Νίκος Τσούλιας*: Όμορφος θησαυρός τα διδακτικά βιβλία σου

Ξαναδιαβάζοντας τα εκπαιδευτικά μου βιβλία…

Αν και τελείωσε η εκπαιδευτική μου καριέρα, διατηρώ ζωντανή τη σχέση μου με την εκπαίδευση και μάλιστα με τρεις εκδοχές.
Α. Είμαι Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής και ως τούτου προκύπτει πολιτική ευθύνη και ενεργητική διασύνδεση με τα εκπαιδευτικά δρώμενα.
Β. Διαβάζω επιμελώς εκπαιδευτική αρθρογραφία και εκπαιδευτικά βιβλία.
Γ. Αρθρογραφώ πολύ συχνά τόσο στο δικό μου ιστολόγιο όσο και σε ποικίλες εκπαιδευτικές και πολιτικές ιστοσελίδες.
Δ. Οι τηλεδιασκέψεις με εκπαιδευτικά θέματα δίνουν και παίρνουν χωρίς σταματημό στη διάρκεια της πανδημίας.
Ωστόσο, τίποτα απ’ αυτά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την οργανική, απείρως δημιουργική σχέση με το σχολείο, με τη διδασκαλία, με την παιδαγωγική και, το πιο σημαντικό, με την τόσο ιδιαίτερη σχέση μου με τους μαθητές και με τις μαθήτριες. Επομένως, το τέλος της εκπαιδευτικής ζωής μου είναι τέλος με ό,τι αυτό σημαίνει.
Παρόλα αυτά, βρήκα ένα νήμα, που με συνδέει με την ουσία του σχολείου, ένα νήμα – μαρτυρία, που έστω αφηγηματικά με οδηγεί σε ένα μέρος του τι συνέβαινε στη σχολική αίθουσα: τα βιβλία της διδασκαλίας μου, το ψηφιακό υλικό μου (power point, video, φωτογραφίες, σχήματα κλπ) αλλά και γραπτά των μαθητών μου (δημιουργικές εργασίες τους και φύλλα της αξιολόγησης που μου έκαναν). Είχα φροντίσει όλα από τότε που ήμουν στο λύκειο.
Αυτή είναι η δεύτερη φάση μετά την αποχώρηση από το σχολείο. Στην πρώτη φάση, στα δύο πρώτα χρόνια πήγαινα στο σχολείο και έβλεπα τους συναδέλφους και τους μαθητές μου και πράγματι λειτουργούσε η συναισθηματική σχέση ως ισχυρό στοιχείο της σχολικής ζωής. Από τη στιγμή που αποφοιτούσαν από το λύκειο οι μαθητές και αποχωρούσαν για διάφορους λόγους οι εκπαιδευτικοί, η φάση αυτή έκλεισε γρήγορα τον κύκλο της.
Όλο το εκπαιδευτικό υλικό, που διαμορφώνει ένας εκπαιδευτικός κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του δραστηριότητας είναι μεγαλείο. Βρίσκεις όλες τις στρώσεις της καριέρας σου μέσα από τα βιβλία, που ήταν σε σχολική χρήση από τα πρώτα χρόνια της μέχρι το τέλος της. Διαβάζεις τις σημειώσεις που έχεις πάνω τους. Ξεφυλλίζεις τα βοηθητικά βιβλία που χρησιμοποίησες. Κοιτάς ξανά και ξανά τις εργασίες και τα διαγωνίσματα που έβαζες και προσπαθείς να ανασυστήσεις κάθε εικόνα, που συνεργεί στην πιο όμορφη αφήγηση, στην αφήγηση προς τον εαυτό σου και τη συνακόλουθη νοσταλγία, που τόσο εύκολα ξεπηδάει από κάθε σκίρτημα της μνήμης.
Αλλά η ναυαρχίδα όλων είναι τα βιβλία της διδασκαλίας. Εδώ είναι το βασικό σύμπαν, στο οποίο στηρίχτηκε το παιχνίδι της μάθησης, που ξεδίπλωνες τις δεξιότητές σου και τις ικανότητές σου αλλά και τους φόβους και τις αναστολές σου ως προς το κατά πόσο ανταποκρίνεσαι όχι μόνο στις απαιτήσεις της σχολικής αίθουσας αλλά πέραν αυτών, στις προσδοκίες και στους σχεδιασμούς των μαθητών σου, ως προς το κατά πόσο συνεργείς στην προαγωγή των φιλοδοξιών τους και των ονείρων τους.
Μέγιστη ευθύνη, η παιδαγωγική ευθύνη.
Και είναι αυτά τα βιβλία, που σε ταξιδεύουν στο παρελθόν σου, στον εαυτό σου. Συναντάς τα σχολεία που πέρασες, τις τόσο διαφορετικές φάσεις της ηλικίας σου, τις εκπαιδευτικές και μορφωτικές αναβαθμίδες σου, την εξέλιξή σου ως εκπαιδευτικός και ως παιδαγωγός. Παράλληλα αναδεικνύονται οι τόσες και τόσες παράλληλες δραστηριότητες με τη σχολική σου πορεία (συνδικαλιστική, κομματική, συνεργασίες με εφημερίδες και περιοδικά κλπ).
Άρρηκτη και πανίσχυρη η σχέση του εκπαιδευτικού με τα βιβλία της διδασκαλίας του. Συνδέονται με κομμάτι όμορφο της ζωής του. Παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του εαυτού του. Ακόμα και όταν τελειώσει η αποστολή τους, παραμένουν θράκα ζωντανή και σιωπηλή, υποφλογίζουσα μέσα στις τόσες και τόσες στάχτες του χρόνου.
Όμορφος θησαυρός τα διδακτικά βιβλία σου, θησαυρός της ψυχής σου.

* Ο Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής

Πατήστε εδώ και δείτε τα 128 προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια