Για ανυπολόγιστη απώλεια για τον ουκρανικό πολιτισμό κάνουν λόγο αξιωματούχοι της Μελιτόπολης, κατηγορώντας τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής ότι λεηλάτησαν ανεκτίμητης αξίας τεχνουργήματα του πολιτισμού των Σκυθών, του 4ου π.χ. αιώνα, από τοπικό μουσείο.
Παράλληλα τους κατηγορούν ότι έκαναν τη ίδια αποτρόπαια πράξη και στο μουσείο τέχνης της Μαριούπολη
Οι «New York Times» μετέδωσαν ότι, σύμφωνα με τη διευθύντρια του Μουσείου Τοπικής Ιστορίας της Μελιτόπολης, Λέιλα Ιμπραχίμοβα, εργάτες του μουσείου είχαν κρύψει τον ανεκτίμητο θησαυρό σε κούτες σε ένα υπόγειο, και ότι μετά την απαγωγή της και την ανάκρισή της από Ρώσους στρατιώτες επί ώρες, τον Μάρτιο, όταν η πόλη έπεσε στα χέρια των εισβολέων, έφυγε για να μεταβεί σε περιοχή ελεγχόμενη από τις δυνάμεις του Κιέβου. Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, τουλάχιστον 198 χρυσά τεχνουργήματα, σπάνια όπλα, αργυρά νομίσματα και μετάλλια εκλάπησαν από το Μουσείο της Μελιτόπολης.
«Ένας μυστηριώδης άνδρας με λευκή στολή εργαστηρίου εμφανίστηκε στο μουσείο και μια διμοιρία Ρώσων στρατιωτών στεκόταν πίσω του, με όπλα, και παρακολουθούσε ανυπόμονα.
Χρησιμοποιώντας μακριά τσιμπιδάκια και ειδικά γάντια, ο άνδρας με τη λευκή στολή έβγαλε προσεκτικά δεκάδες χρυσά αντικείμενα ηλικίας άνω των 2.300 ετών από χαρτόκουτα στο κελάρι ενός μουσείου στη Μελιτόπολη, μια νότια πόλη στα ρωσικά κατεχόμενα εδάφη, δήλωσαν Ουκρανοί αξιωματούχοι. Τα χρυσά αντικείμενα ήταν από τη σκυθική αυτοκρατορία και χρονολογούνται από τον τέταρτο αιώνα π.Χ
Τότε ο μυστηριώδης ειδικός, οι Ρώσοι στρατιώτες και ο χρυσός εξαφανίστηκαν.
«Τα ορκ κατέλαβαν τον Σκυθικό μας χρυσό», δήλωσε ο δήμαρχος της Μελιτόπολης, Ιβάν Φιοντόροφ (Ivan Fyodorov,), χρησιμοποιώντας έναν υποτιμητικό όρο που πολλοί Ουκρανοί επιφυλάσσουν για Ρώσους στρατιώτες. «Αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες και πιο ακριβές συλλογές στην Ουκρανία και σήμερα δεν ξέρουμε πού την πήραν.»
Αυτή δεν ήταν σχεδόν η πρώτη επίθεση στην ουκρανική κουλτούρα από την έναρξη του πολέμου.
Στη Μαριούπολη , την πόλη που σφυρηλατείται εδώ και εβδομάδες από τις ρωσικές δυνάμεις, αξιωματούχοι δήλωσαν ότι Ρώσοι πράκτορες εισέβαλαν σε ένα μουσείο τέχνης και έκλεψαν αριστουργηματικούς πίνακες, ένα διάσημο γλυπτό και πολλές πολύτιμες χριστιανικές εικόνες.» αναφέρει η αμερικάνικη εφημερίδα New York Times
Την είδηση μετέδωσε πρώτος ο ειδησεογραφικός ιστότοπος της Μελιτόπολης, Melitopol.city, η οποία έγραψε: « Μάθαμε ότι Ρώσοι στρατιώτες λεηλάτησαν το περιφερειακό ιστορικό μουσείο της Μελιτόπολης [στη νότια Ουκρανία]. Οι συνεργάτες έδειξαν στους Ρώσους πού φυλάσσεται ο σκυθικός χρυσός που ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι τη δεκαετία του 1950.
«Ήδη από τον Φεβρουάριο, υπενθυμίζει η τοποθεσία, ο δήμος και η ομάδα του μουσείου είχαν κρύψει τη συλλογή χρυσού Σκυθών και οι Ρώσοι [που έχουν καταλάβει την πόλη από τις 25 Φεβρουαρίου] την αναζήτησαν συστηματικά.»
Στη συνέχεια το θέμα πήρε μεγάλη διάσταση από τη γαλλική εβδομαδιαία εφημερίδα Courier International που θύμισε ότι ο χρυσός των Σκυθών της Μελιτόπολης ανακαλύφθηκε τυχαία από κάτοικο που έπεσε σε σπήλαιο και ότι περιλαμβάνει και μια ελληνο-σκυθική χρυσή φαρέτρα(δες στη φωτο), στην οποία αναπαριστάται η ζωή του Αχιλλέα και η οποία θεωρείται από τους ειδικούς ένα από τα πλέον ανεκτίμητα αρχαιολογικά ευρήματα που ανακαλύφθηκαν στο έδαφος της Ουκρανίας.
Τι ισχυρίζονται οι Ρώσοι
Σε συνέντευξή του σε ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο, ο διορισμένος από τη Μόσχα διευθυντής του Μουσείου της Μελιτόπολης, Γιεβγέν Χορλάτσεφ, υποστήριξε ότι τα τεχνουργήματα «είναι μεγάλης πολιτισμικής αξίας για ολόκληρη την πρώην ΕΣΣΔ» και κατηγόρησε το προσωπικό του μουσείου ότι δαπάνησε «πολλή ενέργεια και κόπους» για να κρύψει τον θησαυρό. Δεν αποκάλυψε, ωστόσο, πού μεταφέρθηκαν τα κλοπιμαία.
Η Ρωσία και η Ουκρανία βρίσκονται σε έντονη διαμάχη για την κυριότητα άλλων τεχνουργημάτων του πολιτισμού των Σκυθών, που φιλοξενούνται στην Ολλανδία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, το 2014.
Τα τεχνουργήματα αυτά από διάφορα μουσεία της Κριμαίας παρουσιάζονταν σε έκθεση στο Άμστερνταμ, όταν η Ρωσία κατέλαβε τη χερσόνησο στη Μαύρη Θάλασσα και τόσο η Μόσχα όσο και το Κίεβο διεκδικούν την κυριότητά τους. Τον Οκτώβριο του 2021, ολλανδικό δικαστήριο αποφάνθηκε υπέρ της Ουκρανίας, αλλά τα ανεκτίμητης αξίας αντικείμενα παραμένουν στην Ολλανδία.