Να δούμε λοιπόν την υγειονομική και πολιτική διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού. Ψύχραιμα και λογικά. Και όχι πολιτικάντικα, όπως δυστυχώς κάνουν όλα σχεδόν τα κόμματα, στην μεταξύ τους αντιπαράθεση.
- Η ΚΡΙΣΗ ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ ΑΝΑΠΑΝΤΕΧΗ ΚΑΙ ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΗ. Για όλο τον πλανήτη, για την Ευρώπη και για την Ελλάδα βεβαίως. Ενδημίες, πανδημίες και άλλες υγειονομικές κρίσεις έγιναν και άλλες, τις τελευταίες δεκαετίες. Αλλά ανάλογη της σημερινής συνέβη πριν από 100 χρόνια, την διετία 1918-19. Με περίπου 000.000 νεκρούς και άρα δισεκατομμύρια κρούσματα σε όλο τον κόσμο. Χωρίς εξελιγμένα συστήματα υγείας όπως τα σημερινά, χωρίς ΜΕΘ, χωρίς εμβόλια, χωρίς τα σύγχρονα φάρμακα και χωρίς η ιατρική επιστήμη να είχε φτάσει στα σημερινά επίπεδα.
- ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΤΗΚΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ. Οι οποίοι ερευνούσαν και ερευνούν. Αλλά αποδείχθηκε, ότι δεν είχαν καμιά συνταγή – πανάκεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Κατάφεραν όμως να δίνουν σοβαρές συμβουλές στις Κυβερνήσεις, για μέτρα προφύλαξης, από καραντίνα μέχρι μάσκες. Να προωθήσουν βοηθητικά φάρμακα. Και κυρίως να προσφέρουν τα νέα εμβόλια, στα οποία ελπίζει η ανθρωπότητα. Και τα οποία δεν μπορούν άμεσα να εξαφανίσουν αλλά ελπίζεται σταδιακά να κατευνάσουν και να τιθασεύσουν την πανδημία. Πότε ? Μέσα στο τρέχον έτος, κατά πάσα βεβαιότητα. Χρωστάμε λοιπόν πολλά στους επιστήμονες μας, γιατρούς και άλλους. Και οφείλουμε να τους σεβόμαστε. Έστω και αν μερικοί δεν απέφυγαν την ματαιοδοξία της προβολής υποβιβάζοντας την σοβαρότητα τους. Συμβαίνουν και αυτά, τι να κάνουμε..
- ΖΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ. Οι πολιτικοί ανά τον κόσμο και κυρίως οι κυβερνώντες αιφνιδιάστηκαν επίσης. Και αντέδρασαν σπασμωδικά, υπό το βάρος και των λίαν δυσμενών οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Δύο δρόμους είχαν, ανάλογα και με τις συμβουλές των επιστημόνων σε κάθε κράτος, ένωση κρατών ( όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση ) και σε όλο τον κόσμο. Είτε αυστηρά μέτρα κλεισίματος της κοινωνίας ( lock down ). Είτε ανάληψη του ρίσκου με ανοιχτή κοινωνία και οικονομία εν μέσω πανδημίας. Και οι δύο δρόμοι έχουν επιστημονικές βάσεις και κοινό στόχο την λεγόμενη “ανοσία της αγέλης”. Στην μία περίπτωση σταδιακά, με την βοήθεια εμβολίων που αναμένονταν. Και στην άλλη αμεσότερα αλλά με μεγαλύτερους υγειονομικούς κινδύνους. Χειρότερος αποδείχθηκε ο ενδιάμεσος δρόμος του “λίγο κλείνουμε, λίγο ανοίγουμε”, με το βάρος των οικονομικών και κοινωνικών πιέσεων. Γιατί δεν εξυπηρέτησε σωστά ούτε την υγεία των ανθρώπων ούτε την οικονομία των κρατών.
- ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΜΕΙΟΝΕΞΙΑ. Μπροστά στην πανδημία, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων και των δυνατοτήτων της. Έχει το πλεονέκτημα του μεγάλου όγκου και την μεγάλης οικονομικής δύναμης. Αλλά και το μειονέκτημα της δυσκινησίας και της δυσαρμονίας. Καθώς πρέπει να αποφασίζουν 27 κράτη. Στο εσωτερικό πολλών από αυτά να συμφωνούν τοπικές ηγεσίες ομόσπονδων κρατιδίων. Με τις Κυβερνήσεις και τις Αντιπολιτεύσεις τους. Και όλοι μαζί να πείθουν τους πολίτες, για το ορθό εφαρμοστέο.
Ανάλογες δυσαρμονίες στην διάθεση των διαγνωστικών τέστ ( από τα σούπερ μάρκετ μέχρι την συνταγογράφηση ). Στην επιλογή των μέτρων προφύλαξης και των εμβολίων. Στην στήριξη των συστημάτων υγείας, που υπέκυψαν στην πίεση της πανδημίας, ακόμη και τα πλουσιότερα. Και στον μετεωρισμό των Κυβερνήσεων, μεταξύ της επιβολής αποσπασματικών μέτρων προστασίας, του οικονομικού αποτελέσματος και των αντιδράσεων των πολιτών, που τις εκλέγουν.
Δεν είναι ίσως τυχαίο, ότι καλύτερα αποτελέσματα είχαν αυτόνομα κράτη με αυταρχικά καθεστώτα ή με τεχνολογική υπερεξέλιξη. Ή κράτη που έστω και καθυστερημένα επέβαλαν αυστηρά περιοριστικά μέτρα, με πολιτική συναίνεση. Η Ευρώπη μειονέκτησε. Και το πληρώνει. - Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ. Στην χώρα μας μπροστά στην πανδημία συνέπεσαν τρία δεινά.
