Συναδέλφισσες, συνάδελφοι
Μέσα το κατακαλόκαιρο, κυριολεκτικά σαν τον κλέφτη, το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να ψηφίσει ένα ακόμα αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο. Μετά τις αλλαγές στο Λύκειο (Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, τρόπος πρόσβασης, περικοπές αντικειμένων κ.α.), τη θεσμοθέτηση των εργαστηρίων δεξιοτήτων, την αύξηση του αριθμού μαθητών στις τάξεις και την «αυτοαξιολόγηση» του σχολείου, έρχεται να συμπληρώνει το παζλ των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που προώθησαν όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια.
Το νομοσχέδιο με τον παραπλανητικό τίτλο «αναβάθμιση του σχολείου – ενδυνάμωση του εκπαιδευτικού» αποτελεί βαθιά, αντιδραστική τομή στη λειτουργία και το περιεχόμενο του σχολείου, στον ίδιο τον ρόλο του εκπαιδευτικού.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και η ταυτόχρονη εφαρμογή όλων των νομοθετικών διατάξεων που ψηφίστηκαν τα προηγούμενα χρόνια συνιστούν αντιδραστική παρέμβαση στον πυρήνα της εκπαιδευτικής διαδικασίας «στο τι και πώς μαθαίνουν οι μαθητές μας, στο τι και πως διδάσκει ο εκπαιδευτικός και σε τι εργασιακό περιβάλλον θα δουλεύει από εδώ και εμπρός». Βάση του νομοσχεδίου αποτελούν οι κατευθύνσεις της Ε.Ε. και του Ο.Ο.Σ.Α, οι απαιτήσεις του ΣΕΒ και των εργοδοτικών ενώσεων για έναν μελλοντικό εργαζόμενο φθηνό, ευέλικτο και προσαρμοσμένο στις δικές τους ανάγκες για κερδοφορία, για ένα σχολείο πιο φθηνό για το κράτος και πιο «φιλικό» για τις επιχειρήσεις.
Η ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΠΑΤΗ, ΦΟΡΤΩΝΕΙ ΚΙ ΑΛΛΑ ΒΑΡΗ ΣΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ
Πίσω από τις εύηχες λέξεις και φράσεις όπως «αυτονομία» και «μεγαλύτερη ελευθερία στη λήψη αποφάσεων» η κυβέρνηση και το Υπουργείο Παιδείας προσπαθούν να κρύψουν τους πραγματικούς τους στόχους. Το βασικό πρόβλημα του σημερινού σχολείου δεν είναι η έλλειψη αυτονομίας και οι δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων (π.χ. για μια εκδρομή ή μια εκπαιδευτική δράση). Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Το πρόβλημα είναι ότι διαχρονικά οι κυβερνήσεις και το ΥΠΑΙΘ δεν αναλαμβάνουν τις δικές τους ευθύνες για τη σωστή λειτουργία του σχολείου. Δική τους ευθύνη είναι:
Η ενίσχυση της λεγόμενης «αυτονομίας» του σχολείου, τόσο στο παιδαγωγικό μέρος όσο και στη συνολική λειτουργία (οικονομική, διοικητική, κ.λ.π.) θα οξύνει αυτά τα προβλήματα. Οδηγούμαστε σε μεγαλύτερη διαφοροποίηση των σχολείων σε όλα τα επίπεδα, στην ακόμα μεγαλύτερη ταξική κατηγοριοποίηση, στην ένταση των φραγμών στη μόρφωση, ιδιαίτερα των παιδιών των πιο φτωχών οικογενειών. Η κάλυψη ακόμα και στοιχειωδών αναγκών των σχολείων, των μαθητών και των εκπαιδευτικών γίνεται επιχειρηματική και «ατομική» υπόθεση. Ανοίγει ο δρόμος για την οριστική απαλλαγή του κράτους ακόμα και από τις προσλήψεις εκπαιδευτικών, κάτι που άλλωστε το επιδιώκουν διακαώς (βλ. έκθεση Πισσαρίδη). Έχουμε πείρα από την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στους ήδη «αυτονομημένους» τομείς της λειτουργίας του σχολείου (π.χ. καθαρίστριες κ.α.).
ΜΟΡΦΩΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ – ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Γενικεύεται ο προσανατολισμός στις λεγόμενες δεξιότητες μέσα από την γενίκευση των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων αλλά και μέσα από τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα που ετοιμάζει το Υπουργείο. Με την επιλογή του διαφορετικού βιβλίου, ακόμα και ανάμεσα στα τμήματα της ίδιας τάξης ενός σχολείου, διογκώνονται οι ανισότητες, διαφοροποιείται ακόμα περισσότερο το τι μαθαίνει ο κάθε μαθητής (άρθρα 79 & 80). Ανοίγει ο δρόμος, τελικά, για το βιβλίο των «πολλών επιπέδων» για «καλούς», «μέτριους» και «κακούς» μαθητές, αφού κατά τη λογική του Υπουργείου «δεν παίρνουν όλα τα παιδιά τα γράμματα»!!! Οι ταξικές και μορφωτικές ανισότητες θεσμοθετούνται και με τη βούλα!
Η «αυτονομία» της σχολικής μονάδας επεκτείνεται και σε πλευρές του σχολικού προγράμματος, της αξιολόγησης των μαθητών ανάλογα με το επίπεδο τους και με σκοπό την κατάταξη και την εξώθηση σε «πολλαπλές εκπαιδευτικές διαδρομές» βλ. ανήλικη εργασία από τα 15! Διαφοροποίηση εισάγεται ακόμα και στην κατανομή των μαθητών στα τμήματα (άρθρα 81 & 85) ανοίγοντας ξεκάθαρα το δρόμο για «επίπεδα» στις τάξεις ακόμα και εντός του ίδιου σχολείου. Τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων – η «Ελληνική PISA» – θα αξιοποιούνται για την εφαρμογή ακόμα πιο σκληρών αντιεκπαιδευτικών μέτρων (άρθρο 97) για την κατάταξη των σχολείων σε λίστα, για την αξιολόγηση – κατηγοριοποίηση των σχολείων.
ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΓΟΝΙΟΣ ΠΕΛΑΤΗΣ – ΤΟ ΝΕΟ ΣΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΑΛΤΗΣ
Εισάγονται και με τη βούλα πια, η επιχειρηματική λειτουργία των σχολείων για την ανεύρεση πόρων (άρθρο 92) με την αξιοποίηση των σχολικών κτηρίων, υποδομών και εγκαταστάσεων ενώ για πρώτη φορά θεσμοθετείται επίσημα η χρηματοδότηση των σχολείων με δωρεές, χορηγίες και παροχές από τρίτους (άρθρο 93). Και επειδή οι ευεργέτες δεν είναι τόσοι πολλοί (κι όσοι θα χορηγούν θα το κάνουν με το αζημίωτο και θα παρεμβαίνουν στο περιεχόμενο του σχολείου) οι ίδιοι οι γονείς θα αναγκάζονται να βάλουν ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν τις ανάγκες των σχολείων.
Οι σημερινές, υπαρκτές, διαφοροποιήσεις ανάμεσα σε σχολεία διαφορετικών περιοχών (λαϊκές συνοικίες/πιο πλούσιες περιοχές) ή ακόμα και εντός το ίδιου Δήμου (σχολείο σε κοντέινερ/σχολείο με καλύτερες υποδομές) θα ενταθούν. Σχολικές μονάδες που οι υποδομές τους είναι πιο ελκυστικές, θα βρίσκουν πιο εύκολα χορηγό, θα μπορούν να υλοποιούν εμπορικές δράσεις ενώ άλλα, μη ελκυστικά σχολεία, θα απαξιώνονται και θα καταρρέουν. Τα σχολεία όμως δεν είναι επιχειρήσεις, η μόρφωση δεν είναι επιχειρηματικό ρίσκο. Η παιδεία δεν είναι κέρδη και ζημιές είναι ανθρώπινες ζωές!
ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΣΚΥΦΤΟΣ ΚΑΙ ΦΟΒΙΣΜΕΝΟΣ – ΑΜΟΡΦΩΤΟΣ ΛΑΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΤΑΓΜΕΝΟΣ
Μέσω της λεγόμενης «ατομικής αξιολόγησης», η κυβέρνηση επιχειρεί τον «βίαιο» εξαναγκασμό των εκπαιδευτικών στην αποδοχή και υλοποίηση του συνολικότερου σχεδίου για το σχολείο.
Η ατομική αξιολόγηση δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική ανάγκη και απαίτηση για τη στήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών προβλημάτων. Είναι τουλάχιστον υποκρισία να μιλούν για «ενίσχυση» του ρόλου του εκπαιδευτικού αυτοί που εδώ και 2 χρόνια πανδημίας μας έχουν εγκαταλείψει στην τύχη μας, δεν πήραν κανένα ουσιαστικό μέτρο για τη στήριξη μας στην τηλεκπαίδευση, δεν ικανοποίησαν κανένα από τα αιτήματα μας για τη λειτουργία των σχολείων με ασφάλεια και υγειινή. Είναι υποκρισία να μιλούν για «αναβάθμιση» αυτές οι δυνάμεις που ευθύνονται για τους 52.000 συμβασιούχους, για το ότι ξεκινούν οι μαθητές να διδάσκονται μαθήματα Δεκέμβρη και Φλεβάρη μήνα, γιατί το ότι έχουν μετατρέψει τους συλλόγους διδασκόντων σε ένα άθροισμα γυρολόγων εκπαιδευτικών που αδυνατεί αντικειμενικά να λειτουργεί συλλογικά με αίσθημα παιδαγωγικής ευθύνης, γιατί μόλις ένας αναπληρωτής καταφέρει να γνωρίσει τους μαθητές του απολύεται!!
Η «έγνοια» όλων των κυβερνήσεων για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών φαίνεται από το γεγονός ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί οργανωμένη και σε μεγάλη κλίμακα επιμόρφωση εδώ και δεκαετίες, από το γεγονός ότι όλες οι υποστηρικτικές δομές στο σχολείο (για να είναι πραγματικά ελκυστικό το μάθημα βλ. εργαστήρια, βιβλιοθήκες, αθλητικές υποδομές κ.α.) είναι σε εγκατάλειψη.
Πουθενά στο ν/σχ δεν γίνεται λόγος για την ενίσχυση της καθημερινής δουλείας μας στην τάξη. Αντίθετα, δυναμώνει ο ασφυκτικός έλεγχος ώστε να υλοποιούνται κατά γράμμα οι κατευθύνσεις της εκάστοτε κυβέρνησης με ατέρμονες και γραφειοκρατικές διαδικασίες εκτός τάξης. Τα περί ελευθερίας σχολείων και εκπαιδευτικών αφορούν μόνο στις υποχρεώσεις (να βρουν χρηματοδότηση, να διαχειριστούν το μειωμένο προσωπικό…), στον συνεχή εξοντωτικό έλεγχο όπου θα ισχύουν οι συγκεκριμένοι κάθε φορά δείκτες του υπουργείου! Δε βελτιώνεται η δουλειά του εκπαιδευτικού και η λειτουργία του σχολείου με το να μετατρέπεται η εκπαίδευση σε μια ατέρμονη διαδικασία συμπλήρωση δεικτών, φορμών και στοιχείων στα big data του Υπουργείου, ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει.
Η «ατομική αξιολόγηση» αποτελεί συνέχεια της αξιολόγησης των σχολικών μονάδων που συνάντησε την καθολική αντίθεση των εκπαιδευτικών. Η λεγόμενη «ατομική αξιολόγηση» των εκπαιδευτικών προβλέπει ένα εξοντωτικό πλέγμα αξιολόγησης δύο φάσεων από τον διευθυντή του σχολείου και τους συμβούλους εκπαίδευσης. Κάθε εκπαιδευτικός θα συνοδεύεται από ένα ηλεκτρονικό ατομικό φάκελο (άρθρο 68), ατομικά φύλλα αξιολόγησης, συνέντευξη, παρατήρηση εντός της σχολικής τάξης και κατάταξη σε 4βαθμη κλίμακα (μη ικανοποιητικός – ικανοποιητικός – πολύ καλός – εξαιρετικός).
