Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (Recep Tayyip Erdoğan) θα ξεκινήσει άλλα πέντε χρόνια ως Πρόεδρος της Τουρκίας, αφού κέρδισε τις διχαστικές εκλογές που σε ένα σημείο φαινόταν να απειλούν την παραμονή του στην εξουσία.
Ο 69χρονος, ο οποίος κυριάρχησε στην πολιτική της χώρας του για δύο δεκαετίες, κερδίζοντας τον δεύτερο γύρο με ποσοστό 52% έναντι 48%, με περισσότερο από 99% καταμετρημένες, τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου (Kemal Kılıçdaroğlu), σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα από το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν πανηγύρισε τη νίκη μπροστά από την κατοικία του στην Κωνσταντινούπολη, τραγουδώντας το τραγούδι της προεκλογικής του εκστρατείας πριν από την ομιλία του. «Ευχαριστώ το έθνος μας, που μας έδωσε την ευθύνη να κυβερνήσουμε ξανά για τα επόμενα πέντε χρόνια», είπε.
«Ανοίξαμε την πόρτα του αιώνα της Τουρκίας χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο τη δημοκρατία, την ανάπτυξη και τους στόχους μας», πρόσθεσε.
Ο θριαμβευτής πρόεδρος συνέχισε την προεκλογική του τακτική να στοχεύει ΛΟΑΤΚΙ άτομα. «Μπορούν τα ΛΟΑΤ να διεισδύσουν στο AK Party ή σε άλλα μέλη της Λαϊκής Συμμαχίας [τον ευρύτερο συνασπισμό που υποστηρίζει τον Ερντογάν]; Η οικογένεια είναι ιερή για εμάς», είπε.
Οι υποστηρικτές του Ερντογάν πανηγύρισαν στους δρόμους των μεγάλων πόλεων και κωμοπόλεων της Τουρκίας. Δεκάδες χιλιάδες συγκεντρώθηκαν στην Άγκυρα στο παλάτι αργότερα τη νύχτα για να τον ακούσουν να μιλά ξανά.
Η θέση της Τουρκίας ως βασικής δύναμης του ΝΑΤΟ στη της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής σηματοδοτεί έναν από τους πιο προσεκτικούς πολιτικούς αγώνες στον κόσμο φέτος. Με τον Ερντογάν να ξεκινά μια ακόμη πενταετή θητεία, είναι σε θέση να επηρεάσει όχι μόνο τη μελλοντική κατεύθυνση της δημοκρατίας στη χώρα των 85 εκατομμυρίων, αλλά και να διαμορφώσει την πολιτική στην περιοχή και πέρα από αυτήν.
Ο κεντρικός ρόλος της Τουρκίας στη διαπραγμάτευση της συμφωνίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, η οποία επέτρεψε στην Ουκρανία να συνεχίσει να στέλνει σιτάρι σε έναν πεινασμένο κόσμο, υπογραμμίζει τον αντίκτυπο του Ερντογάν στις διεθνείς υποθέσεις. Είναι ο μοναδικός εκ των ηγετών του ΝΑΤΟ να διατηρεί καλές σχέσεις με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν (Vladimir Putin), ακόμη και μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
Το βράδυ της Κυριακής, ο Πούτιν και ο Γάλλος ηγέτης Εμανουέλ Μακρόν (Emmanuel Macron) ήταν μεταξύ εκείνων που συνεχάρησαν τον Ερντογάν για τη νίκη του. Ο Πούτιν είπε στον Ερντογάν ότι το αποτέλεσμα ήταν «φυσικό αποτέλεσμα της ανιδιοτελούς δουλειάς σου» και «σαφείς αποδείξεις» ότι οι ψηφοφόροι υποστήριξαν την «ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική» της Τουρκίας. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν (Joe Biden) έσπευσε επίσης να δώσει τα συγχαρητήριά του. «Ανυπομονώ να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί ως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ σε διμερή ζητήματα και κοινές παγκόσμιες προκλήσεις», έγραψε ο Μπάιντεν στο Twitter.
Πικρή εκστρατεία
Η νίκη του Ερντογάν ακολούθησε μια πικρή και σκληρή εκστρατεία στην οποία κατηγόρησε τον αντίπαλό του ότι συνδέεται με την τρομοκρατία και υποστήριξε ότι η χώρα θα αντιμετώπιζε χάος εάν η συμμαχία των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης έρθει στην εξουσία.
Κυβέρνησε την Τουρκία από το 2003, πρώτα ως πρωθυπουργός και μετά ως πρόεδρος, και οι εκλογές θεωρήθηκαν ευρέως ως καθοριστική στιγμή για τη χώρα.
