Νίκος Τσούλιας* Κώστας Ανθόπουλος**: Να αντιμετωπίσουμε τώρα τη «θεσμική υποεκπαίδευση»!

Η κυβέρνηση της Ν.Δ. ήταν και είναι ανέτοιμη για να αντιμετωπίσει την κατάσταση της πανδημίας στην εκπαίδευση, αν και γενικότερα ήταν επιστημονικά αναμενόμενη η σημερινή δυστοπική εικόνα των δεκάδων χιλιάδων κρουσμάτων.
Αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι το ΥΠΑΙΘ δεν έχει ασχοληθεί με τον προσδιορισμό του «μαθησιακού-μορφωτικού-παιδαγωγικού κενού» των μαθητών για όλο το προηγούμενο διάστημα και φυσικά δεν έχει διαμορφώσει ένα πρόγραμμα για την έστω μερική αντιμετώπισή του.
Η πολιτική της κυβέρνησης της Ν.Δ. ταυτίζεται με μια γενική και επικοινωνιακή θεωρία της «κανονικότητας στην εκπαίδευση», που στην πραγματικότητα έχει περιοριστεί στη διαχείριση του αυτονόητου με την εφαρμογή κανόνων, αναφορικά με τη χρήση της μάσκας, τον έλεγχο self-test και γενικότερα ζητημάτων, που δεν απαντούν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του περιορισμού των προβλημάτων.
Αγνοούνται προτάσεις επιστημονικών φορέων και εκπαιδευτικών οργανώσεων, με τις οποίες θα αποφευγόταν η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού μαθητών στις τάξεις. Γίνεται υποτίμηση της διάστασης της μη εύρυθμης λειτουργίας του Σχολείου, εξαιτίας συχνών απουσιών μαθητών και εκπαιδευτικών από αυτά.
Η πρότασή μας εμπεριέχει μέτρα, που αντισταθμίζουν τις ουσιαστικές επιπτώσεις της πανδημίας στη μαθησιακή διαδικασία όπως: α) την σποραδική και άτακτη φοίτηση των μαθητών στο Σχολείο, που δυσχεραίνει την ουσιαστική αφομοίωση της ύλης από τους μαθητές και β) τις απουσίες σημαντικού αριθμού εκπαιδευτικών, που δημιουργούν σοβαρές δυσλειτουργίες.
Προτείνουμε:
Επανασχεδιασμό και αναθεώρηση του ρυθμού κάλυψης της διδακτέας ύλης, με αφαίρεση ύλης, σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση και επιστημονική καθοδήγηση στελεχών της εκπαίδευσης.
Εφαρμογή προγραμμάτων ενισχυτικής διδασκαλίας, που να απευθύνονται στο σύνολο των μαθητών, με τη λήξη κάθε τριμήνου, σε χρόνο και διάρκεια που θα το προσδιορίζει ο ίδιος ο εκπαιδευτικός με βάση τις ανάγκες των μαθητών του.
Υλοποίηση εξατομικευμένων προγραμμάτων μάθησης, με δυνατότητα εξ’ αποστάσεως διδασκαλίας, σε περίπτωση απουσίας μαθητή από το Σχολείο.
Υποστήριξη και ενίσχυση του Σχολείου, για την κάλυψη αναγκών ιατρικού, νοσηλευτικού, διοικητικού και εκπαιδευτικού προσωπικού.
Δειγματολογικοί έλεγχοι από κλιμάκια του ΕΟΔΥ και δυνατότητα συμμετοχής στους ελέγχους αυτούς, από κοινωνικούς φορείς, με γνώσεις και εμπειρίες σε θέματα ιατρικής.
Αραίωση των μαθητών, όπου υπάρχει δυνατότητα.
Ενεργοποίηση και εμπλοκή των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων σε ζητήματα που έχουν σχέση με τη διαμόρφωση κλίματος συνευθύνης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση προβλημάτων της πανδημίας.
Σταθερός προσανατολισμός μας πρέπει να είναι η λειτουργία ανοιχτών Σχολείων με ευελιξία, προνοητικότητα, προβλεψιμότητα και κυρίως με τρόπους που δεν θα υπονομεύουν τη μαθησιακή διαδικασία στο Σχολείο και δεν θα επιβαρύνουν συνολικά το εκπαιδευτικό έργο (π.χ. η μη ενασχόληση εκπαιδευτικών με θέματα που έχουν σχέση με τη γραφειοκρατική διαχείριση).
Συμπληρωματικά, χρήσιμη είναι και η αξιοποίηση επιστημόνων από άλλες ειδικότητες όπως σχολικοί νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί και σχολικοί ψυχολόγοι, για τη διαμόρφωση κλίματος εποικοδομητικής συνεργασίας αυτών με τους Δ/ντές των Σχολικών Μονάδων.
Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στην αναπλήρωση του μαθησιακού κλπ κενού των μαθητών ΤΩΡΑ, παράλληλα με την λειτουργία των σχολείων, γιατί αργότερα δεν θα έχει κανένα νόημα. Απλά να σκεφτούμε ότι, για παράδειγμα, ένας μαθητής της Γ΄ Γυμνασίου έχει κενά και από την Α΄ και από την Β΄ τάξη. Σε μεγάλο βαθμό είναι «εικονικός» μαθητής της Γ΄ τάξης.
Τονίζουμε ότι το πρόβλημα του «μαθησιακού κενού» δεν θα λήξει με το τέλος της πανδημίας. Αντίθετα, θα παρουσιαστεί ακόμα πιο οξυμμένο στη συνέχεια της εκπαίδευσης των μαθητών. Θα αφορά όλους, μαθητές και φοιτητές. Θα είναι μείζον μορφωτικό και κοινωνικό πρόβλημα! Είναι δυνατόν να αφήσουμε την «θεσμική υποεκπαίδευση» αυτής της δυστοπικής εποχής να αφήσει μόνιμο μορφωτικό έλλειμμα στους νέους;

* Ο Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής

Πατήστε εδώ και δείτε τα 172 προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια

** Ο Κώστας Ανθόπουλος είναι μέλος του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής και μέλος του Δ.Σ. του Α΄ Συλλόγου Εκπαιδευτικών Α/βάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης