Μιχάλης Καρχιμάκης*: Η καθαρή λύση που πρότεινε η κυβέρνηση Παπανδρέου και που ουδέποτε εφαρμόστηκε, οδήγησε στο μεγάλο κόλπο

Την παράδοση της Τράπεζας Πειραιώς σε ιδιώτες μετόχους σε τιμή ευκαιρίας, αφού πρώτα θα έχουν χάσει τεράστια ποσά οι παλαιοί της μέτοχοι, μεταξύ των οποίων και το Δημόσιο (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) έχει μεθοδεύσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η διαδικασία για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς, με τους όρους που έχουν ανακοινωθεί ως τώρα από τη διοίκηση της τράπεζας, έχει δημιουργήσει τεράστια αναπάντητα ερωτήματα.
Μέχρι πολύ πρόσφατα, στα τέλη του 2020, η διοίκηση της τράπεζας διαβεβαίωνε ότι δεν θα χρειαζόταν να προχωρήσει σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου και παρουσίαζε σχέδια εξυγίανσης του χαρτοφυλακίου της με παράλληλη άντληση κεφαλαίων από άλλες πηγές, χωρίς να χρειαστεί να απευθυνθεί στους μετόχους.
Ξαφνικά, όσα επισήμως υποστηρίζονταν από τη διοίκηση της τράπεζας διαψεύδονται από την πρωτοβουλία της να ζητήσει αύξηση κεφαλαίου κατά 1 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο της οποίας, θα εξαφανίσει όλα τα κεφάλαια των παλαιών μετόχων, μεταξύ των οποίων και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, τα οποία θα μεταφερθούν σε ειδικό αποθεματικό για να απορροφηθούν ζημιές. 
Με αυτό τον τρόπο «σβήνονται» 4,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3 δισ. είναι κεφάλαιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ενημέρωσε τη Βουλή ότι χωρίς αυτή την αύξηση κεφαλαίου θα υπήρχε κίνδυνος ακόμη και για την επιβολή μέτρων εξυγίανσης στην τράπεζα, με απώλειες ακόμη και για τους καταθέτες.
Περιέργως, λοιπόν, η ίδια κυβέρνηση που είχε πειστεί ότι η Τρ. Πειραιώς είναι υγιής και με ισχυρή κεφαλαιακή βάση, με διαφορά λίγων μηνών διαπιστώνει ότι χωρίς κεφαλαιακή ενίσχυση κινδυνεύει να καταρρεύσει!
Πρόκειται για προφάσεις εν αμαρτίαις, που επινοούνται για να νομιμοποιήσουν πολιτικά τη μεταφορά του ελέγχου της μεγαλύτερης σε ενεργητικό ελληνικής τράπεζας από το Δημόσιο, που τώρα κατέχει το 61% των μετοχών, και τους παλαιούς της μετόχους σε ιδιώτες μετόχους, οι οποίοι θα την αγοράσουν με εξευτελιστικά χαμηλό τίμημα. Αυτό γίνεται μέσα από την ακόλουθη μεθόδευση: οι παλαιοί μέτοχοι όχι μόνο βλέπουν το κεφάλαιό τους να εξαφανίζεται, για να χρησιμοποιηθεί για απορρόφηση ζημιών, αλλά στερούνται και δικαιώματος προτίμησης στην αύξηση κεφαλαίου.
Οι νέες μετοχές θα διατεθούν σε πολύ χαμηλή τιμή, χωρίς δικαίωμα προτίμησης των παλαιών μετόχων, δίνοντας τη δυνατότητα σε ξένα κεφάλαια να αποκτήσουν τον έλεγχο της τράπεζας με ελάχιστο κόστος, ενώ και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα μειώσει τη συμμετοχή του κάτω από το όριο της καταστατικής μειοψηφίας του ενός τρίτου των μετοχών, εκχωρώντας τον έλεγχο της διοίκησης στους νέους μετόχους. Δυστυχώς, με πρόσχημα την ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης της μεγαλύτερης σε ενεργητικό ελληνικής τράπεζας η κυβέρνηση μεθοδεύει την παραχώρηση της σε πολύ χαμηλή τιμή σε ξένα κεφάλαια, ζημιώνοντας απροκάλυπτα το Δημόσιο και τους παλαιούς μετόχους.
Όλα αυτά, δέκα χρόνια μετά την ιστορική πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με έκδοση κοινών μετοχών υπέρ του Δημοσίου.
 Μια πρόταση, που θα είχε οδηγήσει σε καθαρή λύση της κρίσης στο τραπεζικό σύστημα υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, η οποία όμως προκάλεσε λυσσαλέο πόλεμο εναντίον του από το τραπεζικό κατεστημένο και όχι μόνο.
Η καθαρή λύση ουδέποτε εφαρμόστηκε και βρισκόμαστε σήμερα, δέκα χρόνια αργότερα, στο σημείο όπου προωθείται μια ακόμη ανακεφαλαιοποίηση τράπεζας με τρόπο που εμφανώς ζημιώνει το δημόσιο συμφέρον και αφήνει όλα τα μελλοντικά κέρδη σε ιδιώτες.

* Ο Μιχάλης Καρχιμάκης είναι πρώην Υπουργός και Βουλευτής, Γενικός Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, υπ. βουλευτής Β΄ Αθήνας Δυτικού Τομέα, καθώς και σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου. Διετέλεσε υπεύθυνος του Γραφείου Αλληλεγγύης και του Τομέα Τεκμηρίωσης του ΠΑΣΟΚ. Τώρα είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος Αλλαγής

Πατήστε και δείτε τα 45 προηγούμενα άρθρα ή συνεντεύξεις του Μιχάλη Καρχιμάκη