Πολλά τα ερωτήματα! Δύσκολες οι απαντήσεις. Νομίζω πως δεν υπάρχει κανείς που να ευελπιστεί σε «ριζικές κι απόλυτες λύσεις»· ίσως να είναι εφικτές κάποιες διορθωτικές κινήσεις, εάν «σαρωθεί η γραφειοκρατία» κατά δήλωση του πρωθυπουργού. Και μόνο η γραφειοκρατία; Φοβάμαι τη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία στελεχών των υπουργείων και του κρατικού μηχανισμού. Δυσπιστώ για μεγάλο μέρος αυτού τού μηχανισμού, διότι διασυνδέεται ένοχα με την εξουσία και τη διαπλοκή, στηρίζοντας αυτό που, κατά παράδοση, ονομάζεται στη χώρα μας «βαθύ κράτος». Συνθήκη που σε μεγάλο ποσοστό καθορίζει, όταν δεν θέτει σοβαρά εμπόδια, τις αγκυλωμένες παραδόσεις και τους ράθυμους ρυθμούς, χρόνους και συνήθειες, ιδίως σε έκτακτες ανάγκες…
Κοινώς, ως Έλλην πολίτης δεν εμπιστεύομαι αυτό τον υπαρκτό μηχανισμό που επί δεκαετίες βολοδέρνει και σιγοτρώει σαν τρωκτικό, κάθε προσπάθεια που επιχειρεί να αλλάξει προς το καλύτερο τις δομές και τη λειτουργία του κράτους.
Δυστυχώς, οι φωτιές θα σταματήσουν όταν δεν θα έχουν κάτι άλλο να κάψουν. Από την άλλη, οι βροχές θα ξεσπάσουν οσονούπω, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα, αφού η κλιματική κρίση, το γνωρίζουμε πλέον, δεν αστειεύεται και κάνει την εμφάνισή της όποτε θέλει, δίχως να σέβεται πλέον εποχές και… πρωτόκολλα των, έως τώρα, καιρικών συνθηκών και εποχιακών παραδόσεων.
Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως όλο αυτό το σύμπλεγμα της… κρυφής εξουσίας θα «σαρωθεί» ή θα προσπεραστεί, ή θα πειστεί να εργασθεί όπως απαιτούν οι ανάγκες και η άμεση αποκατάσταση των καταστροφών. Με άλλα λόγια, θα είναι ιστορικά π ρ ω τ ό γ ν ω ρ ο να υπάρξει άμεση και συντονισμένη αντίδραση προς αποκατάσταση των μύριων προβλημάτων που προκάλεσαν οι 58 και βάλε ταυτόχρονες πυρκαγιές τού Αυγούστου! Το ευχόμαστε βεβαίως και περιμένω, σε αυτή την περίπτωση, να συμμετάσχει και όχι μόνο με ευχολόγια, ο Αρχιεπίσκοπος, ώστε να πειστούν να βοηθήσουν και οι μεγαλόσχημοι χριστιανοί…
Απ’ ό,τι μαθαίνω, υπάρχουν και διαθέσιμα κονδύλια από την Ε.Ε. τα οποία θα δοθούν για τις ανάγκες της στιγμής, αλλά, αναρωτιέμαι, τι θα είναι εκείνο το οποίο θα αλλάξει τα ριζωμένα και παραδοσιακά εξαρτημένα ανακλαστικά της ατομικής ιδιοκτησίας των Ελλήνων συμπατριωτών μας;
Είναι, πιστεύω, αποτέλεσμα της ιστορικής μας διαδρομής. Όταν κατά διαστήματα οι περισσότερες οικογένειες γίνονταν κατά καιρούς θύματα πολεμικών συγκρούσεων, εμφύλιων συρράξεων, διώξεων, μεταναστευτικών ρευμάτων, με αποτέλεσμα να χάνονται σπίτια, περιουσίες, βιός, προσωπικές ζωές, επόμενο ήταν κάθε επόμενη γενιά να επιδιώξει το «ένα κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι μου»· το ότι αυτό μεγεθύνθηκε και διογκώθηκε από τη δίψα και τη λαιμαργία για περισσότερη ιδιοκτησία, είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο, όχι του παρόντος…
Πώς θα ξεπεραστούν τέτοια ριζωμένα συλλογικά βιώματα αιώνων, ώστε η κοινότητα των Ελλήνων να δράσει ως ένα σώμα; Με ποια δεδομένα οι κομματικοί μηχανισμοί θα συνεννοηθούν για μια ενιαία δράση γύρω από την ανάγκη επούλωσης των πληγών από τις φονικές πυρκαγιές, οι οποίες κατέστρεψαν ολοσχερώς μεγάλο μέρος της χώρας;
Και παραμένει το φλέγον και δύσκολο ερώτημα: Τα δυο οξύτατα προβλήματα· της ανάγκης θωράκισης του Συστήματος Υγείας και τώρα της δασοπροστασίας και της αποκατάστασης δασών και χαμένων περιουσιών, πώς θα λυθούν; Προς ποια κατεύθυνση; με ποιον στόχο; Όραμα; Πρότυπο;
Ίσως είναι η πρώτη μεταπολιτευτική ευκαιρία (ας μην ξεχνάμε το ευρωπαϊκό ταμείο ανασυγκρότησης και το ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης που μάλλον θα πρέπει τώρα αναγκαστικά να αλλάξει) κατά την οποία δεν είναι δυνατόν μόνη της, μια κυβέρνηση, να λύσει έναν τέτοιο δαιδαλώδη κόμπο· θεωρώ αναπόφευκτη τη συμμετοχή όλων μαζί! Σύσσωμου του λαού! Εάν απουσιάσει αυτός ο τελευταίος, εάν λείψει η υπερκομματική διάθεση και η κοινωνική συνείδηση, τα εμπόδια θα είναι τόσα ώστε το εγχείρημα του ξεπεράσματος των δυσκολιών να είναι ανυπέρβλητο και ατελέσφορο για την αποκατάσταση των πληγών, αλλά και την ασθμαίνουσα δημοκρατία μας…
Όχι, το ξέρω! Δεν χωράνε στην παρούσα πολιτική μας πραγματικότητα συναινέσεις και συνεργασίες. Θα ήταν απατηλό όνειρο σε αυτή τη συγκυρία. Οι σκέψεις μου αυτές ίσως να είναι οι ουτοπίες που φώλιασαν στο μυαλό μου, προσπαθώντας να ξεπεράσω το σοκ των ημερών αυτού τού Αυγούστου. Θέλω να πιστεύω πως τα όνειρα δεν είναι σαν τα δάση που κάηκαν. Δεν καίγονται τα όνειρα και οι επιθυμίες για καλύτερη ζωή, για να κρατηθούμε ποιοτικά ζωντανοί, απλά συνειδητοποιώ πως χρειαζόμαστε άλλη π υ ξ ί δ α ως έθνος. Με άλλες κατευθύνσεις και στόχους από τους ήδη δοκιμασμένους, αφού αποδείχτηκαν σαθροί, ξεπερασμένοι και, επιπλέον, αναποτελεσματικοί.
Τουλάχιστον, ας σκεφτούμε κι ας τεθούμε ως κοινωνία απέναντι στα ερωτήματα: Μετά; τι; πώς; πότε; Ερωτήματα που θα καθορίσουν αν θα έχουμε ένα δυστοπικό μέλλον με λιγότερο πράσινο, με κάκιστη ατμόσφαιρα και κλιματική καταστροφή· σε αυτή την περίπτωση ευελπιστώ, να εξοπλιστούμε με περισσότερο κ ο υ ρ ά γ ι ο…
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης