Νότης Μαυρουδής*: Άλμπατρος ή Αρμονία

Όταν, μέσα από διάφορα ντοκιμαντέρ, τα βλέπω να πετούν στον ουρανό δεν μπορώ να ξεκολλήσω το βλέμμα μου. Με αιχμαλωτίζουν και συγχρόνως με ηρεμούν. Είναι άκρως θεαματικά αυτά τα θαλασσοπούλια και στολίζουν τον ουρανό τού κάθε τόπου με το αέρινο πέταγμά τους. Τα άλμπατρος (Διομηδείδες), νιώθω πως είναι από τα πιο αρμονικά πετούμενα όντα. Δεν είναι τα συνήθη πουλιά που τα συναντάς παντού· είναι ξεχωριστά, όχι μόνο για την υπερηφάνεια που διατηρούν στη μορφή, αλλά αν ψάξει κανείς και τον τρόπο ζωής τους θα τα δει να είναι πιο κοντά στην… ανθρώπινη αντίληψη για την οικογένεια, αφού είναι πτηνό σταθερά μονογαμικό. Διατηρούν τον συντροφικό-οικογενειακό ιστό, στα 40-45 χρόνια διάρκειας ζωής τους, με τρυφερότητα, στοργή και προστατευτικότητα.
Εν τάξει, μην ταράζεστε· γνωρίζω πως το γένος των ανθρώπων κάθε άλλο παρά «πιστό» είναι, όσον αφορά στις σχέσεις μεταξύ του συζυγικού ζεύγους, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα, για άλλο σημείωμά μου.
Πώς έτσι και μου προέκυψαν σκέψεις για τα θαλασσινά και ουράνια άλμπατρος; Ίσως το ότι ζω σε μια πολύβουη πόλη και έχω ανάγκη την ηρεμία και τη γαλήνη. Ίσως γιατί, βρε αδερφέ, το θέαμα των άλμπατρος, όπως και των γλάρων, όταν πετούν είναι εμπειρία μοναδική. Τέλος, μια βασική αιτία ίσως να είναι επειδή είμαι ένας μουσικός και φίλα προσκείμενος στην  α ρ μ ο ν ί α !
Ναι, στην αρμονία, όχι καθ’ εαυτή των μουσικών κανόνων και της μουσικής δομής, αλλά στην ισορροπία, στην τάξη, στην κομψότητα και στην ομορφιά της κίνησης, όταν τα φτερωτά όντα διασχίζουν τον αέρα και διαπερνούν τους ανέμους, τα σύννεφα, την ατμόσφαιρα, το κενό, πάνω από τους τόπους, τα δάση, τα βουνά, τις πεδιάδες, τις θάλασσες…
Η μεγαλοπρέπεια των άλμπατρος δεν σχετίζεται με εκείνη την Αυτοκρατορική, Προεδρική, ούτε με τα προνόμια του Ποντίφικα, Σεΐχηδων, Σουλτάνων, μεγαλοεφοπλιστών, αρχιμαφιόζων, ή του όποιου μεγιστάνα ομίλων… Εδώ μιλάμε για την απλότητα, την ομορφιά της ελεύθερης φύσης και τη λάμψη ενός πετούμενου που πρυτανεύει στους αιθέρες! Ένας Άρχων των ανέμων και της Ουράνιας σφαίρας. Του άνω κόσμου!
Οι «ανταγωνιστές» του, το αρπακτικό Γεράκι-Falco (έχει ταχύτητα κατάβασης 390 χλμ την ώρα), ο Γύπας (Χορδωτός-Ιερακόμορφος), ο ξάδερφός του ο Κόνδορας, το Όρνιο (Gyps fulvus), εξουσιάζουν τους ουρανούς με την παρουσία τους, το περήφανο πέταγμά τους, καθώς και τους συμβολισμούς που έχουν προκαλέσει σε εμάς τού… κάτω κόσμου.
Τι κρίμα! Οι γνώσεις μου για όλα αυτά τα… ξωτικά τού φτερωτού κόσμου, που διασχίζουν και κοσμούν τον ουρανό είναι ελλιπέστατες και μου στερούν την απόλαυση της ανίχνευσης, της καταγραφής και της κατανόησης αυτού του -κατά τη γνώμη μου- θεϊκού κόσμου, ο οποίος κατοικεί εκεί, ψηλά, τόσο απόμακρα, όσο και κοντινά…
Ένας παλαιός σοφός γέροντας είχε πει πως όσο δεν γνωρίζουμε τον «επάνω κόσμο», εννοώντας τον κόσμο των πουλιών, χάνουμε το βάθος της ανθρώπινης φιλοσοφίας.
Τα άλμπατρος κατοικούν στο Νότιο ημισφαίριο και το Βόρειο Ειρηνικό· τα χαίρεσαι με το υπερήφανο πέταγμα και με το άνοιγμα των φτερών τους που φτάνουν τα 2,9 – 3,3 μέτρα!
Είναι σαν ένα όνειρο αυτό το ζύγισμα, η ισορροπία, το πέταγμα στον αιθέρα, εν τέλει η απόλυτη αρμονία που μου επιβάλλει αυτή η αιώρηση. Ψάξτε να βρείτε τέτοια πουλιά σε ντοκιμαντέρ και άλλες πηγές πληροφόρησης. Εκεί θα κατανοήσετε ίσως πως α υ τ ό  ακριβώς είναι η  Α ρ μ ο ν ί α  σε όλες τις διαστάσεις της. Ακόμα και στη μουσική. Είναι τα… άλμπατρος όταν ίπτανται. Είναι η συμμετρία τους με γεωμετρικά σχήματα, οι αποστάσεις, τα ζυγίσματα, οι κλίσεις, οι καμπύλες, τα μεταξύ τους διαστήματα όταν πετάνε σε σμήνος.
Δεν θέλω να δυσκολέψω τον αναγνώστη, αλλά η μουσική τηρεί απόλυτα το πλαίσιο και τις αρχές του όρου  α ρ μ ο ν ί α  όπως γεννήθηκε από την αρχή τής δημιουργίας τής ζωής πάνω στον πλανήτη γη και αποτυπώθηκε στις  σ υ μ μ ε τ ρ ί ε ς  των πουλιών.
Είναι η μετατροπή αυτής της συμμετρίας στο συνταίριασμα των ήχων μεταξύ τους. Όσο κι αν ξεπέρασε η σύγχρονη αρμονία (και δικαίως) τους παλαιότερους κανόνες, που καταγράφηκαν σε  παλαιότερες εποχές, η αρμονία που πάντα θα αναζητά η ανθρωπότητα, οδηγεί το σύγχρονο μουσικό πνεύμα στην κατάλληλη προσαρμογή, που θα την κάνει αποδεκτή στον μέσο ακροατή. Έτσι διατηρείται η ρήση τού Ηράκλειτου: «από τις διαφορές γεννιέται η πιο όμορφη αρμονία»· που σημαίνει ακριβώς ό,τι και στη ζωή. Οι άνθρωποι μέσα από αντιθέσεις, συνθέσεις, διαφορές, διαφωνίες που υπάρχουν σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, των ιδεών, των αντιλήψεων, των κοσμοθεωριών κλπ, θα βρίσκουν πάντα μια κοινή στάση ζωής, μια ισορροπία και σύγκλιση απόψεων για να μικρύνουν οι αποστάσεις· ωστόσο, στην ουσία, ψάχνουν να προσεγγίσουν την κοινωνική αρμονία, το συγχρωτισμό, τη συναίνεση, την ισορροπία, τους συνδυασμούς και τις μεθόδους που οδηγούν και καταλήγουν στην συλλογική αρμονική συμφωνία…
Τα άλμπατρος «ταυτίζονται» με την αρμονία, ίσως επειδή το ζωικό βασίλειο είναι πολύ πιο κοντά στους νόμους της φύσης. Κάτι που, όσο θα το παρατηρούμε και θα το ανιχνεύουμε, θα μας είναι  χ ρ ή σ ι μ ο  μάθημα ζωής…

* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης

Δείτε τα 278 προηγούμενα άρθρα του Νότη Μαυρουδή