Η Ένωση Γονέων Χαλανδρίου για το Αντιεκπαιδευτικό Νομοσχέδιο

Δόθηκε στη δημοσιότητα με κλειστά τα σχολεία και εν μέσω πανδημίας από την κυβέρνηση και το Υπουργείο Παιδείας το 4^ο κατά σειρά αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο.
Το νομοσχέδιο χτυπάει στην καρδιά του σχολείου. Στρέφει το βλέμμα στο «τι και πώς μαθαίνουν τα παιδιά, τι και πώς διδάσκει ο εκπαιδευτικός, ποια πρέπει να είναι η στάση των γονιών». Και ακριβώς επειδή χτυπάει την καρδιά του σχολείου. H καρδιά, δηλαδή ο εκπαιδευτικός κόσμος, οι γονείς, οι μαθητές, πρέπει να απαντήσουμε. Με τα δικά μας κριτήρια και τις δικές μας ανάγκες.
Το νέο νομοσχέδιο αποτελεί αντιδραστική «τομή», έχει στον πυρήνα των αλλαγών του τη δημιουργία σχολείου – επιχείρηση, καταργεί ακόμη περισσότερο την ενιαία εκπαιδευτική διαδικασία, επιτείνει την μορφωτική ημιμάθεια, προωθεί την «αυτονομία» της σχολικής μονάδας που οδηγεί στην κατηγοριοποίηση μαθητών και σχολείων, τον ασφυκτικό έλεγχο των σχολείων και υποβαθμίζει το ρόλο των Συλλόγων Γονέων.
Η καθημερινότητα που βιώνουμε χρόνια ως γονείς, εκτός από κριτήριο, διαμορφώνει και ερωτήματα:

1. Τι προβλήματα θα μας λύσει η εμπορευματοποίηση της παιδείας; Εδώ και χρόνια οι γονείς παλεύουμε να καλύψουμε τις ανάγκες των παιδιών μας,  πληρώνοντας, ξανά και ξανά, και για όλο και περισσότερες δραστηριότητες. Και η ψαλίδα δεν κλείνει. Μεγαλώνει.
2. Θα ανεβάσει το μορφωτικό επίπεδο των παιδιών μας η κατηγοριοποίηση των σχολείων;Χρόνια τώρα, οι κοινωνικοί φραγμοί στη μόρφωση ολοένα και εντείνονται.
3. Θα αποκτήσουν κριτική σκέψη οι μαθητές όσο  συνεχίζουμε στο μονόπλευρο δρόμο του σχολείου των δεξιοτήτων;Εδώ και χρόνια, τα σχολικά βιβλία γράφονται με αυτόν ακριβώς τον προσανατολισμό και η κατάσταση θα ήταν για γέλια, αν δεν ήταν για κλάματα. Τα παιδιά δυσκολεύονται να συγκροτήσουν τη σκέψη τους, άρα και τη γραφή τους, και να κατανοήσουν σύνθετες έννοιες.

Βασικές πλευρές του νομοσχεδίου που μας αφορούν:

A. Το νομοσχέδιο προωθεί ακόμα πιο επιθετικά την υποτιθέμενη «αυτονομία» της σχολικής μονάδας, μέσα από τα άρθρα που αφορούν 1. τη δήθεν «ελευθερία» επιλογής σχολικού βιβλίου, τις εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης μαθητών, 3. την επιλογή διάφορων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, 4. τη δυνατότητα πρόσθετης χρηματοδότησης από εμπορικής φύσης αξιοποίηση του σχολικού κτιρίου.
Η προώθηση της «αυτονομίας» της σχολικής μονάδας, όχι μόνο δεν βοηθά τους εκπαιδευτικούς να κάνουν καλύτερα το μάθημά τους, αλλά δεσμεύει ακόμα περισσότερο το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής λειτουργίας στις υπάρχουσες κοινωνικές και μορφωτικές ανισότητες, δημιουργώντας σχολεία πολλών ταχυτήτων. Δεν πρόκειται λοιπόν για μεγαλύτερη ελευθερία αλλά για μεγαλύτερα εμπόδια στο να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ανισότητας.
Άλλωστε, η έως τώρα πείρα δείχνει ότι μια σειρά αρμοδιότητες που έχουν αποκεντρωθεί και αυτονομηθεί από την ευθύνη του Κράτους και μεταφέρονται προς τα κάτω, είναι αυτές με τα περισσότερο οξυμμένα προβλήματα: σχολική στέγη, προσχολική αγωγή, καθαριότητα, κλπ. Τι θα πει αυτονομία, λοιπόν, όταν τελικά το σχολείο θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από εξωσχολικούς παράγοντες, όπως οι ιδιωτικοί πόροι και οι χορηγοί;
Ας μη γελιόμαστε, με τα περί «αυτονομίας» της σχολικής μονάδας, η κυβέρνηση επιδιώκει την «απαλλαγή» του κράτους από την υποχρέωση της χρηματοδότησης, της στελέχωσης, και της επιμόρφωσης.

