Forbes: Γιατί έχει εξαφανιστεί η ρωσική αεροπορία από το μέτωπο της Ουκρανίας;

Τα ουκρανικά στρατεύματα προωθούνται στα ανατολικά και νότια της χώρας, μέσα από μεγάλους αυτοκινητόδρομους και αγρούς. Κινούνται στην ύπαιθρο στο φως της ημέρας. Εύκολος στόχος για τα εκατοντάδες σύγχρονα μαχητικά και βομβαρδιστικά αεροπλάνα της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Μόνο που τα ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη… λείπουν, γράφει στην ανάλυσή του το Forbes για τις εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας. Δεν έχουν καταβάλει καμία ουσιαστική προσπάθεια να ανακόψουν τη διπλή ουκρανική αντεπίθεση που ξεκίνησε στις 30 Αυγούστου στον νότο και οκτώ ημέρες μετά στα ανατολικά, σημειώνει στην ανάλυσή του ο David Axe.
Δεν είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς την απουσία των ρωσικών πολεμικών αεροσκαφών από το πεδίο της μάχης. Το παλιομοδίτικο δόγμα της Ρωσίας για τον πόλεμο δεν μπορεί να συμβαδίσει με μια ραγδαία μεταβαλλόμενη σύγκρουση. Ο ουκρανικός στρατός –και η αεροπορία–, παρά τα προβλήματα, εξακολουθούν να υπερασπίζονται σθεναρά τον εναέριο χώρο πάνω από τις γραμμές του μετώπου.
Σε κατάσταση σύγχυσης και ταλαιπωρημένοι από τα χτυπήματα των ουκρανικών πυραύλων, οι Ρώσοι πιλότοι ως επί το πλείστον μένουν εκτός μάχης σε αυτήν τη φάση του πολέμου.
Οι ουκρανικές ταξιαρχίες που μάχονται νότια προς την υπό ρωσική κατοχή Χερσώνα και ανατολικά στην περιοχή του Χάρκοβο θα έπρεπε να είναι εύκολος στόχος. Το νότιο μέτωπο με τα μεγάλα, χωρίς δέντρα χωράφια και τα πολυάριθμα, δύσκολα προσπελάσιμα ποτάμια ευνοεί τους πιλότους που στοχεύουν εχθρικά άρματα μάχης.
Από την άλλη, το ανατολικό μέτωπο κατά τόπους το καλύπτουν πυκνά δάση, γεγονός που αναγκάζει τις μηχανοκίνητες μονάδες να χρησιμοποιούν τους αυτοκινητόδρομους για να κινηθούν γρήγορα, παρόλο που οι κύριοι δρόμοι μπορεί να αποτελέσουν πεδίο ενέδρας – ειδικά από αέρος.
Ευνόητο είναι πως η ρωσική Πολεμική Αεροπορία –όπως και ο εναέριος βραχίονας του Πολεμικού Ναυτικού– είχε την ευκαιρία να χτυπήσει τους Ουκρανούς στις πιο κρίσιμες στιγμές: στις πρώτες ώρες κάθε αντεπίθεσης, ενώ ταξιαρχίες και τάγματα συγκέντρωναν τα οχήματά τους, στοιχίζονταν σε γραμμές και ξεκινούσαν την προώθησή τους. Αλλά δεν το έκανε.

Το παρωχημένο δόγμα των Ρώσων για την Αεροπορία
Η δυσάρεστη αλήθεια, για τον ρωσικό στρατό, είναι ότι το δόγμα της Πολεμικής του Αεροπορίας δεν προβλέπει στενή υποστήριξη των χερσαίων στρατευμάτων όταν ο εχθρός βρίσκεται σε κίνηση. Αυτό συμβαίνει επειδή η ρωσική Πολεμική Αεροπορία δεν είναι “πολεμική αεροπορία” με την έννοια που αντιλαμβάνονται τον όρο πολλοί Δυτικοί παρατηρητές.
Η ρωσική Αεροπορία είναι ουσιαστικά ένα αερομεταφερόμενο Πυροβολικό. Οι πιλότοι βομβαρδίζουν –παραμένοντας αόρατοι– σε συντεταγμένες που τους δίνουν οι διοικητές, συχνά βάσει παλαιών πληροφοριών. Η ρωσική Πολεμική Αεροπορία δεν παρακολουθεί τα αντίπαλα χερσαία στρατεύματα σε πραγματικό χρόνο. Ούτε αφήνει τους πιλότους της να καταδιώξουν από μόνοι τους τον εχθρό.
Όσο οι Ουκρανοί συνεχίζουν να προωθούνται –και για να λέμε την αλήθεια, από τα τέλη Αυγούστου προωθούνται με γρήγορο ρυθμό– θα πρέπει να αποφεύγουν τις ρωσικές επιθέσεις.
Στις λίγες φορές κατά το τελευταίο 10ημερο που οι Ρώσοι επιχείρησαν αεροπορικές επιδρομές, βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ουκρανική αεράμυνα. Το Κίεβο υποστηρίζει πως οι δυνάμεις του κατέρριψαν 9 ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη από τις 29 Αυγούστου έως τις 12 Σεπτεμβρίου. Ανεξάρτητοι αναλυτές που αναζητούν φωτογραφίες και βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επαλήθευσαν τουλάχιστον πέντε απώλειες: δύο Su-25, δύο Su-34 και ενός Su-30.

