Ένα από τα λειτουργικά όργανα του ανθρώπου είναι ο εγκέφαλος και οι δυνατότητές του να φαντάζεται, να επεξεργάζεται και να δημιουργεί. Αίφνης, τις προάλλες σε μια παρέα, με ρώτησαν αν μου αρέσει ο… τάδε (νέος) τραγουδιστής, για τον οποίο ο κόσμος τρέχει στα μαγαζ(ι)ά οπουδήποτε εμφανίζεται, υμνείται στα τηλε-πρωϊνάδικα και «σκίζει» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ομολογώ πως δεν είχα ακούσει π ο τ έ το όνομά του!
Μπήκα σε σκέψεις και ακολούθησε ένα συναίσθημα… ενοχής και προβληματισμού για την άγνοιά μου σε έναν τόσο δημοφιλή, τόσο ως πολίτη, όσο και ως επαγγελματία τραγουδιστή.
Κάποιο βράδυ, έτυχε να οδηγώ στην παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος, και περνώντας μπροστά από ένα νυχτερινό κέντρο (μαγαζί) είδα συγκεντρωμένο πλήθος κόσμου, αυτοκίνητα, παρκαρίσματα με τη σφραγίδα… made in Greece, μεγάλη κίνηση που με έκανε να προσέξω την τεραστίων διαστάσεων φωτεινή επιγραφή με το όνομα του τραγουδιστή που, εγώ ο αδαής δεν γνώριζα και, ομολογώ, εξακολουθώ να μη θυμάμαι τ’ όνομά του…
Για δες, σκέφτηκα, πόσο μακριά είμαι από την πραγματικότητα· πόσο απέχω από έναν καλλιτέχνη ο οποίος θριαμβεύει κι εγώ να έχω πλήρη άγνοια της ύπαρξής του, γεγονός που πιστοποιεί πόσο είμαι έξω από τον κόσμο ο οποίος, όπως λένε, τρελαίνεται για τον… νεότερης κοπής διάττοντα αστέρα τού ελληνικού πάλκου!
Όπως καταλαβαίνετε, ο «άγνωστός» μου, είναι ένα φανταστικό παράδειγμα που όμως, ουσιαστικά, υ π ά ρ χ ε ι εν αφθονία σε μια εποχή που παράγει στην γόνιμη αγορά του τραγουδιού, συχνά-πυκνά, δ ι ά τ τ ο ν τ ε ς αστέρες! Είναι έτσι δομημένο το σύστημα που ευνοεί περιπτώσεις, τουλάχιστον μετριότητας, που καθρεφτίζουν τον κόσμο στον οποίο αποτείνονται, επιλέγει, τις χειροκροτεί, τις αφομοιώνει και τις δοξάζει!!!
Με τη συνδρομή των Μέσων (TV, Ρ/Φ, κοινωνικά δίκτυα, ιντερνετικές πηγές) και, κυρίως, κ ο ι ν ό, γαλουχημένο και «έτοιμο» να αποδεχτεί κάθε νέο «προϊόν»· διαδικασία που καταλήγει στο να ευνοείται, και να συνδέεται άμεσα με τις πιο λαϊκότροπες κι υποβαθμισμένες εκδοχές… Όχι πως οι δημοφιλείς ερμηνευτές, που κρατούν την ακτινοβολία τους χρόνια ή και δεκαετίες, δεν ευνοήθηκαν από το σύστημα· όμως, όπως αποδείχτηκε, η διαχρονικότητα που έχουν κερδίσει, δεν ήταν αέρας κοπανιστός αλλά βαθύτερης αξίας και ουσιαστικότερης πολιτιστικής παρουσίας στην κοινωνία μας.
