Πριν πολλά χρόνια, όταν άκουγα διακηρύξεις, εξαγγελίες, επίσημες ανακοινώσεις, παγκόσμιες δηλώσεις (των πολύ υψηλά ιστάμενων ηγετών), έως και πλανηταρχών, εντυπωσιαζόμουν από τον ξύλινο λόγο τους, τις αοριστίες, αερολογίες, γενικεύσεις, τζάμπα υποσχέσεις τους. Πάντα μου έκαναν αρνητική εντύπωση ο υπεραπλουστευμένος λόγος, οι «βαρυσήμαντοι» βερμπαλισμοί, η γλώσσα του λαϊκισμού από το μπαλκόνι, αργότερα από τα τηλεπαράθυρα και μετά από τα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Εντέλει, εάν σκεφτούμε την ποιότητα του λόγου τους, θα καταλήξουμε στις γνωστές άθλιες και θλιβερές προσωπικότητες καρικατούρες, όπως πολλών ηγεμόνων και άλλων τόσων δεσποτικών-δικτατόρων-αυταρχικών, που δίχως καμία δυσκολία εκτόξευαν προς το πόπολο τον παραπλανητικό τους λόγο.
Θυμάμαι επίσης την περίπτωση του… «δικού μας» Γεωργίου Παπαδόπουλου με τις αστείες διακηρύξεις και τα λογύδριά του, που προκαλούσαν τρελό γέλιο στο διάστημα τής επτάχρονης σιδηράς παντοδυναμίας του. Πράγματι· η γενιά μου βίωσε και απαθανάτισε στη μνήμη της πλήθος από τέτοιες περιπτώσεις λογυδρίων…
Το θέμα αυτό εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα, στην εποχή του 21ου αιώνα, όταν οφείλαμε να είχαμε διασφαλίσει ποιοτικότερη σχέση Πολιτικής-Πολίτη. Κάθε μέρα διαπιστώνουμε πως ο λόγος που εκφέρεται από το πολιτικό σύστημα, δεν διεκδικεί κανένα… Νόμπελ λογοτεχνίας· θα ξεχώριζα την ευφράδεια και ικανότητα του Ευάγγελου Βενιζέλου, αλλά και της Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Προηγήθηκαν τα κατακερματισμένα λόγια τού κ. Σημίτη, η άγνοια της ελληνικής γλώσσας τού Γιώργου Παπανδρέου τού νεότερου. Στην ελληνική Βουλή γενικότερα, η ελληνική γλώσσα που αρθρώνεται από τους ομιλητές, δεν είναι στα καλύτερά της. Υποτίθεται πως το Σώμα των βουλευτών προϋποθέτει κάποια σχετική… γνώση και σοβαρότητα, η οποία όμως δύσκολα διαπιστώνεται…
Παράλληλα, ας μη ξεχνάμε τον πυκνό καθημερινό δημοσιογραφικό λόγο, σε ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και διαδίκτυο, που είναι, στις περισσότερες των περιπτώσεων, σε χαμηλό επίπεδο.
Γεννάται ευλόγως το ερώτημα: μήπως νιώθουν πως αποτείνονται σε άβουλο κοπάδι προβάτων;
Με όλα τα προαναφερθέντα έχουμε σχεδόν… εξοικειωθεί και προσαρμοστεί. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον τού θέματος είναι να σκεφτούμε· πού απευθύνονται αυτά τα λόγια-λογύδρια-φλυαρίες. Διότι, σκέφτομαι πως, οι ομιλητές που είναι λαϊκιστές , γνωρίζουν τον κόσμο στον οποίο αποτείνονται· θεωρούν πως το ακροατήριό τους έχει χαμηλό μορφωτικό-πολιτισμικό επίπεδο, είναι ευκολόπιστο, αφελές και κυρίως α π ο λ ί τ ι κ ο!
Επιτρέψτε μου όμως να αναφέρω το παράδειγμα του Πάπα Φραγκίσκου (266ος τής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας). Άνθρωπος καλόκαρδος, ανοιχτός και ελεύθερος από πολλά εκκλησιαστικά στερεότυπα, τα οποία εγκλωβίζουν την ανθρωπότητα σε ξεπερασμένες κι αραχνιασμένες αντιλήψεις· ο Άνθρωπος αυτός έχει επισκεφτεί όλον τον κόσμο κηρύττοντας λόγο γήινο, ειρηνευτικό και ζωτικής φύσεως προτροπές προς τους ηγέτες των χωρών, μπροστά σε εκατομμύρια κόσμο και με συγκεκριμένες ανθρωπιστικές έννοιες.
Επίμονος συμπαραστάτης προσφύγων, αστέγων, φτωχών και κατατρεγμένων όλου τού κόσμου. Όμως, οι προτροπές του για Αγάπη και Ειρήνη, για αποτροπή των πολέμων και των εγκλημάτων που προκαλούν, πέφτουν στο κενό! Ουδείς ηγέτης τον ακούει, τον προσέχει ή αποδέχεται τις παρακλήσεις του.
Όπως φαίνεται, ο Ποντίφικας αποτείνεται σε ώτα μη ακουόντων.
Τα ερωτήματά μου είναι πολύ απλά: εντέλει, τη φωνή τής λογικής ποιος την ακούει; Πού πάνε όλα αυτά τα φωτεινά κι ευαίσθητα λόγια; Ποιος υπολογίζει τη σοφία του; Ποια ώτα μη ακουόντων είναι αυτά που στις επισκέψεις του τον… τιμούν, κατά τα άλλα, φιλώντας του δήθεν ευλαβικά το χέρι; Μέσα από την Ιστορία και τις επί μέρους πληροφορίες που έχουμε, συμπεραίνω πως, στην περίπτωση της Ουκρανίας, η μια πλευρά (Ρωσική), δεν διατίθεται να ακούσει την άλλη (Δυτική).
Άνθρωποι απρόθυμοι για αλληλοκατανόηση. Σε αυτή την απελπιστική γραμμή κινείται η απολεσθείσα ανταλλαγή λόγου.
Σήμερα, το παράδειγμα της ισοπεδωτικής αυθαιρεσίας τού Πούτιν στη βομβαρδισμένη Ουκρανία, είναι χαρακτηριστικό! Ο δικτάτορας δεν ακούει, δεν βλέπει, δε νιώθει, δεν λυπάται, δεν συναισθάνεται· αδιαφορεί για τα αμέτρητα θύματα, τα πέντε εκατομμύρια ξεριζωμένους, την διεθνή κατακραυγή, κλπ.
Η Αμερική, η Ευρώπη και ο Πλανήτης φοβούνται την εμπλοκή προς τα χειρότερα, αλλά η μια πλευρά εξακολουθεί να μην ακούει την άλλη. Είναι όπως δυο πλαϊνά δέντρα που «συνομιλούν», δίχως να ακούει το ένα το άλλο.
Ίσως α υ τ ό ς να είναι ο σ ύ γ χ ρ ο ν ο ς κόσμος μας!
Όλα δείχνουν πως τα παραπάνω ερωτήματα θα μείνουν αναπάντητα και θα αιωρούνται. Εις τους αιώνες των αιώνων…
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
