13 χρόνια κρίσεις. Πολυσύνθετες και με διαφορετικές μορφές. Μας άφησαν πολλά ως απότοκα. Κοινωνικά, οικονομικά, θεσμικά, πολιτικά. Και σίγουρα μία κοινή συνισταμένη όλων. Ένα μεγάλο έλλειμμα εμπιστοσύνης, μεταξύ κοινωνίας, θεσμών και πολιτικού συστήματος. Η οριζόντια ισοπέδωση του «είναι όλοι ίδιοι», η απαξίωση οποιασδήποτε μορφής συλλογικής δράσης.
Χάσαμε το «εμείς» και το «μαζί». Παράξαμε περίσσευμα αντίδρασης, οργής, ανασφάλειας. Προτάξαμε την εκδίκηση και την τιμωρία, και πληρώσαμε με πολλαπλάσιο κόστος αυτό το κριτήριο των επιλογών μας. Μοιάζοντας εγκλωβισμένοι στον φαύλο κύκλο της συνθηματολογικής εναλλαγής της εξουσίας, του ετεροπροσδιορισμού, ενός πολιτικού συστήματος χαμηλών προσδοκιών για το ποιος εκπροσωπεί καλύτερα το «μη χείρον βέλτιστον».
Αν, λοιπόν, έπρεπε να διαλέξω ένα, αυτό θα ήταν το μεγαλύτερο στοίχημα των εκλογών της 21ης Μαΐου. Να χτίσουμε ξανά αυτήν την χαμένη εμπιστοσύνη. Την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος. Να περιγράψουμε αυτό που όλοι επιζητούμε ως «νέο» στην πολιτική, όχι με στείρους ηλικιακούς όρους, αλλά με μία νέα αντίληψη για την προσφορά στα κοινά. Που βάζει ξανά στο επίκεντρο την ηθική, την αξιοπρέπεια, την εντιμότητα, την ειλικρίνεια, τη συνέπεια. Που μιλάει για ιδέες, επιχειρήματα, θέσεις και προτάσεις. Που δε διστάζει να συγκρουστεί, αλλά και να αναγνωρίσει. Που αντιμάχεται τον παρασιτισμό, τη συνδιαλλαγή, τη θεσιθηρία. Που προτάσσει τη σύνθεση, τη συνεννόηση.
Που οριοθετεί την πολιτική του διακριτότητα μιλώντας για τα σημαντικά και τα καθημερινά. Την αδικία των υψηλών οριζόντιων φόρων, την εμμονή στην αρρύθμιστη αγορά ενέργειας, την ανοχή στην αισχροκέρδεια της αγοράς, την ασυδοσία του τραπεζικού συστήματος. Που θέλει τον πολίτη χειραφετημένο και όχι επαίτη ή εξαρτώμενο ενός εκλογοκεντρικού μοντέλου επιδοματικής εξάρτησης. Που αντί αυτής, προσφέρει ποιοτικά δημόσια αγαθά, υγεία, παιδεία, κοινωνική προστασία. Που επαναφέρει την αξιοπρέπεια στην εργασία, στην αμοιβή, στη σύνταξη. Που αντιμετωπίζει με θάρρος την κρίση του ιδιωτικού χρέους, δίνει κίνητρα και θωρακίζει τον αδύναμο δανειολήπτη. Που μιλά για το κράτος που εγγυάται ξανά τα αυτονόητα, την ασφάλεια, την αξιοκρατία, τη θωράκιση των θεσμών και του κράτους δικαίου. Που οικοδομεί νέα εργαλεία διαφάνειας και λογοδοσίας για να συγκρουστεί με την προνομιακή διαχείριση των ημετέρων, έναντι των ασθενέστερων, αυτών που αναζητούν τη δική τους ίση ευκαιρία. Που μιλά για τις προκλήσεις της νέας δεκαετίας, το δημογραφικό, την κλιματική κρίση, την τεχνολογική επανάσταση, για το πώς αυτά θα γίνουν εργαλεία προόδου και όχι μηχανισμοί παραγωγής νέων ανισοτήτων.
Σε έναν εκλογικό δρόμο, στρωμένο με τοξικότητα, αυτά είναι που προσδιορίζουν την αλλαγή παραδείγματος αλλά και το πρόσημο στην πολιτική. Που κάνουν τον πολίτη να αισθάνεται αξιοπρεπής, συμμέτοχος στη νέα εθνική προσπάθεια που έχουμε μπροστά μας. Που ορίζουν τη σταθερότητα της κοινωνικής συνοχής, και όχι απλά των αριθμών για την ανανέωση μιας καρεκλοκεντρικής θητείας. Που, τελικά, κάνουν το θυμό δύναμη δημιουργίας.
Η μάχη να είμαστε χρήσιμοι, και όχι απλώς αρεστοί. Η μάχη για την αλλαγή, και όχι απλώς για την εναλλαγή. Αυτή η μάχη, στις επόμενες εκλογές, πρέπει να κερδηθεί. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να την κερδίσει.
Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στα «Νέα» του Σαββάτου – 06/05/2023
* Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής και υποψήφιος βουλευτής Ανατολικής Αττικής