Έριξα λοιπόν τις ευθύνες τής άγνοιάς μου στο γεγονός πως στην Αττική, έχει καταγραφεί, ζουν και περιφέρονται 3.167.000 ψυχές το 2012, χώρια από τους μη καταγεγραμμένους, εξαιτίας προσφυγικών ροών και ποικίλων επισκεπτών τής τουριστικής περιόδου, κλπ…
Στο χώρο των τραγουδιστών, θα δούμε πως καθημερινά, όλο και καινούργια ονόματα προστίθενται στον μακρύ κατάλογο των φωνών, γυναικών και ανδρών, που έχουν σκορπιστεί σε πολυποίκιλα μαγαζιά, ταβέρνες, φαγάδικα, νυχτερινές σκηνές, μπαράκια, κοσμικά κέντρα κ.ά. Το πλήθος αυτό κάποτε δεν υπήρχε στον σημερινό βαθμό και αν υπολογίσει κανείς πως τα μνημόνια, η πανδημία, τα προσφυγικά κύματα, οι καραντίνες στα σπίτια, οι ανατιμήσεις των προϊόντων, η Ενεργειακή κρίση, το κίνημα Me tοο που καθυστέρησε να γεννηθεί, οι δυσάρεστες καταστάσεις της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, η εισβολή-ο πόλεμος στην Ουκρανία, η πάγια απειλή της Τουρκίας, εν γένει η αρνητική και δυστοπική ατμόσφαιρα που έχει απλωθεί στην κοινωνία, γίνεται κατανοητό πως προκάλεσαν σοβαρά εμπόδια στην καλλιτεχνική παραγωγή και τη δημιουργική παρουσία νέων δυνάμεων, οι οποίες πάντα προστίθενται στις παλαιότερες.
Όμως, είναι έτσι τα πράγματα;
Το νέο… αστέρι στο οποίο αναφέρομαι, το άκουσα στο διαδίκτυο συνοδευόμενο από δεκάδες χιλιάδες likes. Ένιωσα την ανάγκη να μην τον ακούσω ποτέ ξανά (!!!). Τέτοιες παρουσίες από το πουθενά συνεχίζουν την παράδοση της παραμορφωμένης «άποψης» και αισθητικής· της αρνητικής εξέλιξης προς ένα συμπιεσμένο τραγουδιστικό μίγμα-πολτό που περιέχει μέσα του ό,τι έχει ο… μπαξές!
Αλλοπρόσαλλα ρεύματα, επιρροές, μιμήσεις, λίγο από Ρομά, λίγο από μελό Πάριου και βαρυμαγκιά Βασίλη Καρρά, μια απόχρωση Ρέμου, μια χορογραφική πινελιά παλαιού ελληνικού σινεμά του ‘70, και το πορτρέτο τού νέου αστέρα ολοκληρώνεται και αφήνεται στην περιρρέουσα αισθητική τής τσιμεντούπολης, της κοινωνικής ανισότητας, σε συνδυασμό με τη χαμηλή ποιότητα καλλιέργειας και αισθητικής τού πόπολο· σ’ αυτό το σημείο αδυνατώ να συμμετέχω σε κάθε συζήτηση, πάνω σ’ αυτό το θέμα…
Ας το ομολογήσουμε: ουδείς μπορεί να ισχυριστεί a priori πως είναι με τη σ ω σ τ ή πλευρά τής Ιστορίας, του δικαίου και της αισθητικής! Όλα υπόκεινται στον χρόνο…
Είπαμε· το σύστημα της πολιτιστικής συνείδησης άνετα μπορεί να ανεβοκατεβάζει αστέρια τού πενταγράμμου, ηθοποιούς, κλπ, ώστε να δ ι κ α ι ο λ ο γ ε ί τ α ι η δύναμη των κατευθύνσεων τής αγοράς.
Από την άλλη μεριά, τουλάχιστον στον χώρο τού ελληνικού τραγουδιού, έχει μεγάλη σημασία η παρουσία των δημιουργών (συνθέτες-στιχουργοί-ερμηνευτές) να ανανεώνεται με χ ρ ή σ ι μ ο υλικό τον βασικό κορμό και την κουλτούρα που καταγράφηκε στο κοινωνικό υποσυνείδητο του έντεχνου τραγουδιού· όλων όσοι συμβάλλουν στη βαθύτερη τέχνη τού τραγουδιού, εκείνην που μας συνδέει με τη διαχρονική και ποιοτική κουλτούρα λόγου και ήχου.
Μήπως όμως αυτό που έχει επικρατήσει ως «κουλτούρα» είναι το παράδειγμα του διάττοντος αστέρος;
Πάντα, στο διηνεκές τού χρόνου, θα υπάρχουν διάττοντες αστέρες που θα δοκιμάζουν τις αντοχές τους μπροστά στο κοινό. Μένει να δούμε πώς θα συμπεριφέρεται αυτό το κοινό σε κάθε εποχή· νομίζω πως θα είναι πρωτίστως μια π ν ε υ μ α τ ι κ ή δοκιμασία, αισθητικής, τρόπου διαβίωσης και αντοχών.
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
