Μάνος Κρανίδης*: Κλιματικός νόμος, θετικός αλλά ανεπαρκής

O νέος Κλιματικός νόμος ψηφίστηκε πρόσφατα ως επιταγή της κοινής λογικής, του ευρωπαϊκού πλαισίου και της προστασίας του περιβάλλοντος. Οι διατάξεις του όμως επιφανειακές χωρίς εμβάθυνση σε ένα ρεαλιστικό σχέδιο επίτευξης τους. Οι κυριότερες είναι :

• Ηλεκτροπαραγωγή: Απαγορεύεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά ορυκτά καύσιμα (δηλαδή από λιγνίτη) από την 31η Δεκεμβρίου 2028. Η προθεσμία μπορεί να επισπευστεί περαιτέρω με απόφαση που μπορεί να εκδοθεί μέχρι το 2025, αφού ληφθούν υπόψη η επάρκεια ισχύος και η ασφάλεια εφοδιασμού.
• Οχήματα: Στην Περιφέρεια Αττικής και στην Θεσσαλονίκη (εκτός από τα νησιά), προβλέπεται ότι από το 2026 υποχρεωτικά όλα τα νέα ταξί καθώς και το ένα τρίτο των νέων ενοικιαζόμενων οχημάτων θα είναι οχήματα μηδενικών εκπομπών. Από την 1η Ιανουαρίου 2024, τουλάχιστον το ένα τέταρτο των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης που αποκτώνται με χρηματοδοτική μίσθωση ή αγορά, θα είναι αμιγώς ηλεκτρικά ή υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα. Από την 1η Ιανουαρίου 2030 ή, εφόσον προβλέπεται διαφορετική ημερομηνία, από την ημερομηνία αναφοράς που προβλέπεται στο ενωσιακό δίκαιο, νέα επιβατικά και ελαφρά επαγγελματικά οχήματα που ταξινομούνται είναι μόνο οχήματα μηδενικών εκπομπών.
• Κτίρια: Από την 1η Ιανουαρίου 2025 απαγορεύεται η πώληση και εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Από την 1η Ιανουαρίου 2030, επιτρέπεται αποκλειστικά η πώληση πετρελαίου θέρμανσης το οποίο είναι αναμεμειγμένο σε ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό κατ’ όγκο με ανανεώσιμα υγρά καύσιμα.

Η εξοικονόμηση κατανάλωσης ενέργειας και η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων είναι το μεγάλο ζητούμενο. Για αυτό απαιτείται άμεσα ένα πλέγμα συντονισμένων ενεργειών, δράσεων και βέβαια χρηματοδοτήσεων για να επιτευχθεί ο σκοπός. Προγράμματα όπως το εξοικονομώ για ενεργειακή αναβάθμιση στις κύριες κατοικίες πρέπει να επαναληφθούν βελτιωμένα και επιτέλους να υλοποιηθούν προγράμματα εξοικονομώ για ενεργειακή αναβάθμισης κτιρίων και ακινήτων επαγγελματικής χρήσης από επιχειρήσεις. Ενώ κρίσιμο είναι να επιταχυνθεί η υλοποίηση του προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης δημοσίων κτιρίων και ειδικά σχολείων και νοσοκομείων. Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας όπως αυτή του «Θερμοστάτη» είναι θετικές αλλά επικουρικές. Τα διατηρητέα κτίρια επιτέλους να διασωθούν και να αναγεννηθούν με σημαντικά κίνητρα και προγράμματα κτιριακής και ενεργειακής αναβάθμισης. Τα κίνητρα για νέα συστήματα θέρμανσης και ψύξης πρέπει να είναι γενναία, είτε φορολογικά ή επιδοτήσεις. Ειδικά που το 2025 τελειώνει η εποχή του πετρελαίου ως μέσο θέρμανσης οι εναλλακτικές λύσεις πρέπει να είναι βιώσιμες και όχι οι τιμές του φυσικού αερίου ή του ηλεκτρισμού να είναι αβέβαιες στα ύψη. Η επέκταση του ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πρέπει να συνεχιστεί με ένα ρεαλιστικό σχέδιο και ένα μεγάλο φάσμα δυνατοτήτων, από ένα απλό ηλιακό ή φωτοβολταϊκό σύστημα σε μια κατοικία ή επιχείρηση σε ένα μεγάλο εργοστάσιο ηλεκτρισμού με ανανεώσιμες πηγές. Οι καιρικές συνθήκες και η θέση της χώρας μας είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Τα δάση είναι ακόμη στη τύχη τους και στη βορά κάθε πυρκαγιάς. Απαιτείται άμεσα να γίνουν ενέργειες για την ενίσχυση και έλεγχο των δασικών υπηρεσιών, την σωστή οριοθέτηση των δασών και την δημιουργία μηχανισμού προστασίας και ανάδειξης τους. Στις μεταφορές η ηλεκτροκίνηση έκανε ήδη την είσοδο της, στοιχείο θετικό, όμως ακόμη είναι για λίγους. Για να αποκτήσει μαζικότητα απαιτούνται σημαντικά κίνητρα για πολλά έτη και μια συγκεκριμένη κυβερνητική ολιστική δράση ώστε να γίνει κτήμα της μαζικής οικονομίας, με πρωτεργάτη υιοθέτησης της ηλεκτροκίνησης το ελληνικό δημόσιο. Ενώ το θέμα των απορριμμάτων είναι ακόμη μια διαχρονική εστία μόλυνσης και τραγικής διαχείρισης, όταν θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης και ορθής περιβαλλοντικής δράσης και ανακύκλωσης. Οι επενδύσεις και σχέδιο δράσης πρέπει άμεσα να επιταχυνθούν ώστε τα απορρίμματα από μόλυνση του περιβάλλοντος να αποτελέσουν καταλύτη δυναμικής ανάπτυξης.
Το θέμα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής είναι μια μεγάλη ευκαιρία να γίνει η χώρα μας πρωτοπόρος και να εκτοξεύσει την ποιότητα ζωής μας και βιώσιμα την οικονομία μας, σε διεθνές επίπεδο. Η ελληνική κυβέρνηση και πολιτεία ευρύτερα (περιφέρειες, δήμοι, κλπ.) διαθέτουν όλα τα στοιχεία, τις καλές πρακτικές και τις κυρίαρχες τάσεις και να δράσουν αποτελεσματικά. Είναι εφικτό αλλά απαιτεί να αλλάξει η κυρίαρχη νοοτροπία ώστε επιτέλους η ουσία και η πράξη να επικρατήσουν της επιφάνειας, τακτικισμών και ιδιοτελών συμφερόντων. Είναι μονόδρομος.

* Ο Μάνος Κρανίδης είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO «KRAMA PROPERTY», Γραμματέας Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ, Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου, Επικεφαλής ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2023  και υποψήφιος δήμαρχος Χαλανδρίου

Πατήστε εδώ και δείτε τα 13 προηγούμενα άρθρα του Μάνου Κρανίδη