α) Τα αντικειμενικά στρεβλά, με ευθύνες διακυβερνήσεων του παρελθόντος. Όπως το καχεκτικό σύστημα υγείας, η σχεδόν ανύπαρκτη πρωτοβάθμια φροντίδα, το σαραβαλιασμένο σύστημα μέσων μαζικής μεταφοράς, η αυθαιρεσία στους εργασιακούς χώρους, ο πολύς γερασμένος πληθυσμός που χτυπιέται ιδιαίτερα από τον φονικό ιό και η οικονομική χρεοκοπία.
β) Η τσαπατσουλιά της Κυβέρνησης. Που τα πήγε καλά με το lock down στο ήπιο πρώτο κύμα με τους φοβισμένους πολίτες. Τα έκανε σαλάτα από το περασμένο καλοκαίρι, με το βαρύ δεύτερο κύμα. Δεν μπορεί να μαζέψει τα ασυμμάζευτα τώρα, με το επίσης προβληματικό τρίτο κύμα. Και πελαγώνει μεταξύ της ανάγκης να ανοίξει η οικονομία και να ανακουφιστεί η κοινωνία και των επιστημονικών συμβουλών “προσέχετε, σιγά – σιγά και με ασφάλεια”.
γ) Ο λαϊκισμός της Αντιπολίτευσης. Βεβαίως η Κυβέρνηση έπρεπε να ενισχύσει το δημόσιο σύστημα υγείας. Όχι με την πομφόλυγα της επίταξης του ιδιωτικού τομέα. Αλλά με την δημιουργία έκτακτων μεγάλων νοσηλευτικών μονάδων covid αντί να διαλύονται τα νοσοκομεία. Δει δη χρημάτων βέβαια στην χρεοκοπημένη χώρα. Και βεβαίως έπρεπε να αποσυμφορηθούν τα μέσα μεταφοράς, να ελεγχθούν οι χώροι εργασίας και να εφαρμόζονται ευρύτατα τα διαγνωστικά τεστ. Δει δη χρημάτων και σοβαρής δημόσιας διοίκησης, που δεν υπάρχουν, με ευθύνες διακυβερνητικές.
Αλλά δεν είναι όλα μαύρα. Το εμβολιαστικό πρόγραμμα είναι περίπου άρτιο. Η χρησιμοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων επίσης. Και η , περιορισμένη έστω, οικονομική στήριξη των πληττομένων δεν λείπει. Άρα ο γενικός αφορισμός “η Κυβέρνηση απέτυχε σε όλα τα επίπεδα διαχείρισης της πανδημίας” δεν ισχύει, δεν πείθει και κατεβάζει την αξία της σωστής αντιπολιτευτικής κριτικής. Όπως δεν ισχύει και η κυβερνητική κατηγορία, ότι για όλα φταίει η αντιπολιτευτική ανευθυνότητα.
Το σωστό και επιθυμητό θα ήταν, ειδικά στο θέμα της υγειονομικής αυτής κρίσης, να συμφωνήσουν Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση σε ένα εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης, όπως πρότεινε μόνο το Κίνημα Αλλαγής, για να λέμε αλήθειες. Και αυτό το σχέδιο να εφαρμοστεί, από την Κυβέρνηση βεβαίως, με την συμβουλευτική φροντίδα διακομματικής επιτροπής. Ειδικά γι αυτό και μόνο γι αυτό.
Αλλά είναι πολύ αυτό, δυστυχώς, για να το ελπίζει κανείς, σε αυτόν τον τόπο. Με τσαπατσούλικη Κυβέρνηση και λαϊκίστικη Αντιπολίτευση, εν μέσω οικονομικής χρεοκοπίας και υγειονομικής πανδημίας. - ΚΑΙ ΠΌΤΕ ΘΑ ΛΗΞΕΙ ΤΟ ΚΑΚΟ ? Όταν θα επιτευχθεί η “ανοσία της αγέλης” στον κόσμο και όχι σε μία μόνο χώρα, αφού τα ταξίδια δεν θα σταματήσουν. Το 1918-19 έληξε σε ενάμιση με δύο χρόνια, μόνο με ανάπτυξη αντισωμάτων στους πολλούς που νόσησαν, αφού εμβόλια δεν υπήρχαν. Και με πολλά εκατομμύρια νεκρούς δυστυχώς. Τώρα, η “ανοσία” αναμένεται – μακάρι – εντός αυτού του έτους, με τα αντισώματα που θα αναπτύξουν οι πολλοί, όχι μόνο από νόσηση αλλά και από εμβολιασμό. Το “πλεονέκτημα”, συγκριτικά με τότε, θα είναι ο σχετικά μικρότερος αριθμός εκείνων που δυστυχώς θα χάσουν την ζωή τους. Αλλά τα ποικίλα τραύματα, οικονομικά και κοινωνικά, στον πλανήτη θα είναι βαθιά. Και θα χρειαστεί πολύς χρόνος επούλωσης τους. Ας ελπίσουμε, να βγούμε όλοι πιο μυαλωμένοι και ώριμοι, από αυτήν την πανανθρώπινη περιπέτεια. Οι ηλικιωμένοι με εγκαρτέρηση και παρακαταθήκες ορθοφροσύνης. Και οι νεότεροι με ορμή ζωής, στον νέο τεχνολογικό δρόμο ανάπτυξης του κόσμου, που τους ανήκει.
* Ο Μάκης Γιομπαζολιάς είναι δημοσιογράφος και νομικός, εκλεγμένος περιφερειακός σύμβουλος Αττικής και μέλος του ρεύματος πολιτικής σκέψης και δράσης ΑΚΤΙΔΑ
Πατήστε και δείτε τα προηγούμενα 51 άρθρα του Μάκη Γιομπαζολιά