Οι υποστηρικτές του Ερντογάν λένε ότι έχει κάνει τη χώρα ισχυρότερη, αλλά οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι η αυταρχική του προσέγγιση στην εξουσία υπονομεύει μοιραία τη δημοκρατία της Τουρκίας.
Ο Κιλιτσντάρογλου είπε ότι ήταν «η πιο άδικη εκλογική διαδικασία εδώ και χρόνια» στη δική του μετεκλογική ομιλία.
«Όλοι οι πόροι του κράτους έχουν κινητοποιηθεί για ένα πολιτικό κόμμα. Έχουν απλωθεί στα πόδια ενός ανθρώπου», είπε. Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης δεν έδωσε καμία ένδειξη ότι σχεδίαζει να παραιτηθεί, προσθέτοντας ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί.
Ο Ερντογάν χλεύασε τον αντίπαλό του λέγοντας: «Αντίο, αντίο, αντίο Κεμάλ».
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές στις οποίες ο πρόεδρος με τον ισλαμιστικό προσανατολισμό του κόμματός του ΑΚ κέρδισαν εύκολα τους κοσμικούς αντιπάλους τους, ο Ερντογάν προχώρησε στην αναμέτρηση του Μαΐου όντας πίσω στις δημοσκοπήσεις, αλλά αψήφησε τους δημοσκόπους στις 14 Μαΐου, χάνοντας για πολύ λίγο την απόλυτη πλειοψηφία από τον πρώτο γύρο, αποτέλεσμα που πυροδότησε τον δεύτερο γύρο της Κυριακής.
Η εκστρατεία για την επανεκλογή του έπρεπε να αντιμετωπίσει οικονομικά προβλήματα όπως ο υψηλός πληθωρισμός – επί του παρόντος 43% – και ένα αδύναμο νόμισμα, καθώς και την κληρονομιά του καταστροφικού σεισμού του Φεβρουαρίου από τον οποίο τουλάχιστον 50.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και η κυβέρνηση επικρίθηκε για τα κακά κατασκευαστικά πρότυπα και τη δική της αργή απόκριση.
Αλλά η επίδοση του Ερντογάν στον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου τον έφερε πέντε ποσοστιαίες μονάδες μπροστά από τον Κιλιτσντάρογλου και μόλις μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ψήφους λιγότερο από την απόλυτη πλειοψηφία.
Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης στη συνέχεια στράφηκε σε μια πιο εθνικιστική στάση, υποσχόμενος να απελάσει εκατομμύρια Σύρους και Αφγανούς, αλλά αυτή η κίνηση αποδείχθηκε τελικά ανεπιτυχής. Ο Σινάν Ογκάν (Sinan Oğan), ο εθνικιστής υποψήφιος που κέρδισε το 5% στον πρώτο γύρο, στη συνέχεια υποστήριξε τον Ερντογάν και όχι τον Κιλιτσντάρογλου.
Πολιτικοί αναλυτές λένε ότι η νίκη του Ερντογάν υπογραμμίζει την πόλωση στην τουρκική κοινωνία, ιδιαίτερα τους διαχωρισμούς μεταξύ ισλαμιστών και κοσμικών. Ενώ μεγάλο μέρος της ακτογραμμής της Τουρκίας, οι μεγάλες πόλεις και οι κυρίως Κούρδοι νοτιοανατολικοί ψήφισαν υπέρ του Κιλιτσντάρογλου, οι ενδοχώρα ευνοούσαν έντονα τον Ερντογάν.
Οι υποστηρικτές της αντιπολίτευσης ισχυρίζονταν ότι οι εκλογές αντανακλούσαν την εξουσία του Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένης της σχεδόν συνολικής επιρροής του στα μέσα ενημέρωσης της χώρας, τα οποία ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από ομάδες φιλικές προς το κυβερνών κόμμα.
Αφού υποστηρίχθηκε η υποψηφιότητα του Κιλιτσντάρογλου από το κύριο φιλοκουρδικό κόμμα της Τουρκίας, ο Ερντογάν κατηγόρησε τον αντίπαλό του ότι συμμαχεί με Κούρδους τρομοκράτες, δείχνοντας ένα επεξεργασμένο βίντεο τις τελευταίες ημέρες της εκστρατείας για να υποστηρίξει την υπόθεσή του.
- Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο του δημοσιογράφου Elçin Poyrazlar του αμερικάνικου περιοδικού POLITICO με τίτλο «Turkey’s Erdoğan wins again», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ
