Παύλος Γερουλάνος*: Η νέα οικονομική «φούσκα» του κ. Μητσοτάκη

Κρατήστε τη φετινή παρουσία του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Σε μερικούς μήνες θα έχει ιστορική σημασία (όχι όπως την εννοεί ο ίδιος). Χωρίς να το καταλάβει, προέβλεψε το μέλλον της χώρας με τρόπο ζοφερό.
Όσοι αντιλαμβάνονται στοιχειωδώς την ιστορία της ελληνικής οικονομίας μπορούν να αντιληφθούν ότι ο κ. Μητσοτάκης χτίζει μια νέα οικονομική «φούσκα», μια νέα ασταθή ισορροπία, που όπως οι προηγούμενες θα σκάσει στα χέρια μας. Πολλά λεφτά, σε λίγα χέρια, για έργα που θα αφήσουν μικρό αποτύπωμα στην ελληνική κοινωνία. Η πλειονότητα των χρημάτων θα μοιραστεί σε ευρωπαϊκές πολυεθνικές, τα κέρδη σε Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες και οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν θα είναι λίγες και ευκαιριακές. Αυτό σημαίνει ότι τα χρήματα που θα μείνουν για να ανακυκλωθούν και να πολλαπλασιαστούν στην πραγματική ελληνική οικονομία θα είναι μηδαμινά.
Πολλά λεφτά σε λίγα χέρια σημαίνει διεύρυνση της ανισότητας, υποβάθμιση της κοινωνικής συνοχής, εγκλωβισμό της ελληνικής οικονομίας σε ένα παρωχημένο οικονομικό μοντέλο, χαμηλή απορροφητικότητα, αλλά κυρίως, απώλεια της ευκαιρίας να δομηθεί μια καινοτόμα, αποτελεσματική και βιώσιμη οικονομία που ξεκινά από τη βάση της κοινωνίας. Τελικά σημαίνει ιδιωτικά κέρδη, δημόσια χρέη, νέα πτώχευση και νέα μνημόνια. Μια επανάληψη δηλαδή των τελευταίων διακοσίων ετών της ελληνικής οικονομίας.
Τίποτα περίεργο σε αυτό το σενάριο, μια που όλοι το έχουμε ξαναζήσει. Αυτό που είναι καινούργιο σε σχέση με τις παλαιότερες πτωχεύσεις της ελληνικής οικονομίας είναι ότι την επόμενη δεν θα τη νιώσουν όλες οι Ελληνίδες και όλοι οι Έλληνες με τον ίδιο τρόπο. Η παγκοσμιοποίηση και τα εργαλεία που προσφέρει έχουν επιτρέψει σε ορισμένους Έλληνες να προστατεύουν το κεφάλαιό τους από ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα.
Και είναι οι ίδιοι που θα πάρουν τη μερίδα του λέοντος από τα κεφάλαια που θα έρθουν από έξω. Δηλαδή, αυτοί που θα πάρουν τα μεγαλύτερα ρίσκα στην ελληνική οικονομία θα έχουν τα λιγότερα να χάσουν. Σε ένα καπιταλιστικό σύστημα αυτή είναι μια φόρμουλα καταστροφική διότι οδηγεί σε αλόγιστες οικονομικές επιλογές. Όταν λοιπόν βλέπεις έναν πρωθυπουργό να παρακαλεί τις τράπεζες να δανείσουν, όπως όταν βλέπεις έναν πρωθυπουργό να σε ενθαρρύνει να «παίξεις» στο Χρηματιστήριο (για να μην ξεχνάμε τα δικά μας), μπορείς να καταλάβεις ότι κάτι κακό προμηνύεται.
Έχω πει και δεν θα σταματήσω να το λέω ότι δίκαιη και αειφόρο ανάπτυξη μπορούμε να πετύχουμε μόνο με προϋπόθεση μια βαθιά, ριζοσπαστική διοικητική μεταρρύθμιση στη χώρα. Μόνο μέσα από την αποσυγκέντρωση της εξουσίας μπορούμε να οδηγήσουμε την αποσυγκέντρωση του κεφαλαίου, που θα κρατήσει κεφάλαια στη χώρα ώστε να επενδυθούν και θα ξοδευτούν πολλές φορές πριν βρουν τον όποιο δρόμο τους στο εξωτερικό.
Μόνο μέσα από μια πατριωτική οικονομία που επενδύει στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, που ενδογενώς αναγεννά τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, μπορεί η χώρα να βγει από την κρίση που βρίσκεται και αυτό θα συμβεί μόνο όταν οι τοπικές μικροοικονομίες παίξουν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη. Διότι μόνο όταν χτίσουμε την οικονομία από κάτω προς τα πάνω θα μπορέσουμε να στηρίξουμε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα ανοίξει ευκαιρίες σε όσους Έλληνες σήμερα είναι «κομμένοι» από το οικονομικό σύστημα. Τις επόμενες δυο εβδομάδες θα δούμε αν υπάρχει αρχηγός κόμματος που το συμμερίζεται.

* Ο Παύλος Γερουλάνος είναι πρώην υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Αθήνα Είσαι Εσύ»