Οι μεγάλες οι απώλειες των Ρώσων
Δεν είναι σαφές πώς οι Ουκρανοί κατέρριψαν τα ρωσικά αεροσκάφη, αλλά σύμφωνα με ουκρανικές πηγές που επικαλείται ο Economist, το πέτυχαν χρησιμοποιώντας τα αντιαεροπορικά πυροβόλα Gepard γερμανικής κατασκευής.
Το Gepard είναι κινητό πυροβόλο, συνδυάζοντας το βασικό πλαίσιο ενός Leopard με έναν ελαφρώς θωρακισμένο πύργο. Τα δίδυμα πυροβόλα Oerlikon που φέρει ρίχνουν 550 σφαίρες το λεπτό σε απόσταση τριών μιλίων. Το τριμελές πλήρωμα καθοδηγείται από ένα ραντάρ στον πύργο, με εμβέλεια εννέα μιλίων.
Τα Gepard των Ουκρανών, σε συνδυασμό με άλλα συστήματα αεράμυνας –συμπεριλαμβανομένων των S-300 μεγάλου βεληνεκούς, των Buks μεσαίου βεληνεκούς, των μικρού βεληνεκούς Strelas και πυραύλων που ρίχνονται από εκτοξευτήρες επ’ ώμου– θα πρέπει να είναι ο Νο1 στόχος της ρωσικής Αεροπορίας. Εάν μπορούσε να καταστείλει την ουκρανική αεράμυνα –και μάλιστα, άμεσα– ο ρωσικός αεροπορικός βραχίονας θα μπορούσε να παίξει και πάλι σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του πολέμου.
Διακόσιες ημέρες έχουν περάσει από την έναρξη του πολέμου, όμως, και η ρωσική Αεροπορία ακόμη δεν έχει καταφέρει να εντοπίσει, να εποπτεύσει και να πλήξει –με συντονισμένο τρόπο– την ουκρανική αεράμυνα.
Αντιθέτως, η Πολεμική Αεροπορία του Κίεβου τα έχει καταφέρει. Τα ουκρανικά MiG-29 και Su-27 που εκτοξεύουν αμερικανικούς πυραύλους κατά ραντάρ έχουν καταστρέψει ορισμένα ρωσικά συστήματα αεράμυνας και έχουν εξουδετερώσει πολύ περισσότερα, τρομάζοντας τα πληρώματά τους και αναγκάζοντάς να απενεργοποιήσουν τα ραντάρ.

Αυτός είναι ένας από τους λόγους που διατηρούν ενεργή την ουκρανική πολεμική αεροπορία –με τα περίπου 100 αεροσκάφη που της έχουν απομείνει–, ενώ η πολύ μεγαλύτερη ρωσική Πολεμική Αεροπορία –παρά τα 300 αεροσκάφη που διαθέτει μόνο στις βάσεις κοντά στην Ουκρανία– αδρανεί. Φωτογραφίες και βίντεο από τη διπλή αντεπίθεση των Ουκρανών δείχνουν αεροσκάφη τους να υποστηρίζουν από πολύ κοντά τα χερσαία στρατεύματα που προωθούνται στο μέτωπο.
Μπαίνοντας ο χειμώνας σε δύο μήνες, πιθανόν να “παγώσει” το μέτωπο – και τότε το παρωχημένο ρωσικό δόγμα για τον πόλεμο να φανεί και πάλι χρήσιμο στους διοικητές των εισβολέων.
Μέχρι τότε, όμως, ίσως να είναι πιο επικίνδυνη και η ουκρανική αεράμυνα. ΗΠΑ και Γερμανία έχουν υποσχεθεί στο Κίεβο νέους και πιο προηγμένους πυραύλους εδάφους-αέρος, η παράδοση των οποίων αναμένεται να αρχίσει σύντομα.

• Διαβάστε το πλήρες άρθρο του αρθρογράφου David Axe του αμερικανικό περιοδικού των επιχειρήσεων, Forbes, με τίτλο «Russia’s Air Force Goes Missing At The Worst Possible Time—During Ukraine’s Counteroffensive» στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