Ζέφη Δημαδάμα*: Εκπαιδευτικό σύστημα για αισιόδοξους και δημιουργικούς πολίτες

Η πανδημία έχει δημιουργήσει μια δύσκολη και απαισιόδοξη καθημερινότητα για όλους και όλες. Σειρά μελετών όπως και αυτή που πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου (UNICEF «The Changing Childhood Project«)  δείχνουν ότι οι νέοι και οι νέες που αποτελούν και τους «φορείς» της αλλαγής, της ελπίδας και της προόδου αδυνατούν να ατενίσουν το μέλλον τους με θετικότητα και αισιοδοξία.
Η δημοσιονομική κρίση, το brain-drain, η κλιματική κρίση, οι ανισότητες  αλλά και η βία που υπάρχει διάχυτη παντού δεν δημιουργούν προϋποθέσεις θετικής σκέψης και προοπτικής. Η δολοφονία ενός νέου ανθρώπου από οπαδική βία, οι αυξανόμενες συμμορίες στα σχολεία και στις γειτονιές μεταξύ ανηλίκων αλλά και η βία κατά των γυναικών με βιασμούς, εκδικητικό πορνό, buylling κλπ δημιουργούν ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω από παιδιά και εφήβους.
Κλειδί αποτελεί το εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από το οποίο παιδιά και έφηβοι μπορούν να επενδύσουν στο όνειρο για ένα καλύτερο μέλλον.
Ωστόσο, πολύ λίγα γίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα καθώς οι αναχρονιστικές τακτικές και πρωτοβουλίες έρχονται δυστυχώς να πλαισιώσουν τα σχολεία μας, όπως η δράση για το «αγέννητο παιδί» (αποσύρθηκε) άρα και η πριμοδότηση αντιλήψεων εναντίον του δικαιώματος καθενός και καθεμιάς να αποφασίζει για το σώμα του, την «ελληνική αγωγή» με το πρόσχημα της αρχαιογνωσίας, το ενδυματολογικό «πρότυπο» (μήπως να επαναφέρουμε και τη σχολική ποδιά;) αλλά και τη συντηρητική λογική των επαναληπτικών εξετάσεων με πριμοδότηση σχεδόν εξ’ ολοκλήρου της αποστήθισης.
Είναι αυτός ο δρόμος με τον οποίο θα εμπνεύσουμε τα παιδιά μας; Σύγχρονες εκπαιδευτικές προοπτικές και προτάσεις πριμοδοτούν προοδευτικές πολιτικές, που ενισχύουν τη δημιουργικότητα, που μάχονται τα στερεότυπα και ανοίγουν νέους δρόμους έκφρασης για τα παιδιά και τους νέους.
Αρκετά είναι τα παραδείγματα χωρών (π.χ. σκανδιναβικές χώρες) που δείχνουν το δρόμο με σύγχρονες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που όχι μόνο δημιουργούν και καλλιεργούν  δεξιότητες αλλά ενθαρρύνουν την αισιοδοξία, την καινοτομία και την ενδυνάμωση.
Το στοίχημα είναι να έχουμε ευτυχισμένα παιδιά και πολίτες και αυτό επιτυγχάνεται με μια διαφορετική εκπαιδευτική προσέγγιση. Μια διαφορετική προσέγγιση που εμπεριέχει χωρίς καμιά ενοχή ή ανταγωνισμό μέσα σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον:
α) την αποτυχία ως ένα φυσικό μέρος της μαθησιακής διαδικασίας
β) την ανάγκη εκτός από το  ταλέντο ή τη φυσική κλίση για συστηματική, σκληρή δουλειά
γ) την ανάδειξη συγκεκριμένων παραδειγμάτων (role models), τα οποία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τον καθένα και την καθεμιά να πιστεύουν στον εαυτό τους και να ονειρεύονται ένα καλύτερο αύριο.
Η πραγματοποίηση του ονείρου κάθε παιδιού απαιτεί την κατάλληλη διδασκαλία για τη μετουσίωση του σε πράξη με βάση το ξεχωριστό ταλέντο, τις ιδιαιτερότητες και τη διαφορετικότητα καθενός και καθεμιάς ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για πολίτες περισσότερο αισιόδοξους, θετικούς, ενεργούς, παραγωγικούς και δημιουργικούς.

* Η Ζέφη Δημαδάμα είναι Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PesWomen)  και Διδάσκουσα (ΕΔΙΠ) στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών & Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Δείτε τα 58 προηγούμενα άρθρα και συνεντεύξεις της Ζέφης Δημαδάμα