Μάκης Γιομπαζολιάς*: Λαϊκοί ηγέτες και δημοκρατικά κόμματα

Φίλος σχολίασε : Κάποτε πρέπει να απαλλαγούμε από τους λαϊκούς ηγέτες. Να αποκτήσουμε Δημοκρατία με θεσμούς και δομές. Με κόμματα όχι αρχηγικά και προσωποπαγή. Με πολίτες και όχι οπαδούς.
Συμφωνούμε απολύτως. Αλλά ας μας επιτραπεί λίγη φλυαρία, για αυτά που συμβαίνουν και για αυτά που πρέπει να συμβούν. Όχι κάποτε. Βούληση να υπάρχει και όλα μπορούν να γίνουν σύντομα.
– Οι λαϊκοί ηγέτες, όπως και αν αναδεικνύονταν, δεν έλειψαν ποτέ στην ιστορία. Και στην ελληνική. Ο Περικλής της περιβόητης αθηναϊκής δημοκρατίας, ας πούμε. “Χρυσούς αιών του Περικλέους” ονομάσθηκε η περίοδος εκείνη. Και όχι του Δημοκρατικού Κόμματος των Αθηναίων, του οποίου ηγείτο.
– Αυτά μέχρι την πρόσφατη ιστορία μας. Μιλάμε για την περίοδο του Ελευθερίου Βενιζέλου και ελάχιστα των Φιλελευθέρων. Για την περίοδο του Κωνσταντίνου Καραμανλή και λιγότερο της ΕΡΕ και της Νέας Δημοκρατίας. Για την περίοδο του Γεωργίου Παπανδρέου και λιγότερο της Ένωσης Κέντρου. Ακόμη και για την περίοδο κυριαρχίας του ΠΑΣΟΚ, τον Ανδρέα Παπανδρέου κυρίως μνημονεύουμε.
– Κόμματα – δημοκρατικούς θεσμούς και όχι προσωποπαγή οφείλουν να κάνουν οι νεότεροι πολιτικού ταγοί, αποφεύγοντας τις προσωπολατρείες του παρελθόντος. Αντ αυτού, τι έπραξαν ? Με αρχή από το ΠΑ.ΣΟ.Κ του Γ. Παπανδρέου του νεότερου, που μιμήθηκαν όλοι οι μέχρι τώρα επίγονοι του στην κομματική ηγεσία αλλά και οι επικεφαλής των άλλων μεγαλύτερων κομμάτων ( ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ ), έκαναν τα κόμματα τους πεδία ηγετικής αυθαιρεσίας και μόνο κατ επίφαση εσωκομματικής δημοκρατίας. Καθιερώνοντας όλοι τους την εκλογή του προέδρου του κόμματος “από την βάση των μελών ” ( ο Θεός να την κάνει τέτοια, όταν οποιοσδήποτε ψηφίζει πρόεδρο με ένα δίευρο ), δημιούργησαν ένα μονοπρόσωπο όργανο (τον πρόεδρο). Που είναι πάνω από όλα τα άλλα και δεν ελέγχεται καν από το κομματικό συνέδριο. Το οποίο έχει καταντήσει πλέον καρικατούρα.
– Δεν τα λες και τόσο δημοκρατική λειτουργία αυτά. Και ας εξέλιπαν οι “αυτοκρατορικοί” λαϊκοί ηγέτες του παρελθόντος. Να μας συγχωρήσουν αλλά δεν είναι δα τέτοιοι ούτε ο Γιώργος Παπανδρέου ούτε ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος ούτε ο Αλέξης Τσίπρας ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ούτε η συγχωρεμένη Φώφη Γεννηματά ούτε ο Νίκος Ανδρουλάκης.
– Αλλάζει αυτή η κατάσταση ? Βεβαίως. Άνθρωποι κάνουν τα καλύτερα και τα χειρότερα. Για να αλλάξει όμως αυτή η κατάσταση ή έστω να βελτιωθεί, πρέπει :
*** Οι πολιτικοί μας να υπερβούν εαυτούς φροντίζοντας την δημοκρατία περισσότερο από την εκλογή και επανεκλογή τους. Και οι κομματικοί αρχηγοί να υποτάσσουν τους εαυτούς τους στα αντιπροσωπευτικά της κομματικής βάσης όργανα ( Συνέδριο, Κεντρική Επιτροπή ) και όχι να υποτάσσουν αυτά και ολόκληρο το κόμμα στους εαυτούς τους.
*** Να καθιερωθεί (επιβληθεί ) θεσμικά η εσωκομματική δημοκρατική λειτουργία. Καταστατικό κόμματος, που δεν προβλέπει και επιβάλει τέτοια λειτουργία, να μην εγκρίνεται από τον Άρειο Πάγο. Και κόμμα, που αποδεδειγμένα δεν τηρεί αυτές τις καταστατικές αρχές, να μην δικαιούται την λεγόμενη κρατική επιχορήγηση.
*** Να καθιερωθεί, ότι οι κομματικές οργανώσεις βάσης ( δημοτικές, περιφερειακές, επαγγελματικές, επιστημονικές ) είναι τα ζωντανά κύτταρα του κόμματος, με υποχρεώσεις και δικαιώματα αλλά με σοβαρές αρμοδιότητες, δεσμευτικές για τον χώρο ευθύνης τους.
*** Να καλλιεργείται στις οργανώσεις ιδεολογική συζήτηση και ζύμωση, παραγωγή πολιτικών θέσεων και προώθηση τους στα ανώτερα όργανα, από τα οποία θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Και από αυτές τις ζυμώσεις να προωθούνται πρόσωπα σε κεντρικό ινστιτούτο παραγωγής καταρτισμένων στελεχών, χρήσιμων για το κόμμα, για την κοινωνία και για την Δημοκρατία.
*** Οι υποψήφιοι βουλευτές να υποδεικνύονται, με αρχαιρεσίες στους επί μέρους κομματικούς χώρους. Η ηγεσία να δυσκολεύεται, πάντως να εκτίθεται για να τους απορρίψει. Και ουδείς να δικαιούται περισσότερες από δύο ή το πολύ τρεις κοινοβουλευτικές θητείες. Για να διευκολύνεται η συνεχής κοινοβουλευτική ανανέωση. Να μειώνονται τα περιθώρια επαγγελματιών της πολιτικής και της διαπλοκής. Και να αξιοποιείται η εμπειρία παντού και σε σε κομματική “γερουσία” συμβούλων των εν ενεργεία και της ηγεσίας.
*** Να καταργηθεί αυτή η καρικατούρα εκλογής προέδρου “από την βάση των μελών ” ( είπαμε, ο Θεός να την κάνει ). Ο πρόεδρος να εκλέγεται είτε από τις αιρετές αντιπροσωπείες των κομματικών οργανώσεων, που συγκροτούν το συνέδριο είτε από πραγματική κομματική βάση ( κατάλογος ενεργών μελών, που θα στέλνουν οι οργανώσεις, κλειστός κάθε χρόνο ). Και ο οπωσδήποτε εκλεγμένος πρόεδρος να μην αποτελεί υπέρτατο όργανο όπως τώρα. Αλλά να ελέγχεται από την Κ.Ε. μέχρι και να καθαιρείται από το κομματικό συνέδριο.
Φυσικά ένας λαϊκός ηγέτης δεν χρειάζεται τέτοιες διαδικασίες. Κυριαρχεί εσωκομματικά λόγω των προσόντων και της ακτινοβολίας του. Και καθιερώνεται πολιτικά, ακόμη και δια βοής στο κόμμα και με την ψήφο των πολιτών στην εθνική κάλπη.
Όλα τα παραπάνω συνδυάζουν την πανθομολογούμενη αξία των λαϊκών ηγετών, που τους αναδεικνύουν ιστορικές πολιτικές συγκυρίες, με την αναγκαία δημοκρατική λειτουργία των κομμάτων, ως κυττάρων του πολιτικού συστήματος. Έτσι η πηγαία δύναμη των κομματικών μελών, στελεχών και οργανώσεων υπερισχύει της δολιχοδρομίας των προσωπικών και ομαδοποιημένων μηχανισμών.

* Ο Μάκης Γιομπαζολιάς είναι δημοσιογράφος και νομικός, εκλεγμένος περιφερειακός σύμβουλος Αττικής και Γενικός Γραμματέας του Ομίλου Πολιτικής Σκέψης ΑΚΤΙΔΑ

Πατήστε και δείτε τα 66 προηγούμενα άρθρα του Μάκη Γιομπαζολιά