Γιάννης Μαγκριώτης: Δυο προσωπικές εμπειρίες από το Καζακστάν και, η σημερινή κρίση

Ήταν 20 χρόνια πριν, όταν, ως Υφυπουργός Εξωτερικών, συνόδευα εκ μέρους της κυβέρνησης, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, στην επίσκεψή του στο Καζακστάν.
Στον επίσημο δείπνο, που παρέθεσε προς τιμή της Ελληνικής αντιπροσωπείας, ο Πρόεδρος του Καζακστάν Νουρ-Σουλτάν Ναζαρπάγιεφ, μετά τις προσφωνήσεις των δύο προέδρων, έπιασα την συζήτηση με τον υπουργό Εξωτερικών. Ήμασταν περίπου στην ίδια ηλικία και διαπιστώσαμε, ότι είχαμε ξανασυναντηθεί, την Άνοιξη του 1985, στην Μόσχα, στο Στάδιο Λένιν, για την έναρξη του διεθνούς φεστιβάλ νεολαίας, από τον Μιχαήλ Γκορμπατζώφ, λίγους μήνες μετά την εκλογή του στην ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης. Εγώ ήμουν ως επικεφαλής της αντιπροσωπείας των ελληνικών νεολαιών και εκείνος ως επικεφαλής της Κομσομόλ του Καζακστάν.
Λίγα χρόνια πριν, η πρωτεύουσα του Καζακστάν είχε μεταφερθεί από την Άλμα Άτα, που ήδη είχε αλλάξει σε Άλμα Άτι, 1000 μίλια περίπου βορειότερα, σε μια κωμόπολη, την Αστάνα, που και αυτή είχε άλλο όνομα τα προηγούμενα χρόνια.
Ακόμη όμως, δεν είχαν μεταφερθεί τα κρατικά θεσμικά όργανα, γιατί δεν είχαν ολοκληρωθεί τα κτίρια, γιαυτό και η συνάντηση με τον Ναζαρμπάγιεφ είχε γίνει στην Άλμα Άτα.
Η απάντηση που μου έδωσε στο ερώτημα, γιατί μετέφεραν την πρωτεύουσα, από την μεγαλύτερη πόλη, το οικονομικό κέντρο της χώρας, σε μια μικρή πόλη στα βόρεια σύνορα, στην καρδιά της Σιβηρίας, ήταν: «Η Άλμα Άτα, είναι κοντά στα σύνορα με την Κίνα. Πιστεύουμε, ότι η Κίνα σύντομα θα καταρρεύσει, όπως η Σοβιετική Ένωση, από εδώ θα περάσουν τουλάχιστον 100 εκ. Κινέζοι για την ΕΕ, σίγουρα θα μείνουν και καμιά δεκαριά εκατομμύρια εδώ, στην πόλη. Έτσι θα χάσουμε την πρωτεύουσά μας.»
Η Κίνα δεν κατέρρευσε, ο σημερινός πρόεδρος του Καζακστάν, που ήταν πρέσβης στην Κίνα, έχτισε τις οικονομικές σχέσεις του Καζακστάν με την Κίνα. Σήμερα η οικονομία της Άλμα Άτα, ελέγχεται σχεδόν στο σύνολό της, από την Κίνα.
Την άλλη ημέρα, πήγαμε στην Αστάνα, για να συναντηθούμε με τον Κυβερνήτη, που είχε διορίσει ο Ναζαρμπάγιεφ, για να χτίσει την νέα πρωτεύουσα.
Αφού έγιναν οι τυπικοί χαιρετισμοί στην αρχή, στην συνέχεια εκ μέρους της κυβέρνησης, έθεσα τα θέματα που έβαζε η χώρα μας, εκ μέρους της ΕΕ.
Το βασικό θέμα ήταν, η εκρηκτική διαφθορά στο χτίσιμο της νέας πρωτεύουσας. Ο δικός μας πρόεδρος, που είχε δει τον φάκελο του υπουργείου Εξωτερικών κατά την διάρκεια της πτήσης, μου είπε χαμογελαστά: «Να σε δω, πως θα τα πεις αυτά», δηλαδή, πως θα του πω ουσιαστικά, ότι η ΕΕ σε κατηγορεί ότι, είσαι διεφθαρμένος.
Όταν ξεκίνησα να μιλάω για το θέμα αυτό, ο Κυβερνήτης, πριν τελειώσω, με διέκοψε, όχι θυμωμένος, αλλά με χαμόγελο, και μου είπε:
«Υπουργέ, μην κουράζεσαι, ήμουν ενημερωμένος, ότι θα τα έλεγες αυτά, θα σου πω όμως ότι, αυτά τα θέματα για εμάς, είναι θέματα πολυτελείας. Μετά 50 χρόνια, ίσως θα ασχοληθούμε στην χώρα μας, με το θέμα της διαφθοράς».
Η Αστάνα, πριν μερικά χρόνια, άλλαξε και πάλι όνομα, την είπαν Νουρ-Σουλτάν, όπως είναι το μικρό όνομα του Ναζαρμπάγιεφ.
Μετά 20 χρόνια, με αφορμή τον πενταπλασιαμό της τιμής του φυσικού αερίου, που η χώρα παράγει, ξέσπασε η κρίση κατά του αυταρχικού καθεστώτος, με βασική αιτία την διαφθορά και την φτώχεια.
Η εξέγερση ξεκίνησε στην Άλμα Άτα, το κέντρο της πόλης θυμίζει Φρανκφούρτη, λίγο έξω από αυτό, υπάρχει η απόλυτη φτώχεια.
Η Κίνα ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας και του εμπορίου, οι ΗΠΑ, το πετρέλαιο, η Ελβετία το τραπεζικό σύστημα και η Ρωσία τον στρατό.

* Ο Γιάννης Μαγκριώτης είναι πρώην υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων του ΠΑΣΟΚ και επικεφαλής της Κίνησης «ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ»

Πατήστε και δείτε όλα τα 265 προηγούμενα άρθρα του Γιάννη Μαγκριώτη