Πολλές οι καταγγελίες για βίαιες και αυταρχικές συμπεριφορές διάσημων και επιφανών καλλιτεχνών· ακόμα περισσότερες οι αναρτήσεις, πλήθος τα δημοσιεύματα, οι μαρτυρίες, οι δηλώσεις… Δεν περνάει αδιάφορα ο χρόνος σ’ αυτή τη χώρα, ιδίως όταν συνειδητοποιούμε πως, το θέμα «συζητούμε δημόσια για τη βία», είναι η εκδήλωση της κρυφής μας αυτογνωσίας και παραδοχής πως μία τέτοια «παρόρμηση» ηθικής διάστασης την διαθέτουμε ως… έθνος, ως ανατροφή και ως ταπεραμέντο.
Η κύρια εικόνα που προκύπτει από την έως τώρα διαδικτυακή… διάσκεψη, είναι «κρυμμένη» στα ερωτήματα και στις απαντήσεις που κυκλοφορούν, όπως η «χρέωση» πως, όλα αυτά τα απρεπή και απεχθή γεγονότα, «παράγονται» από τη φύση τής τέχνης του θεάτρου. Δηλαδή, απ’ ότι συμπεραίνω, χρεώνουν την ανηθικότητα στην ουσία τού θεάτρου και όχι σε μερικούς ανθρώπους του. Συμβαίνει δηλαδή ό,τι και με την πολιτική, η οποία κατά τον ίδιο παραλογισμό, παράγει ανήθικους πολιτικούς και εν συνεχεία, η μουσική γεννάει τέρατα και πάει λέγοντας…
Είναι ένα θέμα που έχει το ενδιαφέρον του, αφού εύκολα οι άνθρωποι… καλύπτονται και απαλλάσσονται από τις ευθύνες τους μέσω της τέχνης τους και των εργασιακών χώρων που τους ανήκουν.
Εδώ, θα πρέπει να συμφωνήσουμε από κοινού ότι όλοι είμαστε άνθρωποι, αλλά δεν είμαστε ίδιοι· να ξεχωρίσουμε εκείνους οι οποίοι ρέπουν εύκολα σε βίαιες συμπεριφορές (σεξιστικές, φυλετικές, εξουσιαστικές, αυταρχικές), παρακινούμενοι από την έλλειψη της αναγκαίας συνείδησης του ελέγχου των ενστίκτων και των προσωπικών συναισθημάτων. Στο κάτω κάτω, από την εποχή των σπηλαίων μας χωρίζουν κάτι χιλιάδες χρόνια. Ή όχι;
Όλοι έχουμε βρεθεί κάποια στιγμή σε καταστάσεις πόθου, έντονης επιθυμίας ερωτικής κατάκτησης ή και… ζωικής επιθετικότητας· πες το αδρεναλίνη, τεστοστερόνη, αισθησιασμό, ερωτική παράκρουση, πάθος, δεν ρουφήξαμε όμως αίμα και σάρκα. Γνωρίζουμε πως βρισκόμαστε μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο, στο οποίο απαραίτητος όρος συμβίωσης είναι ο σεβασμός απέναντι στον άλλον άνθρωπο. Όσο «δασκαλίστικη» κι αν ακούγεται μια τέτοια προτροπή, σημειώστε πως είναι ένα από τα απαραίτητα στοιχεία που διδάσκεται κανείς, σε οποιονδήποτε χώρο τέχνης. Θέατρο, μουσική, χορός, εικαστικά, αλλά και σε κάθε εργασιακό περιβάλλον. Ένα από τα βασικά στοιχεία τής διδασκαλίας, του διδάσκοντος και του διδασκόμενου, είναι η πειθαρχία και η αυτοκυριαρχία σκέψης και σώματος.
Εάν κάποιος δεν διαθέτει αυτά τα στοιχεία, είναι α κ α τ ά λ λ η λ ο ς, τόσο για να διδάξει όσο και για να ασκήσει επάγγελμα.
Όλοι αυτοί οι αδίσταχτοι θύτες, που εκτέθηκαν και μαύρισαν τον ορίζοντα, αποδείχτηκαν ακατάλληλοι δάσκαλοι και διευθυντές σε σχολές πρότυπα πολιτισμού· η πολιτεία θα πρέπει να μεριμνήσει ιδιαιτέρως πάνω σ’ αυτό το σημαντικό θέμα, ώστε να περιοριστούν, αν όχι να εξαφανιστούν, στο μέλλον, τέτοια παρακμιακά φαινόμενα… Η πολιτεία, ήδη πήρε συμβολικές πρωτοβουλίες, όπως η κίνηση της Προέδρου τής Δημοκρατίας να στηρίξει τη Σοφία Μπεκατώρου, όπως και ο Πρωθυπουργός και τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Στη συνέχεια, η ακολουθία των σκανδάλων στους χώρους τού θεάτρου και της μουσικής, ανοίγει την αυλαία των προβληματισμών και των ερωτημάτων· οι συνειρμοί, οι ποικίλες τοποθετήσεις, οι αναρτήσεις στα μίντια, ο θόρυβος, η αναμενόμενη μαζική τάση προς την κουτσομπολίστικη κοσμικότητα, η καθημερινή τροφοδότηση της δημόσιας σφαίρας, από τον βόθρο των λυμάτων του κίτρινου Τύπου.
Ναι! Είναι σημαντικές αυτές οι στιγμές για την κοινωνία και τον ελληνικό πολιτισμό. Είναι η στιγμή στην οποία θα φανεί η κουλτούρα τής κοινωνικής συμπεριφοράς που θα επικρατήσει. Θα συνεχιστεί η φρίκη των βιασμών και των άλλων εκφυλιστικών κρουσμάτων; Θα σφυρηλατηθεί η αναγκαία ασπίδα νομικής προστασίας, για εργαζόμενους και σπουδαστές από παρόμοια κρούσματα, ώστε να θωρακιστεί η δημιουργική τέχνη τής υποκριτικής, μουσικής και συνολικά της καλλιτεχνικής υπόστασης;
Απάντηση δεν θα διακινδυνέψω, επειδή οι άνθρωποι και οι τέχνες δεν διέπονται από φυσικούς νόμους· η πλάστιγγα θα γείρει και πάλι προς τις κατευθύνσεις τις οποίες το ευρύ κοινό θα επιλέξει και θα ξεχωρίσει για τον εαυτό του και την κοινωνία. Οι παραμορφώσεις που υπάρχουν σε όλους τους τομείς της ζωής, θα αποδοκιμάζονται και θα καταπολεμούνται εσαεί· πάντα το καλό και το κακό, το μαύρο και το άσπρο, το φως και το σκοτάδι, θα εναλλάσσονται και θα συγκρούονται. Είναι κανόνας ζωής αυτή η νομοτέλεια και ας ελπίσουμε πως θα επικρατήσει η λογική με ευαισθησία και συναίσθημα.
Οι συγκεκριμένοι αλαζόνες κακοποιοί, που τους λέμε και θηρευτές ψυχών και σωμάτων, ελπίζω πως δεν θα καταφέρουν να καταστρέψουν τα όνειρα και τις δημιουργικές επιθυμίες που επιζητούν οι περισσότεροι άνθρωποι του θεάτρου, αλλά και της ίδιας τής ζωής…
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
