Χαρά Κεφαλίδου*: Ὤδινεν ὄρος καὶ ἔτεκε μῦν

Κοινώς πολύ κακό για το τίποτα. Κάπως έτσι μπορεί να περιγραφεί με πέντε λέξεις η εκπαιδευτική πολιτική της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας

Η πολλά υποσχόμενη το 2019, αναβάθμιση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο Ελληνικό Σχολείο, σημαία εκλογής τής τότε νέας κυβέρνησης, μετά από 4 χρόνια, άφησε μερικές καλές προθέσεις και κατευθυντήριες, 2-3 δανεικές ιδέες για την αναδιοργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και πληθώρα αποσπασματικών και πρόχειρων παρεμβάσεων αυστηρά υπουργικής επινόησης και σχεδιασμού τύπου διαφημιστικής καμπάνιας.

Η πολυδιαφημισμένη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση Κεραμέως αφήνει ως αποτύπωμα μαζί με την εισαγωγή αγγλικών στο Νηπιαγωγείο:

• Κατάκοπους και εξοργισμένους εκπαιδευτικούς.
• Μαθητές στιβαζόμενους σε ακατάλληλες αίθουσες, με τεράστια μαθησιακά κενά.
• Αριστεία των 37 Προτύπων σχολείων, νεοτερικότητα των 83 Πειραματικών.
• Παντελή εγκατάλειψη του Δημόσιου Σχολείου της γειτονιάς.
• Ρημαγμένα ΕΠΑΛ.
• Υποψήφιους για το Πανεπιστήμιο να αναλώνονται σε αλχημείες δήλωσης σχολών προτίμησης, προσφέροντας ως εναλλακτικό μέλλον σπουδών μερικά ΔΙΕΚ και πληθώρα ιδιωτικών ΙΕΚ αμφιβόλου ποιότητας και ανύπαρκτης αξιολόγησης.
• Πανεπιστημιακά τμήματα χωρίς εισακτέους.
• Δαρμένους, διαπομπευμένους και ντροπιασμένους πανεπιστημιακούς δασκάλους.
• Τρία Πανεπιστήμια σε «ακυβερνησία», ένα νέο μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ υπουργικής επινόησης, που καθιστά τα ΑΕΙ και τις διοικήσεις τους έρμαια του ενός ανεξέλεγκτου πρύτανη.
• Φοιτητικές εστίες ορμητήρια συμμοριών ποινικών.
• Αποφοίτους χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα.
• Ανύπαρκτη τεχνολογική εκπαίδευση.

Παρά τις κοπιώδεις προσπάθειες της ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ να παρουσιάσει, ενόψει εκλογικής αναμέτρησης, μια εικόνα ανεμπόδιστης επιτυχούς τετραετούς πορείας, ήρθαν τα αποτελέσματα της Ελληνικής PISA (των εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα), που πραγματοποιήθηκαν τον Μάϊο του 2022, με τα πρώτα στοιχεία να αμαυρώνουν το υπουργικό αφήγημα και με θλίψη να επικυρώνουν τις ανησυχίες μας:

• Στο Δημοτικό μόνο 1 στους 4 μαθητές πήγε πολύ καλά. Ειδικά στα Μαθηματικά η επίδοση των μαθητών γίνεται ανησυχητική με 1 στους 4 να έχουν ήδη χάσει τη συνέχειά τους για το Γυμνάσιο.
• Στις τάξεις του Γυμνασίου οι επιδόσεις χειροτερεύουν σημαντικά με 1 στους 4 μαθητές στη Γ΄ Γυμνασίου να βρίσκεται κάτω από το 8,5 στα 20.
• Στο Λύκειο, που το επίπεδο των μαθημάτων γίνεται πολύ πιο απαιτητικό, το χάσμα γνώσης μεγαλώνει και με αυτήν την εξέλιξη έρχονται τελικά αντιμέτωποι γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές, όταν καταγράφονται οι τραγικές επιδόσεις των Πανελλαδικών Εξετάσεων (μόνο το Υπουργείο Παιδείας κάνει πως δεν βλέπει).

Είναι προφανές ότι κάτι εδώ και χρόνια πάει πολύ στραβά και συνεχίζει. Η ελληνική εκπαίδευση εξακολουθεί να πάσχει και επί ηγεσίας Κεραμέως. Είναι επίσης προφανές ότι η κατάσταση αναχρονισμού και ισοπέδωσης του Ελληνικού Δημόσιου Σχολείου δεν αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη, ούτε φυσικά στη διάρκεια μιας κυβερνητικής θητείας, με πολιτικές ψευδεπίγραφου μεταρρυθμιστικού περιεχομένου.

Σε γενικές γραμμές, παρά τον θόρυβο στα ΜΜΕ και τις βαρύγδουπες εξαγγελίες της ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ, δεν δόθηκε καμία έμφαση στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος.

Μπορεί να διαφημίστηκαν αρκούντως τα Αγγλικά στο Νηπιαγωγείο, όμως η Πιστοποίηση των Αγγλικών στη Γ’ Γυμνασίου παραμένει ζητούμενο.

Μπορεί οι διεθνείς συνεργασίες μερικών πανεπιστημιακών τμημάτων να έγιναν είδηση, όμως το φτωχό και ρημαγμένο, από κάθε είδους μπαχαλάκηδες, Ελληνικό Πανεπιστήμιο αγωνίζεται να σταθεί όρθιο, βασιζόμενο στις δυνάμεις και τη φιλοτιμία της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Το όλο περιεχόμενο του σχολείου, της Μεταλυκειακής και Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, προχώρησε με ταχύτητα χελώνας:

• Σχολεία χωρίς ανανέωση βιβλίων και εκπαιδευτικού υλικού.
• Σχολικές βιβλιοθήκες παρατημένες στη σκόνη 12ετίας.
• Πολυδιαφημισμένα Σχολικά Εργαστήρια Δεξιοτήτων (ΕΔ) κατέληξαν ένα νέο μάθημα υποτυπώδους εφαρμογής, κυρίως λόγω ελλείψεων σε εξοπλισμό και υλικοτεχνική υποδομή.
• ΔΙΕΚ, που δημιουργήθηκαν ως εναλλακτική της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, είναι σε πλήρη απαξίωση.
• ΑΕΙ σταθερά υποστελεχωμένα και υποχρηματοδοτούμενα.

Αυτή είναι η εικόνα της Παιδείας που η κυβέρνηση δεν είχε την τόλμη να αλλάξει και προτίμησε να αναλωθεί στον εξωραϊσμό της.

Στην πραγματικότητα κατά τη διάρκεια της 4ετίας και παρά τις πολυάριθμες αποσπασματικές αλλαγές στην Α’βάθμια και Β’βάθμια εκπαίδευση δεν υπήρξε ούτε η τόλμη ούτε η όρεξη για ουσιαστική δουλειά, μέσω ενός ολοκληρωμένου συνεκτικού προγράμματος για το Δημόσιο Σχολείο.

Αντί αυτού προτιμήθηκε το μοντέλο “σαλαμοποίησης” της εκπαίδευσης. Tην κόβουμε και κάνουμε αλλαγές ανά βαθμίδα και ανά πάροχο.

Η απογοήτευση της ελληνικής κοινωνίας για το κυβερνητικό έργο (ίσως στον πιο κρίσιμο τομέα για το μέλλον της χώρας) είναι το κοινό μυστικό, που δεν τολμά να αντιμετωπίσει η απερχόμενη κυβέρνηση. Είναι το φυσικό επακόλουθο της τακτικής δημιουργίας ψευδών προσδοκιών και εξάντλησης του κυβερνητικού χρόνου σε καταιγισμό τίτλων για τα πρωτοσέλιδα και εκπομπές lifestyle.

Από την Κυβέρνηση, που επαίρεται για το εμβληματικό εθνικό πρόγραμμα για την Παιδεία, στα 4 χρόνια δεν περιμέναμε θαύματα, περιμέναμε όμως περισσότερα.

Περιμέναμε μέτρα για την έστω μερική κάλυψη του τεράστιου μαθησιακού κενού της πανδημίας.

Περιμέναμε χρηματοδότηση, που θα κάλυπτε τις στοιχειώδεις λειτουργίες Σχολείων και Πανεπιστημίων.

Περιμέναμε τακτική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αντί μιας fast track διαδικασίας.

Περιμέναμε ασφαλή σχολεία με ουσιαστικά μέτρα αντιμετώπισης της βίας και του σχολικού εκφοβισμού.

Περιμέναμε ανασύσταση της αποκαθηλωμένης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.

Περιμέναμε ένα ολοκληρωμένο βιώσιμο σχέδιο για την πρόσβαση στην Γ΄βάθμια εκπαίδευση, αντί συνεχείς τροποποιήσεις ως αποτέλεσμα ενός γονατογραφήματος.

Αντί αυτών, μας πρόσφερε το νέο Σχολείο των Μεγάλων Ανισοτήτων και των Διαφορετικών Ταχυτήτων, που θα προσφέρει στην ελληνική κοινωνία του αύριο στρατιές ανελεύθερων παγιδευμένων ημιμαθών, με μικρομεσαία όνειρα και χαμηλές προσδοκίες και λίγους, μετρημένους τυχερούς “άριστους” με φανταχτερό περιτύλιγμα πασπαλισμένο με γαλάζια χρυσόσκονη.

*Η Χαρά Κεφαλίδου είναι Βουλευτής Δράμας και Τομεάρχης Παιδείας και Θρησκευμάτων του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.