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού απαξιώνεται, μας θέλουν με κλειστό το στόμα να λέμε σε όλα ναι, να σκύβουμε το κεφάλι, να υλοποιούμε χωρίς γνώμη και κρίση τις «άνωθεν» οδηγίες. «Καλός» εκπαιδευτικός για το Υπουργείο θα είναι αυτός που «κυνηγάει» χορηγούς, διδάσκει από τα κιτάπια των επιχειρήσεων, διαχωρίζει του μαθητές του και πάνω από όλα… δεν φέρνει αντιρρήσεις.
Είναι ψέμα ότι αυτή η αξιολόγηση δε θα είναι τιμωρητική. Ο εκπαιδευτικός που αξιολογείται αρνητικά δεν μπορεί να γίνει ούτε υποδιευθυντής σε ένα σχολείο (!), ενώ εμφανίζεται ξανά η περιβόητη «τροπολογία Γεροβασίλη» του ΣΥΡΙΖΑ και στην εκπαίδευση, αφού αν ένας εκπαιδευτικός για οποιοδήποτε λόγο δεν πάρει μέρος στις διαδικασίες της αξιολόγησης (είτε σχολείου, είτε ατομική) αποκλείεται από την επιλογή στελεχών για τα επόμενα 8 χρόνια (άρθρο 29). Επίσης, ένας δόκιμος εκπαιδευτικός που αξιολογείται αρνητικά δεν μπορεί να μονιμοποιηθεί (άρθρο 74). Είναι σε ισχύ ο Δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας που προβλέπει διαδικασίες απόλυσης όταν ένας εκπαιδευτικός καταταχθεί για δυο συνεχόμενες φορές στην τελευταία κλίμακα!
ΤΑΞΙΚΟΙ ΦΡΑΓΜΟΙ ΚΙ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΣ – ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ
Σε ένα σχολείο αυτόνομο που λειτουργεί με ιδιωτικό – οικονομικούς όρους δεν θα μπορούσε να μην συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο ο ρόλος του Συλλόγου Διδασκόντων. Αυτό το σχολείο θα το διοικεί ένας διευθυντής – manager, με αρκετές υπερεξουσίες (άρθρα 87, 88, 91, 94, 95). Μαζί με τους μέντορες για τους νέους συναδέλφους και τους συντονιστές τάξεων και αντικειμένων που θα επιλέγονται από τον διευθυντή και θα πριμοδοτούνται με μόρια για την επιλογή στελεχών. Στην ουσία διαμορφώνεται ένα άθλιο κλίμα εξαρτήσεων, φόβου και ομαδοποιήσεων. Διαλύεται το παιδαγωγικό κλίμα, χτυπιέται η συναδελφικότητα και η αλληλεγγύη μέσα στο σχολείο!
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΒΙΒΛΙΑ – ΟΧΙ ΣΤΕΛΕΧΗ ΜΑΝΑΤΖΕΡ ΚΑΙ e-SHOP ΣΧΟΛΕΙΑ
Όλα τα προηγούμενα έρχονται να συμπληρώσουν και οι αλλαγές στις δομές εκπαίδευσης και στις επιλογές στελεχών. Η κυβέρνηση διατηρεί τη λογική και εξειδικεύει τις προηγούμενες δομές εκπαίδευσης του ν. 4547/18 (ΣΥΡΙΖΑ). Ταυτόχρονα, όμως, διαμορφώνει τον μηχανισμό που θα τρέξει την προώθηση των διαδικασιών της αξιολόγησης και τον έλεγχο της προώθησης της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να δημιουργήσει ένα «σώμα» προθύμων που θα αναλάβει το τρέξιμο όλων των διαδικασιών της αξιολόγησης αλλά και την ίδια την αξιολόγηση. Αυτή η «ανάγκη» προωθείται μέσα από τα πολλά επίπεδα στελεχών που δημιουργούνται. Το νομοσχέδιο εισάγει ένα ενδιάμεσο επίπεδο αξιολογητών στο επίπεδο κάθε Διεύθυνσης (Σύμβουλοι Εκπαίδευσης) ενώ συγκεντροποιεί σε μεγάλο βαθμό τη δομή αυτή των στελεχών με τους Περιφερειακούς Επόπτες Ποιότητας Εκπαίδευσης (ένας ανά Περιφέρεια), τους Επόπτες Ποιότητας Εκπαίδευσης ανά Διεύθυνση καθώς και το Περιφερειακό Συμβούλιο Εποπτών που θα συντονίζει τα παραπάνω στελέχη. Βασική δουλειά αυτών των στελεχών ουσιαστικά και πρακτικά δε θα είναι η ενίσχυση της δουλειάς των εκπαιδευτικών στην τάξη (κάτι τέτοιο είναι και πρακτικά αδύνατο με βάση τον αριθμό σχολείων και των εκπαιδευτικών) αλλά ο ρόλος τους θα είναι, όπως άλλωστε και των συντονιστών (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) να προωθούν την αξιολόγηση και την αντιεκπαιδευτική πολιτική.
Η επιλογή να βγουν έξω από τις επιλογές στελεχών οι αιρετοί φανερώνει την πρόθεση της κυβέρνησης να καταργήσει πλήρως το θεσμό. Επιδιώκει (όπως άλλωστε και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις) τον απόλυτο έλεγχο του μηχανισμού της διοίκησης με Συμβούλια Επιλογής 100% ελεγχόμενα.
Tο νομοσχέδιο δεν παίρνει βελτιώσεις και επιμέρους τροποποιήσεις, απορρίπτεται στο σύνολο του!
Το Υπουργείο Παιδείας και η κυβέρνηση αντί να ασχοληθούν με τα οξυμένα προβλήματα που δημιούργησε εδώ και 2 χρόνια η πανδημία και η κυβερνητική διαχείριση, αντί να πάρουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν τα τεράστια γνωστικά κενά, τα κοινωνικό-συναισθηματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές μας, να αντιμετωπίσουν τα πραγματικά προβλήματα που υπάρχουν στα σχολεία, ψηφίζουν το ένα αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο μετά το άλλο, επιτίθεται με σφοδρότητα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Είμαστε σε θέση μάχης για μια ακόμη φορά!
Έχουμε τη δύναμη να τους χαλάσουμε τα σχέδια! Το έχουμε κάνει πολλές φορές μέσα στη χρονιά (ηλεκτρονικές εκλογές, αξιολόγηση σχολείων, κάμερες στην τάξη, τηλεαπουσίες, επέκταση ωραρίου νηπιαγωγών), το ίδιο θα κάνουμε και τώρα.
Απαιτούμε από την κυβέρνηση να αποσυρθεί το νομοσχέδιο και να παρθούν τώρα μέτρα για την προετοιμασία της επόμενης σχολικής χρονιάς με βάση τις διεκδικήσεις μας:
Παίρνουμε άμεσα πρωτοβουλίες ενημέρωσης των συναδέλφων. Απαντάμε αγωνιστικά – μαζικά στο νέο αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο:
Το Καραμανδάνειο Νοσοκομείο Παίδων επισκέφθηκε το πρωί του Σαββάτου 21 Δεκεμβρίου αντιπροσωπεία της περιφερειακής παράταξης…
Στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2025, ο Πρωθυπουργός παρουσίασε το μεγάλο αφήγημα της ΝΔ…
Χθες, την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου, την πιο μικρή μέρα του χρόνου με το μεγαλύτερο…
Ο Δήμος Αθηναίων, θέλοντας να δώσει την ευκαιρία στις μαθήτριες και τους μαθητές να απολαύσουν…
Μια καταιγίδα οργής της ακροδεξιάς άναψε σε όλη την Ευρώπη το βράδυ της Παρασκευής, αφού…
Η Χαμάς και δύο ακόμη παλαιστινιακές οργανώσεις (ο Ισλαμικός Τζιχάντ και το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση…