Μάνος Κρανίδης*: Η οικονομία διαμοιρασμού στα ακίνητα απαιτεί πολιτική μέτρο άριστον

Αναμφίβολα ο τουρισμός αποτελεί το μεγάλο μαξιλάρι της οικονομίας και μια προμετωπίδα για μια μελλοντική δυναμική ανάπτυξη. Ειδικά το 2022 η σημασία του είναι ακόμη πιο σημαντική και αναμένεται να προσθέσει περίπου 15 δις ευρώ στην οικονομία ετησίως, με 20 εκ. αφίξεις από το εξωτερικό, με μερίδιο 15% του ΑΕΠ και με δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η δυναμική είναι φανερή και η κρίσιμη συμμετοχή στην ελληνική οικονομία και κοινωνία αναμφίβολη. Με ένα ευρύ κτιριακό και παραγωγικό δυναμικό όταν οι ξενοδοχειακές μονάδες όλων των μορφών φτάνουν  και ξεπερνούν τις 10.200 πανελλαδικά. Αριθμός που εκτοξεύεται εάν υπολογιστούν και τα χιλιάδες ακίνητα που αξιοποιούνται μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων, στο πλαίσιο της παγκόσμιας τάσης της οικονομίας διαμοιρασμού στο τομέα των ακίνητων.
Ειδικά ο τομέας των ακινήτων, μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων, έχει επεκταθεί πολλαπλασιαστικά, με την προσφορά να εκτοξεύεται, σε σημείο υπερκορεσμού, πανελλαδικά τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στα νησιά, από τα λίγες δεκάδες κατοικίες το 2011 στις δεκάδες χιλιάδες κατοικίες για το 2019 (περίπου 10.000 στην Αθήνα!), ενώ το 2022 είναι μειωμένες αλλά επίσης πολλές χιλιάδες.
Θετικά αυτής της τάσης εντάσσονται η συνεισφορά τους:

1. Στην άνοδο των τουριστικών επισκέψεων
2. Στην διεύρυνση της τουριστικής υποδομής και προϊόντος (μεγαλύτερη αυτονομία, χαμηλότερη τιμή, κλπ.)
3. Στην ενίσχυση των τοπικών οικονομιών αφού οι επισκέπτες τους ζουν σε τοπικά τμήματα κάθε πόλης και καταναλώνουν σε αυτά
4. Στην ενίσχυση των εισοδημάτων των ιδιοκτητών, των επαγγελματιών ακινήτων (ανακαίνιση, μηχανικοί, οικοδομικά συνεργεία, προμηθευτές, μεσιτεία, επιχειρηματικότητα, κλπ.).

Αρνητικά αυτής της τάσης είναι:

1. H ισχυρή πίεση για την αύξηση των μισθωμάτων αστικών μισθώσεων
2. Η έλλειψη εύρεσης ποιοτικών ακινήτων σε καλά μισθώματα λόγω της μείωσης προσφορά ακινήτων για αστικές μισθώσεις (πχ έλλειψη φοιτητικής στέγης, καθηγητές στα νησιά) σε σημεία πλήρους έλλειψης (λόγω υπερκορεσμού διάθεσης ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση) σε ορισμένες περιοχές
3. Η ενδεχόμενη πίεση του τζίρου των ξενοδόχων ή ενοικιαζόμενων δωματίων αν και η πληρότητα τους φέτος αναμένεται να ξεπεράσει το 90%.

Το ζήτημα της οικονομίας διαμοιρασμού ακινήτων, των βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι σύνθετο και μοναδική προσέγγιση του, παγκοσμίως, είναι μια ολοκληρωμένη πολιτική «μέτρον άριστον».

Ορισμένα ενδεικτικά μέτρα μια τέτοιας ολοκληρωμένης πολιτικής είναι:

1. H διατήρηση της φορολογίας βραχυχρόνιας μίσθωσης του στην κλίμακα των μισθωμάτων αλλά μείωση του 2^ου κλιμακίου του 35% και του 3^ου κλιμακίου του 45%
2. Η καθιέρωση νομοθετικά σύγχρονων κτιριακών προδιαγραφών (πχ υγιεινής, πυρασφάλειας, ενεργειακής κατάταξης και ποιότητας), αν και η αγορά διαμοιρασμού με την συνεχή αξιολόγηση των ακινήτων εκ μέρους των ίδιων των επισκεπτών είναι αμείλικτη και δίκαιη σε αυτό το ζήτημα.
3. Η δημιουργία ενός νέου εκτεταμένου προγράμματος, κοινωνικής κατοικίας για ομάδες πληθυσμού χαμηλών εισοδημάτων, μεγάλων οικογενειών, ΑΜΕΑ, κλπ. Αυτό να γίνει σε πλήρη συνεργασία, με αυστηρούς όρους και αυστηρά χρονοδιαγράμματα, με την Τοπική Αυτοδιοίκηση για πλήρη αξιοποίηση και χρήση των ιδιοκτησιών αγνώστου ιδιοκτήτη του Κτηματολογίου, ειδικά στις περιοχές που έχει ολοκληρωθεί με την παρέλευση της 14ετίας, αντί βεβαίως να δοθούν τα ακίνητα αυτά στο Υπερταμείο για να ρημάζουν αναξιοποίητα!

Μια τέτοια ολοκληρωμένη πολιτική μπορεί να ενσωματώσει σωστά την παγκόσμια τάση διαμοιρασμού ώστε να αδράξει η Ελλάδα την ολοφάνερη ευκαιρία, τη σημερινή κομβική συγκυρία, να επεκτείνει την πολύ θετική πορεία των τελευταίων ετών. Έτσι να αντέξει το μεγάλο άλμα που επιχειρεί, με την βιώσιμη καθιέρωση της ως προορισμός τουρισμού αιχμής παγκοσμίως, πολύ καλής ποιότητας αξίας (value for money). H σπουδαία κτιριακή υποδομή μας μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματικό πλεονέκτημα, σε αυτή την κατεύθυνση εκτός των κλασσικών δηλαδή της κορυφαίας θέσης, του μαγικού κλίματος και της ποικίλης μορφολογίας της χώρας με 15.150 χλμ. ακτογραμμής και υπέροχης θάλασσας, τη δυνατή φιλοξενία, εξαιρετική εξυπηρέτηση και βέβαια την κορυφαία εστίαση. Στην Ελλάδα που αναπτύσσεται δεν περισσεύει κανείς ούτε υπάρχει περιθώριο για αντιπαλότητες ανούσιες αρκεί να υπάρχουν κανόνες κοινής λογικής και σωστοί έλεγχοι, είναι εφικτό.

* Ο Μάνος Κρανίδης είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO «KRAMA PROPERTY», Γραμματέας Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ, Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου, Επικεφαλής ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2023  και υποψήφιος δήμαρχος Χαλανδρίου

Πατήστε εδώ και δείτε τα 12 προηγούμενα άρθρα του Μάνου Κρανίδη