B. Η αξιολόγηση τελικά σημαίνει αναβάθμιση της ποιότητας; Ας δούμε τι σημαίνει:

1. Τι σημαίνει ότι το σχολείο αποτιμά τη δουλειά του με βάση τα «μαθησιακά αποτελέσματα» και μάλιστα αναρτά τα πορίσματα της αξιολόγησης στο διαδίκτυο;Ποιος, δηλαδή, έχει την ευθύνη για τα μαθησιακά αποτελέσματα; Το σχολείο; Οι εκπαιδευτικοί; Η οικογένεια;
2. Τι σημαίνει αξιολόγηση με κριτήριο την «ικανότητα διαχείρισης των οικονομικών πόρων»;Ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι να διδάσκουν την αλήθεια, να μεταδίδουν τη γνώση, να στηρίζουν ψυχολογικά και παιδαγωγικά τα παιδιά ή να γίνουν «μάνατζερ» που αναζητούν χρηματοδότες;
3. Τι σημαίνει αξιολόγηση με κριτήριο τη λεγόμενη «αποτελεσματική αξιοποίηση του προσωπικού»;Το ζήτημα είναι να ξεμπερδεύουμε με το σχολείο των 50.000 συμβασιούχων εκπαιδευτικών που «σήμερα είναι, αύριο δεν είναι», κάτι που έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες στην αναγκαία σταθερή παιδαγωγική, μορφωτική και ψυχολογική σχέση που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές. Να ξεμπερδεύουμε με τους εκπαιδευτικούς – λάστιχο που αναγκάζονται να διδάσκουν άσχετα με την ειδικότητά τους μαθήματα, με ότι αυτό σημαίνει για τη μόρφωση των μαθητών.

Το ερώτημα είναι τι είδους αξιολόγηση θέλουμε: αξιολόγηση για να φτάσουν όλα τα σχολεία στο ανώτερο επίπεδο, ή αξιολόγηση για να δούμε ποια σχολεία θα πέσουν κατηγορία. Η απάντηση που δίνει το νομοσχέδιο είναι η δεύτερη περίπτωση. Και στο υποκριτικό σύνθημα της κυβέρνησης «αυτός που αξιολογεί, να αξιολογείται», ανταπαντάμε  «αυτός που μορφώνει, να στηρίζεται και να επιμορφώνεται».

Γ. Στη λεγόμενη «αναβάθμιση του μαθήματος» εντάσσεται η άλλη «καινοτομία» που είναι η «ανεστραμμένη τάξη», που το νομοσχέδιο την ενέταξε στις διαφορετικές μορφές αξιολόγησης που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο εκπαιδευτικός για τους μαθητές του.
Μας προβληματίζει έντονα η λογική του μοντέλου αυτού που εν συντομία λέει ότι ο μαθητής εισάγεται στο παρακάτω μάθημα μόνος του στο σπίτι, βλέποντας βίντεο και άλλο εποπτικό υλικό που έχει ετοιμάσει ο εκπαιδευτικός και την άλλη μέρα πάει στο σχολείο για να λύσει ασκήσεις, απορίες και να εμβαθύνει σε αυτό. Αναρωτιόμαστε αν είναι παιδαγωγικά σωστό να προσπαθεί να οικοδομήσει ο μαθητής μόνος του τη γνώση.

Δ. Ενιαίος χαρακτήρας εκπαιδευτικής διαδικασίας
Ως καινοτομία παρουσιάζεται η θεσμοθέτηση του «πολλαπλού βιβλίου», ότι για κάθε μάθημα θα μπορούν να υπάρχουν περισσότερα από ένα εγκεκριμένα διδακτικά εγχειρίδια και από αυτά θα επιλέγεται ένα συγκεκριμένο και θα διανέμεται δωρεάν σε κάθε σχολείο.
Από πλευράς θεματολογίας, δηλαδή, τα βιβλία θα είναι ίδια αλλά θα διαφέρουν στη γραφή τους, στο πώς εξηγούν κάθε έννοια και θέμα, στο πόσες ασκήσεις ή ερωτήσεις κατανόησης έχουν, στις πηγές που αξιοποιούν, στην εικονογράφησή τους κοκ. Εύλογα λοιπόν οι εκπαιδευτικοί θα οδηγηθούν να επιλέξουν βιβλία για τάξεις και σχολεία που έχουν πιο ανεβασμένο επίπεδο και βιβλία για τάξεις που, όπως λέγεται κοινώς, «δεν τραβάνε».
Πρόκειται για μια ρύθμιση που κτυπάει τον όποιο ενιαίο χαρακτήρα υπήρχε μέχρι σήμερα, ανοίγει δρόμους για μεγαλύτερη κατηγοριοποίηση σχολείων και μαθητών, που βαίνει πάντα εις βάρος των πιο αδύναμων οικονομικά λαϊκών οικογενειών.

Ε. Ρόλος Συλλόγων Γονέων
Με την «αναμόρφωση» του θεσμού του Σχολικού Συμβουλίου (άρθρο 100) το νομοσχέδιο περιορίζει την εκπροσώπηση του Συλλόγου Γονέων στο μόλις ένα μέλος, όταν μέχρι τώρα συμμετείχε όλο το Δ.Σ. του Συλλόγου. Παράλληλα, στα Σχολικά Συμβούλια της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης η εκπροσώπηση της μαθητικής κοινότητας περιορίζεται σε μόλις ένα μέλος, κι αυτό χωρίς δικαίωμα ψήφου! Η δε εκπροσώπηση του Συλλόγου των Διδασκόντων περιορίζεται σε μόλις τρία μέλη ενώ παράλληλα αναβαθμίζεται η συμμετοχή εκπροσώπων του οικείου Δήμου (2 μέλη) – προφανώς επειδή  στις αρμοδιότητες του Σχολικού Συμβουλίου περιλαμβάνονται «η χρηματοδότηση της σχολικής μονάδας από άλλες πηγές, πλην της τακτικής κρατικής επιχορήγησης» και «θέματα που σχετίζονται με την προσφορά της σχολικής μονάδας στην τοπική κοινωνία».
Το Σχολικό Συμβούλιο από ένα όργανο που λειτουργούσε δημοκρατικά, με την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση όλων των παραγόντων της σχολικής κοινότητας εκφυλίζεται σε μια ιδιότυπη «εκτελεστική επιτροπή», όπου θα βαρύνει η γνώμη του Διευθυντή και των εκπροσώπων του Δήμου αφού η απαρτία για τη συνεδρίαση του Σχολικού Συμβουλίου προβλέπεται με όσα μέλη είναι παρόντα! Αυτό θα οδηγήσει σε αποφάσεις που θα λαμβάνει, πρακτικά, ο Διευθυντής του Σχολείου, χωρίς τη συμμετοχή κανενός άλλου παράγοντα της σχολικής κοινότητας! Προδιαγράφεται έτσι η παραπέρα «απαλλαγή» του κράτους από την υποχρέωση χρηματοδότησης, με τη θεσμοθέτηση των διευθυντών – manager, που βασική τους μέριμνα θα είναι πώς να βελτιώσουν τα οικονομικά αποτελέσματα του σχολείου.
Υποβαθμίζεται, λοιπόν, ο ρόλος των Συλλόγων Γονέων και επιδιώκεται η αλλοίωση του χαρακτήρα τους μέσα από την συμμετοχή του στην αναζήτηση χρηματοδότησης και χορηγών και στη σύνδεση του σχολείου με την αγορά.
Καλούμε όλους τους γονείς να ενώσουν τη φωνή τους μέσα από τους Συλλόγους Γονέων και να απορρίψουν το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, διεκδικώντας

ΕΝΙΑΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
που να καλύπτει τις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες των παιδιών μας.