Την ερχόμενη Κυριακή η Τουρκία εκλέγει τον νέο της Πρόεδρο αφού οι κάλπη της 14ης Μαΐου δεν ανέδειξε νικητή. Χαμένες για άλλη μία φορά οι εταιρείες δημοσκοπήσεων, αφού 22 από τις 25 μετρήσεις έπεσαν έξω στους υπολογισμούς, καθώς έδιναν την πρωτιά στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
«Οι περισσότεροι παρατηρητές θεωρούσαν εντελώς “νοιχτό” το τελικό αποτέλεσμα, διότι δεν ήταν πρακτικά αδύνατον να υπολογιστεί το μέγεθος της ανόδου του κ. Ερντογάν. Σημειωτέον ότι υπήρχαν ορισμένες δημοσκοπήσεις που έδειχναν εξαρχής και επέμεναν σε επικράτηση του Προέδρου της Τουρκίας» ανέφερε στην εφημερίδα Χαραυγή της Κύπρου της 22ας Μαΐου 2023, ο διεθνολόγος και πολιτικός επιστήμονας Θεόδωρος Τσίκας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι παρά τη φθορά 20 χρόνων εξουσίας, ο Ερντογάν συνεχίζει να συγκινεί ένα σημαντικό τμήμα της τουρκικής κοινωνίας που «πίνει νερό στο όνομά του».
Όπως σημείωσε, στρώματα που είχαν περιθωριοποιηθεί από τα κέντρα πολιτικής και οικονομικής εξουσίας επί δεκαετίες όταν κυβερνούσαν οι κεμαλικοί, φοβούνται ότι αν αλλάξουν τα πράγματα, μπορεί να ξαναβρεθούν σε υποδεέστερη θέση.
Κληθείς να σχολιάσει το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου για την αντιπολίτευση, ο κ. Τσίκας υπέδειξε πως, πως παρότι έκανε σοβαρές προσπάθειες το τελευταίο διάστημα (η αντιπολίτευση), δεν κατόρθωσε να πείσει ότι αποτελεί σοβαρή κυβερνητική δύναμη προοπτικής. «Η παρουσία έξι επικεφαλής θεωρήθηκε ως μικρότερης αποτελεσματικότητας από έναν ισχυρό ηγέτη. Η εσωτερική κρίση με την Μεράλ Ακσενέρ έκανε εμφανιστείς τις αδυναμίες».
Σε ό,τι αφορά την εθνικιστική ψήφο, μετά και τη δήλωση Κιλιτσντάρογλου για τους πρόσφυγες, ο διεθνολόγος είπε ότι ο συνασπισμός κομμάτων που στηρίζει Ερντογάν κατορθώνει να κερδίσει σημαντικό κομμάτι αυτών των ψηφοφόρων. «Για την εθνικιστική, ψήφο, ιδιαίτερα του τρίτου μικρότερου υποψηφίου, του Σινάν Ογάν, θα γίνει η μάχη του β’ γύρου».
Ο Θόδωρος Τσίκας υπογράμμισε πως ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αποκτήσει αέρα νικητή, ενώ ως εν ενεργεία Πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να κινήσει μοχλούς του κρατικού μηχανισμού.
Να αξιοποιηθούν οι συνθήκες για επανέναρξη των συνομιλιών
Σε ό,τι αφορά την πιθανή αλλαγή στην Τουρκία, ο Θόδωρος Τσίκας θεωρεί πως όποιος και αν εκλεγεί πρόεδρος της Τουρκίας, η Τουρκία έχει αλλάξει σελίδα. Οι καταστροφικοί σεισμοί, είπε, δημιούργησαν μία διαφορετική πραγματικότητα. για επούλωση πληγών, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να στραφεί προς τον εαυτό της. Δεν έχει την πολυτέλεια Εξωτερικών περιπετειών.
Επιπλέον, αναφέρθηκε στη στέγαση, επισημαίνοντας ότι για στέγαση ενός με ενάμισι εκατομμυρίων αστέγων Και ανοικοδόμηση πόλεων και χωριών απαιτούνται 100 δισεκατομμύρια ευρώ. «Αυτά μπορούν να βρεθούν μόνο με τη βοήθεια της Διεθνούς κοινότητας και κυρίως από χώρες και οργανισμούς της Δύσης. Συνεπώς, η Τουρκία θα πρέπει να κινηθεί συνετά και με συμβατό τρόπο προς αυτό που επιθυμεί ο διεθνής παράγοντας για την Ανατολική Μεσόγειο» υπογράμμισε, βάζοντας στο κάδρο και το Κυπριακό. Η εκτόνωση της έντασης ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία είχε αρχίσει πριν τους σεισμούς και εμπεδώθηκε με την Ελληνική βοήθεια προς τον τουρκικό λαό. Μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο, οι ομαλές σχέσεις θα συνεχιστούν. Οι δύο κυβερνήσεις, με νωπή λαϊκή εντολή σε Ελλάδα και Τουρκία, θα έχουν τη δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να επανεκκινήσουν τον διμερή διάλογο. Οι συνθήκες αυτές πρέπει να αξιοποιηθούν για την επανέναρξη διαλόγου για το Κυπριακό.
* Ο Θόδωρος Τσίκας είναι πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης (ΕΕνΟΕ)
