Κάθε 5η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, από τις σκέψεις όλων μας περνούν για λίγες στιγμές οι ίδιες εικόνες: πόλεις πνιγμένες στο νέφος, φουγάρα μεγάλων βιομηχανιών, είδη του ζωικού βασιλείου που χάνονται, πυρκαγιές σε δάση και άλλες πολλές… Ωστόσο, για τους περισσότερους οι εικόνες αυτές «χάνονται» την επομένη, όταν πλέον η καθημερινότητα μας εγκλωβίζει στους ρυθμούς της.
Εντωμεταξύ, όμως, η περιβαλλοντική κρίση βαθαίνει και έχει πλέον καταστεί από τα σημαντικότερα προβλήματα στον πλανήτη μας, ο οποίος συνεχίζει να εξαντλεί ασυλλόγιστα τους φυσικούς πόρους του. Την ίδια στιγμή, η δημόσια υγεία απειλείται ευθέως, ενώ η ποιότητα ζωής -ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα- υποβαθμίζεται διαρκώς.
Ως δημοτική παράταξη, οι «ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ – Ενεργοί Πολίτες Αγίας Παρασκευής» έχουμε θέσει από την πρώτη στιγμή τα περιβαλλοντικά θέματα πολύ ψηλά στην ατζέντα μας, πιστεύοντας ότι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), εκτός από πλησιέστερος στον πολίτη θεσμός, είναι και ο πλησιέστερος στα περιβαλλοντικά προβλήματα που ταλανίζουν τις πόλεις όπου ζούμε. Η συνειδητοποίηση αυτών των προβλημάτων και η υιοθέτηση ενός νέου μοντέλου συνύπαρξής μας με το φυσικό περιβάλλον θα πρέπει άμεσα να γίνουν κτήμα όλης της κοινωνίας, μέσα από μια προσπάθεια διαρκούς ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης των πολιτών.
Στόχος πρέπει να είναι η διαμόρφωση ενημερωμένων και ευαισθητοποιημένων πολιτών, οι οποίοι, αναγνωρίζοντας τους περιβαλλοντικούς κινδύνους, θα υιοθετήσουν γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις που θα κινούνται στην κατεύθυνση μιας υγιέστερης σχέσης με το περιβάλλον μέσα στο οποίο διαβιούν. Με τον τρόπο αυτόν θα διευκολυνθούν και οι άλλες κρίσιμες δράσεις που καλούνται να υλοποιήσουν οι ΟΤΑ, όπως για παράδειγμα η διαχείριση απορριμμάτων, αφού πλέον η αναγκαιότητά τους θα γίνεται αμέσως αντιληπτή από τους εκπαιδευμένους περιβαλλοντικά πολίτες.
Πώς, όμως, θα μπορέσει η Αυτοδιοίκηση να βγει μπροστά στα θέματα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης; Όπως σε όλα τα πράγματα, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τις μικρότερες ηλικίες. Με τη συνεργασία κρατικών και μη φορέων (π.χ. ΑΕΙ, υπουργείο Παιδείας, τοπικοί σύλλογοι, επιχειρήσεις κ.λπ.), θα μπορούσαμε να καταρτίσουμε κατάλληλα εκπαιδευτικά περιβαλλοντικά προγράμματα για τα παιδιά των παιδικών σταθμών και των σχολείων της πόλης.
Θέλουμε να διαμορφώσουμε μια κουλτούρα που περιλαμβάνει την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα περιβάλλοντος και την προτροπή τους στη συμμετοχή στις διαδικασίες επίλυσης των περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Αλλά και στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες οι ΟΤΑ μπορούν να προσφέρουν εκπαιδευτικά προγράμματα σε κρίσιμους περιβαλλοντικά τομείς, όπως η διαχείριση απορριμμάτων, η ανακύκλωση, η κομποστοποίηση κ.λπ., αλλά και -μέσω συμμετοχικών θεσμών- να κάνουν τον ίδιο τον πολίτη συν-διαμορφωτή του περιβάλλοντος στο οποίο θέλει να ζήσει ο ίδιος και τα παιδιά του.
Αν επενδύσουμε σήμερα σε αυτό το όραμα, μπορούμε να ελπίζουμε ότι σε λίγα χρόνια θα έχουμε καταφέρει να αλλάξουμε τα περιβαλλοντικά μας πρότυπα και να αποκτήσουμε ουσιαστική περιβαλλοντική συνείδηση, που θα κρατά 365 μέρες τον χρόνο και δεν θα περιορίζεται μόνο την 5η Ιουνίου…
* Ο Γιάννης Μυλωνάκης είναι επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ – Ενεργοί Πολίτες Αγίας Παρασκευής», Μέλος της Επιτροπής Ενέργειας, Περιβάλλοντος & Διαχείρισης Απορριμμάτων της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.)