Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Cultural H.ID.RA.N.T., που υλοποιεί ο Δήμος Χαλανδρίου με τη συνεργασία επτά εταίρων, διοργανώνει, την Κυριακή 2 Οκτωβρίου, την εκδήλωση – συζήτηση, «Το νερό ως κοινό αγαθό – Παραδείγματα συμμετοχικής και κοινοτικής διαχείρισης υδάτινων πόρων και δικτύων», με τη συμμετοχή της πρώην αντιδημάρχου Παρισιού και πρώην πρόεδρου της δημοτικής εταιρείας ύδρευσης Eau de Paris, Anne Le Strat και της συνεργάτιδας, του Παρατηρητήριου Νερού της Τεράσα (Καταλονία) Edurne Bagué.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Cine Αθηνά (Σολωμού 18, Χαλάνδρι), στις 11.00, π.μ.
Συνομιλούν:
- Anne Le Strat, πρώην Αντιδήμαρχος Παρισιού και πρώην πρόεδρος της δημοτικής εταιρείας ύδρευσης Eau de Paris. Πρόεδρος της Aqua Publica Europea, σύμβουλος της GWOPA – UN Habitat.
- Edurne Bagué, συνεργάτης του Παρατηρητήριου Νερού της Τεράσα (Καταλονία) – Ερευνήτρια στην έδρα της UNESCO για την Ανθρώπινη & Βιώσιμη Ανάπτυξη, Πανεπιστήμιο της Τζιρόνα.
- Γιώργος Σαχίνης, διευθυντής Στρατηγικής και Καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ και πρώην μέλος της διοικούσας επιτροπής της GWOPA – UN Habitat.
- Κώστας Γερολυμάτος, αντιδήμαρχος Προγραμματισμού & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, και Διαχείρισης Απορριμμάτων του Δήμου Χαλανδρίου, υπεύθυνος του Cultural H.ID.RA.N.T.-UIA.
Το πρώτο δίκτυο μη – πόσιμου νερού
Στο πλαίσιο του προγράμματος αστικής καινοτομίας Cultural H.ID.RA.N.T.-UIA του Δήμου Χαλανδρίου, το ρωμαϊκής εποχής Αδριάνειο Υδραγωγείο ξαναζωντανεύει. Ένα υπόγειο τεχνικό έργο 19 αιώνων, αόρατο και παραμελημένο αλλά πλήρως λειτουργικό, συνεχίζει να αποτελεί πολύτιμο υδάτινο πόρο προσφέροντας αξιοποιήσιμο μη-πόσιμο νερό.
Το πρόγραμμα Cultural H.ID.RA.N.T., με τη συνέργεια του Δήμου Χαλανδρίου και της ΕΥΔΑΠ -εταίρου του προγράμματος- αναπτύσσει τις υποδομές επαναξιοποίησης του φυσικού αυτού πόρου ως κοινού αγαθού. Πιο συγκεκριμένα η ΕΥΔΑΠ θα κατασκευάσει το πρώτο δίκτυο μη-πόσιμου νερού στην Ελλάδα, μήκους 4 χιλιομέτρων, κατά μήκος του Αδριάνειου Υδραγωγείου στο Δήμο Χαλανδρίου. Ταυτόχρονα για την τροφοδότηση των απομακρυσμένων από το υπόγειο δίκτυο περιοχών της πόλης προβλέπεται η κατασκευή δύο αντλιοστασίων και διανομή του νερού μέσω δημοτικών υδροφόρων, ώστε να καλυφθεί το σύνολο των κατοίκων και αναγκών σε μη-πόσιμο νερό του Δήμου Χαλανδρίου.
Με τις υποδομές αυτές επιχειρείται η ανάδειξη και επανάχρηση του Αδριάνειου Υδραγωγείου να συνδεθεί με την καλλιέργεια μίας διαφορετικής κουλτούρας και σχέσης με το νερό σαν κοινό φυσικό πόρο. Η αξιοποίηση του στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, όπως επιχειρείται από το Cultural H.ID.RA.N.T., μπορεί να παράξει εξαιρετικά θετικά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη.
Από τη μία, συμβάλλει στην εξοικονόμηση πολύτιμου -πιο ακριβού και ενεργοβόρου στην άντληση, διανομή και επεξεργασία- πόσιμου νερού. Εξασφαλίζει έτσι επιπλέον υδάτινους πόρους για πόση και συμβάλλει στη μείωση του κόστους ύδρευσης. Από την άλλη, με την εγκατάσταση «έξυπνων μετρητών» και με τη σύσταση μίας «αλληλέγγυας κοινότητας νερού», επιδιώκει να δημιουργήσει συνθήκες που να κάνουν εφικτή τη συμμετοχή των κατοίκων/χρηστών στην επιμέλεια του Αδριάνειου νερού ως κοινού πόρου. Επιχειρείται έτσι οι τελευταίοι να αποτελέσουν ενεργούς παράγοντες στην περιβαλλοντικά και κοινωνικά ευαίσθητη και δίκαιη χρήση, διατήρηση και, γιατί όχι, επέκταση και εμπλουτισμό του υδάτινου αυτού πόρου. Με άλλα λόγια αναζητά τη δημιουργία μίας πιο συμμετοχικής, συνεργατικής και περιβαλλοντικά ευαίσθητης σχέσης με τους υδάτινους πόρους, μία νέα κουλτούρα πρόνοιας και διαχείρισης τους.
Αλληλέγγυα Κοινότητα Νερού
Η εκδήλωση της 2ας Οκτωβρίου αποτελεί την αφετηρία ανίχνευσης των δυνατοτήτων και όρων για μία τέτοια Αλληλέγγυα Κοινότητα Νερού. Αυτό θα επιχειρηθεί με την παρουσίαση δύο εξαιρετικά σημαντικών διεθνών εμπειριών συμμετοχικής διαχείρισης και διακυβέρνησης υδάτινων πόρων και δικτύων: του Δήμου του Παρισιού και της Τεράσα, τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Καταλονίας, όπως και με τις συμβολές εκπροσώπων του Δήμου Χαλανδρίου και της ΕΥΔΑΠ.
Τόσο στο Παρίσι όσο και στο δήμο της Τεράσα, οι υπηρεσίες και τα δίκτυα ύδρευσης επαναδημοτικοποιήθηκαν, το 2010 και το 2018 αντίστοιχα. Η απο-ιδιωτικοποίηση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης των δύο πόλεων αποτελεί δύο μόνο από τις σχεδόν 300 «επαναδημοτικοποιήσεις» υπηρεσιών ύδρευσης παγκοσμίως, από το 2000 και μετά – οι μισές από τις οποίες έγιναν στην Ευρώπη. Η επιστροφή της διαχείρισης υδάτινων πόρων και δικτύων υπό δημόσιο έλεγχο ήταν μία επίπονη και μακρόχρονη διαδικασία. Σε αρκετές περιπτώσεις, με πιο χαρακτηριστικές του Παρισιού και της Τεράσα, συνοδεύτηκαν από την προσπάθεια δημοκρατικοποίησης των δομών διαχείρισης του νερού ως κοινού αγαθού.
Στόχος είναι η ανάδειξη μίας νέας κουλτούρας και πρότυπου διακυβέρνησης με τη συμμετοχή των δημοτικών αρχών, των δημοτικών παρόχων νερού και της «οργανωμένης κοινωνίας». Η τελευταία, και στις δύο πόλεις, έχει λάβει τη μορφή καινοτόμων «Παρατηρητηρίων Νερού» σαν εκπροσώπων και χώρων συμμετοχής της «κοινωνίας των πολιτών» και των κατοίκων. Τα παραδείγματα του Παρισιού και της Τεράσα, ενέπνευσαν και άλλους δήμους (105 στη Γαλλία και 27 στην Ισπανία) να αναλάβουν πλήρως τις υπηρεσίες ύδρευσης τους απο-ιδιωτικοποιώντας τες.
Ανιχνεύοντας τις δυνατότητες δημιουργίας δομών συμμετοχής των χρηστών μη-πόσιμου νερού από το Αδριάνειο Υδραγωγείο και φροντίδας του φυσικού αυτού πόρου ως κοινού αγαθού, στην εκδήλωση αυτή οι καινοτόμες αυτές εμπειρίες συνομιλούν με την πραγματικότητα, τις προκλήσεις και τους στόχους ανάπτυξης μίας νέας σχέσης και κουλτούρας φροντίδας και διαχείρισης των υδάτινων πόρων, με στόχο τη δημιουργία μίας «αλληλέγγυας κοινότητας νερού» στο Χαλάνδρι.
