Πέθανε σήμερα το πρωί, 26 Δεκεμβρίου 2021, σε ηλικία 92 ετών, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας.
Είχε γεννηθεί το 1929 στο χωριό Μολυβδοσκέπαστος Ιωαννίνων και ήταν γιος του υποστράτηγου Γρηγορίου Παπούλια.
Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου (Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο και Διεθνείς Σχέσεις) και στη συνέχεια έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Κολωνίας (Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο). Η διδακτορική διατριβή του είχε τίτλο: “Erwerb und Verlust des unmittelbaren Besitzes im griechishen und deutschen Recht” («Η κτήση και η απώλεια της Νομής κατά το ελληνικό και γερμανικό δίκαιο»).
Η πολιτική σταδιοδρομία του Κάρολου Παπούλια
Εντάχθηκε το 1974 στο ΠΑΣΟΚ και εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής Ιωαννίνων για 26 χρόνια (1977-2004). Στην πρώτη κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου διορίστηκε Υφυπουργός Εξωτερικών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1984, για να αναβαθμιστεί στη συνέχεια σε Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών. Την περίοδο 1985-1989 διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών, ενώ στην οικουμενική Κυβέρνηση Ζολώτα 1989-1990 διετέλεσε Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας. Στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών επανήλθε το 1993, για να παραμείνει μέχρι το 1996 και την παραίτηση της Κυβέρνησης Παπανδρέου, ενόψει της εκλογής του Κώστα Σημίτη στο αξίωμα του Πρωθυπουργού. Τέλος, διατέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής.
Στις 12 Δεκεμβρίου 2004 προτάθηκε από τον Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Υπέρ της πρότασης εκφράστηκε και το ΠΑΣΟΚ. Στην πρώτη ψηφοφορία που έγινε στη Βουλή στις 8 Φεβρουαρίου του 2005 ο Κάρολος Παπούλιας εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τον πρώτο γύρο με 279 ψήφους.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2010 ο Κάρολος Παπούλιας επανεξελέγη στο ύπατο αξίωμα της χώρας με 266 ψήφους στο σύνολο των 298 ψηφισάντων. Υπερψηφίστηκε από σύσσωμες τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΛΑΟΣ. Με το αποτέλεσμα αυτό έγινε ο τρίτος Πρόεδρος που επανεκλέγεται για δεύτερη θητεία. Ήταν νυμφευμένος με τη Μαρία Πάνου και είχε τρεις κόρες.
Το «αντίο» της Σακελλαροπούλου στον Κάρολο Παπούλια
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου έκανε την εξής δήλωση για τον θάνατο του Κάρολου Παπούλια:
«Με συγκίνηση και θλίψη απευθύνουμε τον ύστατο χαιρετισμό στον Κάρολο Παπούλια, τον ευπατρίδη Ηπειρώτη και πολιτικό.
Η συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και στον αντιδικτατορικό αγώνα καθόρισαν τον βηματισμό του, αντικατοπτρίζοντας τη διαρκή προσήλωσή του στα ιδανικά της ελευθερίας και της δικαιοσύνης που υπερασπίστηκε με συνέπεια σε όλη τη διαδρομή του.
Βαθύς γνώστης της διεθνούς πολιτικής, συνέβαλε κατά τη θητεία του στο Υπουργείο Εξωτερικών ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει ειδικό βάρος και να εδραιώσει τον ρόλο της ως παράγοντας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας.
Διετέλεσε Πρόεδρος της Δημοκρατίας για δύο συνεχόμενες θητείες και τίμησε με το ήθος του και τη συμπεριφορά του τον ανώτατο πολιτειακό θεσμό, προασπίζοντας με σθένος την κοινωνική συνοχή και την εθνική ενότητα. Για την απώλειά του, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του και τους οικείους του»
Το μήνυμα Μητσοτάκη για το θάνατο Παπούλια
Δήλωση για το θάνατο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια έκανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η πατρίδα αποχαιρετά, σήμερα, έναν μεγάλο Έλληνα. Γιατί ο Κάρολος Παπούλιας την υπηρέτησε πιστά σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Από έφηβος ακόμη πολέμησε τον Γερμανό κατακτητή. Στα χρόνια της ωριμότητάς του αντιστάθηκε στη δικτατορία. Και, αργότερα, ως βουλευτής και υπουργός Εξωτερικών, υπήρξε απ’ τις εμβληματικότερες προσωπικότητες της δημοκρατικής ζωής της χώρας.
Αποκορύφωμα της πορείας του, η ομόθυμη και πανάξια εκλογή του στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Θέση που υπηρέτησε με σύνεση και με σοφία επί μία δύσκολη δεκαετία. Απαντώντας στις προκλήσεις των καιρών με πολιτική συνέπεια. Και κρατώντας ψηλά τη σημαία της αλήθειας κόντρα στα κύματα του λαϊκισμού. Ήταν ο Πρόεδρος της ενότητας, της πραότητας, αλλά και της αποφασιστικότητας.
Οι Έλληνες σκύβουν με σεβασμό το κεφάλι με τη σκέψη στον υπεύθυνο Πρόεδρο, τον οραματιστή υπουργό, τον ευγενή αντίπαλο και αφοσιωμένο πατριώτη. Στον προσιτό και ήπιο πολιτικό αλλά και στον ευαίσθητο και καλλιεργημένο άνθρωπο. Κρατούν τις δεκαετίες της ζωής του ως παράδειγμα πορείας ενός αληθινού δημόσιου άνδρα. Και εμπνέονται από το μήνυμα ενότητας και αξιοπρέπειας που θα εκπέμπει για πάντα.
Για την απώλεια του Κάρολου Παπούλια εκφράζω και εγώ τη βαθιά μου θλίψη. Στην οικογένειά του, στους αγαπημένους του Ηπειρώτες, στους αμέτρητους φίλους του».
Η πατρίδα αποχαιρετά έναν μεγάλο Έλληνα. Γιατί ο Κάρολος Παπούλιας την υπηρέτησε πιστά σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Για την απώλειά του εκφράζω τη βαθιά μου θλίψη. Στην οικογένειά του, στους αγαπημένους του Ηπειρώτες, στους αμέτρητους φίλους του. https://t.co/zrLjIqFAE0 pic.twitter.com/8bvJx4ndBZ
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) December 26, 2021
Δήλωση του τέως ΠτΔ Προκόπη Παυλοπούλου
«Ο Κάρολος Παπούλιας, Ευπατρίδης Πολιτικός με λαμπρές αντιστασιακές περγαμηνές, υπηρέτησε πολλαπλώς τον δημόσιο βίο της Χώρας, ιδίως δε ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με υψηλό πατριωτικό αίσθημα, ανιδιοτελή αφοσίωση στο καθήκον και ανεπίληπτο ήθος. Αιωνία η Μνήμη του.»
Συλλυπητήριο μήνυμα Νίκου Δένδια
«Ο Κάρολος Παπούλιας, o οποίος με τιμούσε με τη φιλία του, υπηρέτησε με ευπρέπεια και πνεύμα ομοψυχίας τον δημόσιο βίο από το ύπατο πολιτειακό αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως και τα εθνικά συμφέροντα από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών.
Θα θυμάμαι πάντα ότι όταν χρειάσθηκε, την περίοδο που διατέλεσα Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, πρόσφερε τις υπηρεσίες του με αποτελεσματικότητα και διακριτικότητα. Ειλικρινή συλλυπητήρια στους οικείους του».
Ο Κάρολος Παπούλιας, o οποίος με τιμούσε με τη φιλία του, υπηρέτησε με ευπρέπεια και πνεύμα ομοψυχίας τον δημόσιο βίο από το ύπατο πολιτειακό αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως και τα εθνικά συμφέροντα από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών. (1/2)
— Nikos Dendias (@NikosDendias) December 26, 2021
Δήλωση Νίκου Ανδρουλάκη για Κάρολο Παπούλια
«Με θλίψη και ευγνωμοσύνη αποχαιρετούμε τον πρ. Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια. Ο Κάρολος Παπούλιας συνέδεσε τη ζωή του με τον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο υπηρέτησε με συνέπεια και αξιοπρέπεια. Κάθε σταθμός της πολιτικής του διαδρομής υπήρξε ξεχωριστός. Συμμετείχε στην Αντίσταση ενάντια στις δυνάμεις κατοχής και ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης υπουργικής του θητείας ταυτίστηκε με τη διορατική, πατριωτική και εθνικά υπερήφανη εξωτερική πολιτική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Τίμησε τον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας στην πιο κρίσιμη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας με μετριοπάθεια και σύνεση. Παρέμεινε μέχρι τέλους ένας οραματιστής της ειρήνης και του ανθρωπισμού, ένας ακούραστος υπερασπιστής της Δημοκρατίας. Θα τον θυμόμαστε με σεβασμό. Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους οικείους του.»
Με θλίψη και ευγνωμοσύνη αποχαιρετούμε τον πρ. Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια. Συνέδεσε τη ζωή του με τον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο υπηρέτησε με συνέπεια και αξιοπρέπεια. Κάθε σταθμός της πολιτικής του διαδρομής υπήρξε ξεχωριστός. pic.twitter.com/bhN0z02BCe
— Nikos Androulakis (@androulakisnick) December 26, 2021
;
Κουτσούμπας: Αφησε το ιδιαίτερο στίγμα του στην πολιτική ζωή
«Για την απώλεια του Κάρολου Παπούλια, πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος με την έντιμη πολιτική του διαδρομή άφησε το ιδιαίτερο στίγμα του στην πολιτική ζωή της χώρας, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του»
Γ. Παπανδρέου: Ο Κάρολος Παπούλιας με τη συνολική του δράση έδωσε παράδειγμα αφοσίωσης στις αρχές του και τα ιδανικά του
«Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας συνεπής δημοκράτης, με έντονη αντιδικτατορική δράση», αναφέρει ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, σε δήλωσή του για τον Κάρολο Παπούλια, τον οποίο αποκαλεί «αγωνιστή της Δημοκρατίας και στενό οικογενειακό φίλο που εντάχθηκε από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του στο ΠΑΣΟΚ».
Ο κ. Παπανδρέου σημειώνει ότι υπηρέτησε σε πολλές δημόσιες θέσεις, με κορυφαία αυτή του Προέδρου της Δημοκρατίας, και πάντα με υψηλό αίσθημα ευθύνης, αλλά και με σημαντικές πρωτοβουλίες για την εμπέδωση της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της ειρήνης, σε ολόκληρο τον κόσμο.
Επισημαίνει ακόμη τη συνεισφορά του Κάρολου Παπούλια, που ως μέλος των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου «εργάστηκε για την προώθηση της Πρωτοβουλίας των Έξι για την αποπυρηνικοποίηση, με τους Ανδρέα Παπανδρέου, Αλφονσίν, Ντε λα Μαντρίτ, Νυερέρε, Πάλμε, και Γκάντι. Αγωνίστηκε για την εμπέδωση της ειρήνης στην ευαίσθητη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής – με ισχυρή πάντα θέση για τα δίκαια του Παλαιστινιακού λαού, των Βαλκανίων, του Ευξείνου Πόντου, αλλά και για την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία».
Ο πρώην πρωθυπουργός τονίζει πώς ο εκλιπών πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «με τη συνολική του δράση, έδωσε παράδειγμα αφοσίωσης στις αρχές του και τα ιδανικά του, ενώ με γενναιότητα και καρτερικότητα αντιμετώπισε κάθε δυσκολία, ακόμη και όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με ακραίες αντικοινωνικές και αντιδημοκρατικές συμπεριφορές, όπως στις εκδηλώσεις για την Επέτειο του ΟΧΙ στη Θεσσαλονίκη το 2011».
Εξαίρει την αγάπη του για την Ήπειρο και τα Γιάννενα που την έδειχνε με κάθε ευκαιρία και με έντονο και ιδιαίτερο τρόπο. Ο κ. Παπανδρέου υπογραμμίζει ότι «ο Κάρολος Παπούλιας, φεύγει έχοντας διαγράψει μια μεγάλη πορεία προσφοράς στον τόπο και αφήνει πίσω του μια μεγάλη παρακαταθήκη αγώνων για τη δημοκρατία, την ειρήνη, τη συνεργασία και την αξιοπρέπεια των λαών».
Σαμαράς: Υπήρξε ένας συνεπής αγωνιστής
«Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας συνεπής αγωνιστής για τα ιδεώδη του και ταυτόχρονα ένας λαμπρός και καλλιεργημένος άνθρωπος. Υπηρέτησε με προσήλωση και μετριοπάθεια την πατρίδα, την παράταξή του, τον τόπο καταγωγής του μα προπάντων τους θεσμούς της χώρας. Το εθνικό συμφέρον υπήρξε γνώμονας της πολιτικής του διαδρομής. Σε κρισιμότατες στιγμές για την Ελλάδα είχαμε την τύχη να προΐσταται της Πολιτείας, γεγονός ιδιαίτερα θετικό για τον τόπο. Ήταν ένας άψογος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, με αποφασιστικό και συνάμα διακριτικό ρόλο σε γεγονότα που έμελλε να ήταν καθοριστικά. Ο Κάρολος Παπούλιας πέρασε στην Ιστορία όπως έζησε: με σεμνότητα. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους του».
Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας συνεπής αγωνιστής για τα ιδεώδη του και ταυτόχρονα ένας λαμπρός και καλλιεργημένος άνθρωπος.
Υπηρέτησε με προσήλωση και μετριοπάθεια την πατρίδα, την παράταξή του, τον τόπο καταγωγής του μα προπάντων τους θεσμούς της χώρας.— Σαμαράς Αντώνης (@samaras_antonis) December 26, 2021
Βαγγέλης Βενιζέλος: Η Ελληνική Δημοκρατία του έχει μεγάλη ιστορική υποχρέωση
Την ευθύνη του Κάρολου Παπούλια απέναντι στην Πατρίδα, το εθνικό καθήκον και τη Δημοκρατία, επισημαίνει ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε δήλωση του για τον θάνατο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας.
«Ο Κάρολος Παπούλιας συναντήθηκε με την ευθύνη απέναντι στην Πατρίδα ήδη από παιδί μετέχοντας στην Εθνική Αντίσταση και συνέχισε ως νέος μετέχοντας στον αντιδικτατορικό αγώνα. Ολιγόλογος και ουσιώδης, εξέφρασε την πιο ευπρεπή εκδοχή της μάχιμης πολιτικής ως αδελφικός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου και για πολλά χρόνια υπουργός των Εξωτερικών με γνώση και άποψη», σημειώνει ο κ. Βενιζέλος.
Επίσης τονίζει ότι κλήθηκε να καταστεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας με πρωτοβουλία της άλλης μεγάλης πλευράς του τότε κομματικού συστήματος, εκλεγόμενος δυο φορές με συντριπτική πλειοψηφία. ‘Ασκησε τα καθήκοντά του με διακριτικό αλλά στιβαρό και αποτελεσματικό τρόπο την πιο δύσκολη περίοδο της Μεταπολίτευσης.
«Τα επεισόδια του Οκτωβρίου του 2011 στη Θεσσαλονίκη έδειξαν ότι η δυναμική του λαϊκισμού πλήττει το εθνικό συμφέρον και τη Δημοκρατία. Αυτά τα δυο υπερασπίστηκε ως αρχηγός του κράτους και ρυθμιστής του πολιτεύματος ο Κάρολος Παπούλιας», υπογραμμίζει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ενώ επισημαίνει ότι «η Ελληνική Δημοκρατία του έχει μεγάλη ιστορική υποχρέωση» και καταλήγει: «Εμείς που είχαμε την τιμή να υπηρετήσουμε μαζί του ως βουλευτές και υπουργοί αποχαιρετούμε επιπλέον τον καλό φίλο, τον λάτρη της Ηπείρου, τον διανοούμενο και κοσμοπολίτη, τον εύχαρη και ευθυτενή Κάρολο Παπούλια. Από καρδιάς συλλυπητήρια στην οικογένειά του εκλιπόντος».
Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας για την απώλεια του Κάρολου Παπούλια
To γραφείο Τύπου της ΝΔ εξέδωσε την εξής ανακοίνωση για το θάνατο του Κάρολου Παπούλια:
«Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας από τους τελευταίους εκπροσώπους μιας γενιάς που πρωταγωνίστησε στα μεγάλα γεγονότα του τελευταίου αιώνα. Από τον Β´ Παγκόσμιο Πολέμο και την Εθνική Αντίσταση στην ανοικοδόμηση της χώρας και από τον αγώνα απέναντι στη χούντα μέχρι τη Μεταπολίτευση, ο Κάρολος Παπούλιας διακρίθηκε για την ανιδιοτέλεια και το ήθος του.
Από τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας υπηρέτησε το ύπατο αξίωμα της χώρας με ακεραιότητα και συναίσθηση της ευθύνης του ρόλου του, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη διατήρηση της εθνικής ενότητας σε μια περίοδο που η ομοψυχία δοκιμάστηκε έντονα. Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες τον αποχαιρετούμε με ευγνωμοσύνη για την παρουσία του στη δημόσια ζωή.»