Κώστας Ανθόπουλος*: Τι σημαίνει να έχουμε εκπαιδευτικούς σε ηλικία 67 ετών;

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 αναπτύχθηκε έντονος προβληματισμός στο εσωτερικό των εκπαιδευτικών οργανώσεων (ΔΟΕ-ΟΛΜΕ) σχετικά με το πρόβλημα της γήρανσης του εκπαιδευτικού επαγγέλματος.
Η κατάργηση του θεσμού της επετηρίδας σε συνδυασμό με την είσοδο στην εκπαίδευση πολλών νέων σε ηλικία εκπαιδευτικών, μέσα από τις διαδικασίες διαγωνισμών του ΑΣΕΠ στις αρχές της δεκαετίας του 2000, άμβλυνε σημαντικά τις διαστάσεις του ζητήματος αυτού.
Επίσης στην ίδια περίοδο με νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούσαν το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό σύστημα των εκπαιδευτικών πραγματοποιήθηκε θεσμική παρέμβαση που έδινε τη δυνατότητα αποχώρησης των εκπαιδευτικών από την υπηρεσία, με συγκεκριμένο χρόνο ηλικίας και με τη συμπλήρωση 30 χρόνων πραγματικής υπηρεσίας, μέτρο που η εκπαιδευτική κοινότητα υποδέχτηκε με ιδιαίτερη ικανοποίηση.
Η οικονομική κρίση και η πολιτική των μνημονίων που ακολούθησε μετά το 2010 και οι ανατροπές στον χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος και κυρίως η καθιέρωση νέων ορίων ηλικίας στη συνταξιοδότηση των εκπαιδευτικών στα 67 έτη τους, που αφορά τη συντριπτική πλειοψηφία των υπηρετούντων σήμερα εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, άλλαξε ριζικά τα δεδομένα, προκαλώντας εύλογη δυσαρέσκεια, αναστάτωση και προβληματισμό στους κόλπους της εκπαιδευτικής κοινότητας αλλά και επιφυλάξεις και ανησυχίες στην κοινωνία για τις παιδαγωγικές επιπτώσεις της διεύρυνσης της γήρανσης του εκπαιδευτικού επαγγέλματος και της παρουσίας εκπαιδευτικών πολύ μεγάλης ηλικίας στις τάξεις.
Είναι πολύ χαρακτηριστικά και εύστοχα τα ερωτήματα που θέτει ο πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ Νίκος Τσούλιας στο άρθρο του, για το ίδιο ζήτημα: «Τι σημαίνει να έχουμε εκπαιδευτικούς σε ηλικία 67 ετών; «Μπορεί ένας εκπαιδευτικός σε αυτήν την ηλικία να διαπαιδαγωγήσει παιδιά και εφήβους από τις μικρές ηλικίες των 18 ετών; Μπορεί να κατανοήσει τα «σημεία» των δικών τους καιρών, να ενστερνιστεί την κουλτούρα της αμφισβήτησής τους ή έστω απλά και μόνο να εξηγήσει τα «στοιχεία» αναφοράς τους, τον κόσμο των φιλοδοξιών τους και των ονείρων τους; Μπορεί να ανταποκριθεί στα προβλήματά τους και στους προβληματισμούς τους, να συνεργήσει στον προσανατολισμό, επαγγελματικό και κοινωνικό, επιστημονικό και συναισθηματικό, να συνεισφέρει στον παλμό της ζωής τους; Πώς μπορεί να «σταθεί» μέσα στη σχολική αίθουσα ο ηλικιωμένος εκπαιδευτικός, αφού δε θα έχει καθόλου περίσσευμα υπομονής ή (και) συμπάθειας εκ μέρους των εκπαιδευόμενων και θα επιχειρεί να αντικαταστήσει την ελλειμματική παιδαγωγική του κουλτούρα με την επιβολή και την εφαρμογή σιδηράς πειθαρχίας. Σε ποιο βαθμό θα μπορούν να ανταποκριθούν εκπαιδευτικοί μεγάλης ηλικίας στις απαιτήσεις των μαθημάτων των κατευθύνσεων για τις εισαγωγικές εξετάσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Ποιοι και ποιες θα μπορούν να φέρουν εις πέρας μια πενθήμερη σχολική εκδρομή;»
Είναι προφανές ότι τα επόμενα χρόνια η ελληνική εκπαίδευση θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις διαστάσεις και τις ποικίλες επιπτώσεις της γήρανσης του εκπαιδευτικού επαγγέλματος. Για αυτόν τον λόγο απαιτείται η λήψη διαρθρωτικών μέτρων και άμεσων παρεμβάσεων όπως:

