Μανώλης Κεφαλογιάννης*: Συνομιλίες με την Τουρκία, μόνο στη βάση του διεθνούς δικαίου

Ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, στις Διεθνείς Συνθήκες δεν αποτελεί μία συμβατική υποχρέωση ενός κράτους. Αλλά η κορωνίδα, το κυρίαρχο στίγμα για ένα πολιτισμένο και ειρηνικό κράτος. Που δεν μπορεί να το επικαλείται α λα καρτ ή να το διαστρεβλώνει κατά το δοκούν και όπως το συμφέρει. Αλλά οφείλει να το σέβεται και να το αποδέχεται στην ολότητά του.
Όλοι μας τον τελευταίο καιρό είχαμε γίνει μάρτυρες μίας έντονης προσπάθειας από τουρκικής πλευράς να κλιμακώσει την ένταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου με μονομερείς επιθετικές και προκλητικές ενέργειες κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας. Ενέργειες, που έρχονται να παραβιάσουν ευθέως το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Τα επεισόδια των τελευταίων μηνών με τις συνεχείς προκλητικές και παράνομες τουρκικές NAVTEX για σεισμικές έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας του σεισμογραφικού πλοίου Όρουτς Ρέις με τη συνοδεία πολεμικών σκαφών καθιστούν την Τουρκία ένα κράτος-ταραξία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ένας «σταθερός» πυλώνας αστάθειας και αποσταθεροποίησης στην περιοχή.
Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος που προσβάλλει ευθέως τόσο το θρησκευτικό συναίσθημα των Ορθοδόξων Χριστιανών καθώς η Αγία Σοφία είναι το Διαχρονικό Οικουμενικό Σύμβολο της Χριστιανοσύνης όσο και τον Οικουμενικό Πολιτισμό καθώς η Αγία Σοφία περιλαμβάνεται στη λίστα των μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO…
Η διεξαγωγή της πρώτης μουσουλμανικής προσευχής στην Αγία Σοφία στις 24 Ιουλίου 2020 δηλαδή την ημερομηνία υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάννης που υπογράφτηκε το 1923 και καθόρισε τα σημερινά σύνορα της Τουρκίας…
Η υπογραφή του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου για οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, μία πράξη που καταδικάστηκε απερίφραστα τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από άλλα σημαντικά κράτη γιατί δεν εδράζεται στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο για τη Θάλασσα καθώς απεμπολεί τα κυριαρχικά δικαιώματα των ελληνικών νησιών όπως η Κρήτη, η Ρόδος, το Καστελόριζο ενώ παραμένει από το 1995 εν ισχύ το casus belli της τουρκικής εθνοσυνέλευσης κατά της Ελλάδος αν ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά της επέκτασης των χωρικών της υδάτων από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια…
Είναι μία σειρά από τα συνεχή και διαρκώς κλιμακούμενα επεισόδια έντασης από τουρκικής πλευράς την τελευταία πενταετία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του καθεστώτος Ερντογάν στις 15 Ιουλίου 2016.
Η τουρκική πλευρά εδώ και αρκετό καιρό σε μία επίδειξη μεγαλοϊδεατισμού και νέο οθωμανικής μεγαλομανίας επιχειρεί παντί τρόπω να αμφισβητήσει ευθέως τη Συνθήκη της Λωζάννης. Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η Συνθήκη της Λωζάννης δεν είναι μία διμερής συνθήκη μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας αλλά μία Διεθνής Συνθήκη που έχει την υπογραφή δεκάδων άλλων κρατών. Που όχι απλά καθορίζει τα σημερινά σύνορα της Τουρκίας αλλά μεταξύ άλλων αναφέρει ότι, σύμφωνα με το Άρθρο 22, η Τουρκία απεμπολεί τα δικαιώματα που είχε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στη Λιβύη, ενώ καθιστά σαφές ότι η ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης είναι ελληνική εθνική μειονότητα και η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης είναι θρησκευτική μειονότητα.
Ο Τούρκος πρόεδρος ήδη από το 2017 κάνει λόγω για τα «σύνορα της καρδιάς μας» και έχει επαναφέρει στην τουρκική επικαιρότητα το λεγόμενο «Εθνικό Όρκο». Ενώ με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις σε Συρία, Λιβύη και Ναγκόρνο Καραμπάχ καταδεικνύει ότι η συγκεκριμένη Διεθνής Συνθήκη τον καταπνίγει καθώς αποτελεί διεθνές ανάχωμα στα μεγαλεπήβολα προσωπικά του σχέδια. Που εμπεριέχουν τις προσπάθειές του, αφενός να σβήσει από τη συλλογική ιστορική τουρκική μνήμη τον Κεμάλ Ατατούρκ, τον άνθρωπο που υπέγραψε τη Συνθήκη και είναι ο ιδρυτής του σύγχρονου κοσμικού τουρκικού κράτους, μέχρι το 2023 εκατό χρόνια δηλαδή μετά από τα δύο ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν το 1923 και αφετέρου να αναδειχθεί ο ίδιος στο ρόλο «του πατέρα του τουρκικού έθνους» και «ηγέτης» των μουσουλμάνων.
Όλα αυτά έχουν αναδειχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την υιοθέτηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ισχυρότατη πλειοψηφία της τροπολογίας που είχα καταθέσει ως πρόεδρος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας μαζί με τον τότε πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών του Κοινοβουλίου Γερμανό ευρωβουλευτή Έλμαρ Μπροκ και τη συνάδελφό μου Ρενάτα Ζόμερ. Μία τροπολογία που καταδίκασε απερίφραστα τις προσπάθειες αμφισβήτησης της Διεθνούς Συνθήκης της Λωζάννης από πλευράς του Τούρκου προέδρου και κατέστησε τη Συνθήκη της Λωζάννης κοινοτικό κεκτημένο.
Ενώ οι χάρτες αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων που εξαφάνιζαν από προσώπου γης το Καστελόριζο είχαν παρουσιαστεί για πρώτη φορά από τουρκικής πλευράς στην Επιτροπή που είχα την τιμή να προεδρεύω την περασμένη πενταετία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Και τότε η τουρκική πλευρά είχε πάρει τις δέουσες απαντήσεις.
Όλες οι παράνομες, επιθετικές, προκλητικές και μονομερείς ενέργειες στις οποίες προβαίνει η τουρκική πλευρά δεν στρέφονται κατά της Ελλάδος. Ούτε κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς η κυριαρχία της Ελλάδος και τα κυριαρχικά της δικαιώματα αποτελούν κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα της ίδιας της Ένωσης.
Στρέφονται, κυρίως, κατά του Διεθνούς Δικαίου. Στρέφονται κατά της Σύμβασης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που υπεγράφη το 1982 και αποτελεί πλέον εθιμικό Δίκαιο καθώς έχει κυρωθεί από πάνω από 160 χώρες του πλανήτη.
Μία σύμβαση, το Δίκαιο της Θάλασσας που σαφώς καθορίζει στο Άρθρο 3 ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε κράτους, που το ασκεί όποτε θέλει μονομερώς, η επέκταση των χωρικών του υδάτων μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.
Που σαφώς καταδικάζει τις μονομερείς ενέργειες στο Άρθρο 73 σε περιοχές που δεν έχει ακόμη οριοθετηθεί Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Που σαφώς ορίζει στο Άρθρο 121 ότι τα νησιά έχουν τα ίδια δικαιώματα σε αποκλειστική οικονομική ζώνη εφόσον διατηρούν οικονομική ζωή με τις ηπειρωτικές περιοχές.
Όλα αυτά δεν αποτελούν ελληνική θέση. Είναι και η επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπως αυτή εκφράστηκε, ύστερα από σχετική μου ερώτηση από τον Ύπατο Εκπρόσωπο Εξωτερικών Γιοσέπ Μπορέλ που αναφέρει στην απάντησή του, κόλαφο στην τουρκική προκλητικότητα και στην τουρκική επεκτατική πολιτική που αντιβαίνει όχι στα συμφέροντα της Ελλάδας αλλά στα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι τα νησιά έχουν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και η Τουρκία οφείλει να σεβαστεί την κυριαρχία των κρατών μελών της ΕΕ στα χωρικά τους ύδατα και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα.
Οφείλω, επίσης, ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους συναδέλφους ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και προσωπικά στον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ ενός διαχρονικού φίλου της Ελλάδας, για την πολύτιμη στήριξη που έχουν παράσχει στα δίκαια της χώρας μας.
Η Τουρκία οφείλει να συμμορφωθεί με το Διεθνές Δίκαιο. Έστω και αν δεν έχει υπογράψει και κυρώσει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Άλλωστε πρόσφατα στην Επιτροπή Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών παραδέχθηκε ότι η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί εθιμικό Δίκαιο.
Την Δευτέρα 25 Ιανουαρίου εκκινούν και πάλι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Η Ελλάδα προσέρχεται σε αυτές με σύμμαχο το Διεθνές Δίκαιο. Έχοντας υπογράψει τους τελευταίους μήνες τρεις συμφωνίες με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας με τρεις χώρες. Οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με την Ιταλία, μία συμφωνία που καθυστερούσε από το 1977. Μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο. Συμφωνία με την Αλβανία για συζητήσεις οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών οι οποίες αν δεν ευοδωθούν θα υπάρξει υπογραφή συνυποσχετικού για την παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όπως επιτάσσει το Διεθνές Δίκαιο.
Η χώρα μας είναι έτοιμη να προσέλθει σε συνομιλίες με την Τουρκία για την επίλυση της μοναδικής μεταξύ μας διαφοράς, της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και κατά συνέπεια της μεταξύ μας Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Και ασφαλώς αποτελεί για εμάς «κόκκινη γραμμή» η όποια προσπάθεια της τουρκικής πλευράς να καταστήσει τις συνομιλίες «ανατολίτικο παζάρι» βάζοντας στο τραπέζι ανύπαρκτα θέματα.
Οι συνομιλίες θα πρέπει να εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο και μόνο. Δεν νοείται για εμάς στρατικοποίηση της Διπλωματίας. Δεν νοούνται συνομιλίες υπό το καθεστώς απειλών και εκβιασμών. Δεν νοούνται συνομιλίες πέραν της οριοθετήσεως υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

* Ο Μανώλης Κεφαλογιάννης είναι Ευρωβουλευτής της Ν.Δ.