. Των ιστορικών δεσμεύσεων του παρελθόντος.
Αρκεί να γίνει κατανοητό ότι το αίτημα της ανανέωσης δεν αφορά μόνο τα ηλικιακά κριτήρια αλλά το περιεχόμενο της πολιτικής, το ίδιο το ιδεολογικό οπλοστάσιο. Κατά κάποιο τρόπο και ο Κ. Μητσοτάκης επιδίωξε με την εκλογή του μια ρήξη με το παρελθόν της ΝΔ. Το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ οφείλει λοιπόν να απεμπλακεί από το σύνδρομο της δικαίωσης του παρελθόντος, από τον περίκλειστο όριο του τραγουδιού για τον πράσινο ήλιο. Όχι σαν άρνηση αλλά σαν έναν επαναπροσδιορισμό μέσα στον κόσμο της νεωτερικότητας. Σαν δημιουργική υπέρβαση για ένα ευρύτερο σχήμα της Κεντροαριστεράς. Με κύρια προσήλωση στις σύγχρονες προγραμματικές θέσεις και την Κινηματική πρακτική.
Μερικές ιδέες; Συνέδριο και ίδρυση μιας πλατιάς νεολαίας που υπερβαίνει τα κομματικά σύνορα. Σοβαρό Ινστιτούτο ιδεολογικών προβληματισμών και ισχυρές διασυνδέσεις με το πεδίο των διανοουμένων. Παρουσία στους δρόμους, στα σκιρτήματα κοινωνικής κριτικής. Απαλλαγή από την συνδικαλιστική γραφειοκρατία και νέα συνδικαλιστική παράταξη. Δημιουργία επιτροπής διαλόγου για την διεύρυνση του κόμματος. Υπάρχουν πολλά σενάρια που μπορεί να ενισχύσουν την κοινωνική κινητικότητα προς την πλευρά της Σοσιαλδημοκρατίας.
Μία τέτοια κατεύθυνση δεν πρέπει ωστόσο να σημαίνει μία ατέλειωτη αντιπαράθεση μεταξύ ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ σε ένα είδος «μπουγαδοκαυγά» για το ποιος εκπροσωπεί την Δημοκρατική παράταξη. Κάτι τέτοιο θα ευνοούσε την ΝΔ. Η ανάγκη συντονισμού στην αντιπολίτευση είναι απαραίτητη.
Τώρα μένει να δείξει τις πολιτικές προθέσεις και τις προτεραιότητες η νέα ηγεσία της Κουμουνδούρου. Όταν επανέλθει από τις επικοινωνιακές εικόνες στο πεδίο της πολιτικής.
* Ο Θόδωρος Μαργαρίτης είναι μέλους Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και Γραμματέας της Ανανεωτικής Αριστεράς