  • Προσλήψεις νέων εκπαιδευτικών
  • Υλοποίηση προγραμμάτων αντισταθμιστικής εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση του προβλήματος του κοινωνικού αποκλεισμού και ανισοτήτων
  • Τροποποίηση και σημαντική μείωση του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών με τη δυνατότητα συμπλήρωσής του μετά από συγκεκριμένη ηλικία στην εφαρμογή προγραμμάτων κοινωνικού χαρακτήρα και διοικητικών υπηρεσιών της εκπαίδευσης. Πρακτικά αυτό σηματοδοτεί την ένταξη του εκπαιδευτικού σε διοικητικές λειτουργίες της εκπαίδευσης, τουλάχιστον 5 χρόνια πριν τη συνταξιοδότησή του, με παραγωγικό και αξιόπιστο τρόπο (θεσμοθέτηση θέσης Γραμματέα Σχολικής Μονάδας, σε πολυθέσια Δημοτικά Σχολεία καθώς επίσης σε Γυμνάσια και Λύκεια με σημαντικό αριθμό μαθητών και εκπαιδευτικών).
  • Θεσμοθέτηση οργανικών θέσεων εκπαιδευτικών ειδικοτήτων και ειδικής αγωγής σε όλες τις περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης και ιδιαίτερη έμφαση προσανατολισμού οι θέσεις αυτές να καλυφθούν κατά προτεραιότητα σε περιοχές νησιωτικές και ορεινές (σχεδιασμός-υλοποίηση αθλητικών, πολιτιστικών , περιβαλλοντικών κλπ προγραμμάτων).

* Ο Κώστας Ανθόπουλος, είναι μέλος Δ.Σ. του Α΄ Συλλόγου εκπαιδευτικών Π.Ε. Θεσσαλονίκης και μέλος του Τομέα Παιδείας του Τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚΚίνημα Αλλαγής

Βασίλης Φουρτούνης

Recent Posts

Δήμος Λυκόβρυσης – Πεύκης:  Προχωρά η κατασκευή της Κεντρικής Πλατείας της Πεύκης

Η δέσμευση του δημάρχου Μάριου Ψυχάλη και της διοίκησης του Δήμου Λυκόβρυσης – Πεύκης για…

6 ώρες ago

Επιστολή  Χάρη Δούκα, προς τον Υπουργό Εσωτερικών, Θεόδωρο Λιβάνιο, για το κλαμπ στη Βουλιαγμένης

Το Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2024, ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Εσωτερικών,…

7 ώρες ago

Στέφανος Παραστατίδης*: Με τα κυριακάτικα τσιτάτα του κ. Μητσοτάκη δεν λύνονται τα προβλήματα της παιδείας

Μπορεί στο κομμάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού στην παιδεία οι  κυβερνητικές επιδόσεις να μην είναι καλές,…

14 ώρες ago

Ιράν: Η Διεθνής Αμνηστία απαιτεί την απελευθέρωση της Ahoo Daryaei, που έβγαλε τα ρούχα της για να διαμαρτυρηθεί για την χιτζάμπ

Σύμβολο αντίστασης των γυναικών στο Ιράν κατά των αυστηρών κανόνων του Ιράν έγινε η φοιτήτρια…

16 ώρες ago

Στο κατάμεστο Κέντρο Νεότητας του Δήμου Χαλανδρίου αναβίωσαν τα μεγάλα γεγονότα της δεκαετίας του ‘40

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του Δήμου Χαλανδρίου «1940-1950, η μεγάλη δεκαετία», στο πλαίσιο…

21 ώρες ago

Χάρης Ρώμας: «Ο Σίμος Ρούσσος δεν στήριξε τους συμβασιούχους του Δήμου Χαλανδρίου, εκτός ειδικών εξαιρέσεων

Ο επικεφαλής της παράταξης «Χαλάνδρι στο Φως» Χάρης Ρώμας, με ανακοίνωσή του στα μέσα κοινωνικής…

21 ώρες ago